|
2000
|
|
|
NBEko Biztanleria Batzordeko zuzendari Chamiek dioenez, arazoa ez da 2050 urtean zenbat europar geratuko den jakitea, baizik eta haien
|
lan
gaitasuna zein izango den ezagutzea. Une honetan, Europako batez bestekoa erretiratu bakoitzeko 4 edo 5 langilekoa da; 50 urte barru erretiroa hartu duen bakoitzeko 2 langilekoa izango da, eta Espainiako Estatuan, 1,4koa bakarrik.
|
|
2006
|
|
|
Lukasen, Peliren eta beste hainbaten proiektuak egokiagoak ikusten zituztenek Markosen
|
lan
gaitasunaren gaineko zalantzak zabaltzen zituzten.
|
|
2007
|
|
|
Ministerioaren peko Hezkuntza eta Zientzia Saileko zuzendari izendatu du Humboldt. Eginahal eskergan. Humboldt-en
|
lan
gaitasuna sinesgaitza izan ei da, hamasei hilabetean irakaskuntza sistema prusiar guztia eraberritu du.
|
|
2008
|
|
|
Hola bada gerra garairaino segitu bide zen lanean hiztegia prestatzen, Azkue, Gorostiaga eta beste kide batzuen kargura batez ere84 Hiztegiaren luzapen hau batetik Akademiaren
|
lan
gaitasun mugatuen ondorio zen (eskura zeuden baliabideekin soilik hiru pertsonako batzorde bat aritzen baitzen berariaz hiztegigintza lanean). Baina azken finean proiektu honen aldeko babes instituzional, ekonomiko eta sozial nahikorik ezak eragiten zuen lana hainbeste atzeratzea:
|
|
|
Kontzeptu hori funtsezkoa da elikadura ohitura onak planteatzeko. Modu desegokian hidratatzeak odol zirkulazioa okerragotu dezake,
|
lan
gaitasuna murriztu eta buru nahastea eragin. Ura dietaren funtsezko osagaia da.
|
|
|
Pisua galtzeko elementu dietetikoa ere bada. Aldiz, modu desegokian hidratatzeak odol zirkulazioa okerragotu dezake,
|
lan
gaitasuna murriztu eta buru nahastea eragin. Klasikoak:
|
|
|
Azkenik, egiaztatze fasean, izangaiak LHko tituluekin bat datozen lanbide gaitasun bakoitzaren ziurtagiria emanen da. Orientazio zerbitzua Beren
|
lan
gaitasuna frogatzeko prozesuan parte hartu duten izangai guztiek txosten bat jasoko dute. Arlo jakin batean beren gaitasuna egiaztatu dutenek LHko titulu bat edo profesionaltasun ziurtagiri bat lortzeko prestakuntza osatzeko orientazioa jasoko dute.
|
|
|
Sinadurek ez dituzte lanpostuak bakarrik eskaintzen, pertsona batzuek zerbitzuak proposatzen dituzte eta, puntu honetan, sormena mugagabea da. Oro har, edozein tokik balio du
|
lan
gaitasunak sustatzeko, hasi etxebizitzetako postontzietatik zerbitzu teknikoetako langile autonomoentzako leku gogokoenetakoa eta gimnasio, mintzaleku eta merkataritza establezimenduetako iragarki tauletaraino. Are gehiago, hiri altzariak berak erabiltzen ditu askotan iragarkiak jartzeko.
|
|
|
Jaime Mendia. Urte asko eman ditut berarekin batera militatzen, eta ondo ezagutzen ditut bere balio pertsonala eta
|
lan
gaitasun agorrezina, hala nola sexualitatearen eremuan duen prestakuntza sakona. Lerro hauetatik elkartasuna bidali nahi diot, eta adorea eman lanean segi dezan.
