|
2000
|
|
|
" Mailinews" goiburupean agertzen zaiguna da egunkari katalanaren beste zerbitzu interesgarri bat. Gune honetan, irakurleari etxean berak aurretik aukeratu dituen sailetako eguneko berriak doan
|
jasotzeko
aukera eskaintzen zaio. Hau da, zibernautak berak nahi dituen esparruak aukeratzen ditu eta goizero, modu zuzenean, e postaren bitartez, etxean albiste garrantzitsuenen titularrak jasotzen ditu.
|
|
|
Azken hilabeteotan El Pas Digital ek zerbitzu elkarreragile berriak sortu ditu; besteak beste, berriketa guneak (chat) edo berri taldeak (newsgroup). Martxoko hauteskundeetan jarri zuten martxan eztabaida gunea eta internautei, era zuzenean, buruzagi politiko garrantzitsuenei galderak egiteko eta hauen erantzunak
|
jasotzeko
aukera paregabea eskaini zien.
|
|
|
" Diari electronic independent" lelopean agertzen den webgune honek baditu informazio arrunta eskaintzen duten sail arruntak eta erabiltzaileen parte hartzea bultzatzen duten beste batzuk ere; besteak beste, chat direlakoak (berriketa guneak) eta eztabaidarako foroak. Zerbitzu hauez guztiez gain, Europa Press berri agentziak eskainitako azken orduko albisteen atala ere badu eta baita herrietako berriak
|
jasotzeko
gunea ere.
|
|
|
Orain arte Euskal Autonomia Erkidegoan, Eusko Jaurlaritzak, Lazkaoko Beneditarren Monasterioko, Gasteizko Elizbarrutiaren Seminarioko eta Loiolako Santutegiko liburutegiekin lankidetza hitzarmen bana izenpetu du, EAEko liburutegietan dauden 1900 urtera bitartean argitaratutako liburu guztiak euskarri informatikoan
|
jasotzeko
sistema eratuz eta ezarriz, Euskadiko bibliografi multzoari buruzko katalogo komuna osatzeko helburua duena. Horren bitartez, kontsultak modu elkarreragilean egin ahal izango dira.
|
|
|
Informazio bolumen hauen mugimenduari begira, ezinezkoa zaigu guztiari unitate bakar batean heltzea, beharrezkoa da bereziki prestatutako profesionalak egotea, informazio kopuru izugarri horren barruan aise mugitzeko. Profesionalen beharra dugu behar dugun hori eskuratzeko bideak erakutsiko dizkigulako, denbora aurrezteko, zarata kentzeko eta behar dugun hori zehazki eta behar dugun momentuan
|
jasotzeko
. Laburtuz, informazioa erraz eta azkar eskuratzea beharrezkoa dugu; honek eskura ditugun errekurtsoen probetxua eta razionalizazioa suposatzen du, hau da, egun ditugun aurrekontuekin giza errekutso, errekurtso ekonomiko eta teknologikoak ongi erabiltzea da.
|
|
|
URRUTIA, Iñigo Publizitate ofiziala
|
jasotzeko
eskubidea eta euskal prentsa. Euskaraz informatua izateko eskubidetik abiaturiko aportazio juridiko bat. 96 zk. (1996), 90 Aseguruak, Pentsio Planak eta Aurrikuspen Sozialeko Entitateak. 50 zk. (1989), 73 (Itz.:
|
|
|
URRUTIA, Iñigo Publizitate ofiziala
|
jasotzeko
eskubidea eta euskal prentsa. Euskaraz informatua izateko eskubidetik abiaturiko aportazio juridiko bat. 96 zk. (1996), 90
|
|
2001
|
|
|
Kritiken artean, euskaraz aritzea ez dadila izan aitzakia hutsa dirulaguntzak
|
jasotzeko
eta amaiera eman dakiola talde askok antzezlan bat prestatzerakoan izaten duten irizpideari: antzezlana espainieraz muntatu (hiru bat hilabete) eta gero, hilabete eskasean haren euskarazko ordaina egitea (maiz samar estreinatu dira euskarazko bertsioak pase oso bakar bat egin ondoren).
|
|
|
Frantsesa ren Legearen (Charter of the French language) arabera, euren erreserbetan cree zko hezkuntza
|
jasotzeko
eskubidea dute (87 atala). Eskubidea dute, halaber, ingelesa eta frantsesa zer propo rtziotan sartzen duten erabakitzeko (88 atala).
|
|
|
Oroitzapen asko ditut. Zortzi urteko ume baten begiak oso txorrotxak dira, izan ere, holako gertakariak
|
jasotzeko
eta barruan gordetzeko. Nik nire oroipenak, eta nire adinekoek berenak, orduan ikusitakoak ez zaizkigu, ez, bizi garen artean ahaztuko.
|
|
|
Nago, ordea, eta hori ene
|
jasotzeko
zentzumenen lanari esker esan dezakedana baino ez da, gizartean" injustizia" eta" eraso" bezalako ideiak sentitzen direla, eta noski, ez onartzeko modukotzat hartzen ditu herria ren gehiengoak.
|
|
|
Euskararen eragileei dagokie, halaber, hizkuntzari egiten zaion erasoen berri gure gizartean ez ezik nazioarteko estamentu eta erakundeetara iritsaraztea. Euskararen kontrako astinaldi honek nazioartean oihartzuna izatea garrantzitsua da, hango babesa
|
jasotzeko
ez ezik, erasoon eragileak deseroso sentitu daitezen eta hemengo herritarrak ere egoeraren larritasunaz eta transzendentziaz ohartu daitezen.
|
|
2002
|
|
|
Nafarroako herritarren hizkuntz eskubideek 1986az geroztik indarrean dagoen legean, hain zuzen ere, dute muga garbia. Gainera, euskarari ofizialtasuna soilik Nafarroako mendialdean aitortzenzaio, eta horrek ofizialtasun" erreala" ez izatea dakar, administrazio zerbitzu nagusiak (Nafarroako Gobernua bera, ospitaleak, epaitegiak, unibertsitatea...) euskarak estatus ofizialik ez duen eremu mistoan baitaude eta hor herritarrek ez dute aitorturik, ez eta bermaturik ere, zerbitzu publikoak euskaraz
|
jasotzeko
eskubidea.
