|
2000
|
|
|
Edorta Jimenezek honela goraipatzen du Linazisororen lorpena: " Zein erraz hasten den kondatzen, eta gero zelan sortzen dituen hari berriak, halako
|
moduan
non irakurlea ikaratu egiten den, jakingo ote duenentz idazleak guztietatik armoniatsu tenk egiten. Jakin, jakin du, alajaina" (Egunkaria)
|
|
2002
|
|
|
Ipar Euskal Herriari buruz horrenbesteko informazio kuantitatiborik ezdagoenez, ezin dugu antzeko azterketa bat egin, baina Bigarren Mundu Gerraraarte izan zuen bilakaeraren gaineko ezaugarri kualitatibo batzuk aipa daitezke.Alderdirik aipagarriena eraldaketen egonkortasuna eta geldotasuna izan ziren, halako
|
moduan
non XX. mendearen hirurogeita hamarreko hamarkadan XVIII.mendeari buruz aipatzen genuen espezializazio irudi horrek bere horretan irautenbaitzuen, neurri handi batean. Egia da, bestalde, mekanizazio prozesuak eta ongarrien erabilerak ere gora egin zutela, baita erritmo txikian.
|
|
2003
|
|
|
Kasinoan jazbana zegoen, eta musika leun batek airea edertzen zuen. Halako
|
moduan
non bikote batzuek dantzan ziharduten. Beste batzuk mahaietan ziren, edanean, jolasean eta, nork daki, aukeraren zain.
|
|
2006
|
|
|
Zordunak bere interesak ohikotasunez eta hirugarrenek ikusteko
|
moduan
non administratu, eta toki hori interes nagusien gunea dela ulertuko da. Zorduna pertsona juridikoa izanez gero, uste izango da bere interes nagusien gunea dela sozietatearen egoitza.
|
|
2010
|
|
|
Honela, arte helenista barroko samarra da, forman oparoa. Zientziek pauso handiak egin zituzten aurrera, halako
|
moduan
non atalka lantzeari ekin zieten. Erakunde zientifikoak, museoak eta liburutegiak antolatu ziren hiririk handienetan.
|
|
|
Hortik dator kirurgia bidez gorputza manipulatzeko joeraren hazkundea ez ezik, osasuna, planifikazioa eta ingeniaritza genetikoaren aliantza. Jokabide horrek gorputza kanpoko kontrol sofistikatu batzuen mendean jartzera garamatza, manipulazioa fisiko biologikoaren mendera, halako
|
moduan
non boterea bere dimentsio biologikoa zabaltzen eta sendotzen baitabil, geure zelulak ere bere esku hartzearen ikusmiran jarrita. Heriotzaren beldurrez, gorputza ere arrazionalizazio edo plangintza ilustratuaren objektu preziatu bihurtzeko bidean doa.
|
|
|
Guztiagatik ere, indarkeriaren arazoa pribatutzat hartzeko joerak, hots, gai sozial edo politikoetatik kanpokotzat, bide ematen dio zentzurik gabeko bortxakeriari, halako
|
moduan
non adingabekoen delinkuentzia kezka orokor bihurtu baita hainbat metropolitan. Gure etxe ondoko etsaiak inork baino gehiago izutzen gaitu, arrazoi argirik gabe hil gaitzake eta.
|
|
2011
|
|
|
Obituario Inarrosiak (Divine, Juanma Suarez, Sid Vicious); Obituario Estrabikoak (Roy Orbison, Federico Fellini); Obituario Beltzak (Blas de Otero, Charles Mingus, Carlo Giuliani); Obituario Sakonak (Jacques Cousteau, Gilles Deleuze); Obituario Tamalak (Drazen Petrovic, Natalie Wood); Obituario Neurrigabeak (Jorge Luis Borges); Obituario Desorekatuak (Mobutu Sese Seko), eta abar. Guztira, ehun kategoria baino gehiago, halako
|
moduan
non kategoriarik gabeko hil oharrak arruntzat hartzen zituen.