|
|
2009
|
|
|
batez bertzeko bizitza esperantza, funtsean, haur heriotzaren tasak izugarri murriztu direlako luzatu dela, ez, aldiz, ezta hurrik ere, gaur jaiotzen direnen bizitza esperantza bertze garaietako haur adin hil arriskutsuagoa gainditu genuenona baino askozez luzeagoa izanen delako. Hortaz, batez bertze,
|
lan
gaitasuneko urteak ez dira bizitza esperantzarenak bezainbertze luzatu, ez horixe!, berdintsu jarraitzen dute lan mota zabalentzat.
|
|
|
Presa garbitzearen moduko behar gogorrak egiten ziren batzuetan. Presatik lurra ateratzen zuten, ur gehiago batu eta errotaren potentzia eta
|
lan
gaitasuna handitzeko asmoarekin. Halakoetan, errotakoek auzokoei laguntza eskatzen bazieten, jatordu baten bidez ordaintzen zieten egindako beharra.
|
|
2010
|
|
|
Irakasleen titulu akademikoa edo
|
lan
gaitasuna.
|
|
2012
|
|
|
Haren dimisioa eskatu dute berriro. «Pregoren
|
lan
gaitasuna epaitzera sartu gabe», sindikatuek azaldu dute kontseilari ordezkariak ez daukala «ontzi handi hau gidatzeko langileen konfiantza eta babesa». Besteak beste, akordioak urratzea, sindikatuen lana ez errespetatzea, eta lan harremanak gutxiestea leporatu diote zuzendaritzari.
|
|
|
Silizearen ondorioz, orbain horretatik behera dagoen zatia, hil egiten da. Beraz, birikaren
|
lan
gaitasuna apurka galduz joaten da. Hori dela eta, gaixotasunak ez dauka atzera bueltarik, eta heriotza eragin lezake.
|
|
|
Balleko Etxearen
|
lan
gaitasuna murriztu dela leporatu dio UPNk BilduriBaztango udalaren funtzionamenduan «behin eta berriz ilegaltasunean» dabilela Bildu salatu du UPNk otsailaren 28an egindako agerraldian. «Sistematikoki prozedura ez da betetzen, batzordeak egin gabe batzarrak deitzen dituzte, dokumentazio epez kanpo eta geronek eskatzen dugulako bakarrik ematen digute eta behin eta berriz eskatu dugu plenoak bi hizkuntzetan egitea», dio UPNk, «Udalaren funtzionamendua txapuza bat da» gaineratuz.
|
|
2013
|
|
|
Hamza Bisteizera iritsi zenerako, turista gisa omen zetorren, aldi baterako?, ia amaitua zuen Koldok, bere
|
lan
gaitasunari esker ez ezik, Lorenen laguntzari esker ere bai, liburua, bi atal nagusi zituena, lehenean, Kanbodian bizi izandako esperientzia zuen kontagai, eta bigarrenean, Hamzarekin bizi izandakoak?
|
|
|
Hamza Bisteizera iritsi zenerako –turista gisa omen zetorren, aldi baterako–, ia amaitua zuen Koldok –bere
|
lan
gaitasunari esker ez ezik, Lorenen laguntzari esker ere bai– liburua, bi atal nagusi zituena –lehenean, Kanbodian bizi izandako esperientzia zuen kontagai, eta bigarrenean, Hamzarekin bizi izandakoak– eta hurrengo egunetan Hamzarekin gainbegiratu zuena –euskarazko bertsioa egitearekin batera, bigarren ataleko ehun bat orri itzuli zituen Koldok gaztelerara, Hamzak ideia bat iza...
|
|
|
Mitologiaren zereginetako bat jokabide sozialaren ildo nagusiak kokatzea da, eta zentzu horretan Hartsuagaren begiratuan lanaren garrantzia azpimarratzen du euskal mitologiak. Gizaki neolitikoaren gakoa
|
lan
gaitasuna zen, horrek determinatzen zuen guztia: basoari hektarea bat irabaztea metroz metro, ekoizpena ziurtatzea.
