2009
|
|
Ondotik, sinesteen eragina ikusiko dugu. Geroago, euskarazko literaturan nola ikusi den
|
jendea
; geroago nola biziaren hiztegiak geografiari matematikari, psikologiari, zuzenbideari eta beste jakituriei hitz asko eman dizkien. Azkenik, saiatuko naiz biologiaren hiztegitik abiatuz, eta euskalki batzuekin erakusten nola biziaren hiztegia hiztegi orokorraren iturri nagusi bat izan den.
|
|
Euskaldun zaharrek biziaren hiztegitik abiatuz, munduaz zeukaten irudi berezia berpizten saiatu da egilea. Horretarako, lehenik hiztegi horren lekukotasun zaharrenak bildu ditu eta ondoren, besteak beste, euskarazko literaturan nola ikusi den
|
jendea
ikusi du, baita geroago nola biziaren hiztegiak geografiari matematikari, psikologiari, zuzenbideari eta beste jakituriei hitz asko eman dizkien ere.
|
|
1975eko ekainaren 27an Euskaltzandiak erabaki zuen komunikabide alorreko
|
jendea
hartu behar zuela bere baitan eta hala izendatu zituen zenbait euskaltzain urgazle berri, tartean, Mikel Atxaga. Esan dezadan, bidenabar, Euskararen Akademiaren eginkizun, ekitaldi eta lanetan laguntzaile eta jarraitzaile aparta zela.
|
|
Aurtengo egitaraua, larunbat arratsean hasi zen, esan bezala, lagunarteko afaria eta Gipuzkoako Goierriko gazte talde batek Xalbadorri buruz egindako errezitala eta Xendarineko ahizpen eta Erramun Martikorenaren kantuak lagun. Bazen egunsentira arte erretiratu nahi izan ez zuenik, eta, hala ere, igande goizean 9: 30etarako
|
jendea
prest zegoen herriko plazan mendi ibilaldia hasteko, Xalbadorren etxola eta inguruak ezagutu edo bisitatzeko irrika biziz perretxikoak eta gaztainak biltzeko saskia eraman zuenik ere bazen tartean. 10: 30etan, Xalbador, Antonio Zavala eta Joxe Mari Aranalde gogoratuz eman zen mezaren ostean, Xalbadorren hilobira bisita eta lore eskaintza egin zen, iparraldeko beste bertsolari zendu guztiak ere gogoan.
|
|
Bertsolarien saioa 15: 30etan hasi zen, Maialen Lujanbio, Andoni Egaña, Sebastian Lizaso eta Amets Arzalluz nor baino nor zirela, gai librean nahiz jarritako gaiei erantzunez. Bertso onak entzuten ohitutako
|
jendea
izaki, gozatu ederra hartu zuten Urepeleko pilotalekuan bildu ziren bertsozaleek. Aldi berean, haurren txokoa egin zen plazan, herri kirolak haurrei egokituta, urte oro bezala Mutrikuko taldeak zuzenduta.
|
2010
|
|
Eguerdian hasi zen ekitaldia Larreko elizan; hor Pruden Gartzia Isasti euskaltzain urgazleak Joan Perez Lazarragakoren nortasunaz, haren garaiko giroaz eta idazle honen lan historiko eta poetikoez hitz egin zuen euskaraz eta erdaraz, sermoilari onek bezala, mamia eta forma eskuarki ezkonduz eta hitzaldia labur gertaraziz. Gero Larreko Jose Lezea albokari eta klarinetista, Makario soinularia eta Gasteiztik joandako musikari multzo bat lau obra jotzen aritu ziren, kontzertuz
|
jendea
gozaraziaz, gaurko egunetan musikaz mutu edo trakets izaten den eliz giroa berriro bizkortuz.
|
|
Hala ere, zehaztu du, askotan ez da kalitate kontu hutsa, nahiz eta kalitatea oso inportantea izan eta hemen kalitate handiko testu, argazki eta irudiak dira. Egiteko modu bat ere bada,
|
jendea
inplikatzeko era bat, eta hori hemen egiten da. Beraz, nire ustez, erakunde honen indarra hor ere ikusten da.
|
|
irakurleen saioak deritzana. Hala bada, abenduan, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan, Erlea aldizkariaren irakurleen saio bat egingo da, eta ideia hori da, irakurleak biltzea,
|
jendea
batzea. Atxagak iragarri duenez, datorren urtean mamituko da proiektua, 20 bat saio egingo direlarik.
|
2013
|
|
Xabier Eritzek, aldiz, euskarara nola ekarrarazi
|
jendea
, nola saldu euskara gure inguruan... gaiaren inguruan arituko da.
|
2016
|
|
ere esan nahi duela, eta maiz animaliak eta gauzak aipatzeko erabiltzen dela anitz tokitan: zamari
|
jendea
–zaldiak?, ardi jendea,, ardiak?, zuri jendea, arropa zuria?.
