|
2001
|
|
|
MUGARIK Gabeko Erreportariek Euskal Herrian kazetariek bizi dituzten
|
lan
baldintza gogorren egoera ikuskatzea eskatu diote Europako Legebiltzarrari. ETAk kazetari talde zabalak mehatxupean dituela, prentsaren mundua erasotzen duela eta Europako Parlamentariak kazetarien lana babestea bermatzeko eskaera luzatu du erreportarien mugimendu ezagunak.
|
|
2002
|
|
|
Alturanlan hitzarmena sinatzen dute, eta erabateko erregulazioa dago; hau da, soldatak, atsedenaldiak, langabezia sariak eta abar araututa daude. Baxuran, aldiz,
|
lan
baldintzak gogorragoak dira, eta arrantzaleen soldatak harrapaketen araberakoakdira; hau da,, a laparte, esaten zaiona oraindik indarrean dago.
|
|
2004
|
|
|
" Uzinetako, miagia suerte guzietako langileak.../ Bash errietan egonki eta gogorki lanari eman laborariak..."(" Jauna mintzo", 1960). Langileria borrokaren irudi bihurtzen du, eta mailu kolpe bakoitza, herriaren indarraren sinbolo, askatasunerako pauso bat da(" Behereko lantegietatik", HH, 115 or.). Poesia baliatuko du salatzeko langileen esplotazioa,
|
lan
baldintza gogor eta itogarriak, uzinen itxiera, langabezia... (ik.
|
|
2006
|
|
|
Ikasleek ere oso ondo baloratzen dituzte ikastaroak, eta ikasteko berehalako ilusioa azaltzen dute. Dena den, ikasleen berezko arazoengatik(
|
lan
baldintza gogorrak, txanda aldaketak lanean, etxez maiz aldatu beharra...) zenbaitetan asistentzia ez da oso ona izaten. Ikastaro hauekin mundu berri bat irekitzen zaie ikasleei; izan ere, kaletik doazela ez zaizkie arrotzak egiten ikusten dituzten kaleko errotuluak, kartelak...
|
|
2008
|
|
|
Milaka izan ziren Bizkaiko meatze eta fabriketan lan egitera heldutako pertsonak, hogei bat urtean ia ehun mila, gehienak Gaztela aldekoak. Garaiko
|
lan
baldintza gogorrek sozialismoaren ezarrera eta delinkuentziaren hedapena ere erraztu zuten. Eraldaketa sakon horien aurrean bilbotar askoren artean areagotu egin zen Bizkaia tradizional eta idealizatu batekiko nostalgia:
|
|
|
Heldu den irailaren 21ean Elizondon “Ameriketarat gana, artzain doike! ” izenburupean, Ameriketara emigratu zuten artzainen besta antolatu du Baztango Udalak, pertsona talde batekin elkarlanean. talde hau lotua dago iragan mendearen 50 eta 60ko hamarkadetan Ameriketara emigratu zuten artzainekin. Harrera herriaren
|
lan
baldintza gogorrek, bertako hizkuntza ez ezagutzeak eta kultura desberdintasunek lotura afektibo indartsuak sortu zituzten artzainen artean. Lotura hauek denboran iraun dute eta gure orimenaren parte bat osatzen dute; horrela, besta egun honetarako antolatutako ekitaldiez gain, liburu bat argitaratuko da, Diario de Noticias egunkariaren eta Nafarroako Gobernuaren languntzarekin.
|
|
2009
|
|
|
Legeakeurak diren beste, noski. Baina enpresek mozkin berri onak sarri aireratzen dituzten heinean, kazetariak ikuspuntu kritikoz azaleratu luke, beharbada, mozkin horiek adin txikikoak
|
lan
baldintzarik gogorrenetan ezarriz lortu diren, edobalio ekologiko handiko guneak ustiatuz etorri diren, eta abar. Badira enpresaetikoetan soilik inbertitzen duten inbertsio funtsak, zenbait jokabide ez etikorenlaguntzaile izatea saihesteko asmoz.
|
|
2010
|
|
|
Izan
|
lan
baldintza gogorrei begira ala karrera luzeei buruz izan dira aldaketak ere. Baina aldaketa txiki horiek egitasmo injustu eta eraginik gabeko horren logika ez dutela aldatzen diote sindikatuek.
|
|
2018
|
|
|
Kobalt eta metalki arraro batzurekin. Katangako meategietan ari dira zazpi urteko haur gaixo batzu, helduentzat onargarri ez litezkeen
|
lan
baldintza gogorretan, gure beribil garbientzat (bai eta gure telefono eta beste tresna miresgarrientzat) beharrezkoak diren metalki horien lurretik ateratzen. Haieri esker da gure airea garbi.
