|
2001
|
|
|
Deitzi eta tarrapataka sukaldera garraiatu esnea furneoaren plaka beroaren gainean pausatzen zen. Gatzagia botatzen zitzaion, koilaratara bat eskas, eta uzten zen, haurrek eskolako
|
lanak
egin bitartean, kailatzera, burburaka eta ketan. Biderkatze taula madarikatuak ikastean, bata edo bestea, amaren errabiarazteko, ontziaren ondotik pasatzen zen, jostari, gogortzen ari zen esnean behatza sartuz eta zuloak eginez.
|
|
|
Amaiaren kalera heldu nintzenean hutsa zegoen kasik. Obretan zeuden, asfaltatze
|
lanak
egiten ari baitziren, baina ez zen langilerik ikusten inguruan. Ziur aski, atertu arte bukatutzat emango zuten zeregina eta ordurako taberna zulotan sartuta egongo ziren, sol y sombra bana dastatuz sosak txanpon makinetan xahutzen.
|
|
2002
|
|
|
Zarandona zutitu zen harmailetan eta argi foku mugikor batek jarraitu zion haren ibai ertzerainoko ibilbideari. Nerbioi erdiko borrokalekura garraio
|
lanak
egiten zituen txalupa ez zen arraunez edo motorrez aurreratzen, mutur bitako txikota luze baten atoian baino. Txundituta zegoen Joselu laukiaren albo batean.
|
|
|
zubi
|
lanak
egiteko.
|
|
2003
|
|
|
Baina hori beste baterako utzi dugu. Orain gaia da tenpluan, elizan,
|
lanak
egiten ari izanak zirela, eta halaxe azaldu zidala bisitariak.
|
|
|
Esan nahi dut, euria bota ahala eta haize zakarra. Isileko
|
lanak
egiteko eguraldi ezin hobea. Ikusteko nago halako eguraldiarekin muga marra zaintzera bere borondatez joango den txapelokerra.
|
|
|
bestea sukaldean irudikatzen nuen etxeko
|
lanak
egiten.
|
|
2004
|
|
|
Sydneyk eta Seanek
|
lanak
eginak zeuzkatela ikusi zuen. Mahaiak jakiz eta edariz beterik zeuden.
|
|
|
zaintza
|
lanak
eginez.
|
|
2005
|
|
|
Rachelen egoitza garbitzen zuen orduetan, Janinak beti ondotik zeukan txokolate ekoizleen alaba bihurria. Eskola
|
lanak
egiten zituen eta gero pianoan jartzen zen eguerdi arteko unea nota finez aberasteko. Ordularia hamabi aldiz oihar zenean, Jacob sartzen zen eta gohaina usnatzen bailuan, izar horia zekarren aterkia disgustuz dilindatzen zuen.
|
|
2006
|
|
|
Mamen, beltzarana, almendra begi mindu apalak, figura ederrekoa, ixila, eskuak inoiz ez geldirik, gorri minez pintatuta azazkalak, han eta hemen txapuza batzuez aparte etxeko
|
lanak
egin izan ditu orain arte, orain berriz, niri bezalaxe: Ez baldin bazatoz... mehatxatu dute.
|
|
|
Gutxi eta nahikoa. Toliño izeneko jonkiak Poliziarentzat txibato
|
lanak
egiten zituen noizbehinka. Horrek babesa ematen zion, eta diru apur bat, jakina.
|
|
2007
|
|
|
Hori berdin zitzaidan. Josetxoren hondakinak ziren han aurrean neuzkanak, eta pentsatu nuen hura handik ateratzeko
|
lanak
egin bitartean, ahaztu egingo zitzaidala neu ere itotzeko zorian nenbilela egun haietan. Neuretzat egiteko gai ez nintzena, gizon haren alde egingo nuela.
|
|
|
Virgilio zen sarrerako atean keinuka. Bortzekoa elkarri eman ondoren, zizerone
|
lanak
egin zituen; arranoari hegan erakusteko gogoarekin zetorren, agi denez, eta, solaskidearen jatorria kontuan hartu gabe, harrizko zapata kaxa hura aspaldi batean oihu eta zalapartaz bete ohi zela eman zion jakitera. Amaraun ikusezina ehuntzen omen zuen pilotak tanto bakoitzean, eta giroaren oihartzunean nahasten ziren osagaiak oroitarazi zizkion:
|
|
|
Sonbreroa besaulkiaren gainean elkarren arteko tartean uzteko erraten dio Vanessa Redgravek eta, berokiaren barneko aldean ezkutatu ondoren, makuluak besoetan, komunera jotzen du. Atea giltzatu eta aldaketa
|
lanak
egin eta gero, bere lekura itzultzen da. Egindako ahaleginari esker, bortzehun preso –beharbada gehiago– askatzen ahal zituzten.