|
|
|
Administrazio horrek nafar guziok funtzionariogai bagina bezala azaltzen ditu, eta ez administrazioaren aitzinean Nafarroako bi hizkuntzetako edozein erabiltzeko eskubidea dugun herritar gisa. Gobernua rentzatnafar euskaldunak ehuneko txiki bat baizik ez dira, eta haien hizkuntzaz zerbitzu publikoak
|
jasotzeko
eskaera gehiengo erdaldunaren kontra doan pribilegioa da, inolaz ere ez eskubidea.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan, 2002ko azaroaren 24an Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko Legeak 20 urte bete zituen, eta bi hamarkada hauetan legez euskara eta gaztelania ofizialak izan badira ere, eta ofizialak maila berean, ez bata bestea baino ofizialagoa, eguneroko ogia da herritar euskaldunek zerbitzu publikoak
|
jasotzeko
orduaneu ren hizkuntzan egiteko aukera ez izatea. Oraindik orain, eguneroko traba asko daude aukera berdintasunean edozein zerbitzu publiko hartzeko, haurtzaindegietan, osasun etxeetan, institutuetan, unibertsitateetan, administrazioko leihatiletan, komisaldegietan...
|
|
|
Horretarako, baina, beharrezkoa da herri horretako hizkuntza ezagutzea; gutxienez, nazioartean gehien erabiltzen den hizkuntza ezagutu da. Hori dela eta, geure unibertsitateetan ingelesez edo beste hizkuntza horiez eskolak
|
jasotzeko
aukera ezin hobea litzateke, akademi alorrean hizkuntza hori trebetasunez erabiltzeko oso bide egokia baita.
|
|
|
• Euskal gizartearen zerbitzura izan luke, berari atxikia, mundu zabaletik datorkiona
|
jasotzeko
gai alde batetik, eta bertara aporta dezakeena bestetik.
|
|
|
Unibe rtsitateak ekintza profesional zehatz baterako eduki espezifikoak eskaini behar ditu, eta ikasleek elkar bizi ahal izateko, ikasteko eta komunikatu ahal daitezen ahalmenak garatu behar dituzte. Honek, hizkuntzaren perspektibatik, atzerriko hizkuntzen ikasketa baino zerbait gehiago eskatzen du; hauek ezagutza
|
jasotzeko
eta lan jarduerarako tresna arrunta bihurtu behar dute.
|
|
|
Gainera, kaletik bakarrik joatea debekatu zitzaien; era horretan, ezkonduta ez zeuden emakumeentzat ia ezinezkoa zen bizitzeko lain irabaztea. Izan ere, arauren bat hautsi zutela pentsa zezakeen taliban talderen baten jipoia
|
jasotzeko
arrisku bizian zeuden beti.
|
|
|
Hurrengo hiru urteetan, Euskaltelek zuntza eskainiko dio biztanlegoaren %90i (lurraldearen %75i). Mapa honetan, hiritarrak ADSLz baliatuko dira telefonoz hitz egiteko, e posta erabiltzeko eta arrunt nabigatzeko, eta zuntz optikoaz, berriz, eduki konplexuagoak
|
jasotzeko
, telebista ikusteko, multimedia eta eskaripeko bideoak eskuratzeko, eta etenik gabeko loturak behar dituzten zerbitzuetara iritsi ahal izateko.
|
|
2003
|
|
|
Horrezaz gain, Irun Iruten euskara elkartearen gonbidapena zela medio, parada izan genuen Irungo kale erabileraren datuen bilakaeraren berri
|
jasotzeko
: Irun herrinahikoa erdalduna den aldetik, 1989tik 2001era bitarteko emaitzak bat datoz gorago aipatu den joerarekin:
|
|
|
Maria Jesus Aranda Nafarroako Arartekoak Iru ñekoUdalaren irizpideak gaitzetsi zituen, eta herritarrek harrera euskaraz ere
|
jasotzeko
eskubidea onartu behar zelaohartarazi zuen irekitako espediente baten bidez. Hauxe izan zen Arartekoak hizkuntzaz egindako lehen gomendioa, eta baita lehen salaketa publikoa ere. Gai honen inguruan iritsitako kexu guztiak artxibatuak zituen Arart ekoak ordura arte, epaibideetan zeudela argudiatuta.
|
|
2004
|
|
|
Eta neuri ez zait axola Marteraino egiten badugu ere. Baina ez dezagun ahaztu testuak itzultzen direnean ez direla hizkuntza batetik bestera bakarrik itzultzen, baizik eta kultura batetik bestera ere, eta, euskal testuak
|
jasotzeko
, beste kulturek euskal kulturarekikomesp retxua eta erdeinua ez den beste irrikirik ere behar dutela.
|
|
|
Hori ikusita, Espainiako Kultura Ministerioak sustapen eredua aldatzea erabaki zuen 1989.ean, eta" hirugarren bidea" deitua izan zen laguntza eredu berri bat ezarri zuen. Eredu berri honen pean, aurreratutakodi ru laguntza eskatuko ez zuten ekoizleek aukera izango zuten filmak behin estreinatu eta gero egindako inbertsioaren herena diru laguntza moduan
|
jasotzeko
baldin eta filmek gutxieneko diru kopuru bat lortzen bazuten takilan. Gutxieneko muga hura hasieran 300.000 eurotan ezarrizen baina handik urte gutxira jaitsi egin zen.
|
|
|
1 Legislazioaren barruan, Lege Gordailuaren egokitzapena: ikus entzunezkoak, zinematografikoak eta material elektronikoak
|
jasotzeko
.
|
|
2005
|
|
|
Nerabeek eurek bikoizketari buruz zer iritzi duten
|
jasotzeko
antolatu genituen bi eztabaida taldeok: Zarauzko Oteitza Lizeoko Lehenengo Batxilergoko hamar ikaslere kinlehena, eta Donostiako Santo Tomas Lizeoko DBH 3ko hamar ikaslerekin bigarrena (bost neska mutil, talde bakoitzean).
