|
2004
|
|
|
Irudikatu, burutapen nahikoa bitxiak irudikatzen baitira askoren aho lumetan dependentziaren alde eta independentziaren aurka egindako hobespen aitorpenetan, aldez aurretik euskaltasuna gauza guztien gainetik jarri nahi izan baldin bada behinik behin. Honekin guztionekin ez dut ukatzen, noski, pentsatzekoa denez, denpendentziaren aldeko euskaltzaleak independentziaren aldeko militante politikoak baino
|
lan
gehiago egin ezin duenik herri honen alde. Ezta gutxiagoa ere.
|
|
|
–Azken asteetan
|
lan
gehiago egiten zuela zekiten bere lankideek. Duela hilabete batzuk oso gogor ibili omen zen.
|
|
2007
|
|
|
Txoratzen zeudela zirudien, fotokopiak eskuan, begiak itxita, musika emanaldi batean bezala. Nagusiak emandako bost eguneko epean sekula baino
|
lan
gehiago egin nuela esan dezaket, gezurraren amildegian erori gabe. Leher eginda bukatuko nuen, erlaxaziorako musika lagun izan ez banu.
|
|
2008
|
|
|
Bestela, bere arrakastak sekretu bakarra izan zuen: orduak eta orduak sartzea, loaren biorritmoa lagun, Nazariok, deabruak bezala, ez baitzuen lo behar handirik izaten, esaera zaharrak zioen bezala; esan nahi baita Nazario mutil nekaezina zela, orain fabrika txiki eraiki berrian inork baino
|
lan
gehiago egiten zuena, lanik astunenei ere aurre egiteko ez zen nagi izaten?, orain aginduak ematen zituena, kanpora ateratzen ez zenean, lantzen zituztèn produktuei irteera emateko, bezero berrien bila:
|
|
|
Bestela, bere arrakastak sekretu bakarra izan zuen: orduak eta orduak sartzea, loaren biorritmoa lagun, Nazariok, deabruak bezala, ez baitzuen lo behar handirik izaten, esaera zaharrak zioen bezala; esan nahi baita Nazario mutil nekaezina zela, orain fabrika txiki eraiki berrian inork baino
|
lan
gehiago egiten zuena –lanik astunenei ere aurre egiteko ez zen nagi izaten–, orain aginduak ematen zituena... kanpora ateratzen ez zenean, lantzen zituztèn produktuei irteera emateko, bezero berrien bila: bezero euskaldunak edo erdaldunak, bertakoak nahiz kanpokoak –hizkuntza bigarren mailako bitartekotzat zuen, bezero berriak irabaztekotan–, ongi ohartzen bazen ere, bestalde –ikusten zuena ikusten zuen Nazariok, eta ikusten zuenaren arabera juzgatzen zuen mundua, bere buruari iruzurrik egin gabe–, klase industrial dominanteak gaztelania zuela nagusi.
|
|
2015
|
|
|
–Ba, bai, ez daukat kexatzeko motiborik. Hori bai, nahi baino
|
lan
gehiago egin behar izaten dut, esan dio neskari, gezur nabarmena hura ere.
|
|
|
Nire lehengusu guztiak, bai aitaren aldetik bai amarenetik, ni baino gazteagoak ziren eta, hortaz, ondotik beste asko etorri baziren ere, neu nintzen, nire arbasoen kate luzean, batxilergo osoa ikasi behar zuen lehena, neu izango nintzen, okerrik ezean, unibertsitatea ezagutzen estreinakoa. Oroimenak eman ahala, baserritarrak besterik ez zeuden gure familian; aitaren aita, nire aitona Joxemari, ikazkin ibili zen gaztetan, mendian txondorra eginez, filmeko Tasio bezala; ezkondu eta gero, baserriko irabazi ziztrina osatzeko edo, fabrikan hasi zen, Beasaingo Bernedon; mandoak baino
|
lan
gehiago egiten omen zuen, baina hala ere barre egiten zioten bere lankideek, erdaraz egiten zuelako, eta hortik jarri zioten ezizena ere,. El Ruso?; ez dut uste boltxevikeen berri zekienik, gizajoak. Beste aldeko aitona, Patxi Elizegi, baserri xaxtarra eta mantentzeko bederatzi alaba?, arbel meatzean aritu zen lanean, harik eta, 50 bat urte zituela, medikuak silikosia diagnostikatu eta lanerako ezgauza izendatu zuten arte.
