|
2006
|
|
|
X.L. Hasieran, gaztetan, poesia garratz xamarra idazten nuen,
|
modu
kritiko eta sarkastikoan. Gizarte gaiez idazten nuen, nire inguruko gizarteaz.
|
|
2017
|
|
|
Hurrengo zatian, Europar Batasunaren eta gobernantza globalaren, demokrazia defizitari? erreparatuko diogu; hartara, lehenik, globalizazioak edo kapitalismo globalak sortzen dituen arazoak konpontzeko aurkeztu diren proposamen nagusiak
|
modu
kritikoan deskribatzeko, eta, ondoren, horien inguruko kritika teoriko bat jorratzeko. Jakin badakigunez, hainbat irakurleri ez zaio egokia irudituko globalizazioari, kapitalismo global?
|
|
2018
|
|
|
Gizakiek, egia da, gaitasuna dute beren buruaz
|
modu
kritikoan gogoeta egiteko, eta uler liteke gaitasun horrek zera besterik ez duela hartzen barnean: kalkulu indibidual arrazional zenbait, jabetza ahalik eta modurik onuragarrienean nola erabili jakiteko balio dutenak.
|
|
|
Erantzuten saiatzen bagara zer duen txarrik prostituzioak, eskubide politikoaren ulerbide patriarkalaren edo gizonezkoen sexu eskubidearen inguruko eztabaida batean sartzen gara. Orotariko mendekoek beren buruaz
|
modu
kritikoan gogoetatzeko gaitasuna baliatzen dute egunero; horrexegatik egiten diete boikota ugazabei batzuetan, eta horrexegatik zapuzten dituzte haien asmoak, bai eta inoiz beren postutik bota ere. Baina, ugazabak bota ezean, mendekoak ekinaldi politikoetan engaiatu ezean, gogoeta kritikoek ez diete balioko mendekotasun hori deuseztatu eta askeak izateko.
|
|
|
Sekula ez da azaltzen ez nola heldu zioten teorialari klasikoek beren lanari, ez zer nolako arazo, kontraesan eta paradoxak sortu ziren lan horien ondorioz emakumeen eta kontratuen inguruan. Gizonek eta emakumeek askotariko harremanak dituzten arren, teorialari klasikoek, beren ondarean, ez zituzten
|
modu
kritikoan ikertu sexuen arteko harreman eta tratu askotarikoak eta konplexuak, baina halako testuen interpretazio ohikoetan ez dago hori ikusaraziko duen arrastorik batere. Ezkontzari eta gizonen eta emakumeen arteko harremanei buruzko atal eta pasarteei, oro har, ez ikusi egiten zaie erabat, edo teoria politikoaren barruan kontu periferiko bat balira bezala agertzen dira; interes izpiren bat dute, soil soilik, gizon bikain batzuei inoiz bururatu zitzaielako merezi zuela halako auziez eztabaidatzea.
|
|
|
Feministek, adierazten dutenean senarrak emaztearen lan indarra beretzen duela kapitalistak langilearen lan indarra beretzen duen modu berberean, kontratuaren alde egiten dute inplizituki. Emakumea langilearekin konparatu nahi bada langilea ere mendekoa delako, orduan lan indarraren kontzeptua errefusatu beharra dago, hau da,
|
modu
kritikoan erreparatu behar zaie hala enplegu kontratuari nola ezkontza kontratuari. Enplegu kontratua kritikatzea ez da, Philmorek adierazi bezala, reductio ad absurdum batean erortzea, baizik eta jatorrizko kontratuaren fikzio politikoari beste fikzio politiko bat eranstea:
|
|
|
Bai «gizonen» eta bai «emakumeen» kasuan, halako baieztapenak egiten direnean generoaren kontzeptua identitatearen kontzeptuaren menpe jarri ohi da, eta horrek pentsarazten du pertsona bat genero batekoa dela eta hala dela bere sexuagatik, bere buruaren pertzepzio psikikoagatik eta ni psikiko horren adierazpideengatik, nagusiki desira sexualagatik. Testuinguru aurrefeminista horretan, generoa sexuarekin nahasten da (sinplekeriaz, ez
|
modu
kritikoan), ni gorpuztuaren printzipio bateratzaile gisa funtzionatzen du, eta batasun horri eusten dio «kontrako sexu» baten aurrez aurre. Era berean, suposatzen da beste sexu horrek pareko (baina aurkako) barne koherentzia duela sexuaren, generoaren eta desiraren artean.
|
|
|
Idatzi nuenean, banekien neure burua nolabaiteko borrokan eta aurkakotasunean zegoela feminismoaren molde jakin batzuekin, nahiz eta banekien, baita ere, testuak feminismoaren beraren parte izan behar zuela. Bere baitako kritikaren tradizioan idazten nuen orduan, zeinak helburu baitu kritika barne den pentsamenduaren mugimenduko oinarrizko hiztegia aztertzea,
|
modu
kritikoan. Bazen eta artean ere bada arrazoi bat kritika molde hori erabiltzeko, eta ezberdindu behar da autokritikaren, horrek mugimenduaren bizitza demokratikoagoa eta integratzaileagoa segurtatzen du?, eta kritikaren artean, mugimendua erabat ahultzeko xede duena.
|
|
2019
|
|
|
Amaitzeko, Topagunea zoriontzen nuen, Euskara Elkarteen mugimendua abian jarri zuelako berriro, eta kemena eta ausardia erakutsi zituelako, bai bere burua
|
modu
kritikoan aztertzean bai planteamenduak egiterakoan, militante, euskaltzale eta profesionalen artean ilusioa (ber) piztuz.
|
|
2021
|
|
|
Nola egin daitekeen jakiteko interesa duzuenontzat idatzi dut liburuaren hirugarren parte hau. Literatura ulertzeko eta
|
modu
kritikoan aztertu ahal izateko oinarrizko tresnak biltzen saiatu naiz. Akademiak, kritikoek, idazleek eta literaturaren jauntxoek beretzat gorde nahi izaten dituzten arren, tresna horiek ez dira batere konplikatuak.
|