|
2007
|
|
|
Esan beharra dago, hala ere, Jean Ybarnégaray, nazionalismo frantziarraren ordezkaria izanda, euskal abertzaletasun
|
moduko
bat sustatzen saiatu zela: euskara bikaina zerabilen Ybarnégaray politikoa antzinako euskal ezaugarriak babestearen alde agertu zen, Elizarekiko harremanak ere zainduz.
|
|
2008
|
|
|
Errepikapenak eta erredundantziak gertaera arruntak dira ahozko hizkeran. Elementu horiekin gehiegi kezkatzen ez den batek, eta hiztunak nola esan nahi duen jakin nahiko ez lukeen norbaitek, ziur asko nahiago luke errepikapen horiek kentzea (goiko adibidean, eskuineko zutabea, alegia), hau da, ezkerreko zutabea eskuineko
|
moduko
batera itzuliko luke, beti ere testuaren edukia, zer esan nahi izan duen edo eduki semantikoa, errazago uler eta aztertu ahal izateko. Eta arrazoi bat baino gehiago du horretarako, besteak beste, mezua antolatzeko modu propioa duela ahozko hizkuntzak nola idatzizkoak.
|
|
|
Baina gorago esan dudan beza la, seguru al gaude, esaterako, iberieraz nahiko hedatua den adin> izen osagaiak aki tanierazko Dannadinnis> izeneko bigarren zatiarekin eta, batez ere, euskarazko adin> hitzarekin zer ikusia duenik? Baliteke izen propioen kasuan elkarren ondoan hitz egi ten ziren hizkuntzetan erabil zitezkeen osagai jakin eta konkretuz osaturiko sare oro kor
|
moduko
bat egotea, baina ez da ahaztu behar izen osagai horien esanahia ez eza gutzeak uzten gaituela batez ere kontu honetan besteetan baino eskuzabalagoak izaten.
|
|
|
Kontu hauetan arkeologiak laguntza apur bat eman dezake, nahiz eta hizkuntz egoeraz ezin zuzenean ezertxo ere esan, identifikatzen dituen kultura estrato edo geruzen hurrenkeran jarraipena edo etenak ikusteko gai bada. Gure gairako oso garrantzitsua den Burdin Aroa duela urte guti hasi dira seriozki aztertzen eta uste dut denbora guti barru sintesi
|
moduko
bat eskaintzeko moduan egongo direla.
|
|
|
Are, badela erlijiozko. Eta gel dialdietan, hitzen erritmoan, zurrutetan, komunio
|
moduko
bat sumatzen da. Horrela ulertu behar dira bi kantak ere:
|
|
|
Stavrou k (2003), egitura hauetan gertatzen diren hautapen kontu hauen berri emateko, dio neurri izena, izen erdi lexikoa dela. Izen hau klasifikatzaile
|
moduko
bat izango litzateke, izen lexikoa hautatuko lukeena. Zenbatzaileak, berriz, klasifikatzaile sintagma hautatuko luke osaga rri gisa.
|
|
|
... Dioguna frogatzeko, aski dugu lodi> adjektiboari erreparatzea. Lodiera neurtzen ahal dugu metroka, adibidez, eta, orduan zilegi da bost> metro> lodiko> arbola> (< arbola bost metro lodi da)
|
moduko
bat esatea. Pertsona baten lodi tasuna zenbatekoa den esateko, aldiz, kiloak erabil ditzakegu, esaterako, baina orduan ez dirudi zilegi denik lodi ri neurria ezartzea:
|
|
|
suna?) indartuz doalarik. Hor ere errazagoa da ordea continuum>
|
moduko
bat antzematea, bide> elementuarekin gertatu ohi den eran, zuri eta beltz arteko bereizkuntza zorrotzaz (hots: elementu lexematiko hutsen eta gramatikalizatuen arteko zatibiketa unibokoaz) jardutea baino.
|
|
|
Baina jada ez ziren kultur arloan iniziatiba markatzen zutenak. Are aski aktibo segitzen zuen Campion
|
moduko
batek bere orientabidea aldatu egin zuen, literaturan adibidez, erromantizismo foruzaletik korronte berriagoetara igaroz246 Izan ere, Euskal Herriko lurralde dinamikoenean, Bizkaian eta bereziki Bilbo inguruan, belaunaldi berri bat azaldu zen, giro erromantiko foruzale horretan hazia, baina eredu berriak planteatzen zituena hainbat arlotan: Azkue, Unamuno, Arana Goiri, Julio Urkixo, Telesoforo Arantzadi...
|
|
|
Atal honetan laburbildurik aztertzen da Akademiak martxan jarri eta lehen hiru urteetan izan zuen bilakaera. Izatez Euskaltzaindia plataforma bihurtzeko asmoak eman zuena ikusiko da, hasierako urteen balantze
|
moduko
bat eskainiz.