|
|
|
Kasu honetan, kolektibo honek bere interes pertsonalak interes kolektiboen aurretik jarri ditu. Ikasleek beren heziketa euskaraz
|
jasotzeko
duten eskubideen kontra ari dira. Gainera, kontuan hartu behar da herritarron diruarekin eta diruari esker egon direla liberatuta eta ez dutela" ahaleginik egin euskara ikasteko".
|
|
2006
|
|
|
Ia urtebete hartu zuten sailen programazioa lantzeko eta lankideen izenak bilatzeko. Sail bakoitzak bere hasierako programazioa egin ondoren, inkesta bat zabaldu zuen Jakin ek 40 bat adituren artean, beraien iritzia ezagutu eta iradokizunak
|
jasotzeko
. Erantzuleetako batzuk hauek izan ziren:
|
|
|
euskal kulturaren bideak lantzen" (Euskera VIII IX,, 336 or.). Jakin aldizkariko lehen 15 zenbakietan erabilitako" kultur hitzak" bilduak zituen. Euskara kultur hizkuntzaren mailara
|
jasotzeko
aldizkariak izan duen helburu nagusia agerturik, eta kultur hitzen eta kultur hiztegiaren arazoaren inguruan izandako eztabaida luze eta batzuetan garratzaren berri eman ondoren, aldizkarian ordurako nagusitua zen joera agerian jartzen du, bertan erabilitako kultur hiztegiaren lagin zabala erakutsiz, eta bertan nabari diren arazoak nabarmenduz, Euskaltzaindiaren argibideen eta arauen zain.
|
|
|
Esate baterako, Euskadiko Justizia Epaitegiak orain gutxi atzera bota du hemen ari diren epaileek euskaraz ikasteko derrigortasuna. Nork edo nola bermatuko die euskaldunei justizia zerbitzuak euskaraz
|
jasotzeko
eskubidea. Herri aginteei jartzen zaizkie obligazioak, baina denek dakigu (batez ere euskaldunek) obligazio horiek kasu askotan ez direla betetzen.
|
|
2007
|
|
|
Arantzazuko fraide gazteek garbi ikusi zuten bazegoela gizartean lagunarte euskaltzale bat, euskal idazlanak
|
jasotzeko
prest zegoena, prest eta irrikatzen. Inoiz ez bezala, euskaltzale haien artean ibiltzeko egokiera izan zuten Batzar horretan.
|
|
|
Horren lan garrantzitsuenak mugako pasabidea ahalbidetzea eta informazioa biltzea ziren, helburu desberdinekin, toki desberdinetan eta hartzaile desberdinentzat. Ez da hau bere historia
|
jasotzeko
gunea, baina hiru datu azpimarratu nahi ditut: itxuraz oposizio politikoko erakunderik indartsuena eta antolatuena zen; Agirre lehendakariaren agindu zuzenetara zegoen; eta, azkenik, Bigarren Mundu Gerraren garaitik aurrera Zerbitzuek jasotako informazioaren zati handi bat Estatu Batuen eta, gutxiago, Britainia Handiaren espioitzaren esku utzi zuten, Jaurlaritzari emandako babes politikoaren eta diruaren truke.
|
|
|
Noiz eta sarien inguruko sistemez esandakoa gehiegikeria, furrustada eta ahoberokeria izan dela leporatu dietenean. Non eta protesta ezin egin duten gunean, ez baitira aurkeztu, ez baitituzte ezer
|
jasotzeko
deituko. Espainiako Kritika sarian.
|
|
|
Googlek 2004an AEBetako liburutegi publikoak —New Yorkekoa— eta unibertsitate batzuetako, eta Oxfordeko liburuak digitalizatzeko proiektua aurrera eramateko akordioa egin zuen, denboraren poderioz 15 milioi agiri
|
jasotzeko
asmoz. Izan ere, liburutegi birtualak AEBetako unibertsitate nagusietako liburuak izango ditu, hala nola, Harvard, Standford, Michigan eta New Yorkeko unibertsitate publikokoak eta baita Oxfordeko unibertsitatekoak, zeintzuekin akordio batera iritsi ziren.
|
|
|
Internetek eskaintzen dituen erreminta guztien artean" bilatzaileak" eta posta elektronikoa dira, zalantzarik gabe, erabilienetakoak. Bada aipatu ikerlan horretan (Shah, Cho, Eveland eta Kwak 2005: 554) demostratu da herritarrek erreminta horiek erabiltzen dituztela, batik bat, informazioa
|
jasotzeko
eta gizarte gaien inguruan iritziak azaltzeko eta trukatzeko. Horrek guztiak aukera ematen die hiritar horiei auzi publikoen inguruan interbenitzeko, aurrez aurreko komunikazioa galarazi gabe.
|
|
|
2002ko abenduan zehar Eusko Jaurlaritzako eta Arrantzaleen kofradietako agintarien eta AZTIko teknikarien artean bilerak burutu zituzten lana koordinatzen hasteko, azken horiek fuela
|
jasotzeko
sistema bereziak eta bilketa sareak arrantza ontzietan probatzen zituzten bitartean. Hilabetean zehar fuela itsasotik jasotzeko prestaturik zeuden ontzien kopurua handituz joan zen (25etik 70era), eta jada ontzi batzuk (10 inguru) euskal kostaldera ailegatzen ziren fuel orbanen bila irteten hasi ziren.
|
|
|
2002ko abenduan zehar Eusko Jaurlaritzako eta Arrantzaleen kofradietako agintarien eta AZTIko teknikarien artean bilerak burutu zituzten lana koordinatzen hasteko, azken horiek fuela jasotzeko sistema bereziak eta bilketa sareak arrantza ontzietan probatzen zituzten bitartean. Hilabetean zehar fuela itsasotik
|
jasotzeko
prestaturik zeuden ontzien kopurua handituz joan zen (25etik 70era), eta jada ontzi batzuk (10 inguru) euskal kostaldera ailegatzen ziren fuel orbanen bila irteten hasi ziren.