|
|
ere esan nahi duela, eta maiz animaliak eta gauzak aipatzeko erabiltzen dela anitz tokitan: zamari jendea, zaldiak?, ardi
|
jendea
,, ardiak?, zuri jendea, arropa zuria?.
|
|
ere esan nahi duela, eta maiz animaliak eta gauzak aipatzeko erabiltzen dela anitz tokitan: zamari jendea, zaldiak?, ardi jendea,, ardiak?, zuri
|
jendea
–arropa zuria?.
|
|
Antzerkira bueltatuz, bestelako ezusterik eman dizute antzerkigile edo antzerkizaleek. Bai, teatroko
|
jendea
iruditu zaidalako jende dinamikoa, bizia, kasu batzuetan modu harrigarrian. Esaterako, Patxo Telleria eta Mikel Martinez... bikote horrekin egin daiteke beste aldizkari oso bat!
|
|
Eta hori antzeman egin da ale honetan. Antzerki munduko
|
jendea
errealitatearen frontean dago, parean. Idazleak ere bizirik daude, bai, baina bestelako bizitasun bat aurkitu dut antzerkilarien artean.
|
2017
|
|
–Oinarrizko hiztegi juridiko parlamentario hau, hizkuntza baten adierazpena ez ezik, herri baten adierazpena ere bada, euskarak izena ematen dion herriarena, Euskal Herriarena eta Euskadirena, bere barruko desberdintasun eta aberastasun guztiekin(...). Hizkuntza zaintzea eta garai berrietarako prestatzea herria eta
|
jendea
duintasunez tratatzea da, eta horretarako gaude erakundeak, herritarrei begirunea izateko bere berea dutena zainduz, oraingoan, euskara?. Andres Urrutia euskaltzainburuak egin die harrera politikariei. Urrutiak nabarmendu du lan honen merituetako bat dela batasunarena,, hiztegi honek erakusten baitu, pluralitatea errespetatuz eta uniformetasunean erori gabe, euskara bat dela, bere kolore eta soinu desberdinekin, bere errealitate sozial eta geografiko diferenteekin?.
|
|
Nola erakundea berriztatzen genbiltzan, eta, batez ere, Iparraldeko euskaltzainez zehazki informatu ninduen.Geroztik, Juanjo Zearreta, nire lankide trebea eta biok joan ginen, Euskaltzaindiko bere sarrera eratzeko. Oroitzen naiz nolako gela estuan izan zen,
|
jendea
gainezka baitzegoen; bai eta haren hitz jarioa ere. Ez bakarrik, ohi bezala, bere aurrekoa laudatzeko, Piarres Lafitte euskaltzaina, hain zuzen, baizik eta zehazki eman zituen xehetasunez.Baionako Euskaltzaindiaren ordezkaritza atontzen elkarrekin aritu ginen.
|
|
Eta hori bere horretan oso polita da, jendearen gertutasuna sentitzea eta zurekin konfiantza dutela ikustea. Orokorrean, aldaketaren alde bozkatu zuen
|
jendea
pozik dagoela esango nuke, eta aldiz, aldaketaren beldur zirenek ikusi dute ez dela eskuinak iragarri zuen apokalipsia iritsi, eta gauzak normaltasun politikoaren baitan egiten ari garela. Zarata mediatikoa ere nabarmena da.
|
|
Arestiren Euskal Harria poemarioak 50 urte betetzen dituen honetan, jardunaldi berezi bat antolatu nahi izan du Akademiak, Gabriel Aresti Elkartearekin batera. Honela, urriaren 11n idazle eta euskaltzain bilbotarra ondo ondo ezagutu zuen
|
jendea
bilduko da Bilboko Plaza Barrian. Tartean, Xabier Kintana, Bernardo Atxaga, Arantxa Urretabizkaia, Oskorri taldeko kideak sei pieza joko dituzte edo Jon Kortazar.Horrezaz gain, Andoni Egañak eta Mikel Martinezek ere parte hartuko dute jardunaldian.
|
2018
|
|
Batasunik gabe nola euskaldundu erdara nagusi den hiri eta herri handietan bizi den
|
jendea
–Zein euskalki erabili Iruñeko ikastetxe eta euskaltegietan?
|
2020
|
|
Joxemiel zerbait izan bazen, ikertzaile izan zen. 36ko gerraren aurretik, XX. mendeko lehen hamarkadetan Iruñean euskal idazleak izan zirela, euskaraz idazten zuen
|
jendea
bazela agertu nahi izan zuen, eta horretarako garai hartako kazetak begiratu zituen. Inork gutxik ezagutzen zituen idazleen berri eman zigun.
|
2021
|
|
H.D.: Ez eiki, ezen denbora hartan gaitzeko giro berritzailea piztua baitzen Ipar Euskal Herrian, kolore guzietako
|
jendea
bildurik. Kristauak gehienak, baina baita zenbait agnostiko ere tartean.
|