|
|
|
Urtemugaren inguruko ekimenak arrisku horri egin nahi zion aurka eta, ordezkari
|
lanak
egiteko informazioa behar baita, Virgiliori igorritako gutunaren bertze pasarte bat irakurri zion:
|
|
|
Maletak hesi
|
lanak
egiten ditu eta muxu lehor bat eman diote elkarri. Hitz hanpaturik ez.
|
|
2009
|
|
|
Jarraituko genuen, hala ere, asteazkenetan biltzen, poemak itzultzeko eta niri idazten eta irakurtzen irakasteko. Motel nindoan, gainera; ez nuen Estudianteak agindutako
|
lanak
egiteko denborarik hartzen.
|
|
2010
|
|
|
Lehen egunean, isil isilik beraz, gelan emakumezko baten presentzia arrotzak nigan sortzen zituen sentimenduei adi egon nintzen. Eta haurtzaroan amari etxeko
|
lanak
egiten laguntzera etortzen zen emakumea gogoratu zitzaidan.
|
|
|
Rimbauden antologia elebiduna Bilbon daukat. Hara, lagun hark oparitu zidan, otso
|
lanak
egiten zituenak, nire urtebetetzean, eta horrexekin izorratu ninduen zeharo. Hain nengoen burbuila uherra bihurtua, punp egiteko irrikaz, hain nintzen jostura gaizki lotua, urratzeko desiraz.
|
|
2011
|
|
|
– Polik soldaduskatik ihes egin zian, Afrikako edo Kubako gerretatik –sintesi
|
lanak
egiten hasi zen Aitor –; Pascalek bere izen bereko baten suizidioa profitatu desagertzeko; Wakefield hori astebete kanpoan egiteko irten, emaztea zelatatzeko, eta hogei urte geroago itzuli, ridikulu galanta eginez; eta hire aita, ez zakiagu zergatik, arrastorik utzi gabe joan zuan.
|
|
|
– Murilloren kasuan, gogor kritikatu da bitartekari
|
lanak
egin dituen abokatuak erreskatearen zati bat beretzat hartu izana.
|
|
|
Adam armatuak dira: Adam omen bere lorategian zulatze
|
lanak
egin zituen lehena, hala diote, pala bat armatzat har badaiteke, bera izan zela lehen lagun armatua. Lorazainetik ehorzlera ez dagoela, alegia, alderik apenas:
|
|
|
Atearen aurrean errezel
|
lanak
egiten dituen olana astuna apartatu du esku batekin: bujia pitzatuak, egurrezko kutxa batean.
|
|
2012
|
|
|
Indonesia aipatzen zuen Josuk: jende guztiari esaten zion negozioa egingo zuela mundu osoko surflarien gidari
|
lanak
eginez. Egitasmo hori plazaratzen hasi eta urtebete pasa baino lehen baztertu zuen asmo galduen zokora.
|
|
|
Herrera ozen hitz egiten hasi da komunetik, baina Etxebek ez dio ulertu eta ez da ahalegindu esaldi horiek argitzen, Herrerak inoiz ez bezala ekin baitio dena goitik behera aztertzeari eta Etxebek lehen baino gogo gutxiago baitauka bizitza disekzionatu eta gordin ikusteko. Azal lodi eta gogor bat eskertuko luke, mundutik babesteko gai litzatekeen mintz
|
lanak
egiten.
|
|
|
– Batek ez du bestea kentzen. Nire
|
lanak
egin ditut. Dirudienez, oraindik ez dute argi amiantoa erabili zuten edo ez, eta, gainera, erabili bazuten, inork ez zekien amiantoa kaltegarria zenik.
|
|
|
“Egunkaria erosi eta korrika batean igo nintzen apartamentura. Zuzendari
|
lanak
egitekoa zen txinatarrak, aurreko egunetako penak gainditu gabe ohean zetzanak, halaxe esan zidan, egunkaria muturraren aurrean jarri nionean: “Axolotl bihurtuko zen, gizajoa”“.
