|
2016
|
|
|
Baina metafora horiek etengabe erabiltzen ditugu.
|
moduko
bat da. Hainbat pertsonaia daude eta bakoitzak iraganarekin bere loturak dauzka, gai zehatzekin lotzen direnak:
|
|
|
Gauza horiek ziklikoak izaten dira. Akaso garai oso saturatuak eta ideologikoak bizi izan ditugulako izango da, baina, aspaldian, askotan esaten dut halako hustasun
|
moduko
bat sumatzen dudala tematikan. Gauza orokorra da, gizartean pasatzen ari dena, elementu oso garrantzitsuak kendu direlako joko taulatik, eta noraeza sumatzen dut.
|
|
|
lerroaren lehen zatian dauden kontsonanteek oihartzuna dute lerroaren bigarren zatian. Emistikioa ispilu
|
moduko
bat da, eta errepikatu egin behar dituzu kontsonante berak ordena berean esaldiaren bi zatietan. Horretaz gainera hitzaren azentuazioak ere eragina du, eta esaldiaren azken hitza edo hitz errimatua azentuatua bada, lehenego zatikoak ere azentua behar du.
|
|
2017
|
|
|
Harentzat ez zen Uztapidek amari kantatutakoak baino bertso hoberik (1962ko txapelketan). Binilozko LP bat genuen etxean, bertso antologia
|
moduko
bat, eta buruz genekizkien hango bertso gehienak. Baina hori beste kontu bat da, niri 90eko hamarkadakoez aritzea eskatu didate eta.
|
|
2018
|
|
|
Ez zen soilik bertsolaritzaren barruko sektore bezala integratu. Osmosi
|
moduko
bat izan zen. Bertsolari berriek bere egin zituzten bertsolari neoklasikoen hainbat ezaugarri, eta, era berean, hainbat bertsolari neoklasikok eta tartean zubi lana egin zuten beste batzuek ere bere egin zituzten rockaren belaunaldikoen hainbat ezaugarri.
|
|
|
Maialenen BECeko amatasunari buruzkoak. Izan ere, ni ama bakarra naiz, bueno izango naiz (haurdun dago), eta berak hortik kantatu zuenean, konexio
|
moduko
bat sentitu nuen, hausnarketa horiek nire baitan egina bainintzen. Oso berezia izan zen.
|
|
2019
|
|
|
Bertsolaritza praktika sozial moduan hartzen badugu, errazago ulertuko dugu bertan ere gizarte zabalagoan ematen diren botere harreman eta mekanismoak egon badaudela. Bertsolaritza eta gizartearen artean bada zubi
|
moduko
bat eta gizartean dagoen eztabaida bera topa dezakegu oholtzan.
|
|
2020
|
|
|
Seguran ginen bertso afari batean Andoni eta biok Ermaoso baserrian. Soziedade
|
moduko
bat zuten eta Lazkao Txikirekin eta Agirrerekin izanda nengoen han. Olaberri parean alkoholemia kontrola zegoen etxera bueltan.
|
|
|
Gogoeta orokorrak egiten zituen eta bertsolarien arteko jarrera ezberdinak aipatzen zituen, militantzia eta horrelako gauzak. Lezio
|
moduko
bat eman zidan. Ordurako, Elkartearen sorrerako bileretara joaten nintzen, nahiz eta txokoan egoteko ohitura nuen.
|
|
|
Garai hartan iritsi zen magnetofoia Euskal Herrira, Telefunken handia, maleta
|
moduko
bat. Zavalak kontatzen duenez, Pello Errotaren alabari honen bizitzaz egin zion elkarrizketa luzea horrelako batekin grabatu zuen.
|
|
|
Programa berean han ziren Etxebeste Gorka Etxebesteren aita, Zurutuza albaitaria Azpeitikoa eta beste albaitari bat Oñatibia, Jon Oñatibiaren anaia María Dolores Agirre eta Fernando Artola Bordari. Nekazari munduari zuzendutako albistegi
|
moduko
bat zen. Oroitzen dudana hori da.
|
|
|
Talde bera, eta oso antzeko programa: Agirrek, etxekoandreentzat gauzak; Zurutuzak eta Oñatibiak, antzerki
|
moduko
bat baserritar ezjakinarena eta beterinario jakintsuarena eginez, baserritarrentzat albisteak; eta Basarriren zutabea.
|
|
|
Eta Pello Zabaleta oso ona zen idazten, beti testu bikainak egiten zituen, nahiz eta presakako lanak izan, jakintsu bat zen… Zati txikiekin egindako gauza bat zen. Puzzle
|
moduko
bat.