|
|
2015
|
|
|
Amankomunazgoa, Udalak, Lanbide, Iurreta institutua, Maristak ikastetxea, Dendak Bai, Durangaldeko Enpresen Elkartea, Sartu Zabaltzen, Lantegi Batuak, IK4 Azterlan, Durangaldeko Lehiakortasun Poloa eta EHNE izan dira partaideak. Eskualdeko langabetuen
|
lan
gaitasunak eta egoerak hobetzea da planaren helburu nagusia, Uriarteren esanetan. Lanbidek 177.000 euro eman dizkio Durangoko Udalari, eta beste 158.000 Elorriokoari.
|
|
|
G. A. Gaitasun produktibo handia dugu, baina ez dugu bitartekorik. Guk saltzen dugun
|
lan
gaitasun hori ere badugu. Batzuetan badirudi beldur garela gure buruaren jabe izateko.
|
|
|
egin zuen lantaldeak ere heldutasuna lortu du: gaur egun hemen dauzkagun teknikariek duten
|
lan
gaitasuna izugarria da eta lagunarteko giroa arnasten da, familia giroa, eta azken emaitzan igartzen da hori, jendeak kariñoz egiten duela lan, proiektuetan dena emanez. Finantzazioan, beste fase batera pasatzeko garaia da.
|
|
|
Bestalde, 2008az geroztik lanean ari da Lapatxeko konpostatze planta. Baina planta horrek gaur egun kudeatu behar duen hondakinen kopuruak aise gainditzen du Lapatxek berak duen
|
lan
gaitasuna.
|
|
2016
|
|
|
Errealitate berriak ditugu gure aurrean, eredu ekonomiko desberdinak, populazio gero eta zaharragoa... Ikusmolde eta eginbide berriak behar ditugu; gure ezaugarri diren zorroztasunari eta
|
lan
gaitasunari, erantsi behar diegu irudimena, esperimentazioa eta berrikuntza. Einsteinen hitzen ertzetik, esan dezagun beti gauza bera eginez emaitza desberdina espero ez daitekeen bezala, oraingoan erakundeei dagokigula gauza desberdinak egin ahal izateko baldintza egokiak sortzea, aitzindari izatea, emaitza egoki batera iritsi gaitezen:
|
|
2017
|
|
|
Areago, aitortuko zuen tortura eta heriotza jar daitezkeela, bizitzaren? edo, hobeto esanda, lan indarraren zerbitzura, gizarte kapitalistaren helburua bizia
|
lan
gaitasun eta, hildako lan, bihurtzea baita.
|
|
2019
|
|
|
J. Garateren gutuna J. Urquijori,). argitaratzeko probak zuzentzen ibili ondoren, Belgikan eta Alemanian musika ikasketak egin zituen. Ezohiko
|
lan
gaitasunaren emaitza dira, halaber, Cancionero popular vasco kantutegia eta Euskaleŕiaren yakintza= Literatura popular del País Vasco() folklore bilduma, guztiak hizkuntzaren ikuspegi esentzialista eta ahistorikotik eginak izan arren. 1919tik aurrera Euskaltzaindira zuzendu zituen bere indarrak.
|
|
|
kontatzen da amazonek bularrak mozten zituztela, eta horrek esan nahi du uko egiten ziotela amatasunari, gerrari bizimodua zutenean behintzat. Emakume normalei dagokienez, haurdunaldiak, erditzeak, hilekoak murriztu egiten zieten
|
lan
gaitasuna, eta bolada luzeak ezinean pasatzera kondenatzen; etsaiengandik babesteko, beren eta haurren mantenua segurtatzeko, gerrarien babesa behar zuten, eta gizonek ehizan eta arrantzan harrapatutakoa; jaiotzen inguruan inolako kontrolik ez zegoenez noski, eta naturak emakumeari eman ez dionez beste eme ugaztun batzuei emandako antzualdirik, behin eta berriz haurrak izateak kenduko zizkien ind... Hona hemen lehen egitateetako bat, ondorio asko izandakoa:
|
|
|
Makinismoak ekarritako aldaketaren ondorioz ekonomiak izan duen garapenak askatuko ditu bai bata eta bai bestea. Emakumearen arazoa, hain zuzen, haren
|
lan
gaitasunaren arazoa besterik ez da. Emakumea ahaltsua izan da teknikak bere posibilitateetarako egokiak izan zaizkion garaietan, eta ahalgabetua, berriz, haiek ustiatzeko gai izan ez denean; horrenbestez, emakumeak mundu modernoan aurkitu du gizonarekiko berdintasuna.
