|
2015
|
|
|
sindikatuak ordezkatzen zuen jendearen kondizioak hobetzeko balio behar zuen, langileak nozitzen ari ziren galerari buelta emateko. Datuek erakusten zuten enpresen produktibitatea eta irabaziak etengabe hazten ari ziren bitartean, ekoitzitako aberastasunean langileek zuten partea txikitzen ari zela, eta
|
lan
kondizioak narriatzen. Haatik, agintariak emanago zeuden aberatsenak babestera, jende xehearen aldeko birbanaketa bideratzera baino.
|
|
|
Gaiztotu baina ez da egingo aurrerantzean ELA eta euskal patronalen arteko harremana. Confebaskek ELAren jarrera aldaketa esplikatzeko atonduko duen teoriaren arabera, estrategia berria 2000ko abendutik dator, X. Kongresuan sindikatuak alde batera utzi zuenetik ordura arte lan harremanak egituratzeko jokatutako papera," konfrontazio eta aldarrikapen maximalisten" alde egiteko; zentzurik gabeko aldarrikapenon atzean ez legoke arrazoi objektiborik —estatu osoko
|
lan
kondizio onenak baititugu—, ELAk bere merkatua zabaltzeko lukeen interesa baizik, sindikatua konturatu izana bailitzateke bere ordezkaritzak goia jo duela eta" sindikalgintza transakzional eta arduratsuak ez duela oihartzunik langile berrien artean"; 1089 ELArekin inolako aukerarik ez badago ere, Confebaskek eskua luzatzen die gainontzeko sindikatuei ez du ematen LAB erabat galdutz...
|
|
|
Eredu neoliberalari buruzkoa ez da inondik ere eztabaida abstraktua sindikalistentzat, langile klasea egunero pairatzen ari baita neoliberalismoak ezarritako politiken ondorenak: zerbitzu publikoen pribatizazioa eta
|
lan
kondizioen narriadura, erreformek erraztutako kolokako lanak edota kaleratzeak, gastu sozialaren murrizketa pentsio zein langabezia sarietan, osasun zerbitzuetan edo hezkuntzan, etxebizitza eskuragarrien gabezia, merkatal egutegiaren liberalizazioa...
|
|
|
Izan ere, eraso neoliberala ez da
|
lan
kondizioak andeatu eta pentsioak apaltzen dituzten erreformak burutzera mugatzen; arlo publikoaren murrizketak, zeinahi premia, baita oinarrizkoena ere, negozio gai bihurtzeko grinak, eta baliabide naturalak zukutu beharrak, berehalako etekinen xerka, izugarri ugaltzen ditu sistemaren biktimak, eta noranzko berean jartzen ditu kaltetutakoen eginbideak: 1146 horrela joango da ehuntzen, alorrez alo...
|
|
|
Baina negoziazio esparruen eta lan hitzarmenen jarraitutasunaren inguruan lortutako arrakastak ez du sindikatua gogobetetzen, ikusten baitu sinatutako hitzarmenek ez dutela
|
lan
kondizioen gainbehera galarazten eta aberastasunaren banaketa gero eta areago lerratzen dela ugazaben alde; horrekin batera, langabetuen kopurua izugarri hazi da400 eta, lana dutenen artean ere, prekarietatea eta bereizkeria hedatzen ari dira; sindikatuak eginkizun behinenentzat zuenak ez du, beraz, helburua lortzen.
|
|
|
Lan mundua aldatzen ari da, azkar aldatu ere: kontratu moten anizteak soldata eta
|
lan
kondizioen aniztasuna dakar, eta era guztietako prekariotasuna hedatzen ari da, langabeziarekin batera. Errealitate honetara egokitu behar du bere jarduera sindikatuak, jakinda langileak antolatzea eta erantzuteko prestatzea orain arte baino are zailagoa izango dela.
|
|
|
Euskal herritar gehienek autogobernuan bere bizimodu eta
|
lan
kondizioak hobetzeko aukera ikusten duten heinean izango du autogobernuak aurrera egiteko indarra. Autogobernuaren dimentsio sozialak izan behar du euskal jendartearen gehiengoa proiektu konpartituan integratzeko faktore garrantzitsua.
|
|
|
Trantzearen larritasunari ahalik eta zintzoen erantzuten saiatuko zen ELA: " gehiengo sindikaleko" kideekin batera lan erreformaren aurkako kanpaina burutu zuen, 602 baina, batez ere, maila guztietako lan hitzarmenen negoziaziora eraman zuen enpleguaren aldeko eta
|
lan
kondizioen narriaduraren aurkako aldarrikapena: ekoizpenaren hobekuntza enpleguaren eta soldaten hobekuntzara eramatea zen sindikatuak 1998rako zehaztu zituen errebindikazioen xedea.603
|
|
|
Akordioa lau ataletan banatzen zen: nagusia behar zukeenak —lanaldiaren murrizketari buruzkoak— gaiaz hitz egiten jarraitzeko batzordea osatzeko konpromisoa baino ez zuen jaso; aparteko orduei buruzkoa, berez zorrotza zen arren, enpresa edo sektoreko akordioetan zehaztu zen gero; Aldi Baterako Lan Enpresen eta Zerbitzu enpresen kasuan,
|
lan
kondizioak hobetu eta gehiegikeriak eta eskulanaren legez kanpoko lagapena eragozteko neurriak ezarri ziren; azkenik, ordezkapen kontratuak, erretirotik gertu zeuden langileen ordez langile gazteak kontratatzeko neurriak adostu zituen. ELAk sinatutakoaz irakurketa baikorra egin nahi izan zuen arren —" aurrera egiteko tresna bihurtu behar dugu" 613—, lortutako emaitza apala zen, ulertzekoa zena, bestalde, proposatutako helburuen anbizioa kontuan hartuta.614
|
|
|
Darabilgun ereduan ugazabek hogeita hamaika eskutik dute —zioen ELAk—: batetik, hurrenez hurrengo lan erreformek beharginak kontratatzeko eta kaleratzeko aukerak errazten dizkiete; bestetik, lan hitzarmenek bake soziala bermatzen diete, langileen kaltean ezarritako
|
lan
kondizio berriei inolako erremediorik jarri gabe; gauzak aldatu nahi baditugu, negoziazio kolektiboaz nagusitu den ohikeria astindu behar dugu eta lan munduaren arazo berriak negoziazio mahaira eraman.
|
|
|
186. " Gazteentzako enplegu plana" gazteak
|
lan
kondizio kaskarragotan kontratatzeko aukera ematen zuena— Felipe Gonzalezen gobernuak prestatutako lan erreformaren puntu nabarmenena zen.
|
|
|
235. Frankismo garaian Lan Ordenantza edo Erreglamentazioen bitartez gobernuak ezartzen zituen sektore bakoitzari zegozkion
|
lan
kondizio orokorrak. 1980ko Langileen Estatutuak Ordenantza frankisten jadanekotasuna luzatu zuen, harik eta lan hitzarmenek bere lekua hartzen zuten arte.
|