|
|
2012
|
|
|
Gauza gehienak txiki txiki eginda egoten ziren, modu harrigarrian: marraskatuta bezala eta ezpalduta irteten ziren, halako
|
moduan
non zotz mordoa baitziruditen; baina gero garbi garbi gogoratu nuen nola izaten ziren gauza batzuk batere desitxuratu gabeak. Diferentzia hori ordea ezin nuen esplikatu, ez bazen pentsatuz guztiz irentsiak gertatu zirenak zirela gauza ezpalduak, eta besteak berriz itsasaldiaren beranduko aldi batean sartuko zirela zurrunbiloan, edota, zerbaitengatik, sartu eta hain mantso jaitsi zirela, non ez baitziren hondoa ukitzera iritsi itsasgora edo itsasbehera baino lehen, zer tokatzen zen.
|
|
|
–formaz moduzkoak ematen duten mendeko perpausak aurkitzen ditugu, baina edukiaren ikuspegitik perpaus nagusiaren gauzatzeko moldearekin zerikusi gutxi dutenak. Izan ere, perpaus hauen bidez, perpaus nagusian adierazitakoa berresten dugu, halako
|
moduan
non esan baitaiteke perpaus nagusiaren ordezko bat dela, halako `perpausorde, bat, harengandik [sic] (euskara idatzian koma batez) banaturik eta galdegai gisa inola ere ager ezin daitekeena?.
|
|
2013
|
|
|
Betikotasuna, izan ere, nor anizkoaren absurdoko bestetasunean (des) aurkitzen baita. Descartes ez zen eta dagoneko ez da, eta bere pentsaeraren erronkak antzerki samina jokatzen du, halako
|
moduan
non bere baieztapenaren oihartzunak baizik ez dirauen.
|
|
2015
|
|
|
Nazioaren banako subjektua herritar nazionala den bezala, gizartearen subjektua estandar absente bat da. Aspaldi batu ziren biak aliantza batean, halako
|
moduan
non herritar osoa, nazioaren kide osoaren estatusa, bakarrik estandarra osoki betetzen zutenek aitortzen zioten elkarri. Gainerakoek defizit bat zuten, naziotasun edo herritartasun defizitario bat.
|
|
2016
|
|
|
Londresen dendari batek eta bere emazteak hezur eta mami dirudite: gogo eta gorputzaren dohain desberdinak direla eta, noiz batzuk izaten ditu batek, noiz beste batzuk besteak, halako
|
moduan
non gehienetan elkarren pareko eta bata bestearen berdinak baitira, nola senar emazteek ia ezinbestean izan behar duten.
|
|
|
Saminak haren begitartea ukitua zuen ia mundu honetakoak ez ziruditen markak utziz. Oraino emakumezko baten eitea zuen, eta orobat harengan biltzen ziren bihotzak desiratzen dituen zer guztiak, edota begiek emakume batengan aurkitzea espero duten guztia, halako
|
moduan
non, markak haren burutik inoiz ezabatzea lortzez gerotan, hala nola nire burutik Elizak utzitakoak, Mariak ez bailuke bakarrik jango nik jaten dudan ogi beretik, ez edango nik edaten dudan kopa beretik, baita nire altzoan etzanen ere, eta nire alabatzat hartuko nuke.
|
|
|
Hain zuzen ere, bertan bakarrik jarri dizkie eskura behar dituzten objekturik aproposenak, hala zoriontsu izateko nola herri eta garai guztietan sorbalda pare batentzat beti astunegia izan den zamaren zati bat jasateko. Gauza jakina da indar ez perfektu batez dohatuak garela batzuetan gure zoriontasuna bere mugez harago hedatzeko, baina hala gertatzen da; izan ere, hizkuntzak ez jakiteagatik eta lotura nahiz harremanak ez ezagutzeagatik, hala nola heziketa, ohitura eta aztura ezberdinak direla medio, eragozpen asko ediren ohi baititugu sentimenduak geure inguru propiotik at adierazteko garaian, halako
|
moduan
non sarri askotan guztiz ezinezko gertatzen baitzaigu sentimenduok agertzea.