|
|
|
– Je ne vais pas y aller par quatre chemins –esan dit hona iritsi naizenean, arropa batzuk poltsan besterik ez, artean honako bidea erraztu didan kontaktua aurrean zegoela, etxekoak horrela eskatuta, lekukoak behar balitu bezala etorkizuneko gaizki ulertuak saihesteko edota gaizki ulertuen iturburua argi uzteko, eta bide batez, zerbait ulertzen ez banuen itzultzaile
|
lanak
egin zitzan, nahiz eta nire frantsesak jadanik halakorik ez duen behar, etxeko jabeak orduan ez bazekien ere, edo agian kontaktuak esana zion frantsesa ondo menderatzen dudala, unibertsitatean ikasten ari naizela frogatzat, baina badaezpada ere, zuhurtasunez, ez da inoiz sobera izaten.
|
|
|
Igarleari ehizakia nor izango zen asmatzea baino ez zitzaion falta izan. Eta ehiztaria ehizakiaren gidari
|
lanak
egiten zituena zela igartzea. Nolatan ez naiz ohartu.
|
|
2013
|
|
|
Halako gauza bati erraten zaio adabaki gaizki ebakia izatea. Haraxe joan ginen aita eta biok eguerdian, goizeko partitze
|
lanak
egin ondotik.
|
|
|
Urak tiratzen zuen. Urte haietan, uda partean jeneralean, bazkalondoan, jendea siestan zegoen tenorean, denda ostatuan jenderik ez eta sukaldeko
|
lanak
eginik, noiznahi sartzen zen putzura, gona eskuarekin goiti bildu eta hankak izterretaraino bustitzera, eta ez zen harritzekoa beti norbait begira izatea pendoitzaren gainetik, gizon begixorrotxen bat. Aita nerbiostu egiten zen amaren gogorazio horrekin, kolerak hartzen zuen," Ze zabiltza hor, dena agerian!
|
|
|
inork gutxik ulertuko dituen
|
lanak
egiteko
|
|
|
Eta sakratua zuen siesta. Margolaria zen, eta beste emakume bati ordaintzen zion etxeko
|
lanak
egiteko, gu zaintzeko: bere intimitatea zaintzeko.
|
|
2014
|
|
|
– Begira, ama, etxeko
|
lanak
egin ditut.
|
|
|
– Bai, etxeko
|
lanak
egin ditu.
|
|
|
– Ez zait inoiz gertatu –esan zuen Gotzonek–, baina etxeko
|
lanak
egiteko gogoa pizten ari zait.
|
|
|
Desenkusaz ari da aita, errudun, eskolan huts egin duen haurra bezala, baina ez polizia, gaztelania ez jakitea bertutea dela adierazteko doinuz ari da eta. Gotzonek itzultzaile
|
lanak
egin ditu. Esaterako, argiaren faktura aski ez dela esango dionean, bankuaren agiria ere behar dela (ez daki zergatik, baina halaxe ohartarazi poliziak).
|
|
|
Xabik koadernoak atera ditu kirol poltsatik. Zeregin franko dauzka eta
|
lanak
egitera sartu da sukaldean. Liburuen aurrean eseri da, baina badaki alferrik izango dela.
|
|
|
Baina, nehork ez dakiena malobra egin behar den lekurat heldu arteraino, Gazteria Katolikoko hamar mutil mobilizatuak ditu erretoreak. Arraberritze
|
lanak
egin beharrak diren biderat heldu direlarik, palak, aitzurrak eta pikatxoiak besagainetan, Gazteria Katolikoko hamar gazteak han ari dira bide bazterren garbitzen. " Hau bai armada ederra, jaunaren armada" erran, pala jaun merari itzuli, eta herrirat itzultzeko bidea hartu du Leon Etxeberrik, hortzak lurreraino luzatuak dituztela utzirik jaun mera eta gainerateko herriko gizonak.
|
|
|
Txilen beti esan izan da han ikusi duela lekuko batek baino gehiagok, herritartasuna lortzeko Ruth Mundacarekin ezkondu zela, jatorri euskaldunekoa. Baina Berlinen bertan topatu zuten Bormannen hezurdura 1972an, Invalidenstrasse kalean hiri
|
lanak
egiten ari zirela. 1945ean bertan hil zuen errusiarren obus batek, haginak tratatu zizkion medikuak baieztatu zuen lehenengo, DNA frogak gero.