|
|
2010
|
|
|
Bihotzarekin, konpromisoarekin, kuraiarekin. . Gurasook zerbait propiotzat genuen ikastola, konpromiso familiar
|
moduko
bat?, Ipiñaren arabera.
|
|
|
Horrela ezin zen jarraitu. Trikimailu edo tramankulu juridiko
|
moduko
bat behar zen. Eta tramankulu hori Ikastolen Titulartasun Ofizialerako Arautegia izan zen.
|
|
|
Seaskak Hezkuntza Nazionalaren eskaintza onartu eta bi aldeek lan egutegi
|
moduko
bat adostu zuten. Integrazioaz gain, beste hainbat afera zeuden gaitegi hartan, hala nola irakasleen prestakuntzaren diseinua, nola egin Seaskako irakasleek irakasletza lizentziatura lor zezaten, nola egin lanpostuetarako oposizioak?
|
|
|
Hortik atera zen adosturiko formula hura: holding
|
moduko
bat zen, eta Partaidek federazio bakoitzaren %50 baino gehiago zeukan?.
|
|
|
Lehentasun horien arabera, lau urteko plan estrategikoa egitea proposatzen zaio ikastolari, eta behin plan horren ildo nagusiak finkatuta eta horiek sozializatuta daudela, urtez urteroko planei ekiten diegu. Horretarako, gida
|
moduko
bat egin da, ikastoletan zer nolako ekintzak egin daitezkeen proposatuz?. Gida hori, noski, Ikastolen Hizkuntz Proiektua liburuan dago jasota.
|
|
2012
|
|
|
Esan gabe doa, itzulpen gehienek helburu bat baino gehiago dituztela, eta egin berri dugun sailkapena ez dela erabat zurruna, multzo bakoitzean eman ditugun adibide batzuk erraz sar litezkeela gainerako multzoetan ere. Ondoren aipatuko ditugun itzulpenak deskribatzeko eskema
|
moduko
bat ematea izan da sailkapen horren xede bakarra. Jarraian, ordena kronologikoan aurkeztuko ditugu XIX. eta XX. mendeetan itzulpen literarioak egin zituzten itzultzaileak eta beren itzulpenak.
|
|
|
Esan bezala, garai, leku eta korronte askotako lanak euskaratu zituen Arestik.86 Sailkapen
|
moduko
bat egiteko, Jon Juaristik (1983) eta hari jarraituz Joseba Sarrionandiak (1986) proposatzen duten banaketa hartuko dugu oinarri. Sailkapen hori Arestiren poesiaren etapen araberakoa da; izan ere,, aldi bakoitzean itzulitako obren influentzia nabarmena da Gabriel Arestiren obra orijinaletan?
|
|
|
Laburtuz, beraz, esan dezakegu Sarrionandiarentzat edozein literatura lan irekita utzitako galdera
|
moduko
bat dela, irakurlearen interpretazioaren beharra duena inolako zentzurik izango badu. Eta edozein itzulpen, azken batean, literatura lan ireki bati emango zaion erantzun posibleetako bat besterik ez da izango, beste mila interpretazio edo itzulpen posible egon litezkeela onartzen duena eta aldi berean beste itzulpen edo irakurketa edo birsorkuntza batzuen zain geldituko dena, etengabe osatua eta birmoldatua izan dadin.
|
|
|
Gonzalo Suárez-en ipuin bat eta Max Aub en111 zenbait mikro-ipuin ageri dira Hamairu ate antologian. Badirudi Espainiarekiko eta espainiar literaturarekiko erresistentziaren aldarrikapen
|
moduko
bat egin nahi duela horrela, historian zehar euskaldunekiko hain, absorbentea, izan den espainiar kultura nolabait baztertzeko ahalegin bat.
|
|
|
133 Itzulpen horietaz gain, The Waste Land poemaren erantzun
|
moduko
bat ere argitaratu zuen Sarrionandiak Izuen gordelekuetan barrena (1981) liburuan. Aurrerago aztertuko dugu xehekiago poema hori.
|
|
|
Jolas horren bidez, Sarrionandiak zalantzan jartzen du berriz ere poeten originaltasun eta jenialtasunaren ideia: ezinezkoa da ezerezetik sortzea; poeta bakoitzak lehenago irakurritako testuen oihartzun edo arrastoen gainean idazten du; nahiz eta oihartzun horiek nahita bilatuak ez izan, beti dago poetaren atzean eragin literarioak atxikitzen dituen itzal
|
moduko
bat, poetari guztiz originala izatea eragozten diona. Edozein idazlek, beraz, poema edo testu berri eta original bat idatzi nahi duenean ere, aldez aurretik egindako irakurketetan oinarritu behar du halabeharrez, eta aterako den emaitza ordura arte jaso duen literatura tradizioaren bihurpen edo itzulpen bat izango da ezinbestean.