|
|
|
Azkenik, “INAIren mende dagoen Berdintasunaren Nafarroako Behatokia” sor dadila eskatzen du Nafarroako Parlamentuak. Podemos Ahal Dugu parlamentu taldeak bultzatutako ebazpenak zioen azalpenean ohartarazten du emakumeen aurkako indarkeriaren kausak “genero bereizkeria, arau sozialak eta bereizkeria hori iraunarazten duten genero estereotipoak” direla, eta “Administrazio Publikoan nahiz haren politiketan berdintasun printzipioari” lekua egiteko eskatzen du, halako
|
moduan
non “gobernu ona” ez baita “eraginkortasunaren eta efikaziaren” ikuspegitik bakarrik ulertuko, demokraziak osagai “inklusiboa” ere izanen baitu. Horrek, proposamen egilearen esanetan, “erakundeak aldatzeko asmo handiko prozesua dakar berekin, legediek bermatzen dutena eta erakunde publikoen jarduna eta kultura eraldatzea eskatzen duena”, horrenbestez genero ikuspegia bizitzaren alderdi guztietan ezartzeko, “bai ekonomikoetan bai politiko, sozial eta kulturaletan”.
|
|
2017
|
|
|
Gizartearen gehiengoa aspaldi jabetu zen euskara Nafarroako berezko hizkuntza bat dela, bai eta hizkuntza minorizatu bat ere, historian zehar neurri hertsatzaileak pairatu dituena zenbait alditan, halako
|
moduan
non murriztu egin baita bere erabilera; hori dela-eta, babestu eta sustatu egin behar da, nafar guztion ondarea den aldetik. Hala ageri da jasota arestian aipatutako foru legean, eta baita Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Kartan ere, zeina Espainiak 1992an sinatu eta 2001ean berretsi baitzuen.
|
|
|
Neu Dexterren irakurle porrokatua naiz, horregatik ulertzen nuen Crabbinen txundidura. Henry Jamesen pareko estilistatzat hartua dago Dexter, baina eme kutsu nabarmenagoa dauka bere maisuak baino; halako
|
moduan
non, haren aurkakoek bere estilo guri, konplexu, zalantzakorra neskazaharrenaz alderatu izan bait dute. Berrogeitamar urtetan sartu gabeko gizon batek, orratz lanetarako joera nabarmena izateak eta bere buru lasai askoa baretzeko txolinkeriak ehuntzeko duen ohitura horrek, ezaugarri hau oso maite dute bere jarraitzaileek?
|
|
|
Eta horien barruan beste hamar. Eta orduan gogoratzen da musika eskolako komunetan bi ispilu daudela, perpendikularrean jarrita, halako
|
moduan
non zeure buruari alboko ispiluan begiratzean zeure milaka aurpegi ikusten dituzun. Musika eskolara joaten den bakoitzean hamar minutu pasatzen ditu komunean sartuta, ispiluari begira, haurraren beraren azken isla aurkitu ezinik.
|
|
|
Guztira taldeka egiteko 10 saio eskainiko dira. Lehenengo hiru jarduerak (2 eskalada saio, 4 urpeko igeriketa saio, 2 salto saio) udako ostiraletan egin ahal izango dira, irailaren 8ra arte, data eta ordutegi ezberdinetan, halako
|
moduan
non partaide bakoitzak eskaintzen diren jardueretako bat baino gehiago egin ahal baititu. Piraguismoa uztailaren 22an eta abuztuaren 15ean izango da (larunbatak).
|
|
2018
|
|
|
Rapsodatzat dut nire burua, poetatzat edo beste edozein gauzatzat baino lehen, zeren urte asko daramatzat testuak ozen irakurtzen, eta niretzat hori da rapsodia, testuak irakurtzea halako
|
moduan
non zuzenean iritsiko baitzaizkio jendeari. Trobadoreen iturritik edaten dut:
|
|
|
arbasoen guduak eta isuririko odola independentzia jadetsi eta eusteko, heroi martirrek sinbolizaturik (J.Aranzadi, El escudo de Arquiloco). Beraz, nazioak atxikipen heroikoa galdatzen du, sinbolikoki bederen, halako
|
moduan
non armada baita nazioaren sinbolorik behinenetariko bat. Halatan, nazioa bera sakratua da, sinestunen erkidegoa, gizabanakoa lotu eta mito heroikoekiko identitatez transzenditzen duena.
|
|
|
Gerla, armak eta aginte militarra, denak kontrol tresnak, Martitz eta Martzial-en atributuak, ez dira partekatzen, ez zaizkie emazteei erraz ematen. Aurre historian bizitzaren bortxaz egin aukerak sustraiak barnatu ditu, eta ordutik hona sinboloen banaketa generikoak munduaren eta gauzen pertzepzioa egituratzen ditu, halako
|
moduan
non bizimoduaren aldaketak ezin baitu berez erauzi: ondorioa kausatik autonomo egin da.