|
|
|
Trabajadoreen
|
lan
baldintzak gogorrak zirela esatea ez da gauza berria. Gaixotasunak ohikoak ziren, eta gauza bera esan dezakegu lan istripuez.
|
|
|
Bestetik, han eta hemen giroturiko narrazioak: Galizian gerraostean Guardia Zibilaren zanpaketa, 60ko hamarkadan Euskal Herrian grebak apurtzeko eskirol gisa kontrataturiko migratzaileak, Meatzaldeko industralizazioaren
|
lan
baldintza gogorrak, Txina urrunean kokaturiko kontakizun miresgarriak. Batean nahiz bestean, esku trebea erakusten du egileak, estilo fin eta argia idazkeran, eta argumentuak ederki josteko abilezia
|
|
|
Jatorrizko herrialdeetan etorkizun beltza aurreikusten zutelako etorri ziren hona, familiako kideak, betiko adiskideak eta umetako ametsak han lagata. Hala ere, haustura afektibo horrek eta dituzten
|
lan
baldintza gogorrek ez die zapuztu etorkizuna ilusioz eraikitzen jarraitzeko kemena.
|
|
|
Hasieran protesta handiak izan ziren: ghetto moduko haietan
|
lan
baldintza gogorrak ezartzen zizkietela salatzen zuten eta esklabotza antzeko egoeren berri ematen zuten. Baina protestagileak ere berehala izendatzen zituzten" kolektibo ahul", eta protesta ekintzatik egun gutxira, ezinezkoa izaten zen haien aztarrenik inon aurkitzea.
|
|
2021
|
|
|
Hala ere, Pasaiako arrantzaleak bizi eta
|
lan
baldintza gogorrei aurre egiteko antolatzen hasi ziren, eta Union Maritima sindikatua sortu zuten. Hiru aldarrikapen nagusi zituzten Pasaiako arrantzaleek.
|
|
|
Lantegi horretan lan egin izan dutenak, gehienak, bederen, Azpeitia eta inguruko baserrietako semeak izan dira bere historian. Soldata onak irabazten zituzten, baina
|
lan
baldintza gogorretan lan eginez. Uda partean batez ere, 60 graduko tenperaturetan lan eginez, eta istripu asko jasanez.
|
|
|
Nik tailer batean egiten nuen lan, Armentiarekin batera. Oso
|
lan
baldintza gogorrak bizi genituen han. Daviden borrokari esker hobekuntzak lortu genituen.
|
|
2022
|
|
|
Egunero erabiltzen diren tresna batzuen ekoizteko, lehengai horien ekoizpenak eta garraioak ondorioak ditu, planetarentzat, baina baita ere jendeentzat. Europar Batasuneko merkataritzako partaide nagusietako bat den Txinak, dituen lantegietan istripu anitz gertatzen dira,
|
lan
baldintza gogorrak dira. Turkian, ikerketak dionaz lau ordu guziz istripuz langile bat hiltzen da.
|
|
|
Lasai, Uber Eats, Deliveroo eta enparauek ez bezala, start up berriok ozen diote rider ak muga gabeko kontratuz ari direla, lanerako tresneriak ugazabek ordainduta eta opor egunak ere bai. Promesok oraingoz sinesteko moduan zaude... hedabideetan oso gutxi zabaldu baitira
|
lan
baldintza gogorrengatik start up horien langileek egindako greba eta protestak Gorillas sortu den Alemanian bertan egin dituztenak, adibidez.
|
|
2023
|
|
|
1918ko abenduaren 29an, Pariseko metalgintzako langileen sindikatuak, L' Humanite egunkarian," kanporatze masibo" horiek salatu zituen," zentzugabekeria eta zozokeria" zela erranez eta" langabezian (ziren) emazteak protestatzea gomitatzen" zituen. Hilabete bat lehenago, azaroaren 30ean, Frantziako iraztegi eta bolbora lantegietako langileen federazioak gobernuaren politika salatu zuen, gobernuak baitzituen emazteak lantegietara deitu, zeinetan
|
lan
baldintza gogor eta" haien osagarriarentzat lanjerosak" jasan zituzten. Horregatik," gobernuak gerlako lantegietako emazteeri buruz betebeharrak" bazituen.
|
|
|
" Garraio sektoreko langileek pairatzen dituzten
|
lan
baldintza gogorrak eragin zuzena dute sektoreko ezbehar tasan, eta, zoritxarrez, gero eta ohikoagoak bilakatzen ari dira garraiolariek izaten dituzten istripuak, zeintzuk prekarietatearekin lotura estua duten", salatu du ELA sindikatuak, bere aldetik.
|