|
|
|
Altuerari beldurrez behera begiratu gabe Babiloniako zubia jasotzen zuten bitartean, handik lau mila kilometrora bertigoa sartu zitzaion Alionari. Inoiz baino
|
lan
gehiago eginda sekula baino gutxiago kobratzen zuen ospitale pribatuan; gastuak kenduta ere, ezin zorra kitatu. Baina gaitzena ez zen ezin iritsia.
|
|
2016
|
|
|
Ondorioz, onironautak ametsetan nabigatzen direnak dira. Lotan gaudenean burmuinaren zati bat itzaltzen da, kontzientzia, beste zati batzuek
|
lan
gehiago egiteko. Ba, pertsona hauek gai dira, zati horiek lanean jarraituta ere, kontzientziaren zatia piztuta edukitzeko.
|
|
|
7 Baina, tira, egileek gero eta
|
lan
gehiago egiten dute kritikoentzat, ofizioaren aipatu deserosotasun maila murrizten lagun dezakeena, dudarik gabe. Zeren eta, kritikoen bozkariorako, gaur egungo idazleak gero eta joera handiagoa baitauka bere obraren aurreneko kritikaria edo interpretea izateko.
|
|
2017
|
|
|
167). Hortaz, estatuaren ongizate erregimena familiarista baldin bada, hots, familia hetero patriarkala babesten eta sustatzen baldin badu (izan ere, askotariko familiak baitaude), orduan, emakumeek ordaindu gabeko
|
lan
gehiago egiten dute eta ordaindutako lan gutxiago. Espainian, adibidez, emakumeen %43 eta %55 bitartean ari da lan merkatuan (iturriaren arabera); iparraldeko herrialdeetan, berriz, hala nola Finlandian, Islandian eta Norvegian, emakumeen %65 eta %70 bitartean ari da merkatuan lanean.
|
|
2018
|
|
|
Zertarako piztu gizajoen jelosiak? Zuzendariek inork baino
|
lan
gehiago egiten zutela sinetsi behar zuten, eta kantitate aldetik egia ez bazen ere, garrantzitsuena zen haiek egiten zuten lan apur hori. Baina hori neurtzea eta frogatzea ezinezkoa denez, zertarako piztu ideia arraro eta arriskutsuak langileen artean.
|
|
2019
|
|
|
Baina denok ez dugu jakiten 4 urterekin nor garen, nahiago nuke txikitatik aukeratzen joateko askatasuna genukeen gizarte batean bizi bagina, baina nire kasuan, adibidez, 18 urte arte ez nuen ikusten jakin zer nintzen, eta uste dut niri bezala askori pasako zaiela beste adin batzuetan halakoez konturatzea edo erabakitzea, eta hor oso galduta aurkitzen duzu zeure burua, oso bakarrik. Eta horretan
|
lan
gehiago egin behar genuke?.
|
|
2020
|
|
|
Ondorioz, a) jangelarik gabe geratzen dira eskola asko, eta jantoki pribatu batera mugitu behar dira umeak edo etxean bazkaldu behar dute, hau da, emakumeen lan zama igotzen da eta lan ez ordaindua, lehen publikoa zena, erakunde publikoek eskaintzen zutena emakumeak kontratatuz, orain, emakumeek egiten jarraitzen dute, baina kobratu gabe (desmerkantilizazioa). b) emakumeek lan zama igo eta lan ez ordaindua handiagotzen duten bitartean, enpresa pribatuetako langileek gutxiago kobratzen dute, janari kaskarragoa ematen dute eta horrela mozkinak metatzen dituzte (prekarizazioa). c) Horrek bidea errazten die ustelkeriari eta legez kanpoko jarduerei, eta gizon gutxi batzuen diru sarrerak handiagotzen ditu, neoliberalismo patriarkalaren oinarria birsortuz. Azkenik d) umeen osasuna kaltetzen du, eta, beraz, ez da soilik emakumeek
|
lan
gehiago egiten dutela eta gutxiago kobratu, horrek osasunean duen ondorioarekin batera, baizik eta umeen osasuna ere okertzen dela eta merkatuaren mozkinen edo irabazien araberakoa izango dela janaria, eta ez ongizateak edo osasunak eskatzen dutenaren araberakoa.