|
|
|
Izan ere, esan dezakegu emakume trukearekin emakumeen gorputzei ugaltzeko betebehar nahitaezkoa ezartzen zaiela. Gayle Rubinek Lévi Straussen lana iruzkintzean dioenez, ahaidetasunak «sexualitatea(...) zizelkatzen du», eta halako
|
moduan
non jardun sozial batzuek erditzeko desira sortzen duten, jardunok desira hori behar eta ekoizten baitute ugalketa helburuak betetzeko.
|
|
|
Hala ere, hiri erromatarraren erabateko suntsiketak eta lehen milurtekoan zehar Iruñeak izan zuen historia zalapartatsuak eragotzi egin zuten trazaduraren jarraipena, hiriaren zenbait osagarri esanguratsuk iraun bazuten ere. Kokagunearen konfigurazioagatik eta burutu diren indusketen argira, pentsa daiteke, M. Angeles Mezquirizek adierazi duen bezala, gaur egungo hiriak hiri erromatarraren trazaduraren orientazioa gorde duela, alegia decumanus a gaurko Curia kalean, eta kardoa Dormitaleria kalean, halako
|
moduan
non bien arteko topagunetik gertu, katedralak betetzen duen espazioaren inguruan, foroa egon baitzitekeen kokatua (2 irud.).
|
|
2019
|
|
|
Mutikoaren eskutxoa berean ongi estututa zeukan. Halako
|
moduan
non, aurreraxeago, arroilaren ertzak gora eta behera egiten duen lekutik gertu igarotzean, muttikoak ezin izan baitzuen aitaren eskutik askatu, maldatxoa igotzeko, esanez: " Begira, aita, handitzen ari naiz... handitzen... handitzen...
|
|
|
–Agian, onartu zuen damak?. Baina isiltzen dakiten gizonek ere akats sinestezinak egiten dituzte, halako
|
moduan
non beren sekretua guztien agerian jartzen baita. Ez, maitea!
|
|
2020
|
|
|
" Unerik txarrena zerbitzariak ilaran zeudenean izan da. Baina orduan ere izkinan geratzeko konpondu da, horman bermatuta, halako
|
moduan
non une garrantzitsu horretan zerbitzariek zalduna dela pentsatu duten, eta zaldunek zerbitzaria dela. Gainerakoa erraz erraza izan da.
|
|
|
Mariannek sorbalda jasotze jostari bat egiten du eta barre txiki batekin saritzen dute. Marianneren lagunek ba  tzuetan ez dute ulertzen haren eta Peggyren arteko dinamika, eta gehitzen dituzte doako barre batzuk Marianne grazia egiten saiatzen denean, baina halako
|
moduan
non irudi bailezake enpatiagatik edo are errukiagatik egiten dituztela, ez dibertigarria iruditu zaielako.
|
|
|
Akerrak ipurdian azala arras fina, arras fina, zuela esan zien Eulaliak, haur hankagorriena bezalakoa, hainbeste ziren han emanak zizkioten potak, eta zakila horma ziria baino hotzagoa zuela, eta irri eragin zidan niri, irri eta irri, halako
|
moduan
non leher gaizto egingo bainuen irriari ezin eutsiz, gelditu izan ez banintz. Eta irri harengatik ditut  orain kontu hauek guztiak gogoan, barren barrenean, botika hordigarrien moduan sartu zitzaidan-eta irri hura, sorginen esne belar esnea bailitzan.
|
|
|
Bazuan behin arotz bat, oso iletsua, indartsua, azkarra eta suminkorra bera, hi bezalakoa, esan dit?, eta bakarrik bizi zuan, eta haserre egoten zuan beti, ernegaturik, halako
|
moduan
non mailuari heltzen zionean burdina dardarka hasten baitzen, eta abereren bat ferratu behar zuenean, halakoa ez baitzen hats egiteko ere gauza izaten. Egun batean, ibiltari horietako bat iritsi zuan arotzaren herrira, ortutsik eta zikin iritsi ere.