|
|
|
Horretan ere begi bistakoa da motza zela Engelsen ikuspegia. Ondo ulertu zuen emakumearen gihar ahultasunak ez zuela ekarri gutxiagotasun konkretu bat harik eta brontzezko eta burdinazko tresnak erabiltzen hasi ziren arte, baina ez zen ohartu haren
|
lan
gaitasunaren mugak ikuspuntu jakin batetik baino ez zirela desabantaila konkretu bat. Gizonak, transzendentzia eta anbizioa denez, eskakizun berriak proiektatzen ditu tresna berri guztien bitartez:
|
|
|
Modu horretara, kapitalistak langilearen lanerako gaitasunaren jabetza erosten du, eta haren lanaren produktu osoaz jabetzen da. Kapitalista
|
lan
gaitasunaren jabe legitimoa bilakatzen da, lanaren gaineko aginte boterea eskuratuz.
|
|
|
Efektiboki kapitala ez den hori lan bizia edo objektibatu gabeko lana izanik (hau da, gizakion lanerako gaitasuna, kapitalismoan lan abstrakturen objektibitate sozialaren baitan balorea sortzeko kualitatea adierazten duena), dirua kapital bilakatu dadin eman beharreko lehen pausuak balorea lan biziarekin trukatzean eta
|
lan
gaitasun hau aplikatzean datzate. Kapitalak langileen lan gaitasunaren bidez burutu dezakeen elkartrukearen ondorioz, zirkulazio sinplean balore zikloak ezaugarritzen zuen mugapen determinazio ekonomikoa iraungita azalduko zaigu.
|
|
|
Efektiboki kapitala ez den hori lan bizia edo objektibatu gabeko lana izanik (hau da, gizakion lanerako gaitasuna, kapitalismoan lan abstrakturen objektibitate sozialaren baitan balorea sortzeko kualitatea adierazten duena), dirua kapital bilakatu dadin eman beharreko lehen pausuak balorea lan biziarekin trukatzean eta lan gaitasun hau aplikatzean datzate. Kapitalak langileen
|
lan
gaitasunaren bidez burutu dezakeen elkartrukearen ondorioz, zirkulazio sinplean balore zikloak ezaugarritzen zuen mugapen determinazio ekonomikoa iraungita azalduko zaigu. Balorea sortzeko gaitasuna duen merkantziaren elkartruke zikloa ez baita zirkulazioko gainontzeko merkantziekin gertatzen den bezala hauen kontsumoan bukatzen; lan biziaren kontsumoak balorearen agerpena inplikatzen duen heinean, elkartruke ziklo honek merkantzien zirkulazioa desagerraraztetik urrun, zirkulazio sinplea abiarazi besterik ez du egiten (balorearen zirkulazioaren ikuspegitik).
|
|
|
Truke balorearen magnitude soziala, hala eta guztiz ere, ekoizpen prozesuan zehar agertzeaz gain merkantzien zirkulazioaren prozesuan ere erreproduzitu egiten da (salerosketen bitartez produktuen prezioak errealizatuz alegia). Pertsonon
|
lan
gaitasuna (lan abstraktu kategoriak denotatzen duen antolaketa sozialaren pean) balorea ekoizteko gai izan arren, balore magnitude zehatz horien eramaileak, hau da merkantziak, diruagatik elkartrukatzea beharrezkoa da, osterantzean merkantzien jabeak ez luke balore kantitate hori bere forma autonomoan (berari erabilgarri zaion forman) eskuratuko eta merkantziekin batera ekoiztutako balore magnitu... Kapitalak autobalorizatzeko beharraren poderioz, ekoizpena ez ezik, merkantzien zirkulazioa ere barnebiltzen du:
|
|
|
magnitude sozialen batasuna alegia. Lan biziaz, gizakion
|
lan
gaitasunaz edo Marxek deritzon lan indarraz trukatuz kontserbatzen eta areagotzen dira magnitude sozial hauek; kapitala, horrenbestez, iragandako, materializatutako eta pilatutako lanak lan indar bizia (langileria) menperatzean datza. Metatutako lana ez dago lan indarraren mesedetan, ekoizpen modu kapitalistan lan indar bizia da lan objektibatuaren menpeko dena, horrela, eta soilik horrela, lortzen du kapitalak balorea sortu eta kontserbatzea.