|
|
|
Prestige ren hondamendia jasan eta EAEko surflariek zer nolako erantzuna eman zuten jakin ahal izateko, gaitza gertatu eta su eta ke ibili ziren euskal surf taldeen artean Sopelako Peña Txuri Surf Taldeko kide bati elkarrizketa egin genion surflarien ekintzen balorazioak
|
jasotzeko
helburuarekin. Peña Txuri Surf Taldeko surf irakaslea da bera; Prestigeren krisialdian, euskal kostaldea eta Galiziako kostaldea garbitzen ibili ziren surf taldeen koordinazio lanetan aritu zen.
|
|
|
Prestige ren krisi hartatik lau urte igaro zirenean, 2006ko udazkenean, euskal erakunde ekologistetako bi kiderekin elkartu ginen ekologista mugimenduaren balorazioa
|
jasotzeko
asmotan, hausnarketa burutzeko denbora igarotzeak eskaintzen duen ikuspegiaz baliatuz.
|
|
|
Estatuko administrazioaren partetik, EAEri dagokionez, 2.900 euroko zerga hobariak eman zizkien 2003ko maiatzean 36 euskal enpresei Prestige ren isurketak eragindako kalteak arintzeko, eta jada ekainean isurketagatik kalteak izandakoek kalte ordainak
|
jasotzeko
dekretua onartu zela informatu zuen. Bien bitartean, Europako Legebiltzarrak, petrolio ontziaren hondoratzetik urtebetera, Europako Batasuneko Elkartasun Fondotik 8,6 milioi eurotako diru-laguntza onartu zuen espainiar Estatuarentzako Prestige ren hondoratzeak sortutako kalteak finantza zitzan.
|
|
|
Fuela euskal kostaldean agertzearekin batera Eusko Jaurlaritzako arduradunak laster konturatu ziren baliabide nahikorik ez zutela fuela itsasoan
|
jasotzeko
, eta, arrantzaleen neguko geldialdia zela aprobetxatuz, horiengana jo zuten fuel bilketa lanetan ari zitezen.
|
|
|
Xede horrek aukera ematen digu zera pentsatzeko: gizartearen bilakaerak gutxietsitako gizatalde nazionalak babesteko nazioarteko sistema bat eratzea ekarriko balu, ez legoke inolako lege arazorik babes sistema hori Europar Batasuneko araubidean
|
jasotzeko
. Europako itunek demokraziari egiten dizkioten aipamenek ere nolabaiteko gauzatze praktikoa izan lukete gai honetan.
|
|
|
Are gehiago, Europar Batasuneko araubidean horrelako babes sistema bat
|
jasotzeko
zailtasunak baldin badira, esan daiteke ez direla lege kontuengatik, baizik eta gizatalde horiek babesteko ardura eduki luketen estatu kideen borondate faltagatik, estatu kide horiek gaur eguneko statu quo arekin konforme baitaude (nahiz eta babestuak izatea eskatzen ari diren gizatalde gutxietsiak babes horrekin ados ez egon). Kontuan izanda Europako itunetan edozein aldaketak estatu kide guztien adostasuna behar duela, zaila izango da —baina ez ezinezkoa— gaur egun dagoen babes maila hobetzea.
|
|
|
• Itun horiek guztiek, gainera, irizpide berdinei jarraitzen zieten gutxiengoak zehazterakoan, horrenbestez ez zuten aukerarik ematen gutxiengoen arteko ezberdintasunak
|
jasotzeko
.
|
|
2008
|
|
|
Hizkuntza akademikoan konpetentzia lortzeko, berriz, testu akademikoak ulertzen eta lantzen ahalbidetzen duena eta eskolako edukiak ikasten errazten duena, bost urtetik zazpira dira beharrezkoak, edo are gehiago14 Horrek esan nahi du beharrezkoa dela ikasleei errefortzua ematea haien hizkuntza ikaskuntza prozesuan, ez soilik hasieran eta hilabete batzuetan, baizik eta askoz luzeago izango den denbora tarte batean. Baina batez ere esan nahi du ikasle batzuek —hamar urtetik gorakoek— ez dutela astirik izango eskolako hizkuntzaren ikaskuntza eskolan osatzeko eta emaitzak
|
jasotzeko
. Eta are gutxiago hemen bi hizkuntza ikasi behar dituzten umeek.
|
|
|
Demagun gizartearen zati handi bat" ilaran" dagoela: ebakuntza bat egin diezaioten, traumatologoak txanda eman diezaion, babes ofizialeko pisu bat lortzeko, seme alabak auzoko eskolan sartzeko, beka bat
|
jasotzeko
, gizarte laguntza eskuratzeko... Hiritarra, zenbat eta pobreago, orduan eta zerrenda gehiagotan dago zain.
|
|
|
Federazio horri esker, bada, hiru elkarteak ordezkatuta egongo dira Estatuko nahiz Europako edozein erakunderen aurrean, publikoa nahiz pribatua izan. Horrek ahalbidetuko du, adibidez, Espainiako Kultur Ministerioaren aurrean hiru elkarteek ordezkatuko dituen mintzakide bakar bat izatea, nortasun juridiko bakarra eta alderdi juridikoan erabateko gaitasuna duen batekin (hitzarmenak sinatzeko, diru-laguntzak
|
jasotzeko
, idazleen lanbideari buruzko arauak negoziatzeko, etab.). Aipatutako helburu horietarako, honako jarduerak egingo ditu Federazioak: alde batetik, hizkuntza ezberdinak eta genero eta euskarri desberdinetan egindako literatur ekoizpena zabaldu eta sustatu; bestetik, gai profesionalei buruzko ikerketa eta heziketa programak garatu eta azterketa monografikoak enkargatu; horretaz gain, biltzarrak, mintegiak, ikastaroak, erakusketak eta beste jarduera kolektibo batzuk antolatu; eta, azkenik, agiriak, azterlanak eta zabalkuntza lanak argitaratu eta erakunde publiko nahiz pribatuetan parte hartu.
