|
2008
|
|
|
Hollywoodeko estudioek euren «azken eskaintza» egin diete aktoreei, eta
|
lan
hitzarmena berritu ezean aktoreen sindikatuek grebarako deia egin dezakete.
|
|
|
Lau hilabeteko negoziazioen ondoren, Eudelek eta ELA eta CCOO sindikatuek Udalhitz 2008
|
lan
hitzarmena berritzeko akordioa lortu zuten atzo Bilbon. Akordio horrek Araba, Bizkai eta Gipuzkoako tokiko erakundeetako 22.000 funtzionarioei eragingo die.
|
|
2009
|
|
|
Sordok gogorarazi duenez, Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, 288.000 langile daude
|
lan
hitzarmenak berritu gabe, langile guztien %45 hain zuzen. Langileen %80, berriz, autonomia erkidego mailan sinatzen diren hitzarmenen eraginpean ei daude.
|
|
2010
|
|
|
Aurtengo aurrekontuan, %50 gutxiago bideratu dute inbertsioetarako, enpresa publikoak bi milioi euroko defizit makillatua daukala. Horrez gain, 16 hilabete dira
|
lan
hitzarmena berritu behar zutela.
|
|
2013
|
|
|
Nafarroan 66.000 langile baino gehiago dago
|
lan
hitzarmena berritzeko zain eta hura galtzeko arriskuan uztailaren 7a gero eta gertuago dagoenez. Egun horretan lan erreformak finkatutako ultraaktibitatearen bukaera iritsiko da.
|
|
2020
|
|
|
Beharginek enplegu berme bat eskatu zuten orain dela hilabete batzuk, ikusita taldean itxierak eta murrizketak zetozela, eta lanuzteak hasi ziren. Enplegu berme horren inguruan akordioa zegoen aspaldian, baina
|
lan
hitzarmena berritzea zaila gertatu da, eta ia hilabeteko greba mugagabearen ondoren iritsi da ituna egitea erraztuko duen akordioa. Martxoaren 9an hasi zuten greba.
|
|
|
Enpresetan beharrera itzultzeko eguna grebara itzultzekoa izan da Asteasuko (Gipuzkoa) Siemens Gamesaren lantegian. Erreleboko beharginak greba mugagabean dira martxoaren 9tik,
|
lan
hitzarmena berritzeko saioan. Koronabirusa dela eta, langileek lanuztea utzi zuten, Espainiako Gobernuak indarrean jarri zuen industria jardueraren debekuak iraun duen egunetan, eta, egoera berean egon diren milaka beharginen antzera, baimen berezi batekin egon dira, egunak itzultzeko konpromisoa hartuta.
|
|
2021
|
|
|
Rayo izan ezik, betetzen ari dira. Gu, bestalde, blokeo egoera hau gainditzeko ez ezik,
|
lan
hitzarmena berritzeko ere ari gara lanean. Partzialtasuna erabat kendu nahi dugu, gutxieneko soldata berraztertu, eta amatasunaren inguruko eskubideak blindatu.
|
|
|
ELAk, LABek eta ESK-k Bizkaiko bulego garbitzaileen
|
lan
hitzarmena berritzeko negoziazioen egoera salatzeko manifestazioa antolatu zuten atzo Bilbon, eta IMQko langileak izan ziren protagonista nagusiak. «Ez gara ikusezinak; hemen gaude», izan zen gehien errepikatutako oihua.
|
|
|
Carranzak bat azaldu du: «2019an, ez genuen
|
lan
hitzarmena berritu, eta, aurrekoa luzatu beharrean, Espainiako aplikatu ziguten. Hori legez kanpokoa da.
|
|
2022
|
|
|
Bernedoko Altan enpresako langileek bi hilabete daramatzate greba mugagabean. Iazko azaroan hasi zituzten protestak,
|
lan
hitzarmena berritu eta soldatak KPIaren arabera eguneratu diezazkietela eskatzeko. Gasteizko Santiago ospitalearen aurrean egin dute elkarretaratzea gaur goizean, lan gatazka ikusarazteko.
|
|
|
Sindikatuek salatu dute sektoreko
|
lan
hitzarmena berritzeko ahaleginak lau urte daramatzala inolako aurrerapausorik eman gabe. Gainera, negoziazioak eten egin ziren COVID izurriaren ondorioz, eta uste dute patronalak ez duela hitz egiten jarraitzeko borondaterik agertu orduz geroztik.
