|
2008
|
|
|
Sindikatuek diote datuek errealitatearen mutur bakarra ageri dutela: bide istripuetan hildako gidari profesionalak, lan istripuan hilak bezala kontuan izateko istripua jazo zenetik egun gehiegiren ondoren hilak, berdin erailtzen duten, baina erregistratzen ez diren
|
laneko
gaixotasunak,...
|
|
2009
|
|
|
Hau da
|
laneko
gaixotasunak ezkutatzearen ondorio larria; prebentzioa ahaztu egiten da, laneko minbizien kasuan, esaterako, erabat baztertzen da. Ondorioz, Gobernu zentralak laneko gaitz edo istripuen kotizazioak murrizten ditu, bideratua dagoen diru funtsak erabiltzen ez direlako.
|
|
|
Hego Euskal Herrian 3.701 eritasunen adierazpenak egin zituzten medikuek 2008an eta, aurten, aldiz, 3.201, %13, 5 gutxiago alegia. Jesus Uzkudun Euskadiko CCOOko Lan Osasuneko idazkariarentzat, krisiak ez du jaitsiera justifikatzen eta, oraindik ere,
|
laneko
gaixotasunak ezkutatzen direla salatu du. Mutualitateek oztopoak jartzen dituzte.
|
|
2012
|
|
|
Laneko gaixotasunei dagokienez, aitorpen maila kaskarra eta eskandalagarria dela salatu behar dugu. Europako Batasun osoa erreferentziatzat hartuko bagenu, lan istripuetan gertatu ohi den hildako bakoitzeko,
|
laneko
gaixotasunek eragindako 18 heriotza gertatu ohi dira. Hala ere, Euskal Herrian, aipatu parametroa alderantzizkoa da.
|
|
|
Istripu gehiago gertatuko dira, eta elkar gaixotuko dute langileek». Sindikatuarentzat, «eskandaluzkoa» da Euskal Herrian
|
laneko
gaixotasunei «aitorpenik ez egitea». Azaldu du Europako Batasunean lan istripuz hiltzen den langile bakoitzeko hemezortzi hiltzen direla laneko gaixotasunengatik.
|
|
|
Sindikatuarentzat, «eskandaluzkoa» da Euskal Herrian laneko gaixotasunei «aitorpenik ez egitea». Azaldu du Europako Batasunean lan istripuz hiltzen den langile bakoitzeko hemezortzi hiltzen direla
|
laneko
gaixotasunengatik. «Euskal Herrian, parametro hori alderantziz da».
|
|
|
Mobilizazioak egingo ditu haien egoitzen eta Administrazioaren aurrean. «Patronalen kontrolpean aritzen dira, eta
|
laneko
gaixotasunen jatorria ezkutatzen saiatzen dira, haien kostuak eta tratamenduak Osakidetzara desbideratuta». Uzkudunek azaldu du 2010 urtean Osakidetzak 108 milioi gastatu zituela laneko gaixotasunengatik.
|
|
|
«Patronalen kontrolpean aritzen dira, eta laneko gaixotasunen jatorria ezkutatzen saiatzen dira, haien kostuak eta tratamenduak Osakidetzara desbideratuta». Uzkudunek azaldu du 2010 urtean Osakidetzak 108 milioi gastatu zituela
|
laneko
gaixotasunengatik.
|
|
|
«Normalean jendea urtebetean edo bian hiltzen da. Beraz, asko epaitegiek
|
laneko
gaixotasuna aitortu aurretik hiltzen dira. Guk ez dugu nahi alargun edo seme alaba aberatsik, nahi duguna da gaixoak ahalik eta ondoen bizitzea».
|
|
|
MC Prevencion mutualitatearen aurrean elkartu dira. «Iaz,
|
laneko
gaixotasun susmoen %0, 02ren berri bakarrik eman zuen», salatu du Jesus Uzkudun sindikatuko lan osasunerako arduradunak. Sindikatuaren esanetan, neurriak hartu behar dira laneko gaixotasunak mutualitateetan aitortzeko nahiz artatzeko, eta ez Osakidetzan.
|
|
|
«Iaz, laneko gaixotasun susmoen %0, 02ren berri bakarrik eman zuen», salatu du Jesus Uzkudun sindikatuko lan osasunerako arduradunak. Sindikatuaren esanetan, neurriak hartu behar dira
|
laneko
gaixotasunak mutualitateetan aitortzeko nahiz artatzeko, eta ez Osakidetzan. «Hala asko aurreztuko litzateke».
