|
2010
|
|
|
Freixas ohartu zen bere obrak emakumeenekin alderatzen zituztela kritikariek, eta ez gizonenekin. Bere
|
lanetan
emakume protagonistak batere ez, asko ala gutxi izan, horiez galdetzen zioten kazetariek. Bide batez, lana femeninotzat jotzea eta gutxiestea eskutik zihoazen.
|
|
2014
|
|
|
Baina desira postnazional hori ez da guztiz garatu eta hortik dator nobelentrabestismoaren ideia. Hari horri jarraituz, Gema Lasartek bere doktorego tesianZeru Horiek, Nerea eta Biok eta Koaderno Gorria
|
lanetan
emakumea naziogintzanaktibista gisa agertzen dela azpimarratzen du, agentziaduna dela esanez, ordura arteez bezala (Lasarte, 2010, 212).
|
|
|
Antzerki eta musika lan bat da, kabaret ukitua duena. Parmako egilearen
|
lanetan
emakumeek duten papera kritikatzen da bertan.
|
|
|
Berogailuarekin, oso gustura egoten gara bertan. Joste
|
lanetan
emakumeak gara guztiak, baina gizonezko boluntario pare bat badaude, kaxekin, bidalketarekin eta beste laguntzen digutenak. Boluntarioen senitartekoek ere laguntzen digute.
|
|
2015
|
|
|
Presoekiko laguntza indartu eta elkartasun sareak sortu zituzten, elikagaiak, tabakoa, arropak eta abar eramateko. Elkartasun
|
lanetan
emakumeek izandako parte hartzea eta rola ezinbestekoak izan ziren, askok ongi oroitzen duen moduan. Josefina Guerendiainek bere idazlan autobiografikoan zioenez:
|
|
|
Esate baterako, 1937ko otsailaren 11n «Guerra a la mujer» izenburupean, Euzkadiko gobernuak emakumea frontetik kentzea eta erretagoardian oso garrantzi txikia ematea salatzen da. 1937ko maiatzaren 16ko artikulu batean, Bilboko defentsarako gotortze
|
lanetan
emakumeek parte hartzea kritikatu zen, gerrako beste lan batzuk hobeki egin zitzaketelakoan emakumeek.
|
|
2016
|
|
|
Oso goiz ohartu ziren Grimke ahizpak emakume beltzen presentzia eskasaz, eta kontu eske hasi: 1837an, adibidez, kargu hartu zioten Esklabotzaren Aurkako New Yorkeko Emakumeen Elkarteari, ez zutelako beren
|
lanetan
emakume beltzik sartu. Angelinak, atsekabez, esan zuen, aristokrazia sentipen sendoak?
|
|
2017
|
|
|
1 Grafikoari erreparatuz, zera ondorioztatu dezakegu: etxeko eta zaintza lanetan eta bolondres
|
lanetan
emakumeen presentzia handiagoa da, aldiz, lan ordainduan gizonen presentzia nabariagoa da (lehenengo hirurak T balioa gainditzen dutelako eta hirugarrena azpitik kokatzen delako). Etxeko lanen eremua esparru feminizatuena da, 1993an gizonek etxeko eremuari dedikatutako ordu bakoitzeko emakumeek lau aldiz gehiago eskaintzen baitzioten.
|
|
|
Hala ere, parte hartzaileen denborari erreparatuz, denbora dedikazio altua exijitzen duten ekintzak direla ikus dezakegu baita ekintza hauek generoaren arabera modu ezberdinean banatzen direla ere. Literatur zientifiko andanak ideia hau azpimarratu du (Hooghe eta Stolle, 2004; Coffe eta Bolzendahl, 2010, beste batzuen artean), zentzu honetan, 2013 urteko parte hartzaileen denborari erreparatuz ikus dezakegu erakunde bidezko lanetan eta beste etxe batzuentzako
|
lanetan
emakumeen denbora dedikazioa handiagoa dela. Aldiz, borondatezko partaidetza zibilean eta borondatezko lanetan erakunde batean gizonen denbora dedikazioa handiagoa da (Eustat 2007).
|
|
2018
|
|
|
Gizartearen arlo publikoko protagonisten irudikapen mentala aldatzeko lehen pausoa ekintza praktikoa da, hain zuzen, emakumeei beti ukatu izan zaigun espazio publikoan parte hartzeko eskubidea bermatzea. Eta uste dut badela eskubide honen zaindari
|
lanetan
emakumeok baino erantzukizun txit handiagoa duen pribilegiatu edo oharkaberik.
|
|
|
Erantzuteko galdera eta ariketa asko egiteke ditugu oraindik. Amona bertsolariak zein neskatila gazteak plazetan entzutean, emanaldi parekideen lekuko izatean, Txapelketa Nagusian edota oholtzako ohiko muntaketa
|
lanetan
emakumeak aritzean irudituko zait osoa —edo goitik beherako lana— bertsolaritza. Bien bitartean, behetik gora eraiki eta deseraikitzen jarraitu dugu.
|
|
|
Haren esanetan, greba deialdiaren lau zutabeak ikasketak, zaintza lanak, produkzioa eta kontsumoa lotuta daude. Zaintza jarri zuen horren adibide; zaintza
|
lanetan
emakumeak aritzen direla oro har, eta horregatik ikasketak utzi behar izaten dituztela askok: «Hori ez al da botere harremanen adibide?
|
|
2019
|
|
|
Garai hartako emakume eredugarria izateaz gain, Undsetek bere
|
lanetan
emakumeak nola islatu zituen irakurtzeak eman dit atentzioa; baita sexualitatea, feminismoa eta gizartean emakumearen papera nola uztartu zituen ere, hain zuzen, aitzindaria zen pentsatzeko modu hori garai haietarako.
|
|
2020
|
|
|
erabaki esparruetan hitz egindako ideiak, plangintzak eta ekimenak paperera eraman, idatzi, itzuli, antolatu, forma eman, alderdi teknikoa landu, mezuak prestatu... Idazkaritza eta komunikazio
|
lanetan
emakumeak ibiltzen gara batez ere, dinamikaren tripetako lan teknikoetan, nolabait esateko. Emakume garenok ardura politikoak baditugu erabaki guneetan eta eragileekin ditugun harremanetan, eragile esanguratsuenetako batzuekin interlokuzioa duen pertsona emakumea da, besteak beste?
|
|
2021
|
|
|
Erreferente nagusi da, era berean, Sylvia Plath (19321963) poeta estatubatuarra, poesia konfesionalaren aitzindari izan zena. Horiekin batera, Adrienne Rich(), Audre Lorde(), Alfonsina Storni(), Alejandra Pizarnik(), Sophia de Mello() edo Helene Cixous (1937) bezalako beste nazioarteko poeta garrantzitsuak izendatzen dira, eta haien
|
lanetan
emakume poesiaren erregistro estilo eta gaiak perfilatuz joan zirela aitortzen da. Besteak beste, Cixous poeta frantsesak emakumearen idazketari eta gorputzaren hizkeraren arteko harremanari garrantzia eman zion, hori delakoan emakumeari ebatsi zaion gorputzaren jabe egiteko bide bakarra:
|
|
2023
|
|
|
Ikerketa batek dio talde
|
lanetan
emakumeak ezkutuko lanez arduratzen direla, eta gizonak lan publikoez
|