|
|
|
Sindikatuek agerraldi bateratua egin zuten atzo Gasteizen, eta salatu zuten sektoreko
|
lan
hitzarmena berritzeko ahaleginak lau urte daramatzala geldi. Gainera, COVID izurriaren ondorioz eten egin ziren negoziazioak, eta uste dute patronalak ez duela agertu hitz egiten jarraitzeko borondaterik orduz geroztik.
|
|
|
Azken hamarkadetako inflaziorik handiena oztopo mardula bihurtu da
|
lan
hitzarmenak berritzeko negoziazioan, eta metalaren sektorea da urte hasieratik sindikatuek eta patronalak duten helburu konplexu horren jokalekurik ikusgarriena. Araban, hiru greba egun erregistratu dituzte sindikatuek, SEA patronala «mugiarazteko»:
|
|
|
Guztira 110.000 behargin daude
|
lan
hitzarmena berritzeko zain hiru lurraldeotako metalaren sektorean: 50.000 Bizkaian, 35.000 Nafarroan, eta 25.000 Araban.
|
|
|
ELA, LAB, CCOO, USO, ESK eta CGT sindikatuek deituta, hiru greba egunetatik lehena dute gaur. Sektoreko
|
lan
hitzarmena berritzeko negoziazioak «blokeatuta» daudela salatu dute sindikatuek, eta patronalari eskatu diote «fitxa mugitzeko»; gainontzean lanuzteekin jarraituko dutela ohartarazi dute. Hain zuzen, beste bi greba egun antolatu dituzte datorren asteartean eta ostegunean.
|
|
|
Duela hemezortzi hilabete hasi zituzten
|
lan
hitzarmena berritzeko negoziazioak. Zuzendaritzak apirilaren hasieran gelditu zituen elkarrizketak, ibilgailu elektriko berria zein lantegitan egingo duen ziurtatu arte.
|
|
|
Badira sei hilabete Gipuzkoako eraikuntzako
|
lan
hitzarmena berritzeko negoziazioak hasi zirela. ELAk salatu duenez, tarte horretan ez da aurrerapausorik izan, eta ohartarazi die enpresei grebara deitzeko aukera aztertzen ari dela.
|
|
|
Donostiako Kontxan elkartu dira gaur goizean ELAko ordezkariak, inguru horretan hainbat obra publiko martxan daudela baliatuz. Han azaldu du zeintzuk diren sindikatuaren eskakizunak
|
lan
hitzarmena berritzeko: soldaten igoera KPIari lotzea, laneko segurtasun bermeak handitzea, eta kontziliazio neurriak hartzea.
|
|
2023
|
|
|
200 bat langile bildu dira Muskizko findegiaren aurrean, eta ekoizpena eten dute. Langileek azaldu dutenez,
|
lan
hitzarmena berritu gabe dago 2019tik, soldatak izoztuta dauzkate, eta iaz, ekoizpenean bakarrik, aparteko 60.000 ordu egin ziren. «Repsolek Madrilen sinaturiko akordioa inposatu nahi digu enpresak, eta akordio horrek, besteak beste, ez du bermatzen KPIaren araberako soldata eguneraketak tauletara eramatera.
|
|
|
Petronorreko langileek 88 orduko lanuzteak dituzte aurreikusiak urtarrilerako. Ekoizpenean 1.006 langile dira, eta, horiez gain, beste mila daude findegiko mantenu azpikontratetan —mantenu etenak egiten dituztenean, 2.000 ere izaten dira— 2019az geroztik ari dira
|
lan
hitzarmena berritzeko negoziazioetan, eta orain arte eginiko hamabi bileretan enpresak izandako jarrera kritikatu dute. Gogoratu dute Petronorrek 305 milioi euroren irabaziak izan zituela iazko lehen bederatzi hilabeteetan eta haien eskaintzek talka egiten dutela emaitza on horiekin.
|
|
|
Bizkaikoa sinatuta, lurraldeko hiru
|
lan
hitzarmen berrituta daude metalgintzan. Arabakoa eta Nafarroakoa iaz berritu ziren, lau eta hiru urterako; 2025era eta 2024ra arte, hurrenez hurren.
|
|
|
Bizkaiko patronalaren kalkuluen arabera, 2019tik 2022rako tartean KPIa %8 igo zen; haien lan hitzarmenetako soldatak, berriz, %8, 31 Era berean, salatu du batez beste hiru urte eta erdi behar izaten direla
|
lan
hitzarmenak berritzeko, eta «astakeria» horrek langileei eta enpresei kalte egiten diela. Egun Bizkaiko langileen %17k bakarrik dute enpresa hitzarmena, eta horietako «gehienek» sektoreko hitzarmena dute oinarrian.