|
|
|
Patxi izeneko irakasle batekin hasi nintzen, bera ere mendizale porrokatua izandakoa, eta gerora bere irakasle izandako batekin jarraitu dut nire praktika eta formazioa. Fede gehiegi gabe hasi nintzen, baina ohartu nintzen fisikoki halako gozotasun bat ematen zidala, ongizate
|
moduko
bat. Geroztik, hamahiru bat urte igaro dira eta yogari lotuta jarraitzen dut”.
|
|
|
1823an Parisko Journal des Voyages aldizkarian, Crévecoeurrek sinaturiko Souvenirsartikuluan. Antzinako National Geographic
|
moduko
batean eta bitxikeria exotiko gisa estreinatu zen, bada, bertsolaritza hedabideetan.
|
|
|
Zenbait hilabetez luzatzen diren modu honetako lehiaketek ikusmina eta publikoaren arreta denbora horretan guztian gorengo mailan mantentzea ez da lan erraza. Udazkeneko ohiko azken fasean bertsolari guztientzat lekurik ez eta udaberrian sailkapen fase
|
moduko
bat antolatu da aurten ere. Borroka eskaileraren lehenengo mailatik hasten duten bertsolari horietako askorentzat hil ala bizikoa bilakatzera iritsi daiteke udaberriko fasetik udazkenekora jauzi egiteko txartela lortu behar hori.
|
|
2021
|
|
|
Ekialdetik bere zazpi semeekin etorria, bakoitzari lurralde bat eman zion eta hortik sortu ziren antzinako zazpi euskal tribuak, gaurko probintzien jatorri gisa. Linguistika nahiz historiari buruzko hipotesiak eta bere irudimen indartsua uztartu zituen idazle zuberotarrak bere testuan, eta Campionek 1878an berreskuratu zuenean, ernatzen hasi berria zen euskal abertzaletasunak harrera beroa egin zion testuari, jatorrien epifania
|
moduko
bat izango balitz bezala bereganatuz. Sabino Aranak bere lanetan erabili zuen, eta gerora hainbat intelektual jeltzalek.
|
|
|
“Kafetegitik atera ginenean puchero famatua jatera joan ginen. Aza, saltxitxa
|
moduko
bat, txahal haragi egosia eta garbantzu sahiestezinek, ilar hori moduko batzuk, osatzen dute. (…) Ardoa atsegina litzateke ez balitz berau gordetzeko erabiltzen duten ahuntz larruaren zaporeak kutsatzen duela; olioak guk lanparetarako erabiltzen duguna dakarkit gogora (…) ”.
|
|
|
Sarrera
|
moduko
bat egiten dio kronikari, Mungiarako bidaia kontatuz, eta hau historiako jakingarriekin eta bizipen nahiz gogoeta pertsonalekin aberastu zuen. Idazlearen eskua nabari da nabarmen:
|
|
|
«Ez dakit berak ere zer neurritan landu zuen gai hori, baina landu gabe ere ikusten da min egiten ziola. Bertsopaperetan eta herri literaturan halako zirrikitu bat edo aurkitu zuen, paradisu galduaren halako isla
|
moduko
bat. Hori azalarazten ibili zen denbora guztian, nire ustez».
|
|
2022
|
|
|
Halaxe jarri genuen hitzordua, ez bat eta ez bi. Ongi etorriko zitzaion, zioenez, final erdiak prestatzen hasi aurreko parentesi
|
moduko
bat egitea, parranda formatuan.
|
|
|
Aldi berean, eta adibidez Txapelketa Nagusira begira, lehen “ea zer egiten duzun” esaten ez zizuen jendeak orain esatea ez al da aitortza
|
moduko
bat?
|
|
|
NIS: Irakurtzeko denbora gordetzen dut, albisteei kasu ere egiten diet, nahiz eta azkenaldian propio horri ihes egiten ere banabilen… Hori ere izan da mito
|
moduko
bat, gaurkotasuna segitzearena. Eta gaurkotasuna jarraitzen dugu, baina gaurkotasunetik interesatzen zaizkigu sakon lantzeko hiruzpalau gai.
|
|
|
Lehenengo urtean Ion Enbeitak irabazi eban, hurrengo urtean neuri eman eustien eta hurrengoan Elgetzuri. Hortxe sasoi inguruan hemen Durangon, Marisa Barrenak ipini eban bertso eskola
|
moduko
bat. Kuadrilla elkartzen ginen zapatu arratsaldeetan.
|
|
|
Barkoxeko koplaria alderrai ibili ohi zen Zuberoan zehar, eskale eta begibakar, baina bizialdi guztian bezain hezigaitz jarraitzen zuen 74 urterekin, Schmarzow erretore alemanarekin sesioa izan zuenean –Zenmartzo deitzen zion Etxahunek burlaizez– Itxuraz, aberatsekin gozo eta pobreekin zital jardun ohi zuen Schmarzow delakoak. Elizan bertan ere VIP gune
|
moduko
bat gordetzen zien herriko handikiei, organoaren azpialdean. Etxahun, Besta Berri egun batez, erretoreak debekatutako tokian eseri zen bere trapu zarpail eta guzti, boteretsu jendearekin aldakaz aldaka.
