|
2010
|
|
|
15 Idatziz jartzeko pausua haien testuak beste apaiz batzuentzat eredugarri eta lagungarri kontsideratzetik
|
letorke
. Hona zer dioen Larramendik Mendibururen kristau dotrinaren inguruan y que es obra no solo util, pero aun necesaria para los Países Bascongados y obra acomodada y de alivio para Curas, Predicadores, etc.. (Altuna 1982:
|
|
|
Kontura gaitezen etxetik euskaldunenak direla, sarri, 17 urterekin edo handik gutxira EGAra aurkezten diren gehienak. Datu hori bat
|
letorke
, besterik agertzen ez den artean, beren aitormen horrekin. Kontuan izatekoak dira gorago aipatu ditugun hedadura handia eta urterik urteko errepikapen aski uniformea ere.
|
|
2011
|
|
|
(207) Eizen: BSisem, BRisem.Orainberebererazdamaileguargi; euskaraz, bestalde, badauzenereeta, horrenbestez,* eu* eCoedobatetik
|
letorke
(cf.urten/ irten< egorten).
|
|
2012
|
|
|
azal gogorreko liburu dotorea da, Gustave Doré ilustratzaileak Coleridgeren liburuarentzat egindako marrazkiez apaindua. Jatorrizko poema ingelesa, bere neurri eta errima zainduarekin, liburu eder hori osatzera
|
letorke
. Gainera, hurrengo atalean aipatuko dugunez, oso litekeena da Sarrionandiaren itzulpenaren edizioa Eduardo Chamorro espainiarraren La oda del viejo marinero liburuan oinarritua izatea, zeinak ingelesezko testua ematen baitu gaztelaniazko itzulpenaren ondoan.
|
|
|
Horrekin batera, enuntziazioa leundu, arindu eta modalizatuko duten baliabideak funtsezkoak dira, norentzakoa erasotuta eta minduta senti ez dadin. Neurri batean Lakoffek (1973) kortesiaz jokatzeaz ulertzen duenarekin bat
|
letorke
.
|
|
|
Are gehiago, aditza daramaten adibideetan ez daramatenetan baino gehiagotan jotzen duela aukera horretara. Beraz, ez
|
letorke
bat Garziak Puntuazioa egoki erabiltzeko gida: oinarriak, jarraibideak eta aholkuak lanean dioenarekin (2012:
|
|
2021
|
|
|
Kategoria gramatikalari dagokionez ez da alde handirik sumatzen aspaldiko eta zahar en nahiz gailurrerainoko eta neketsu osagaien artean. koren adjektibotasunaren alde
|
letorke
halaber (eta en genitiboaren kasuan ere berdin), sintagma hauek predikatu osagarri gisa lan egiteko duten aukera. Lagun hauek Zarauzkoak dira (ez,* Zarauzko dira); Ogi hau herenegungoa da (ez,* herenegungo da); Liburu hori neska horrena da (ez,* neska horren da).
|
|
|
iraganekoek zaurrizkia dute euskalki gehienetan eta euskara batuan (zuen, zekien), eta Ø (hau da, aurrizkirik ez) mendebaldeko euskaran (eban, ekian); alegiazkoek, berriz, laurrizkia dute: zekarren vs lekarke, balekar; zetorren vs
|
letorke
, baletor. Gainera, iraganeko adizkiek n atzizkia beretzen dute:
|
|
|
Aldiz, iragana multzoko adizkiek e (n) morfema dute eta lehenaldiko eta alegiazko adizkiak sortzen dituzte: nentorren banentor nentorke; zentozen bazentoz zentozke; zetorren baletor
|
letorke
; genekien bageneki, genekike...
|
|
|
Adibideek erakusten duten bezala, nahiz eta lehenaldiko eta alegiazko adizkiak bat datozen erroaren aurreko markan, beste bi ezaugarritan bereizten dira: (i) iraganekoek, alegiazkoek ez bezala, n atzizkia dute; (ii) adizkiaren subjektua 3 pertsonakoa delarik, alegiazko formek laurrizkia dute (baletor,
|
letorke
; balu, luke; baleki, lekike), iraganekoek, berriz, zaurrizkia euskalki gehienetan eta euskara batuan (zetorren, zuen, zekien) —Ømendebaldeko hizkeretan: etorren, eban, ekien—.
|
|
|
(i) alegia, (ii) ahalera, (iii) modalitate epistemikoa (ikus § 10.4.1 eta § 26.6.3.2). Gorago erakutsi dugu baldintzazko protasitik kanpo alegiazko formek ke atzizkia nahitaezkoa dutela (nintzateke; luke;
|
letorke
; lioke...); bestela erranik, ke atzizkia alegiaren markatzailea da. Gisa berean, ahalerazko adizki sintetikoek eta [aditzoina+* edin,* ezan] adizki analitikoa oinarri dutenek ke beharrezkoa dute:
|
|
|
Gogotik joan ninteke/ joanen nintzateke konzertu baten entzutera; Bizia emanen nuke zu zoriontsu izan zintezen! (Jon Muñoz); Eta litzateke unibertsitateko irakasleek ere unibertsitatetik kanpo gertatzen den hori gogoan izatea (Pérez Iglesias eta Salaburu); Ondo
|
letorke
azken urteotako batenaz bestekoei erreparatzea, datu zerrendei begira, ekain normaltxu batek zer eman behar ligukeen, edo gutxienez, zer espero genezakeen jakiteko (P. Zabala).
|
|
|
Aldia edozein izanik, adizkiak ke atzizkia beretzen du: datorke, zetorkeen,
|
letorke
(teke atzizkia izan aditzaren NOR adizkien kasuan: dateke, zatekeen, litzateke).
|
|
|
Greenbergek egindako azterketetan, OV motako hizkuntzetan adjektiboak izenaren aurrean egon behar luke (genitiboarekin gertatzen den gisan), eta izenaren ondotik hurrenkera VO baldin bada. Hori ez
|
letorke
bat euskararekin. Baina Greenbergen analisia, puntu honi dagokionez, ez dirudi zuzena den, berehalaxe izan baitzen hizkuntzalarien artean eztabaidatua.
|