|
2000
|
|
|
Ekonomian inolako balio dimentsionalik ez dagoenez, objektiboki neurgarriizanen litzatekeen
|
lan
baliorik ez baliagarritasun baliorik?, merkantziak ezin liratekeebaluatuak izan monetarik ezean; monetak beraien neurri numerikoa ematen du etasoilik berak eman dezake neurri numeriko hori. Moneta existituko ez balitz, merkantziek edo produktuek fisikoki izaten direnak izaten segituko lukete; alegia, objektuheterogeneoen kaosa, bata bestearekin inolako konparaketa kuantitatiborik egitekoaukerarik gabe.
|
|
2008
|
|
|
Oinarri irizpide demokratiko honek, ikusiko dugunez, oinarri ideologiko bi ditu. Alde batetik,
|
lan
balioaren teoria, aberastasunaren benetako sortzailea lana delakoan. Bestetik, azken bi mendeotan Mendebaldeko herrietan gero eta zabalduago dagoen ideologia berdintzailea enpresan ezartzea (Ballestero, 1990:
|
|
|
Aberastasunaren benetako sortzailea lana bada, pertsona bakoitzak aberastasuna sortzeko ematen duena bere lan ekarpenarekin dago loturik, eta lan ekarpen horrek ez du zertan berdina izan pertsona guztiengan. Beraz, irizpide berdintzailea eta
|
lan
balioaren irizpidea kontrajarriak ere izan daitezke. Hauxe izan daiteke, orobat, kooperatiben errealitatean, eta legedian?
|
|
2009
|
|
|
Historikoki etxean pertsonak zaintzeko lana beti izan da gure amandreena, gure amena eta oraindik ere neurri handian guk emakumeok jarraitzen dugu lan hori egiten. Etxeko esparruan egiten den lana denez, emakumeek egindako lana, jendartean ez zaio
|
lan
baliorik eman, beste lanbide batzuetan ez bezala.
|
|
2013
|
|
|
gizartearen aniztasuna (soziala, arrazakoa, kulturala eta funtzionala) islatuta egon behar du enpresan.IntegrazioaBerdintasunaren kasu zehatz bati dagokio, hots, enpresan emigranteak integratzeari.Ildo horretako ekintzek emigrazioaren kudeaketan oinarritu behar dute. Fase hauek ditu: Migrazio fluxuak naturalak eta gizartearentzat positiboak direla onartzea.Hautaketa prozesuetan pertsona egokienak hartzea, emigranteak izan ala ez.Enpresaren kulturan eta harrera gizartean integratzea.Enpresaren berezko lan tekniketan eta harrera herrialdearen berezko
|
lan
balioetan trebatzea.Garapen profesionala garapen pertsonalari lotua; beharrezkoak dira emigranteei laguntzeko programak.
|
|
2014
|
|
|
Gehiegizko etekinen bilaketan, enpresa askok beraien buruaren porrota ekarri zuten. Aberastasun guztia lanetik ei dator(
|
lan
balioaren teoria) eta ekonomien irekitzeak trukatze onuragarriak dakartza. Liberalismoak munduaren geografia aldatzen du bezeriaren igurikimenen arabera.
|
|
2019
|
|
|
Balioaren edukia lan abstraktua izanda ere, lan indarraren kontsumoak ekoizpenaren faktore nagusia izatearen funtzioa gero eta gutxiago betetzen du. Ondorioz, badirudi ekoizpen harreman sozialak aberastasunaren
|
lan
balio forma gainditzeko bidean daudela (Jappe, 2016; Negri eta Hardt, 2002). Autore horien iritziz, ekoizpen sozialaren lan balio forma zaharkituta dagoela eta ez ekoizpen harreman sozialen determinatzaile legez duen funtzioa modu egokian betetzen.
|
|
|
Ondorioz, badirudi ekoizpen harreman sozialak aberastasunaren lan balio forma gainditzeko bidean daudela (Jappe, 2016; Negri eta Hardt, 2002). Autore horien iritziz, ekoizpen sozialaren
|
lan
balio forma zaharkituta dagoela eta ez ekoizpen harreman sozialen determinatzaile legez duen funtzioa modu egokian betetzen. Hori dela eta, kapitalismoa bere azken krisian kokatuko litzateke.
|
|
|
Kritika hori gaizki ulertu baten ondorioa da: Marxek
|
lan
balioaren teoria erabiltzen du, sistema kapitalistaren esparruan, truke balioa ren jatorria azaltzeko. Naturak, ordea, benetako aberastasunaren eraketan hartzen du parte, eta hori ez da truke balioa, erabilera balioa baizik.
|