|
|
2009
|
|
|
Inbertsioaren kulturan bizi gara: hau emango dut beste hura
|
jasotzeko
. Otarra beti prest.
|
|
|
Autonomien Estatuak, antolatua dagoen moduan, Espainiako eskualde guztien arteko harmonia bermatuko luke. Autonomia historikoek eskumen gehiago
|
jasotzeko
eginiko ahalegin guztiak harmonia horren kontrako erasoa dira beraz, eta beste autonomien arbuioa jasotzen dute, galtzaile ikusten dutelako euren burua.
|
|
2010
|
|
|
ISBNko datu basea ere arakatzen dut, eta Internet bidez argitaratzaileen webguneak informazio bila. Azken iturri horiek ere behar beharrezkoak dira daturik bidaltzen ez didaten (bai baitaude!) euskal argitaldarien informazioa
|
jasotzeko
eta bereziki Euskal Herritik kanpoko editorialetan agertu diren euskal liburuen berri izateko.
|
|
|
Aitzindaria izan da euskararen historia sozialaren eta Euskal Herriaren historia erlijiosoaren ikerketan, baina aitzindaria izan da historiatik kanpo ere, bereziki euskararen terminologiaren arloan, oso gazte zela Jakin sortu berritik garbizalekeriari aurre egitera ausartu zenean, edota UZEIren sorrera bultzatu eta zuzendu zuenean, gerora. Askoz orrialde gehiago lituzke elkarrizketa honek, duela 74 urte Seguran (Gipuzkoa) jaio zenetik egin duena eta eragin duena behar bezala
|
jasotzeko
.
|
|
2011
|
|
|
Ez al dira leiho bat mundura? Herriek beren berri eman, komunitatea bera trinkotu eta munduaren oihartzuna
|
jasotzeko
bozgorailuak ez ote dira. Aranbururi ondo irudituko zaio noski komunikabide batzuek itxi behar izatea, edo txikiaren txikiaz azkenean desagertzea.
|
|
|
Baina gu bakarrik ibili ginen behin betikoa omen den komunikatuagatik pozik kalean, ospatzen. Eta kultura ardatzean jarri beharra berriro nork aldarrikatuko zuen pentsatzen hasi eta ez zitzaigun ahots hori bururatu, ez zitzaigun mihi puntara izena etorri, ez genuen irudikatu nork egingo lukeen oihua, nork edukiko lukeen autoritate hori, batzen gaituena kultura dela esan eta erantzun zabala
|
jasotzeko
. Pentsakor itzuli ginen etxera, hitzorduarekin asmatu ez bagenu bezala, topaketa beste nonbait antolatu izan balute bezala.
|
|
2012
|
|
|
Euskarazko hedabideek informatiboki asetzen duten gizartean parte hartzeko gakoak eskaintzeko helburua haien sorrera dokumentuetan bertan agertzen dute. Alde batetik, EiTB sortzeko 1982ko Legeak" euskal herritarrek informazioa
|
jasotzeko
eta parte hartze politikorako" daukaten eskubidea bermatzeko eskatzen du. Bestetik, zatiketa ideologikoak zein administratiboak gainditzeko, Euskaldunon Egunkariak euskalduntasuna oinarri izango duten" zerbitzu informatiboak" abiatzeko xedea finkatu zuen.
|
|
|
Lehenengo eta behin, EiTBren jardunak" euskararen eta euskal kulturaren sustapena eta zabalkundea" ditu helburu. Bigarrenik, EiTBk" euskal herritarrek informazioa
|
jasotzeko
eta parte hartze politikorako" daukaten eskubidea bermatzeko eskatu zuen 1982ko Legeak. Hirugarrenik, EiTBri" euskal hezkuntza sistemaren lagungarri" izateko eginkizuna egotzi zion (Alkorta eta Zuberogoitia, 2009:
|
|
|
Noiz arte Espainiaren menerapen guda politika?, bukatzen zuen, eta horrek laburbiltzen du inoiz hemen ere partekatu dugun pentsaera. Espainia, aspaldian behera egindako inperioa (Erresuma Batua bezala), gaur egun ia erabat porrot egindako estatua (Erresuma Batua ez bezala), edozein dinamika separatista
|
jasotzeko
etsai krudel eta itsua bilakatu da, frankismoak eta ondoriozko demokrazia kontrolatuak areagotutako herentzia pozoitsua, hori ere. Baina hori esanda, gogoratu dezagun, egun berean eta orri berean, harrokeria intelektual nanoenak soilik sor ditzakeen hitzok irakurtzeko zoritxarra izan genuela:
|
|
|
Ernazimentuan lanaren kalitatea altxatu denean deskubritu da lanaren duintasuna. Handik ondoriatu da denek lan denak egitea, hori lanaren kalitatea jaisteko baita hobea
|
jasotzeko
baino. Hala ere arazoak Marx eta Engels kezkatu ditu.
|
|
2013
|
|
|
Galeserazko audiodun kanal horrek, baina, aukera ematen die hizkuntza ez dakitenei ere haren zerbitzua
|
jasotzeko
, horretarako azpitituluak erabiliz. Gaur egungo programazioaren %80 inguru ingelesezko azpitituluekin emititzen da (gehienak aukerako azpitituluak izanik, hots, ikusleak bere agintearen bidez jartzen edo kentzen dituenak); horrez gain, %8 galeserazko azpitituluekin emititzen da (S4C 2011).
|
|
|
Kulturgunea ere bada; izan ere, liburu irakurketak egitearekin batera, kontzertuak eta hitzaldiak antolatzen dituzte. Liburuak
|
jasotzeko
beste modu bat.