|
|
2015
|
|
|
Lehenengoz estudiora joan zen hartan, aldizkariok zeramatzan bizkar zorroan. Mario Santiago Papasquiarori elkarrizketa laneko telefono batetik egin zion, Bizkaiko Foru Aldundian bedel
|
lanak
egiten baitzituen tarteka, norbaitek gaixotasun baja hartzen zuenean eta. Elkarrizketa sasoiko kasete haietako batean grabatu zuen eta gero Avernoko Ahotsak en emititu zuten.
|
|
|
Zenbat ziren ez da sekula jakin. Mezetara deitzen zuten kanpai hotsak amaitu orduko barruan ziren operazioan parte hartu zutenetatik bost, pentsatzekoa da-eta izango zirela beste batzuk zaintza
|
lanak
egiten. Atzeko aldean jesarri ziren, batean eta bestean sakabanatuta orduan ere.
|
|
|
Iraganetik etorkizunera zer helarazi, gogoeta hori Juliak jorratzen du sarkorren; Julia da bitartekaria, transmisioaren protagonista: itzultzailea, bitartekaritza
|
lanak
egiten ditu hizkuntzen artean zein belaunaldien artean. Itxurari dagokionez, Simone de Beauvoirren antza du, eta, idazle frantsesaren obran bezala, iraganeko hainbat lerro biltzen dira Juliarengan ere, eta bera da semeari eta hurrengo belaunaldiei zer transmititu eta zer ez, tentuz aztertu eta baloratzen duena.
|
|
|
Gutaz idazten! Horrelakoak mahai biribil txipian berbekin borrokan ari den andrazko ederraren loba zuhurrak marmarka esan dituenak Frai Frantzisko de Vitoria ibilbidean gora, sukalde
|
lanak
egitera doan jauregia bezain neobaskoa gizona. Izebak, artean, anbulategiko erizain batek eskatu dion zurrukutunaren errezeta dihardu idazten.
|
|
|
Ez dut esango bihar hil daitekeela pentsatzen duenaren ausardia ero horrekin bizi naizenik orain (ametsen munduan badut oraindik zer esperimentatua), baina bai lehen baino modu askoz lotsagabeagoan. Lanpetuta nabil errealitatearen notario
|
lanak
egiten. Atseginez entzuten ditut gertaera latz zein esamesa hutsalenak, eta ondoren memorian prezisioz artxibatu, baliagarri zaizkidan egunerako.
|
|
|
Ez, ez du uste Gerediaga Elkartearen egoitza pertsona bakarrak kiskali duenik. Ekintzaileak behar zuen, gutxienik, bizkartzain
|
lanak
egingo zizkion laguntzaile bat edo bi. Kale Nagusian dagoelako egoitza, denen bistara horrenbestez, eta gau partean eman badiote ere sua, ez direlako kanpotik presaka bi molotov jaurti eta ospa egitera mugatu, barrenak gasolinarekin zipriztindu ondoren eragin dute-eta triskantza, behar besteko denbora hartuta.
|
|
|
Goizeko 7:00etarako Iberdrola dorrean jaso behar zituen presidentea, Emilio Aberasturi eta John Paulson, Loiura Zack Vicente jasotzera abiatu aitzin. Fidel Imazi deika ari zitzaion, hitza bete eta Aberasturik Vicenterekiko gidari
|
lanak
egiteko mandatua egin ziola eskertzeko, baina erantzungailuagaz bakarrizketatzea baizik ez zuela lortu.
|
|
|
Baserriz baserri arraina saltzen aritzen zen amarekin goizean goizetik, ortuan gainontzeko orduetan. Taxista
|
lanak
egiteko baimena zuen herrikide batek jubilatu asmo zuela jakin zuenean, atoan eskaini zion bere burua baimen txartela erosteko, baita orduko dirutzaren truke lortu ere. Amak, arrastiro, herriko banketxe bakarra garbitzen eman zituen hamarkadak eta, zuzendariaren lagun egin zelarik, haren txaleta ere garbitzen urte piloa eman ostean, interes oso baxuko mailegua lortu zuen semeak taxista lanetarako baimen txartela erosteko sosa.
|
|
|
Adrianek piztu, lehen dasta
|
lanak
egin, bekainak goratuz bere egoaren erroak finkatu, eta Aimarri pasa dio turutatxoa. Enekok dzanga eragin dio azken vodka kondarrari, botilaren tapoitik bertatik, txupito edalontzirik ez denez beretzat geratzen.