|
|
|
Emakumeek gizonek baino
|
lan
gehiago egiten dute eta, aldiz, kapital ekonomiko, sozial eta sinboliko urriagoa dute. Zergatia ulertzeko dimentsio eta datu guztiak uztartu behar dira, hurrengoak barne:
|
|
|
167). Hortaz, estatuaren ongizate erregimena familiarista baldin bada, hots, familia hetero patriarkala babesten eta sustatzen baldin badu (izan ere, askotariko familiak baitaude), orduan, emakumeek ordaindu gabeko
|
lan
gehiago egiten dute eta ordaindutako lan gutxiago. Espainian, adibidez, emakumeen %68 inguru ari da lan merkatuan; iparraldeko herrialdeetan, berriz, hala nola Finlandian, Islandian eta Norvegian, emakumeen %75 eta %86 bitartean ari da merkatuan lanean.
|
|
2021
|
|
|
Helduenekin gehiago kostatu zen otzantasuna lortzea. Gogaikarri bihurtzen ziren batzuetan, euren zaharrak onez ikusi arte
|
lan
gehiagorik egingo ez zutela mehatxuka. Nire ahotsaren tonua nahikoa ez zenean, baina, hor zeuden armak, ordura arte tiro egiteko balio zuten bakarrak nire eskuetan zeudenak izan arren.
|
|
|
Negozioren bat zela medio gelditu behar izan nuen Chancery Lane n ilunabar hartan; gero, buruko minaren zantzuren batekin, ez nuen gogo handirik ez entretenitzeko ez
|
lan
gehiago egiteko. Trafiko arroila estu hartako haitz garaiek ikusten uzten zidaten zeru puskak gau bare bat iragartzen zuen, eta erabaki nuen ezpondara jaitsi eta begiei atseden ematea, eta buruari lasaitasuna, ibai gaineko argi nabarrei begira.
|
|
|
Bost dolar aurreratu zizkion morroi berriari, eta sekula ez zion berriro ordaindu. Bi aste baino lehen, enplegatua nagitasunaren sareetan harrapatuta zegoen eta ez zuen enplegatzaileak baino
|
lan
gehiago egiten. Etxe inguruan eseri eta hantxe egoten ziren biak, interesgarriak edo harrigarriak zitzaizkien gauzei buruz hizketan:
|
|
2022
|
|
|
Eta gure arduradunekin denetatik, batzuekin ongi, eta besteekin nahikoa lan!", bota dit Maitek, eta Pilik jarraitu: " Zure arduraduna zu baino alferragoa zen askotan, eta hark
|
lan
gehiago egin behar genuela esaten zigun..." Eta Maitek errematea: " Eta orduan sua hartzen genuen, pospoloa behar ondoan, eta hasten ginen esan behar zirenak eta esan behar ez zirenak esaten!
|
|
|
Baserritarren lana bezalakoa zen. Uzta garaian
|
lan
gehiago egin behar izaten da, uzta bildu behar da, eta ez dago ordutegirik. Bada, arrantzaleena ere halaxe zen".
|
|
2023
|
|
|
Kanpotik ikusita oso lanbide polita da, sorkuntzari lotua eta satisfakzio asko ematen duena, baina errealitatea beste bat da, ofizio gogorra da. Hasieran ordu asko, inork baino
|
lan
gehiago egiten genuen, eta oso diru gutxi jasotzen genuen. Bidean perspektiba asko aldatu da.
|