|
|
|
alde batean aitaren bizartegia zegoen, eta han gizonak baino ez ziren sartzen, eta gizonen gauzei buruz hitz egiten zen[...] Orduan jakin nuen gizonen kontuak zirela barre algara altuegiak eta apustuak, ohorea eta tiradera bat giltzaz itxita, mesanotxean. Gizonez gain gure ama ere sartzen zen bizartegira gizonen ileak
|
jasotzeko
orratza pasatzera, baina amaren aurrean ez zen" gizonen kontuez" hitz egiten, amari esaten zioten" zu etxerako" eta amak irribarre egin eta lurra garbi garbi uzten zuen. Alde batean aitaren bizartegia zegoen eta, bestean, amaren janari denda txikia, aitak esaten zuen bezala," emakumeek ere beraien gauzez hitz egiteko" (57 or.).
|
|
|
Arestian aipatutakoaren bidetik, une batez ikerketa zientifikoak albo batera uztea eta ikerketa egiteko eleberriak eta zientzia fikzioa idazten duten idazleen lana erabiltzea ez da oso ortodoxoa eta kaltegarria izan daiteke, baina hausnarketak egiteko eta ez ohiko ikuspuntu bat
|
jasotzeko
baliagarria izan daiteke. Gainera, modu horretan, inkontziente eta intuizio aberatsagoa lor dezakegu.
|
|
|
4) Mezuaren jasotzaileak baliabide nahikoak eduki behar ditu nire mezua
|
jasotzeko
, edota, jasotzailearekiko elkarrizketaren bitartez, adierazi nahi dudana konpartitzeko gai izan behar dut (beste kontu bat da gero nire solaskidea nirekin ados izatea edo ez izatea).
|
|
|
Hizkuntza baten berreskurapen prozesuan, hezkuntza sistemaren ekarpena nahitaezkoa da. Egoera gutxiagotuan dagoen hizkuntzak hiru iturri ditu hiztun berriak
|
jasotzeko
: transmisioa, hezkuntza eta helduak.
|
|
2014
|
|
|
Baña Euskaltzaindiak berak bakarrik eraman eziñezkoa da, alperrik izan alkarte orretan euskal idazlerik geienak. Beraz, gure naia da, Euskaltzainditik aparte (naiz ta Euskaltzaindiari bere lan onetan laguntzeko izan) euskal idazle guzien billerak egin, estudiozko billerak, batasunari buruz orain arte egin diran lanak estudiatuz idazle bakoitzaren iritziak
|
jasotzeko
eta aal dala alkartasunera eraman aal izateko. Bertako erabagien berri ‘Gerediaga’ alkarteak, Euskaltzaindiari emango dio, bere erabakietan aintzat izan dedin idazleen iritzia.
|
|
|
Oso lan interesgarria da. Halaber, une aproposa da herrietako ahozko kultur ondarea
|
jasotzeko
eta gordetzeko, galdu baino lehen; ahozko eta entzunezko materiala hurrengo belaunaldietara igarotzea oso garrantzitsua da.
|
|
2015
|
|
|
Horretan geundela, heldu zitzaigun berria, Errioxan, Araban eta beste probintzia batzuetan baserritarrak traktoreekin kalera atera zirela. Gure eguneko lana bertan behera utzi eta traktoreak zeuden to" 1977ko otsailean, Urdiainen, sei herrialdeetakoekin ari ginen sindikatu edo ordezkaritza bakar bat eraikitze lanean" kietara joan ginen gertatzen zenaren berri zuzena
|
jasotzeko
. Eta hortxe gelditu zen, gaur arte, Euskal Herri osoko sindikatu bakar eta bateratua sortzeko ahalegina.
|
|
|
Eskola sarrera, militarren gisa, errenkadan jarri, eskuak jaso eta himnoren bat kantatzen izaten zen. Guri etxean eskurik ez
|
jasotzeko
eta kantu horiek ez ikasteko esaten ziguten, eta guk horrela betetzen genuen.
|
|
|
Maila ezberdinetako konpromisoa zehazteko aukera ere ematen du, informatuta mantenduz, eztabaidan parte hartuz edota bozkatuz. Erakunde edo talde arduradunek jada martxan diren ekimenen inguruko iritziak
|
jasotzeko
ere balia daiteke.
|
|
|
Interesgarria dirudi, halere, eztabaidak, iritziak eta bozak
|
jasotzeko
bide berriak edukitzea. Beharrezkoa demokrazia prozedura hutsetatik harago eraman nahi duenarentzat, bereziki horiek gurean lau urteko epeetan gauzatzen direnean.
|
|
|
Egunkariko argazki bat, goiburu barik, bere kontestutik kanpo geratzen da, eta esanahi zehatza galtzen du. Argazkia biluzik, argazkia huts, edozein esanahi berri
|
jasotzeko
aske gelditzen da.
|
|
|
Zaborra
|
jasotzeko
kontainerren alboetan gero eta sarriago ikusten ditut liburu zaharrak, besaulki zahar eta antigoaleko mesanotxeen alboan. Ikusi eta gogoan hartu dudan azken liburukotea Bailarak.
|
|
|
Paper horiek Atutxak emango zizkien, aidanez. Keinu horrek kalte izugarria egin zigun tako proiektuak abiatu nahi dira, eta Egunkaria Sortzeneko ondare osoa
|
jasotzeko
Heda izeneko fundazioa ere sortzen da. Esan bezala, azpiegitura berriak sortu eta lehengoak finkatzen dira.
|
|
|
Aurten, nabarmentzekoa da Petti eta Harkaitz Canoren arteko elkarlanetik loratutako Erramurik gabeko gauak kantaren hitz eta melodia. Kanpotik barrura kantatzen duen Bob Dylani Pullitzer saria eman arren, ez dirudi beste edozein idazlek bezala Literatura Nobela
|
jasotzeko
aukera duenik. Euskal Herrian, Anarik barrutik kanpora abesten dituen letren balio literarioa azpimarratzeaz tematu dira urteon kazetariak.