|
|
2016
|
|
|
– Destino hau eskatu baino lehen, Bilbon egon nintzen urte batzuk, hango Komandantzia Militarrean, isileko
|
lanak
egiten. Ulertzen duzue, ezta?
|
|
|
Egun horretako argazki ugari dago, Jesus Elosegi argazkilari tolosarraren bilduman. Irudietan ikusten da nola Eresoinkako kideek apainketa
|
lanak
egin zituzten: arkuak lorez jantzi, oihalak josi, balkoietan ikurrina eta senyera paratu.
|
|
|
Bere eta Erresistentziako gainontzeko kideen laneko biltokia Bailen etxe orratzeko bulego bat zen, eta hantxe gertu zeuden Falangeren bulegoak ere. Letamendi Espainian barrena ibiltzen zenez, hara eta hona, espioitza
|
lanak
egiten edo mezulari gisa, askotan ez zuten ikusten etxean Karmelek eta umeek. Kobratzeko Verdes liburu dendara joan behar zuten eta han diru zorro bat ematen zieten hilabetea pasatzeko.
|
|
|
Ikerne aktorea izan zen Antxon Ezeizaren Ke arteko egunak filmean, erbestetik zetorren protagonistaren emaztearen rolean. Txominek bikoizketa
|
lanak
egin zituen, eta euskaraz ikusten genituen galai amerikar batzuen ahotsa berea zen. Patxi medikuak bihotz eta birika andana baten zaintza egin zuen urtetan Bilbon.
|
|
2017
|
|
|
“Eta Lander Laka, Lokarrikoa. Neurri batean ekoizlearen
|
lanak
egin dituena. Bide batez, eta nahiz eta hau ez izan honetaz hitz egiteko parada, desegitea erabaki duzue... ”.
|
|
|
Goizerdian lurrindegira bila etorri zitzaidan Irantzu. Kazetari lanik topatzen ez, eta enkarguzko itzulpen
|
lanak
egiten hasia zen, prezio nahiko miserablean. Alde ona:
|
|
|
Etxean eskolako
|
lanak
egiten ari nintzen ilunabar batean atariko txirrina entzun nuen. Leihora arrimatu nintzen, lagunek beti hantxe itxaroten baitzidaten, baina ez nuen inor ikusi.
|
|
|
Aitak adeitsu hartu zuen ama, momentu batez dibertitzen ari zirela iruditu zitzaidan. Atakako irudiak berritu zitzaizkidan, Hertzainak en kamiseta tarratatuekin eskuz esku lanean aritzen zirenekoak, nik barraren bestaldean eskolako
|
lanak
egiten nituen bitartean. Hantxe zeuden hogei urteren ondoren:
|
|
|
Iñaki garagardo usainarekin oheratu zenean ondorioztatu zuen Ixabelek Ramonengana eraman zituela Madalen eta zakurra, eta posible ikusi zuen aita alabak zakurrarekin parkean zeuden bitartean Iñaki Ramonentzat kozinatzen gelditu izana, baina baita txofer
|
lanak
egin eta bila joateko deia jaso arte desagertu izana ere. Batzuetan desagertu egiten zen, eta Ixabeli plazera ematen zion, agian eta tarteka, Iñakik bizitza zati ez hain gardena izan zezakeela sentitzeak.
|
|
|
Behingoz ni izan Arantzari laguntza eman ziezaiokeena eta aukera hura alferrikaltzen utzi. Arratsaldero ordukako gida
|
lanak
egiten nituen museoan, eta egun hartan irakasle talde bat egokitu zitzaidan. Arantzak harridura erakusten zuen lanean ari nintzela esaten nion aldiro, hori ez zitzaidan gustatzen.
|
|
|
Laurogeita lau bete zituenean bizitza osorako soldata agindu zion bizilagun bati, Loliri, gauero haren etxera biltzeagatik. Egunean zehar beste laguntzaile bat izaten du, etxeko
|
lanak
egin eta jatorduak moldatzeko. Denbora gehiago egiten du gabe, iritsitakoa bidali eta hurrengoa aurkitu bitartean.
|
|
2018
|
|
|
Egunero goizeko bost eta erdietan jaikitzen zen. ...ldeko klaseetan arreta gehiago jarri, tutoretzak, berriz autoan ziztu bizian etxera bizilaguna bostak arte geratzen baitzen, paseo bat eman etxe ingurutik aitarekin medikuaren gomendioz, afaria eta hurrengo eguneko bazkaria prestatu, aitari afaltzen eman, telebistaren aurrean utzi berak afaltzen zuen bitartean, aita ohean sartu, garbigailua jarri, harrikoa egin, arropak zabaldu, plantxatu, klaseko
|
lanak
egin eta gauerdian ohera sartu. Egunero.
