2000
|
|
Hori izan zenK. Mitxelena-ri
|
mundu
berri baten inpresioa egin ziona ere. Gero, ez da ahaztu beharhor daudela jada ezkontza tradizionalaren kritika, erlijio tradizionalaren kritika, ohitura hutsa bilakatuta dagoena gizartean?, erlijioaren eta fedearen pertzepziosoziologiko bat, absolutuaren forma guztien ezintasuna, etab., gauza pila, izugarrikritikoa bere garairako.
|
2002
|
|
Beharrezkoa da, albait arinen, aldatzen ari den gizarteari ohiko kontzeptuei esanahi berria emanaz, edo hobeto, hizkera berri baten bidez, erreferentzia egitea. Sakoneko aldaketa zientifikoetan jazo zen bezala, gizabanakoak eta taldeak orduan baino ez dira egingo kontziente modernitate industrial kapitalista bere azkenera iritsia dela; hau da,
|
mundu
berri batean bizi direla.
|
|
Lumière anaien zinematografoa berehala heldu zen Errusia Inperialera. Zinematografoak
|
mundu
berri bat aurkitu zuen Errusian. 1917 urteko Urriko Iraultzak aldatu egin zuen zinema errusiarraren mundua, goitik behera eraberritu zuen; eta zinema sobietarra eredu berri bilakatu zen munduko gainerako zinematografiarentzat.
|
2007
|
|
Izan ere, Kant-ek (eta haren ondotik bigarren modernitateak) irudimenaz ulertzen duenak ez dauka zerikusirik irudimen tradizional klasizistarekin, horrentzat irudimena bigarrentiarra zen kreazioan, apainketarako fakultate soila, oroimenaren lagungarri funtsean, sentsuek esperimentaturikoa ordenatzen eta adelatzen zuena soilik. Orain irudimenak, sentsuek inoiz atzeman gabea eta atzeman ezina sortzen du; errealitateaz gaindiko, esperientziaz gaindiko errealitate bat,
|
mundu
berri bat, bere kreazioa dena. Bera da poetaren, artistaren, baina baita ere zientzialari sortzailearen, asmatzailearen fakultate lehenbizikoa.
|
|
«Je sens mon coeur et je connais les hommes», deklaratu du Rousseau k294 «Neure golko barnera itzultzen naiz eta mundu bat edireten dut», isuri du bere egunkarian Werther gazteak295 Maiatza da. Hölderlin, Schelling eta Hegel, hiru jeinu gazteak, ardo baten inguruan,
|
mundu
berri bat? «mitologia» berria, programatzen ari dira, ausarki, nor bere libertate hutsetik sorturiko mundu berria.
|
|
Frantziako Iraultzak itsuki egin duena, Kant-ek razionalki argitzen du. Kant-en kritikak subjektuaren askatasuna eta beregaintasuna deklaratu du, subjektua bere lotura zaharretatik (berak bere buruari ipiniak!) jaregin du, horretan Rousseau-ri jarraituz (eta «Robespierre ezer ez da Rousseauren eskua besterik», idatzi du Heine-k) 27 Kant ez da suntsitzaile handia bakarrik; errealitate ororen orpoa subjektuan ezarriz. Sub/ jektua, Sub/ stantzia?, Kant-ek
|
mundu
berri bat, bere baitan, bere izpirituan, oinarritua, jada berak sortu du.
|
2010
|
|
Industri mota honekin batera merkataritza ere berdingaratu zen. Ondorioz, begien aurrekoa izaten hasi zen
|
mundu
berri bat eraikitzenari zela betiko eta eternoa zirudien mundu tradizionala behera zetorren bitartean.
|
2015
|
|
AEBk
|
mundu
berri bat bultzatu dute, non inperio baten modura, Etxe Zuriak globo osoaren eta bertan barreiatutako aberastasun izugarrien kontrol guztia izan nahi duen.
|