|
|
|
administrazioek beren dokumentu ofizialak bertako hizkuntzan idaztea, unibertsitatez besteko hezkuntza eskualdeko hizkuntzan ematea, eta enpresek legezko agiriak eta beren beharginei bidalitako komunikazioak eskualdeko hizkuntzan idaztea. Bruselako ingurunean salbuespena da, frantsesez eta nederlanderaz idazten baitituzte euren agiri ofizialak administrazioek, eta frantsesezko zein nederlanderazko hiztunek unibertsitate aurreko hezkuntza beren hizkuntzan
|
jasotzeko
eskubidea dute. Enpresen legezko agiriei dagokienez, frantsesez edo nederlanderaz idatzi behar dituzte, funtzionario jasotzailearen hizkuntza zein den.
|
|
|
" interpreter ces deux dispositions comme reconnaissant a toute personne placee sous la juridiction d’un Etat un droit a etre instruite dans la langue de son choix conduirait a des resultats absurdes, car chacun pourrait ainsi revendiquer une instruction donnee dans n’importe quelle langue dans l’un quelconque des territoires des Parties Contractantes". Espainiako Erresuman, Konstituzio Auzitegiak berak ere ukatu du gaztelaniaren ofizialtasunetik irakaskuntza gaztelania hutsez
|
jasotzeko
‘eskubiderik’ dagoenik: " el contenido del deber constitucional de conocimiento del castellano que este Tribunal ha precisado en la STC 82/ 1986no puede generar un pretendido derecho a recibir la enseñanza unica y exclusivamente en castellano" (337/ 1994 Konstituzio Auzitegiaren epaia, abenduaren 23koa, 9.b zuzenbide oinarria).
|
|
2016
|
|
|
Horrez gain, egonaldi baimenaren iraupena murriztu zitzaien eta erregularki prefekturara joan behar zuten beraien egonaldi eskaera berritzeko, beraien kontrola erraztuz. Halaber, 1983ko udaberriaz geroztik, hiru hilabete baino gehiagoko egonaldi baimena ez zuten errefuxiatuei, gehienei, alegia, etxebizitza eta familia laguntzak
|
jasotzeko
eskubidea ukatzen zitzaien (Cassan, 1997: 240).
|
|
|
Arendtek Perikles politikariarengana jotzea gomendatzen digu, garaian zeuden eta egun gertukoak ditugun gogoetak
|
jasotzeko
: egiaren eta edertasunaren artean sortzen direnak, batetik, eta pentsamenduaren eta ekintzaren artean sortzen direnak, bestetik.
|
|
|
Artelanek dutelako, bere horretan, gainontzeko objektuek baino harreman estuagoa politikarekin, eta haien ekoizteko modua intimoki dago erlazionatuta ekintzarekin, bestelako edozein ekintza baino gehiago. Eta hori hala da artelanek esfera publikoa behar dutelako errekonozimendua
|
jasotzeko
; eta afinitate hori nabaritzen da, artelanek ere [politikak bezala] izaera espiritual eta intelektuala dutelako (idem: 52).
|
|
2017
|
|
|
Ikusleak bere plana egin eta batetik bestera ibili da, istorio txikiez gozatzen, aktoreen arnasa eta begirada gertutik bizitzen. Ia aktorearen musua
|
jasotzeko
aukera duzu, ezaugarri nagusietako bat gertutasuna delako. Bakarra edo guztiak ikusteko aukera duzu arratsalde batez, zale batentzat teatro festa ikaragarria da.
|
|
|
Munduko zurrunbilo zalapartatsuan benetako albiste ederra
|
jasotzeko
aukera eman digute gure anai arreba lapurtar, zuberotar eta baxenabartarrek. Mitterrand hautagaiaren garaietatik hamaika bider airean izan ostean, hamaikagarren erreforma administratiboaren ondorioz, Nouvelle Aquitaine makrolurraldearen sorrera barne, lortu dute azkenean lehenengo euskal erakunde ofizial bat sortzea estatu frantsesaren barnean.
|
|
|
Beste alde batetik, kontrara, lehen bakan batzuen eskura zeuden baliabideak orain eskuragarri daude edonorentzat, nahikoa baita Interneterako konexioa edukitzea hainbat informazio
|
jasotzeko
eta hedatzeko. Eta ingurune digital horretan zentsuraren aldaera berriak sortu dira.
|
|
|
Bestetik, baliabide teknikoek edonoren eskura jarri badute ere informazioa
|
jasotzeko
eta hedatzeko aukera, botereak berdin berdin saiatzen dira informazioa kontrolpean mantentzen, beti egin ohi duten bezala.
|
|
|
irakaskuntzatik erabileraraino, desabantaila nabaria da galegoa hitz egitea. Egun, oraindik, haurrek ez daukate eskubiderik hezkuntza bere ama hizkuntzan
|
jasotzeko
, eta gizarte pertzepzioaren eta eskubideen inguruko atzerakadak ikaragarriak dira.
|
|
2018
|
|
|
Baina, beraien hautua garbia da: euskaraz entzun eta beste hizkuntzetan azpitituluz
|
jasotzeko
filma egin nahi izan dute.
|
|
|
Kanpoan nahiz etxean aitortua. Onespena
|
jasotzeko
apustu ziurra, beraz, baina ez horregatik erraza. Bieitok berak egokitu du testua (gaztelerazkotik, euskaraz ez baitaki).
|
|
|
Garai hartan Parisen euskaraz hitz egiten zuen artistarik ere baitzen. Hasierako fonografo haiek, batez ere, hotsak eta zaratak
|
jasotzeko
ziren, baina Erkiziak dio ondoren garatu zen ‘zarataren gerra’ beste norabide batean kokatu gintuela, grabatzekoak baino entzutekoak ziren tresnak sustatu baitziren. Bere ustez, kontrolean zegoen gakoa:
|
|
|
Poltsikoan. Baina soilik gutxi batzuk erabiltzen dira prefabrikatuak ez diren soinuak entzun eta, are gutxiago,
|
jasotzeko
.
|
|
|
Gogoeta bat egin litzateke kultur produktuak doan
|
jasotzeko
joeraren aurrean. Bada garaia kultura ordaintzea balioan jartzeko.