|
|
|
“Pharosen harrikadak”. Hala ere, adiskideei laguntzeko prest dago oraindik, jarraitzen du tarteka sos batzuk ateratzeko “disko konbentzionalak” grabatu eta lagunei zuzenekoetan teknikari
|
lanak
egiten, bere betiko esaldi lapidarioekin musikariak izutzen: “Miz cabezaz de ziervo...
|
|
|
haiek garraiatzea bere ardura dela adierazi dio begiradaz teknikariak. “Zamaketari
|
lanak
egitera etorri ote nauk? ”, Imanolek bere kolkorako. Lo zakuak atera ditu Pharosek.
|
|
2019
|
|
|
Senide zaharren azken urteetan zaintza
|
lanak
egin behar izan zitueneko garai nekosoak ekarri zizkion idazteko zailtasunak, kontzentratzeko oztopoak: “Oso zoriontsua izan naizenean ere airean ibili eta gutxiago idatzi dut”.
|
|
|
Egokia iritzi diot txit, sortze berean eman ziguten izenari, baina alderdiotan inork gutxik daki zer esan nahi duen kuroko hitzak, eta Manterolak Neptuno deitzen didan bakoitzean amorru ematen dit. Ez legoke sobran bezeroarentzako gida liburuxkan bere ezaugarriak azalduko balitu; alegia, Japoniako antzezle mota bat dela eta laguntzaile
|
lanak
egiten dituela. Obra antzeztu bitartean, behar duen guztia ematen dio antzezleari, agertokian egiten diren aldaketak bere ardurapean daude; eta hitzemaile lanak ere egiten ditu egokitzen zaionean.
|
|
|
Orduan ohartu nintzen; dena bat zetorren nire susmoekin. Argi Hutsaren Zaindariari itsasora erori zitzaizkion blokeak erabili zituzten Tximistarriko
|
lanak
egiteko. Horrela, bada, bi aldiz pentsatu gabe, murgildu egin nintzen begiak zabal zabal.
|
|
|
Artxiboa antolatzeko ardura eman diote. Oraindik ez da behar bezain ondo konpontzen mandarinen hizkuntzan, baina interprete
|
lanak
egitera deitu dute. Astebete lehenago probintzialaren eskutitza jaso zuen aginduaren berri emanez, eta jai alai partida ikusteko bi sarrera ere bidali zizkion.
|
|
|
“Zeinek eginen dizkit niri orain etxeko lanak? Zu etorriko al zara etxeko
|
lanak
egitera? ”.
|
|
2020
|
|
|
Hotelera lagundu zidan nire gauzak uztera, eta Erroman zerbait ikusi nahi nuen galdetu zidan, gidari
|
lanak
egiteko prest. Baina, Napolin bezala, Erroman ere ez neukan lehen ikusitako tokiak berriz bisitatzeko gogo handirik.
|
|
|
Orain arte ezezaguna zen Vicenzo Vicenzi pintorearen margolanak aurkitu zituztela zioen, aparteko interes artistikorik gabeko palazzo zahar erdi abandonatu bateko sotoan. Denborarekin sakabanatu eta erdi iraungitako familia bateko kide batek saldutako jauregia zen, nonbait, eta, jabe berriek birmoldaketa
|
lanak
egitea erabaki zutenean, han aurkitu omen zituzten koadroak, urte askoan itxita egondako sotoko biltegi batean.
|
|
|
Aitarik gabeko haur batekin guraso
|
lanak
egitea ere bai. Beste baten umea hazten ibiltzea... hori baino eskuzabaltasun handiagorik!
|
|
|
Han egoeria ez dauela oso ondo eta komentuko soluziñua planteatu nusten… Eta ordutik bizi naz bertan. Etxeko
|
lanak
egiten lagunketan dutsiet mojei eurekin bizitziaren truke. Neska gazte mordua dau antzeko egoeran.
|
|
|
Alargunduz geroztik bai, baina hasieran ez dut gogoratzen ama dendan. Bere palazioan bakartuta egoten zen, aski lan bazuen etxe berria atontzen, hautsa kentzen eta aitarentzako idazkari
|
lanak
egiten.