|
|
|
E raikuntzarako materiala gordetzen zuten biltegi, burdindegi eta abarretan amiantoa era ezberdinetan zuten produktuak saltzen zituzten 60ko eta 70eko hamarkadetan, produktu miraritsuak, merkeak, erregaitzak eta tenperatura altuak jasaten zituztenak. Lantokian amiantoarekin lan egin behar izan genuenok ez genekien askatzen zituen zuntzek arnasketa gaixotasun larriak, Mesoteliomak, biriketako minbizia eta
|
laneko
gaixotasun moduan aitortzen diren beste hainbat eragiten zituenik. Gaur, oraindik, minbizia askoren jatorri profesionala ezkutatzen jarraitzen da Mutuek duten boterea eta Osasun Publikoaren pasibotasunari esker, baita sindikalismoaren zati bati esker ere.
|
|
|
«Ezintasun partziala emango ote didaten zain nago». Dena den, Gizarte Segurantzak
|
laneko
gaixotasuna duela onartu dio; «orain mutuara pasatu dute kontua». Egoera horrek guztiak eguneroko bizimoduan zailtasunak eragiten dizkio Faulini.
|
|
2013
|
|
|
«Horrek langileen artean segurtasun falta areagotuko du», esan du Txakartegik. Erregistroek, behera Erreforma horrek
|
laneko
gaixotasunak erregistratzeko garaian eragina izan dezake, beraz. Hori gabe, ordea, gaixotasun gutxiago erregistratu ziren joan den urtean Hego Euskal Herrian.
|
|
|
2011n baino 546 gutxiago. «Aspaldi hasi ginen salatzen
|
laneko
gaixotasunen kasuan egiazki gertatzen direnak baino askoz ere gutxiago aitortzen direla», azaldu du Txakartegik. Izan ere, langileek ez dituzte laneko gaixotasunekin lotutako patologiak azaltzen, «lana galtzeko beldur direlako».
|
|
|
«Aspaldi hasi ginen salatzen laneko gaixotasunen kasuan egiazki gertatzen direnak baino askoz ere gutxiago aitortzen direla», azaldu du Txakartegik. Izan ere, langileek ez dituzte
|
laneko
gaixotasunekin lotutako patologiak azaltzen, «lana galtzeko beldur direlako». Eta horren adibidetzat, amiantoaren eraginez sortutako gaixotasunen ondorioz Hego Euskal Herrian 2012an hil zen langile kopurua aipatu du:
|
|
2020
|
|
|
Prefetari idatzi diogu, enpresa batzuek neurriak errespetatzen ez zituztela abisatzeko, eta estatuari zerrenda bat egin zezala eskatzeko. Orain, COVID
|
laneko
gaixotasun gisa onar dezaten borrokan ari gara.
|
|
2022
|
|
|
«Osasunaren Mundu Erakundeak zerbait onartzen duenean, eragina luzerakoa izaten da, zeren kasu honetan Espainiako Estatuak bere legedian sartu behar du aldaketa hori. 1299/ 2006 errege dekretuan egon behar da sartuta, eta, han ez badago, ezin da
|
laneko
gaixotasun gisa kontsideratu. Eta oraindik ez dute aldatu, eta luze gabe ez dute aldatuko», azpimarratu du Ibon Zubiela LABeko lan osasuneko arduradunak.
|
|
|
ELAk Bizkaian duen lan osasuneko arduradun Oskar Abadek dio «errotiko arazo estruktural baten aurrean» gaudela, eta OMEk sindrome hori
|
laneko
gaixotasunen zerrendan sartu izanak baduela bere garrantzia, zuzenean lotzen duelako gaitzaren jatorria lanarekin eta enpresarekin: «Arrisku psikosozialen ebaluazioa argudio zientifikoetan oinarrituta dago:
|
|
2023
|
|
|
Lehenengo, frekuentzia altuen galerak hautemanez eta, geroago, elkarrizketarako galerak, 1299/ 2006 Errege Dekretuak ezartzen duen susmoa jakinarazteko betebeharra betetzen ez duten bitartean. Jarrera horrek zarataren prebentzioan iruzurra eragiten du eta eraginpean dauden pertsonek
|
laneko
gaixotasuna aitortzeko aukera galtzen dute, baita mutuen aldetik 2.156 eta 4.289 euro arteko kalte ordaina jasotzekoa ere. Behin laneko gaixotasuna aitortuta, protesia edo audifonoa mutuaren kontura, doan, emateko eskubidea dago.
|
|
|
Jarrera horrek zarataren prebentzioan iruzurra eragiten du eta eraginpean dauden pertsonek laneko gaixotasuna aitortzeko aukera galtzen dute, baita mutuen aldetik 2.156 eta 4.289 euro arteko kalte ordaina jasotzekoa ere. Behin
|
laneko
gaixotasuna aitortuta, protesia edo audifonoa mutuaren kontura, doan, emateko eskubidea dago.
|