|
2000
|
|
|
" Oso iritzi ona dut bizkaitarrekiko. Hemen
|
lanik
ez zenean herritarrak Bilbo ingurura joan ziren lanera eta, gaur ere, Bilbo Handiak behera egin duen arren, castrotar asko dago oraindik enpresa bizkaitarretan. Ni neu ere Bilbon lanean aritua naiz.
|
|
|
Batzuetan lagun batekin komentatzen duzu: " Badirudi azken sei hilabetetan merezi duen
|
lanik
ez dela atera". Eta bat batean, hurrengo bi hilabetetan, hiru liburu on argitaratzen dira.
|
|
2001
|
|
|
Ez dira txantxetako kopuruak. Agi denez, zalapartarik, gogorik eta
|
lanik
ez da falta, emaitzik baden denborak esango du.
|
|
|
Datu esanguratsu bat aipatzearren, duela 30 urte lan ezak bailara osoa jendez hustutzearen mehatxupean jartzen bazuen, gaur egun, eta INEMek 1999an eskainitako datuen arabera, Lea ibarra osoan 19 besterik ez dira
|
lanik
ez duten pertsonak, hamar emakume eta bederatzi gizonezko. Beste alde batetik, lanean ari diren pertsonen artean, gehienek zerbitzuetan egiten dute lan (%43, 5) eta gutxienek eraikuntzan (%9, 1); industrian (burdinola, kartoiak, grafikagintza, burdingaiak...) hiru leatarretik bat ari da eta, azkenik, antzina ogibide nagusia zen nekazaritzan bakarrik %13, 6k jarraitzen du.
|
|
|
Praktikak zirela eta fakultatetik urrundu zen, baina lehenengoan bukatu zuen lizentziatura. Gaur egun kazetaritzan lizentziatua da nahiz eta
|
lanik
ez izan. " Ikasten zauden artean hainbat aukera ateratzen zaizkizu.
|
|
2002
|
|
|
Euskal zinea desagertzear dago, eta ez dio inori axola handirik, itxuraz. Pena da, euskal zinegileak badaude, eta Madrilen daude gehienak, hemen
|
lanik
ez da sortzen eta. Pena da, badugu zer kontatua eta zer filmatua, gizarte interesgarria bizi dugu, heroiak daude, anonimoak, asko, psikokillerrak ere badaude, gehiegi, ugari dira estolda zikinak, bai eta diruaren kontrabandoa egiten duten banka gizon txit agurgarriak ere, ezkutuko dirua erabiltzeko estola txukunen zaleak.
|
|
2004
|
|
|
Ikusi ditut gobernuak pasatzen eta ikusi dut nola lapurreta egiten duten. Beraiei sekula ez die inporta izan pobrea, umeak,
|
lanik
ez dutenak... Nik begiak irekita eduki ditut, ez nintzen diru egitera joan eta!
|
|
2006
|
|
|
Espezialistak edozein hiritar bezala tratatuko du medikua, bakarka, eta alta eman ondoren ere segimendua egingo zaio gaixoari. Egoera berezietan, espezialistak medikua profesionalki arriskutsua izan daitekeela uste badu,
|
lanik
ez egiteko esango dio eta pazienteak ez badu onartzen, neurriak hartuko dira. Kasu larrienetarako, beste hainbat mediku elkargo profesionalekin batera ospitalizazio unitatea Bartzelonan dute.
|
|
|
«Tutoretza orduetan hezitzailearekin bizitzaz hitz egiten nuen, lan egitearen balioaz, dena ez direla lagunak eta parranda, eta niretzako kontzeptu berriak ziren, kalean bultzatzen diren baloreak bestelakoak delako: gaiztoa izatea, denetik izatea,
|
lanik
ez egitea». Begiak ireki zizkioten, curriculumak bidaltzen hasi zen eta paperekin lagundu zioten, «paperik gabe ezin duzulako lanik egin eta lanik gabe ezin duzu paperik lortu, desesperagarria da».
|
|
2007
|
|
|
Nicolas Sarcozy ekonomia ministro zenean egin zen Camdessus txostenean esaten zen, udalerriek langabetuei eskaintzen dizkieten laguntzak janaritarako tiketak, autobus zerbitzua merkeago edo doan, eta abar kaltegarriak zirela enpleguarentzako. Ikerketa horrek aitortzen zuen, hala ere, udal batzuek «zorionez» aurrea hartu diotela, herritar batzuek
|
lanik
ez egiteko balizko aitzakia horiek kenduz.
|
|
|
Multinazionalek, meategi erraldoiak urratzeko, bertako soroak eta Estatuari eremu komunalak erosi dizkiete. Ez da gehiago lurrik,
|
lanik
ez etxerik. Ugaritu egin dira lurren desjabetzeak, herritik ihes egin beharra, hilketak, taldekako masakreak, mehatxuak, bortxaketak... baita lurren kutsadura ere, herrietako jendeari alde eginarazteko.