|
|
2021
|
|
|
perpaus nagusiak dioena norbaiten edo zerbaiten arabera jartzen dugu adibide horietan. Perpaus hauen bidez, perpaus nagusian adierazitakoa berresten dugu, halako
|
moduan
non esan baitaiteke perpaus nagusiaren ordezko bat dela, halako ‘perpaus orde’ bat, berarengandik koma batez banaturik eta galdegai gisa ezelan ere ager ezin daitekeena.
|
|
|
Non da horrelakoetan maizenik erabiltzen den ondorio morfema: ...uen (Uribarri); Edaten eman omen zioten, eskatu ahala, hainbeste non gizonak sastar galanta bildu baitzuen (Alonso); Gogor zegoen hura bere ezean, hainbertzetaraino non tiraka ere ez baitzuen nehork mugituko (Larre); Halako zorion bat nabaritzen zuen bere baitan, hala non eguneango pentsamendu kiratsak oro urtu baitzitzaizkion (Mirande); Paparrean eskegita zeroan giltzak dirdira egin zidan, halako
|
moduan
non urrezkoa zela begitandu baitzitzaidan (Jimenez). Baina ezen morfemarekin ere eratzen da horrelako morfema konplexua:
|
|
|
Eta orduan, nagusi andereari eta haren etxeari zor zien begirunea aintzat hartu gabe, hari baimena eskatu gabe eta erreberentziarik ere egin gabe, ondoan etzan zitzaion, eta hura haren etorreraz ohartu ere baino lehen besoen artean hartu zuen. Anderea, ordea, indartsua baitzen, haren eskuetatik askatu, nor zen galdetuz, eta joka, hozka eta atzaparka hasi zitzaion, halako
|
moduan
non, laguntza eske dei eginen ote zuen beldurrez, ohe estalkiaz itxi nahi izan baitzion ahoa; baina ezin izan zuen, zeren emakumeak ikusi zuenean gizona bere indar guziaz baliatzen zela bera desohoratzeko, bertze horrenbertze egin zuen berak ere eragozteko, eta ahal zuen bezala deitu zion bere gelan zetzan ohorezko damari, gizona ez bezala emakume adintsua eta zuhurra bera, zeina nagusiari lagunt...
|
|
|
Baina, ene anderea, gerla garaian premiak behartzen du norbere ondasunak kaltetzera eta gari berdea suntsitzera, etsaiak haietaz probetxua atera dezan beldurrez, bada halaxe menturatzen naiz ni denborarekin biltzea espero dudan fruitua aitzinatzera, zure etsaiek eta eneek ez dezaten haietarik probetxurik atera zure kaltetan. Entzun, anderea, zure zerbitzura naukazu oso gaztea zinenetik, halako
|
moduan
non ez bainaiz gelditu zure faboreak eskuratzeko bideen xerka; eta, horrexegatik bakarrik, esposatu nintzen ene ustez zuk gehien estimatzen zenuen emaztekiarekin. Eta Fortuné Infantearen semeari diozun amodioaren jakitun, eginahalak egin ditut harekin maiz egon eta dakizun gisan zerbitzatzeko; eta plazer izanen dukezula uste izan dudan oro egiten entseatu naiz indar guziaz.
|
|
|
Gizonak, anderea hain luzaroan zerbitzatu eta nehoiz harengandik entzun duzuenaz bertzelako tratamendurik ukan ez zuenak, erabat etsiturik ez zuela nehoiz errezibitu ahal izanen, eta amodio gordeak eta harekin egoteko bide guziak zerraturik ikusteak sortzen zion etsipenak joa, kito edo doble eginez jokatzea deliberatu zuen osoki galdu edo osoki irabazteko, eta bere buruari oren batean kitatzea merezi zuela uste zuen ongia. Ohatzea erridauez ingurarazi zuen, ganberara zetozenek ezin zezaten ikus, eta ohi baino askoz gehiago kexatzen hasi zen, halako
|
moduan
non etxeko orok pentsatzen baitzuen ez zuela hogeita lau ordu iraunen.
|
|
2022
|
|
|
Eta hona hemen ur lurruna, atmosferako airekoa, itsaso, aintzira eta ibaien azalaren lurrunaz eta planeten izerdiaz egina. Eta hona hemen hodei beroak, ur ttanttak tamainaz handitzen dira haietan, halako
|
moduan
non iristen baita goranzko korronteek ezin eutsi dieten unea, eta orduan erortzen dira euri bihurturik.