|
|
|
Bizkaiko eraikuntza sektoreak azken 30 urteetako lehen greba eguna egingo du ostiralean. 1994an deitu zuten azkenekoz egun osoko lanuzteetara, eta orduz geroztik ez da arazo handirik egon
|
lan
hitzarmenak berritzeko garaian. Oraingoan, baina, sindikatu guztiek bat egiten dute eskaeretan:
|
|
|
Azken hilabeteetan, sektoreko lan hitzarmen asko sinatu dira, eta haien eraginak arrasto estatistikoa utzi du. Lan Harremanen Kontseiluaren (LHK) arabera, maiatzaren amaieran, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako sektore pribatuko langileen %52k
|
lan
hitzarmena berritua eta indarrean dute. Horrez gain, LHK-k hitzarmen berritzeen «erritmoa» goratu du, lau langiletik batek aurten berritu baitu bere lan baldintzak arautzen dituen ituna.
|
|
|
Mungian 50 pertsonak egiten dute lan, eta Asteasun 350ek. Bigarren horretan
|
lan
hitzarmena berritzeko akordioa egin zuten iazko urrian. Haren arabera, lantegia salduz gero, lanpostuak, lan baldintzak eta lan kargak bermatu lirateke.
|
|
|
Mungian 50 pertsonak egiten dute lan, eta Asteasun, 350ek. Bigarren horretan
|
lan
hitzarmena berritzeko akordioa egin zuten iazko urrian. Haren arabera, lantegia salduz gero, lanpostuak, lan baldintzak eta lan kargak bermatu lirateke.
|
|
|
Amaia Muñoa idazkari nagusiaren albokoak, berriz, aurreratu du negoziazio sindikalari dagokionez erosahalmenaren defentsan eta genero arrakalaren aurka borrokan jarraituko dutela. Azaldu du Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako langileen %52k
|
lan
hitzarmena berritua zutela, eta soldatak batez beste %4, 93 igo direla aurten, «Datu horiek Espainiako batezbestekoak baino hobeak dira, eta hala bada, grebei esker izan da». Igoera horiek, baina, ez dira eremu guztietan geratu, eta gogoratu du funtzionarioen soldatak %2, 5 igo direla.
|
|
|
Hamahiru urte
|
lan
hitzarmena berritu gabe
|
|
|
Bat baino gehiago dira langileen ezinegonaren arrazoiak, baina gailentzen direnetako bat da hamahiru urte daramatzatela
|
lan
hitzarmena berritu gabe. EITB Media Irratiko Lan Batzordeak, duela hiru hilabete, hautsitzat jo zituen hitzarmenaren gaineko negoziazioak.
|
|
|
Azken urteetan LHKren jardunak oihartzun handia izan du, han konpondu baitira, besteak beste, Bizkaiko zahar etxeen gatazka edo itunpeko eskoletakoa. Gauzak hala, presidente berriak une oso gozo batean hartuko du kargua, LHKren azken txostenaren arabera urtea hasi zenetik 283
|
lan
hitzarmen berritu baitira, eta 175.282 langilek jaso dute itun berritu batek ematen duen babesa. Horri esker, bikoiztu egin da lan hitzarmen berritua duten langileen kopurua:
|
|
|
Gauzak hala, presidente berriak une oso gozo batean hartuko du kargua, LHKren azken txostenaren arabera urtea hasi zenetik 283 lan hitzarmen berritu baitira, eta 175.282 langilek jaso dute itun berritu batek ematen duen babesa. Horri esker, bikoiztu egin da
|
lan
hitzarmen berritua duten langileen kopurua: 345.107 ziren abuztuaren amaieran, itunpeko beharginen %56, 8 Datu hori aspaldiko onena da.
|
|
|
Sei hilabeteko negoziazioen etenaren ondoren, Bizkaiko ostalaritzako sindikatuak eta patronala astelehenean bilduko dira berriz. Sindikatuek eginiko deialdia da, eta 2020az geroztik izoztuta dagoen
|
lan
hitzarmena berritzea dute helburu. Langileen ordezkariek «benetako mamia» duten eskaintzak eskatu dituzte, azken hartu emanean jarrerak oso urrun zeudelako:
|