|
|
|
Egunean irabaziko dutena ez da dolar batera iritsiko. " Baina lan hau ez bageneuka,
|
lanik
ez geneukake batere".
|
|
|
Nik ere pentsatu nuen" langabetuen ikasketak" zirela goi mailako txistu ikasketak. Baina
|
lanik
ez dut falta! Gizarteak berak duen hezkuntzaren ikuspegia aldatu beharra dago.
|
|
2009
|
|
|
Elkarte batera joango da, jantoki sozialera… baina, lana? Atzerritarrek, esaterako, oraintxe ez dute ez
|
lanik
ez paperik ez ezer lortzen. Hor dago koska.
|
|
|
Ni hamar urterekin nintzen hamalauko neska mutikoekin. Etxean
|
lanik
ez zutelarik etortzen ziren, ez bestela, eta ez zuten fitsik ikasten. Hamalau urterekin mutil [morroi] joaten ziren edo neskame, beranduago ezkontzea pentsatzen bazuten behar zuten beste etxe bat...
|
|
|
Niretzat ulertezina: nolaz lantegi batetan
|
lanik
ez delarik denentzat, langileen erdiak kanporatzen diren, beste erdiek soldata osoa izan dezaten. Neure zozoan usteko nuen gelditzen den lana denen artean banatua izanen zela, denek soldata bat izateko.
|
|
|
Gogoratzen naiz Maria Junkal arrebari eskatu niola noten izenak idazteko, neuk pentagraman kokatzeko. Musikaren teoriari buruzko hiru liburu erregalatu zizkigun Peio Otxoteko albaitariak, osabak, eta batere
|
lanik
ez zidaten eman. Errazak zitzaizkidan, oso.
|
|
|
Iaz eskola batean plastikako klaseak ematen nituen; Ikertze rekin Tabakalerarentzako kolaborazioak egiten ditut... Baina urtarrilera arte arteaz gain beste
|
lanik
ez egitea erabaki dut, estudiora etorriko naiz egunero. Bi hilabete daramatzat produzitu gabe, azkenenko erakusketatik, haustura hori behar bainuen.
|
|
2011
|
|
|
Hedatzen doa labirinto modernoa; gero eta piztia basati gehiago ari da bertara biltzen:
|
lanik
eza, soldatarik eza, pentsiorik eza... familia bereko zilarrezko otsoak denak.
|
|
|
Guk euskara batuan idatzi arren, espero duguna da gero bikoiztaileak bere ahoskera eta adierazkortasuna ematea, aditza oso osorik irakurri beharrean naturaltasunez leitzea, bere filtrotik pasa eta erregistroekin janztea eta aberastea… Bikoiztaileekin dagoen arazoa da
|
lanik
ez dagoenez oso gutxi direla eta sinesgarritasuna galtzen du ahots bera marrazki bizidunetan, iragarkietan, pelikuletan, telesailetan… entzuteak. Era berean, erregistro aukerak murriztu egiten dira, bakoitzak bere hizkera eta kutsua ematen diolako, bakoitzak gure ajeak ditugu, eta aniztasunik ez badago ez bikoizketan ezta itzultzaileon artean ere, emaitza eskasagoa da.
|
|
2012
|
|
|
44 urte ditut. Preso ohi batentzat lan mundua are zailagoa da,
|
lanik
ez dago eta gazteak oso prestatuta daude. Prekaritate izugarria dago.
|
|
|
Aita eta familia osoa han daukat. Bi anaia ni baino gazteagoak ditut, biak eraikuntzan aritu dira lanean eta orain
|
lanik
ez. Hemen bezala boom bat izan zen eta gero horrek denak eztanda egin zuen.
|
|
|
Noski baietz! Ezin da beste aldera begiratu, eta batzuetan entzuten dugu" beno, ez da hainbesterako izan"," begira zer egoeran dagoen,
|
lanik
ez dauka eta edan egiten du, ulertu ezazu"...
|
|
|
Bosgarren neurria litzateke PER eko [Nekazal Enpleguaren Plana, gaztelaniazko hizkietan] laguntza jasotzeko nekazaritzan 35 egun lan egin beharraren baldintza kentzea, PER a egunean 7 euroko subentzioa baino ez da. Eraikuntzan aritutakoak, immigranteak eta lehendik gaudenak, horiek guztiak ari gara orain nekazaritzan, eta denentzako
|
lanik
ez dagoenez, askok ez dituzte 35 egunak lan egiten eta oso zaila dute PER a kobratzea.