|
|
|
Baina tamalez, lekuz kanpo, hau da, Bortuetako artzain txaboletatik kanpo, eta txikitoek berez dituzten gordintasuna eta lizunkeria direla eta, inoiz ez diote inori aditzera emango. Hor badago autozentsura
|
moduko
bat. Ikus ditzagun, bada, ezagutzen ditugunak.
|
|
|
Lizardi sariketan postu onak lortu nituen behin baino gehiagotan, eta Orixe sariketan ere aritu nintzen kantuan. Aurreko urtean, gainera, Txapelketa Nagusirako Gipuzkoako sailkapen fase
|
moduko
bat jokatu zen udaberrian (herrialdeko txapelketa indibidualik egin ez zenez, 2001eko udazkeneko Txapelketa Nagusian nork parte hartu erabaki behar zelako). Oñatin kantatu nuen, eta saio hartatik Ekaitz Goikoetxea eta Jokin Uranga sailkatu ziren.
|
|
|
Horrela hasi nintzen. Patxi Aldekok garaje
|
moduko
bat zeukan, soziedade koxkor bat bihurtuta, eta bertan elkartzen ziren Florentino Goiburu, Patxi Iraola, Iñaki Murua, Euxebio Igartzabal, Iñaki Añei, Mikel Mendizabal, Jexux Mari Jauregi Altzo Txiki, Joxe Mari Aranburu Gabika (Mikel Aranburu bertsolariaren aita) eta Patxi Aldeko bera, besteak beste. Tarteka, gonbidaturen bat ere azaltzen zen.
|
|
2023
|
|
|
Oihana: Halako plaza estilo
|
moduko
bat dauka…
|
|
|
Une horretan zentzurik ez zuten gauzak egin nituen. Emozioen planifikazio
|
moduko
bat ez badaukazu lehenagotik, orokorrean, ez zaizkizu gauzak nahi bezala aterako. Ikasiko dut hurrengo baterako.
|
|
|
“Emozioen planifikazio
|
moduko
bat ez badaukazu lehenagotik, orokorrean, ez zaizkizu gauzak nahi bezala aterako. Ikasiko dut hurrengo baterako”
|
|
|
Nire lehenengo parte hartzea izan da eta inola ere ez nuen uste hain urrun helduko nintzenik. Adibidez, aurreko Bizkaiko Txapelketa ez nuen bukatu animoz oso goian, eta bi hilabetez egon nintzen bertsoa ukitu ere egin gabe; atzerakada
|
moduko
bat eragin zidan. Aurten ez zait hori gertatu.
|
|
|
“…aurreko Bizkaiko Txapelketa ez nuen bukatu animoz oso goian, eta bi hilabetez egon nintzen bertsoa ukitu ere egin gabe, atzerakada
|
moduko
bat eragin zidan. Aurten ez zait hori gertatu.
|
|
|
Egokitu zait azken bietan hamargarren edo hamaikagarren egitea, baina inoiz ez dut hain gertu izan finala, eta horrek utzi dit barruan aje
|
moduko
bat.
|
|
|
Bertsolariak (finalistak), ordea, Txapelketa osteko saio zaparradan murgildurik, behin eta berriro kartel bertsua errepikatu eta etenik gabeko eskertza eta omen jarrai bat jasotzeko fasean sartzen dira, eta ohartzerako oso urrun geratzen da memorian egun haren akordua, gaitegian eta jendearen begietan oso presente egon arren. Normala da, askok finalaren ostean lehen aldiz zortzikotea entzuteko saio horietan du aukera eta zortzikotea errutina
|
moduko
batean sartuta ibiltzen da. Onartu behar dut distantzia hori bertsolarien ikuspegitik bezala gehiago bizi izan dudala eta niri ere ohartzerako memorian urrun geratu zaidala Txapelketa.
|
|
|
Haginlaria nintzen Bogotan/ ta Joxe zaindu behar dut Europan edo boteretik eraiki gabeko maitasunik dagoen eta egin nahi ez duguna ordaintzerik dagoen galdetzea Sustrai Colinak adibidez. Zalantzaz beteriko eszenatoki berri horrek bertsolari askok beraiengandik espero denetik harago joateko egin duten ahalegin
|
moduko
bat ere ekarri duela esango nuke, umorerako saltoak, jendea harritzeko gogoa edo. Kokapen horrek etengabeko berrasmatzea eskatzen dio bertsolariari eta horren nekearen zantzuak ere ikusi direla uste dut.
|