|
|
|
Bordel batean bukatuko du. Uste dut azkenean ingelesenean izan ondoan hilko dudala Jean Marie, eta halako
|
moduan
non Madeleineren besoetan hilko baita (hirugarren liburua).
|
|
|
Idatzitako euskaran, nik letrakuntza deitzen diodan horretan (hizkuntzari kontrajartzen diodan horretan), mugaz hegoaldean, On Tomas, On Kepa, On Joxemiel eta holakoak mila bider ikusi ditut neure begien aurrean, ohartu gabe zer zen hor gertatzen zena, eta gertatu zena izan zen bakarren batek hartu zuela gaztelaniazko Don (berez,, jauna? esan nahi du) eta On bihurtu zuela euskara zurirako, halako
|
moduan
non beren izenari aurretik Don jartzen ahal zioten jaunek (jaun haundi, jauntxo eta jaun haunditxoek), On jartzen ziotelarik, kolpe batean beren burua ondurik aurkitu baitzuten, eta ontzat agertzeko modua izan baitzuten jaun izate hutsagatik. Jaunek, hau da, gizon ahaltsuek (eskuarki gaizto, lapur eta zapaltzaileek) beren tituluan zer adieraziko?, eta onak direla, alajaina!
|
|
|
[asimetriak] areagotu egiten ditu eskualdeen arteko gatazkak, halako
|
moduan
non lurraldea berregituratzeko eskaera desberdinak pitz baititzake estatutu bat edo botere bereizi batzuk ematen edo ukatzen zaizkien eskualdeen aldetik, konstituzio erreforma edo aldaketa informal gisa hurrenez hurren. Kasu askotan, eskaera horiek zalantzan jartzen dute etengabe lurralde ikuskera, eta aldaketarako joera handitzen da horrela.
|
|
2023
|
|
|
Eta hori egin zuen, zeren, hil arte ez baitzen handik mugitu, halako pazientzia eta austeritatean biziz, non hil zelarik jendeak oro harat joaten baitziren emazte saindu batengana bezala. Hura hil ondoren, anaiaren etxeak hondoa jo zuen guziz, halako
|
moduan
non haren sei semeetarik ez baitzen bat bera ere gelditu eta guziak hil baitziren miserableki; eta, hondarrean, primantza, bertze istorioan entzun duzuen moduan, Rolandine alabari esleitu zitzaion, zeina izebarendako egin presondegian egon baitzen haren ondoren.
|
|
|
Baina harakinak etxerat eraman zuen eta biziki ongi goxatu zizkion zauriak. Haren lagunak, zeinak ataka gaitz hartan utzia baitzuen, gau osoa eman zuen lasterka, halako
|
moduan
non goizean Forseko jaunaren etxerat heldu baitzen, eta han harakin hartaz pleinitu zen, laguna hil zuelakoan, ez baitzen hura beraren gibeletik heldu. Aipatu Forseko jaunak norbait igorri zuen berehala Griperat egia jakiteko.
|
|
|
Lagunengatik, gizonen oihu eta algarengatik, eta otsoek jendetzaren aurrean senti zuten izuarengatik eta egiten zituzten marraskengatik. Baina egun batean, Seva ondoan, zaharraren gainera oldartu zen inguraturiko piztia bat, aurpegian ausiki eginez, halako
|
moduan
non, animalia akabatu zutelarik, muturra gizonaren ahoari lotua baitzuen betiere basapiztiak. Elkarri musuka ari balira bezala.
|
|
|
Eta lehenik Frantzia maitatzeko ematea. Frantzia izeneko errealitate bat kontzebitzea holako
|
moduan
non maita dezakeen den bezala, bere egian, arima guziaz.147
|
|
|
...rraren eta izu ikararen kontrako gizakien babesak ez du arriskuaren kentzea inplikatzen; aitzitik, inplikatzen du arrisku kantitate jakin baten presentzia jarraitua bizitza sozialaren alde guzietan; izan ere, arriskuaren erabateko absentziak adorea ahulduko lioke gizakiari, bere arima behar orduan beldurra kontrako den mendren barne babesik gabe uzteraino; izan ere, arriskua onartu behar da halako
|
moduan
non ez den ezinbestearen sentimendua bilakatzen.
|