|
|
2013
|
|
|
2011n heldu zen Berlina, ez Frantzian
|
lanik
ez zeukalako, Alemaniako hiriburuan ofizioa garatzeko aukera hobeak izatearren. Irakasleek gomendatzen zioten doktoregoaren hiru kurtsoei ekiteko adina diru ez zeukalako ere bai.
|
|
2014
|
|
|
Txostenekin laguntzen eta komunikazio arloan aritu zen baita ere Irantzu Aldama kooperantea, Guatemalan egin zuen lehen egonaldian. Ikasketek eraman zuten hara, baina itzuleran
|
lanik
ez, eta bide horri heldu zion. Duela bi hilabete hasi zen Mundubat erakundean, genero sailean.
|
|
|
" Gizarte arloan lan egiten hasi zirenean, jendea boluntario moduan aritzen zen, ez zegon horri buruzko ezagutzarik, baina pixkanaka jendea profesionalizatzen joan da gizarte arloan. Orain profesionalak daude eta
|
lanik
ez. Horien ezagutzak galtzen ari dira eta gizarteari ekarpenak egiteko erabil daitezke; ordaintzen ez bada ere, asko ikasten da boluntario".
|
|
|
Garaiak ez dira errazenak, baina txarra al da horrelako joerak berriz ere orokortzea? Normaletik kanpo dagoena da gazteek 24 urtera arte
|
lanik
ez egin eta gurasoen kontura bizitzea.
|
|
2016
|
|
|
Movistarreko kontrata, azpikontrata eta" autonomo faltsuek" hilabete bi eta erdi eman zuten greban. " Hasieran uste genuen beste edozein greba baten modukoa izango zela", oroitzen du Ruiz de Azuak," hau da,
|
lanik
ez eginez enpresari kalte egingo geniola, baina konturatu ginen Telefonicari aurre egiteko horrek ez zuela balio; Telefonica irabazi eskergak dituen multinazionala da, oso zaila da bere aurka borrokatzea".
|
|
|
Niri lasaitasuna ematen dit jakiteak
|
lanik
ez badidate ematen nire kabuz lana sortzeko gai izango naizela. Eta horretarako zein da gakoa?
|
|
|
Dirudienez, datorren egoera eztabaidatzen ari dira hainbat gobernutan. Baina, hasteko, etorkizun hurbilean ez da jende guztientzako soldata gutxienekoa ziurtatzeko bermerik,
|
lanik
ez baita denentzat izango. Gaurko egiturek ez diote egungo ereduari eutsiko, ez dago egitura sendorik, eta ez dago, gero eta robot gehiago dagoelako, egitura errobotizatuta delako.
|
|
2018
|
|
|
Argazkiak erabiltzen ditudanean, hiru bat ordu ematen ditut kanta bat osatzen. Bideo-klipa baldin bada, letra erantsi beste
|
lanik
ez badu, ordu bat edo nahikoa dut. Rap a baldin bada, hiru ordu.
|
|
|
Zeinek egingo dio janaria, arropa garbitu eta plantxatu, etxeaz arduratu? Eta besteak nola egingo dio aurre bakardadeari, bizitzari, ekonomikoki
|
lanik
ez badu egin?". Iloba gazteak:
|
|
2019
|
|
|
Ez hori bakarrik, gizonezkoei ordaindu ere gehiago ordaintzen zaie, ezberdintasun handiak daude gizon eta emakume zaintzaileen soldaten artean. Etxe barruko zaindari diren gizonak ere badaude, baina hor ere zaintza eta laguntzaile lanak besterik ez dituzte egiten, etxeko
|
lanik
ez. Esango nuke gizonezkoa izan duten zenbait etxetan emakume zaindaria kontratatzera bueltatu izan direla, etxeko lanak ere egin ditzan.
|
|
|
Irakeko lehen ministro Abdel Abdul Mahdik urte berriarekin dimitituko duela iragarri du azaroaren azken egunetan, agintarien ustelkeria, gazteen
|
lanik
eza eta Iranen esku hartzearen kontra herrialde osoa inarrosi duten protestei aurre egiteko ahaleginean porrot eginda.
|
|
2020
|
|
|
Azken hamar urteetan sozietate zerga erdira jaitsi da, baina enpresen irabaziak ez dira erdira jaitsi, beraz hor zerbait gaizki egiten ari da. Batzuek diote errenta horrek bultzatuko duela jendea
|
lanik
ez egitera, baina aztertu dutenen esanetan horregatik luke errentak oso oinarrizkoa, bizirautekoa, eta diotenez, herritarrek hori jasota ez diote lan egiteari uzten.
|
|
2023
|
|
|
Sekulako jauzia da hori, eta administrazioak egin du, zenbait gurasoren eraginez. Hala ere, ume itsuek, gainerakoekin batera eskolatuta ere, gero
|
lanik
ez daukate.
|