|
|
|
Lehendik abian daudenak eta oraindik aldarrikapen direnak: euskal sortzaileen estatutua aitortuko eta definituko duen legea onartu eta aplikatzea, edozein laguntza
|
jasotzeko
euskaraz programatzea derrigorrezko izango duen kuota sistema ezartzea, hezkuntza formalean eta ez formalean euskal kultur adierazpenen lanketa curriculumean jasota egotea, eta abar. Horiek eta gehiago biltzen ditu, esaterako, Hizkuntza Eskubideak Bermatzeko Protokoloa.
|
|
|
2018an ere kontakizun ofizialek ez dituzte ñabardurak maite, biribildutako istorioari ertzak topatzea boterea kolokan jartzea da. Nahikoa da orain berrogei urte German Rodriguez poliziak inpunitate osoz erail zuela salatzen duen pankarta balkoian zintzilikatzea lur zingiratsuan murgildu izana gaztigatzen (eta kastigatzen) duen zitazio judiziala
|
jasotzeko
, eta, beldur naiz, 2052an, antzeko abisua igorriko zaiela Iñigo Cabacasen heriotza gogora ekartzen dutenei.
|
|
2019
|
|
|
Horrenbestez, baiezkoa eman ziguten proiektuak bisitatzerakoan, fitxa tekniko bati heldu nahi izan genion, bidaian egon zitezkeen hamaika estimuluak neutralizatze aldera. Izan ere, herrialde ezezagunetara gindoazen, kultura eta hizkuntza (daniera, ingelesa, suediera, frantsesa) arrotzekin, eta proiektu oso ezberdin zein ikusgarriak izanik, nonahi zeuden estetikarengatik txundituak izateko eta muinean zeuden ezaugarriak ez
|
jasotzeko
arriskuak.
|
|
|
Mundu mailan ezagunak ziren eredu erreferenteen azterketak geure errealitatetik aldendu eta beste aukera batzuk ikertzeko abagunea eskaintzen digu. Espazioaren mugak direla-eta, aurkeztu nahiko genituzkeen hamaika eredutatik soilik etxebizitza kolaboratibo bat
|
jasotzeko
beta izango dugu. Landuko dugun eredua Danimarkan kokatzen da; orain dela hemeretzi urte eraiki zen, Munksgard du izena eta badu berezitasun nabarmen bat:
|
|
2020
|
|
|
Iparraldean, ordea, egoera oso ezberdina da eta aurrerapausoak barik atzerapausoak ematen ari direla dirudi. Izan ere, Frantziako Estatuan onartu den lizeoen erreformarekin, gaur egun euskarazko ikasgaia
|
jasotzeko
aukera gutxiago dute ikasleek erreformaren aurretik baino. Hain zuzen ere, hamabost urtetik gorako ikasleetatik, gutxi batzuek izango dute euskarazko ikasgaia jasotzeko aukera; horiek, lizeoko ikasketak bukatu ondoren, euskal filologia ikasiko dutenak bakarrik izango dira.
|
|
|
Izan ere, Frantziako Estatuan onartu den lizeoen erreformarekin, gaur egun euskarazko ikasgaia jasotzeko aukera gutxiago dute ikasleek erreformaren aurretik baino. Hain zuzen ere, hamabost urtetik gorako ikasleetatik, gutxi batzuek izango dute euskarazko ikasgaia
|
jasotzeko
aukera; horiek, lizeoko ikasketak bukatu ondoren, euskal filologia ikasiko dutenak bakarrik izango dira.
|
|
|
Informazio iturri bakartzat argitaletxeak hartuta, guk ere jaso dugunaren %39 bakarrik jasoko genuke. Horren jakitun, jarrera proaktiboa dugu, ahalik eta informazio gehien
|
jasotzeko
. Batean eta bestean jasotzen dugun informazioak ez duela fidagarritasun bera pentsa dezake norbaitek, baina ISBNk ematen du ziurtasun zigilua.
|
|
|
Rodriguezek ipuinak idazten ditu, besteak beste; hau da, merkatu logikan gutxietsia dagoen generoa. Eta, hala ere, badu modua bere irakurleengana ipuinekin iristeko eta onarpena
|
jasotzeko
. Ondorioz, sortzeko askatasuna bermatzen dio profesionalizatzeko muga ere baden merkatuarekiko euskal literaturaren nolabaiteko independentziak.
|
|
|
Bestetik, hizkuntza transmisioa eta erabilera direla, eta ez hizkuntza gaitasuna, lerrokatze linguistiko elektoralak eragiten dituzten aldagai garrantzitsuenak gizarte elebidunetan. Ondorioz, udalerri bat euskara hutsez bizi bada, probabilitate handia egongo da euskal alderdiek erabateko babes elektorala
|
jasotzeko
. Eta, alderantziz, udalerria zenbat eta erdaldunagoa izan, aukera gehiago dago udalerri horiek alderdi espainiarren indarguneak izateko.
|
|
|
Autoreen arteko ñabardurak gorabehera, honakoa da kontakizunaren kronologia eta mezua: ...en egikaritzeak gatazkak eragiten ditu zentro periferia ardatzean ezaugarri historiko bereziak dituzten ‘erregioetan’; hiru, zentro periferia ardatzaren logikan agertzen dira lehen nazionalismo etnikoak; lau, mugimendu horien inguruan artikulatzen dira alderdi nazionalistak; eta bost, alderdi nazionalista horiek joera handiagoa izango dute komunitate etniko autoktonoaren babes elektorala
|
jasotzeko
.
|
|
2021
|
|
|
Bizitzarekin erlazio biziagoa luke heziketak, haurraren interesak harrapatuko baditu behintzat". Orduko kezkak antolatzeko eta
|
jasotzeko
plaza zen Pilarerentzat Karmel aldizkaria. Baita salatzeko plaza ere.
|
|
|
ingelesa, frantsesa, arabiera..., ez dakit zenbat. Eta bere haurrak eredura bidaltzen zituela, baina ez zela nahikoa, ez zutela euskara behar bezala ikasten, eta jardunaldietara etorri zela ereduari buruz informazio gehiago
|
jasotzeko
. Emakume hori bere haurrak eskolaz aldatzeko prest zegoen, ereduan ikas zezaten.
|