|
|
|
Salgai bakoitzetik lortzen dugun irabazia aldakorra da hilabete batetik bestera, oreka arraro bat da denda honen sekretua. Gutxi saltzen den garaietan bestelako
|
lanak
egiten ditugu, horrela lortzen dugu hilabetero gu biontzako egun osoko soldata bana eta beste bi langilerentzako ordu batzuetako jornala. Eskulana, artisau lana, oso merkea da, baina ia librea, apenas eskatzen duen inbertsiorik.
|
|
|
Gainera, ohe horretako gaixoa familiako emakume batek artatuko du ziurrenik, eta bai lan merkatuan, bai lan erreproduktiboetan aritzen den emakumea izango da. Lehen aipatu dugun lez, Dependentzia Legeak familiako emakume hori bere enplegua utzi eta etxean soldata baten truke zaintza
|
lanak
egitera bultzatuko du. Gainera, krisi ekonomikoaren aitzakiaren pean egindako murrizketen artean, zaintzaile horien kotizatzeko eskubidea urratu zen.
|
|
|
Hau guztia borrokatzeko, zubi
|
lanak
egitea ahalbidetuko dituzten denbora eta espazioak sortzea ahalmen handikoa izan daiteke. Herritartasun eredu hegemoniko honen kontra borrokatzeak subjektu anitzen elkarlana ekar lezake:
|
|
|
Derrigortu beti derrigortuta egon naiz
|
lanak
egitera, gero beste gauza bat da nire abilezia eskakeorako baina bai, etxean beti lagundu dut, baina izan da beti laguntza, ez dut inoiz izan ardura bat, gauza puntualak nire gela egin, nire komuna, eta aitari ba kalean lagundu zerbaitetan baina berak ezin zuenean, bigarren pertsona bat behar zenean eta horrela, bestela ezer ez. Hori esan ahal dugu izan zela 2007ra arte, alkatetzan hasi nintzela, handik aurrera, hurrengo sei urteetan, ez nuen ezer egin.
|
|
|
Industrializazioaren garapenak etxearen eta fabrikaren arteko banaketa zurruna ekarri zuen: etxean ongizaterako
|
lanak
egingo dira (lan erreproduktiboak: umeen, helduen eta nagusien zaintza, etxeko lanak…) eta fabrikan, ordea, lan produktiboak.
|
|
|
Telebistan Goenkale seriean ere aritu da. Kartzela webseriean ere aktore
|
lanak
egin ditu.
|
|
|
Hurrengo hiru urteak bertan eman nituen, tarteka asteburuetako tabernako zerbitzari lanarekin uztartuz. TAEn ikasten nengoela etorri zitzaidan antzerki obra batean “profesionalki” aktore
|
lanak
egiteko aukera. Lehenago ez nuen inoiz pentsatu, ordea, honetatik zegoenik.
|
|
|
Horretan muturrekoena, agian, Ixa antzezlanaren parabola litzateke. Hiru lanetan metateatralena den honetan, aise enpatizatzen du gure fantasiak figurante
|
lanak
egiteagatik kobratzen duen pertsonaiaren mendeku gosearekin. Irakurleak/ ikusleak bere burua interperlatua sentituko du, bizi dugun fartsa honetan gutako bakoitzak betetzen duen figurantetasunaren zenbatekoarekin aurrez aurre ipintzen baikaitu protagonistak.
|
|
|
2: Nik neska bat hartuko dut etxeko
|
lanak
egiteko.
|
|
|
Ez, neska! Nik ez daukat lan finkorik, eta gutxiago lan ordutegi murriztua eskatzeko eskubiderik, eta, zer esanik ez, etxeko
|
lanak
egiteko neska hartzeko aukerarik ere ez!
|
|
|
Ezta pentsatu ere! Gainera, lehen ere esan dizuet, nik ez daukat lan finkorik, eta gutxiago lan ordutegi murriztua eskatzeko eskubiderik, eta, zer esanik ez, etxeko
|
lanak
egiteko neska hartzeko aukerarik ere ez, eta ama bakarrik izateko inongo asmorik ere ez! (Erremarkatuz) Ni ez naiz estatubatuarra.
|
|
2021
|
|
|
Orobat, kritikariak, interpretazio
|
lanak
egitearekin batera, beste ikusleen iritzia garatzen lagundu lukeela uste dugu; baina, artelana epaitzeko abila izatearekin batera, hauskorra dena edota ernamuintzear dagoena babesteko ahalmena ere izan luke, betiere komunitate artistikoaren garapenaren mesederako. Agus Perezen jarduera aurreko koordenatuetan bete betean dago kokatuta; euskal antzerkiaren ibilbidea zein den marrazten digun heinean, kimu berrien kokapena erakutsi eta horiek zaintzeko ardura ekarri ohi digu gogora.
