|
2002
|
|
|
Joan den urtean, 2001ean, 121 langilek galdu zuten bizia lantokian edo laneko joan etorrietan. Urte batzuetan gehiago, beste batzuetan gutxiago, baina batez beste 120 pertsonak galtzen dute bizia urtero Euskal Herrian,
|
laneko
istripuetan. Nik, lerro hauek idatzi ditudan honek, zehatz mehatz aztertu dut Hego Euskal Herrian azken 25 urte hauetan lan istripuetan hildakoen zerrenda beltz egunerokoa eta urterokoa, eta ondo asko frogatu dut lan istripuak berak bezain erreala dela hamar urteko batez besteko hori.
|
|
|
Istripu larri askok ondorio irrebertsibleak izaten dituzte langileentzat. Hala ere, hiltzen direnean langile ugari denbora baten buruan hiltzen da, heriotzak ez dituzte kontatzen
|
laneko
istripuen ondoriozko moduan. 2001 urtean, adibidez, 72.314 lan istripu gertatu ziren baja eskakizun izan zutenak; 2000 urtean baino %2, 43 gehiago.
|
|
|
Araban, %63, 16 jaitsi zen heriotzen kopurua; Gipuzkoan, %38, 71; Nafarroan, berriz, %50 Ondoko taulan jaso ditugu Hego Euskal Herrian 2001ean gertatutako lan istripuen gaineko datu ofizialak. Espainiako estatuan, 1.021 lagun hil ziren
|
laneko
istripuetan, 2001 urtean, Hegoaldeko lau lurraldeetako ezbeharrak barne.
|
|
|
Sindikatuek diotenez, oraingoz egundo ez dute ikusi ohartarazpenik, zigorrik edo enpresa ixterik, prebentzioaren gaineko arauak ez betetzeagatik. Kontuak horrela, gehiengo sindikalak lan komuna egiteko eskatu die lan departamentuei, Gizarte Segurantzari, OSALANi, Laneko Ikuskaritzari eta Nafarroako Lan Osasuneko Institutuari,
|
laneko
istripuak ahalik eta gehien murrizteko.
|
|
|
EPAILEAK ETA FISKALAK INPLIKATZEA. Orain arte, beste alde batera begiratu izan dute epaileek eta fiskalek, eta ia batere ez dira inplikatu laneko heriotzen edo
|
laneko
istripuen arduradunak atzematen. Laneko heriotzen bat gertatu den bakoitzean ikerketak hasi arren, oso epai judizial gutxi eman da azkenean.
|
|
|
Horregatik, poztekoa da Hego Euskal Herriko gehiengo sindikalak, hots, ELA, LAB, ESK eta EILAS sindikatuen baturak, hartu duen erabakia: fiskaltza propioa eskatuko dute,
|
laneko
istripuak ofizioz ikertzeko. Adierazi dutenez, lan hitzarmenetan ere batera jokatuko dute, eta laneko osasuna lehentasunezko eskakizuna izango da.
|
|
2003
|
|
|
Sindikatuen iritziz, lan baldintza prekario horiek dira, besteak beste, lanpostuetan egunero gertatzen diren
|
laneko
istripuen iturri, eta oso bereziki eraikuntzako sektorean gertatzen direnen sorburu
|
|
|
Euskal Herriko enpresetan, etengabe ari dira ugaltzen laneko zoritxarrak, eta egitate horrek benetan kezkatu ditu sindikatuak. ARGIA aldizkarian azaldu genuen moduan (ikusi 2003ko urtarrilaren 5eko zenbakia), behin behar eta, 2002 urtean ere gehitu egin ziren laneko heriotzak (140 gehiago edo) eta
|
laneko
istripu larriak. Nahiz eta egoeraz ongi jabeturik egon, Patronala garrantzia kentzen ahalegindu da.
|
|
|
Orain artean, estresa
|
laneko
istriputzat hartzearen gaineko sententziek irakaskuntzarekin dute zerikusia. Horregatik solastatu gara Ruben Belandiarekin, laneko osasunaren arloko arduraduna baita STEE EILAS irakaskuntzako sindikatuan.
|
|
2006
|
|
|
Elkartzen, eta Euskal Herriko beste hainbat gizarte talde, ez dator bat «maskara» baten atzean ezkutaturik gero eta handiagoa den indibidualismoarekin. Hain zuzen, gizarte dualizazioa ikusten ez duelako, dualizazioa ukatzen duen indibidualismoarekin; Euskal Herrian pobrezia dagoela ukatzen du, ez duelako ulertzen lanean egonik pobre izan daitekeenik; ez du ulertzen gazte, emakume eta etorkin askoren soldatak pobrezia atalasearen azpitik daudela;
|
laneko
istripuak langileen errua direla uste dute, ez dutelako babesteko behar beste neurri hartzen. Egoera ezegonkorrean egon arren pertsonen porrotaren emaitza dela uste duelako ezegonkortasuna ukatzen eta ezkutatzen duen indibidualismoaren aurka ere badago Elkartzen.
|