|
|
|
40. " Lan denbora sozialki ezinbestekoa horrela definitzen da: erabilera balio bat produzitzeko behar den lan denbora, kontuan hartuta gizarte jakin bateko produkzio baldintza normalak eta gizarte horretan nagusi den batez besteko
|
lan
gaitasuna eta intentsitatea". Marx, Capital, I. lib., 129.
|
|
2020
|
|
|
" Tira, ba sortu ezazue orain!". Gezurra da enpresek enplegua sortzen dutela, enpresek
|
lan
gaitasuna erosten dute. Eskariak sortzen du enplegua, eta eskaririk gabe ez dago enplegurik.
|
|
2021
|
|
|
Emanaldiak bikoiztuko dituzte, obrak aldatu, eta denboraldiro eman ohi dituzten 50 kontzertuen ordez, ehun eskainiko ditu aurten orkestrak; hala, «abonatu guztiekin konplitzeko», Oriol Roch zuzendari nagusiaren hitzetan. Aitortu du
|
lan
gaitasuna «muturrera eraman» dutela, eta jardunarekiko konbentzimendua berretsi: «Musikarien artean borondate osoa dago bizitzarako substantziala dela uste dugun hori defendatzeko; gure bizimoldeari eusteko borondatea dugu, zeina musika sinfonikoak ere osatzen duen».
|
|
2022
|
|
|
Diru sarrerak gutxitzea, gastuak gehitzea… horiek dira pobrezia eta desberdintasuna eragiten dituzten ondorioetako batzuk. Minbiziak diru sarrerak gutxitzen ditu, pertsonaren
|
lan
gaitasunari eragiten diolako eta aurreikusi gabeko gastuak handitzen dituelako (botikak eskuratzea, kontsulta medikoetara eta tratamenduetara joatea, etab.).). Gaixotasunean, familien %41ek bere gain hartu behar du 10.000 eurotik gorako kostua, zuzeneko eta zeharkako gastuen artean.
|
|
|
Digitalizazioaren inguruko
|
lan
gaitasunak hobetzeko ikastaroa eskainiko diete eskualdeko gazteei
|
|
|
Zuntz psiko sozialak aipatzeak, horrela esanda, akademiakeria pedantea dirudi. Ez dut aurkitu modu hoberik, baina ari naiz jende multzoen balioez, haserreaz, inplikatzeko jarreraz,
|
lan
gaitasunaz, pasibitateaz, harrotasunaz, konplexu kolektiboez. Egia da pertsona bakoitza mundu bat dela psikologia aldetik, eta nonahi dagoela denetik.
|
|
2023
|
|
|
Horrek, bere tamaina handiarekin batera, kumetatik hezi behar du, gainditu ezin dituen mugak ezagutu eta ondo barnera ditzan. Gaitasunak eta trebetasunak San Bernardoren tamaina handia eta indarra bere
|
lan
gaitasun harrigarriaren eta egoera zailetan duen erresistentziaren adierazle dira. Oso erraz moldatzen da mendian.
|
|
|
Horrez gain, unibertsitate publikoaren aldeko «konpromiso osoa» agertu du errektoreak: «Haren alde jarriko ditut nire ezagutzak, zintzotasuna eta
|
lan
gaitasun osoa, nafar gizartearen baluarteetako bat izan dadin». Gonzalorekin batera, kargua hartu dute zuzendaritza taldeko gainerako kideek ere:
|