|
|
|
Horiez gain, hirugarren pertsona bat egongo da hor. Pertsona honek girotze
|
lanak
egingo ditu oro har, musika eta bideoaz arduratuko da eta argiekin ere lagunduko du. Hizketaldirik egitea ere gerta liteke.
|
|
|
Une honetan agertuko ez den arren, KARMELOrekin batera MAITANE etorri da gaztetxera, bere alaba nerabea. Backstage an eseriko da etxeko
|
lanak
egiten. Aitarekin tokatzen zaio aste honetan.
|
|
|
MAITANE: Jarraitu dezaket etxeko
|
lanak
egiten?
|
|
|
Erabiltzaileak ez daude inoiz han. Neguko egun batean, eskolara goazela, hildako mutil bat aurkitu dugu autobus geltoki
|
lanak
egiten dituen orubean. Kaskote artean dago, azala urdinduta, eta hotzak hil dela pentsatu dugu inozo.
|
|
|
Bertara igota galtza motzekin ikusteak txokatu egin nau, baina gustatu zait. Pedal hotsa entzuten dut etxeko
|
lanak
egiten ari naizen bitartean.
|
|
|
Bertan gotortzen hasi zara lanetik irtendakoan, berandura arte. Idazmahai
|
lanak
egiten dituen taularen gainean, irrati bat ipini duzu, flexo bat, txikle pakete ugari, orri solteak, erregelak, kartaboiak, arkatzak, Milan goma borobildu bat. Zerra elektriko handi bat erosi duzu.
|
|
|
Alabak biandak eta ur hotza ekarri dizkizu erretilu batean. Suhiak peoi
|
lanak
egin ditu. Zakar hitz egiten diozu, zakar hitz egiten diezu denei, nagikeriarekin, gauzak esan egin behar izateagatik.
|
|
|
Umeak aspertu egiten ziren. Eskolako
|
lanak
egiten zituzten, moldatzen ziren beraiek bakarrik gehienetan, eta ibiltzen ginen kartetan, pianoa jotzen, ukelelea ere bai, leihoan jartzeko ostadarrak margotzen zituzten, gimnasia egiten genuen laurok batera, liburuak irakurri, filmak ikusi... baina gogaituta zeuden.
|
|
|
Bakezalea zara. Mexikon esku hartzeari uko egin zenion, eta zure administrazioak keinu asko egin ditu Gerra Handian bitartekari
|
lanak
egiteko.
|
|
|
Baina Estatu Batuak ez lirateke bakarrik egongo. Bitartekari
|
lanak
egingo lituzkeen herrialde neutral talde batean pentsatu litzateke. Badakit iparraldeko herriak ere prest egongo liratekeela pauso bat aurrera emateko, Estatu Batuak parte badira, jakina.
|
|
|
Norak borondatezko
|
lanak
egiten jarraitzen zuen ikas komunitatean. Astean bitan joaten zen eskolako liburutegira, seme alabei harako bisita tokatzen zitzaien egunetan, hain zuzen.
|
|
2022
|
|
|
2018 eta 2019an, zaintzen greba deialdian, zaintzez kontziente egiten hasi nintzen eta konturatu nintzen nire inguruko emakumeek* zituzten zaintza lanek zenbat eta zein forma zuten. Honetaz jabeturik, zaintza
|
lanak
egiten dituzten emakume* migratzaileak egun horretan greba egiteko aukeratik zeharo urrun zeudela konturatu nintzen. Klak.
|
|
|
|
lanak
egina dela zure minutu bakoitza
|
|
|
Ea ez ote duen amore eman nahi behingoz, hiru gizonek ekartzen dizkioten diru apurrek kumeak noiz egingo zain bizi beharrean. “Batzuen diruak emeak dira, gureak beti arrak”, esaten du Bizentak, eta horixe esango lioke amari, ez dela miraririk etorriko, barru barruan badakiela berak ere hainbeste, banketxe
|
lanak
egiten dituen arren senarrari eta semeei kutxillatarako edo zapatatarako diru justukoa emanda. Kontuek ez diote ematen senarraren ardo usaina edo semerik zaharrenaren begirada zeiharra azaltzeko.
|