|
|
|
Kortazarrek, bide beretik, postmodernitateari Euskal Herrian sartzea oztopatzen dion tenka
|
moduko
bat aipatzen du:
|
|
2014
|
|
|
Han eskuratu nuen Batasunaren> Kutxa, Gabriel Aresti eta Xabier Kintana bikoteak egin zuen ekarpen galanta, euskararen normalizazioa eta normatibizazioa uztartu nahian. Hura eta bide beretik etorri ziren euskal aditzaren taulak gordetzen ditut oraindik, garai iraganaren baina aintzat hartzeko
|
moduko
baten lekuko gisa.
|
|
2015
|
|
|
Antologia ez da azken eta behin betiko hitza, baizik eta, no more than a first word, a threshold opening on to a new space?. Antologia, berez, ateak eta itxiturak ametitzen ez dituen literaturaren lurralde erreal, zabal eta osoan sartzeko atari
|
moduko
bat da. Tranpolin edo saltagailu bat, bertatik jauzi egin eta literaturaren ozeano baztergabe eta hondogabean aiseago murgil egiteko.
|
|
2019
|
|
|
World> coffee>
|
moduko
bat antolatzea adostu zen, zehatzago ezagutzera eman dadin «enpresa horiek Araban> > Euskara> Lanera> ekartzerakoan dituzten kezkak, premiak eta aurreikuspenak hiru urtera begira zein diren. World> coffee> hori ondorio eta iritzi kualitatiboak jasotzeko baliatu behar da, edukia landu behar da, galdera egokiak behar dira, ondo bideratzea.
|
|
2020
|
|
|
Ezen epaiketa
|
moduko
bat gertatzen baita, kontsakraziora heltzeko. Pierre Bourdieuk egin zuen eskematizazioa319 goitik behera eta ezkerretik eskuinera doan ardatz baten gisan uler daiteke.
|
|
2021
|
|
|
Anek dioenaren arabera, Manexek ez du ezer larririk; Itxura/ aztarna guztiek azaltzen dutenez, Josu datorren urtean Bilbora joango da; Medikuak esan duenez, Manexek ez du ezer larririk; Egunkarian jartzen duen bezala, auto elektrikoak oso bizkor ugarituko dira; Alabantza, esate baterako, alaba antza da bistan dagoen arabera (Mitxelena); Hau da atzenean jaiera bat ondasun handiak berekin dakartzana, orain ikusiko dugun bezala (Agirre Asteasukoa). Adibide guztietan ere ikusten dugu mendeko perpausa pausa batez bereizirik dagoela; nolabaiteko ‘perpaus orde’
|
moduko
bat da, eta perpaus nagusian esaten duena berresteko balio du, edo bere egiatasuna zeren araberakoa den azaltzeko. Jakina, nekez izango dira horrelakoak galdegai.
|
|
|
Itxura batean hala dirudite. Hala ere, hiztunak desberdin sentitzen ditu, adibidez, Trenbide berria egingo dute (trenbide hitz batean idatzita) eta Tren bidez bidali
|
moduko
bat (Hitz Elkarketa/ 4: 26).
|
|
|
Errekak hazi badira, euria egingo zuen ere esan dezakegu, eta hor, baldintzazko perpausaren edukia ez da ondore perpausaren kausa, baizik eta ondore perpausean egiten den baieztapena arrazoitzeko, edo ondore perpausa adierazteko abiapuntu bezala hartzen da. ...ia egingo zuela’ adierazten dut, edo ondorio hori ateratzen dut, ohartzen bainaiz edo esan baitidate ‘errekak hazi direla’ Protasitik abiatuta, arrazoitze, inferentzia edo ondorioztatze ariketa bat egiten du esaleak (isilean inferentziak bideratzen dituen predikatu abstraktu bat egon daitekeela ere proposatu izan da, adibidez, ‘pentsa daiteke’, edo ‘esan daiteke’
|
moduko
bat), eta askotan ondore perpausean adierazten dena lehenago dator denboran baldintzazko perpausean esaten dena baino, denbora korrelazioa askeagoa baita.
|
|
|
tu arren, tuagatik...). Perpaus hasieran kokatuta, kontzesio perpausaren iragarle
|
moduko
bat dugu nahiz (eta).
|
|
2023
|
|
|
Honetan guzian gure asmoa ez da, hortaz, tokian tokiko estandar berezi
|
moduko
bat egitea, baizik eta eskualde edo herrialde bakoitzeko hiztunentzat hurbileneko formak hobestea; alegia, Leitza batean" gaur, ordea, ateri da" esatea eta ez" gaur, ostera, ateri da", adibidez. Beti zail egin zaigu, konparazio baterako, eltzea sutan jartzea, gurean beti suan jarri esan baita, eta sutan egoteak, galdak hartua dela, erretzen ari dela esan nahi baitu.
|