|
2000
|
|
|
Eliza katoliko unibertsalaren hizkuntz arauak
|
jasorik
, saiatu zen hainbat elizgizon1920ko hamarkadan Euskal Herriko Elizari pentsamendu euskarri bat eraikitzen, gerora frantziskotarren artean B. Gandiagak egingo zuenari aurrea hartuz (Urrutia1923, Intxaurrondo 1926, Gandiaga 1960). Bestalde, Gotzaindegi tik ere finkatu zireneliz lanerako hizkuntz irizpideak, hain zuzen monarkiazale garbia zen ZakariasMartinez Gotzainak gidaturik (Martmez 1924).
|
|
|
Zeren, osaba salan utzirik, amaren eta aita jesuitaren gibeletik baikindoazen orain bertze guztiok. Hatz erakuslea
|
jasorik
zihoan aita Bartolome, haserre eta gaitz erranka:
|
|
|
Horren eraginez, artean haurra nintzela, amarekin parkean jostatzen edo paseoan ibiltzen nintzenean, sarritan gizon bat ikusi, eta haren besoetara joko nuen beso zabalik. Gizonek harriturik hartzen ninduten, altxatzen ninduten eta kontu ba  tzuk ere egiten zizkidaten, eta ni, falta zitzaidan aitatasun dosia
|
jasorik
, pozarren itzultzen nintzen amarengana. " Barkatu, baina aitaren beharra du ume honek, aitaren beharra", aitortzen omen zuen orduan amak eta esaten dut nik ere orain, bestela egunotan ez baitzitzaidan haur denborako ametsa berriro errepikatuko:
|
|
|
Liburueta fondo bildumak garrantzi handikoak dira kultura ondarearen alorrean, gizakiari eta bere inguruari buruzko zehaztasun ugari eskaintzen dituztelako, era ordenatuan
|
jasorik
jartzen baitira jendearen erabilgai, herritarrak informatzeko, komunikatzeko eta hezteko xedearekin. Helburu horiek behar bezala lortu nahi baditugu, beharrezkoa da zabalkundea egitea eta bilduma propioak eta kanpokoak kontsultatzeko aukera ematea, eta, horretarako, informazio sistema komun bat eratu behar da teknologia berriek eskaintzen dituzten abantailez ahal den neurrian baliatuz.
|
|
2001
|
|
|
Hogei urte horietan Eusko Legebiltzarreko eserlekuak inoiz erabili izan dituzten guztiei eskatu zitzaien orri batean laburtzeko erakunde honetan lan egin izanak sortzen zizkien oroitzapen, bizipen, hausnarketa eta ekarpenak. Hirurogeita bederatzik bete zuten eginkizuna eta horiexen lanak eta argazkiak osatzen dute liburua, non
|
jasorik
dauden politologoen diagnostikoak, zenbaitzuen gogoeta lasaiak, bidean gelditutako legebiltzarkideen oroitzapenak, kritikoen iritzi gupidagabeak eta marrazkilarien arkatz zorrotz bezain umoretsuen emaitza.
|
|
|
Eta hitzaurrearen ondoko lehen emaitza gisa, lan honen hasieran
|
jasorik
agertzen den pasadizoa eskaintzen zuen.
|
|
|
Horri saihets egiteko, aski izango da suteen kontrako estaldura komunitateko aseguruan
|
jasorik
dagoela eta dagokion txartela ordaindua dagoela egiaztatzea.
|
|
|
Hanka gorriak lokatzaren gainean pausaturik izanik ere, badirudi begi arimak gora
|
jasorik
, ikusi ezinezko jainko batekin mintzatzen ari direla. Etengabeko otoitzean dihardute.
|
|
|
Maila nagusiak eta apalagoak, uste dudanez eta Sánchez Carrión en iritziari narraiolakoan nago, barren eta kanpo neurtu behar dira, ez goi eta behe, hemengo eta oraingo ohituraren arabera. Idatzi, noski, erdaraz idazten zen edonon eta ofizialtasuna, axalekoa bederen (ahotik belarrirakoa ez baitago gehienetan
|
jasorik
), erdarari, erdarei hobe, zegokion. Baina eginkizun goitar eta dotoreago hauek ez ziren beharbada, ez ziren segur aski, deus asko eguna joan eta eguna etorri erabiltzen ziren oinarrizko eta premiazkoenen aldamenean.
|
|
2002
|
|
|
Joxe Mari Iriondok Auspoa argitaletxerako osatu duen liburu honen mamia, Joxe Lizasoren bizitzan zehar gertaturiko bizipoz eta ezbeharren kronika bat da. Joxe Lizasoren ehunka bertso biltzeaz gainera, bere etxean behin ere bertsorik kantatzen ez omen duen bertsolari honen gaztetako kontuak, nola kalean aurkitu zituen propaganda paper batzuengatik Donostiako Ondarretako gartzelan denboralditxo bat giltzaperatua pasa behar izan zuen, eta abar
|
jasorik
daude bertan. Hala nola, Txapel, Basarri, Uztapide, Zepai, Xalbador, Mattin, Arozamena, Lazkao Txiki, Lazkano, Gorrotxategi, Lopategi eta beste ezagutu zituen moduak, eta beraiekin bizi izan zituen gorabeherak.
|
|
|
2000 urtean saritutako lanak» duzue. Eta hain zuzen ere, horiexek aurkituko dituzue
|
jasorik
bertan. Iazkoan, David Anaut Peñaren «Bidearen bila», Carmelo Biurrun Beroizen «Las Colinas de Jan Ishora», Raul Elizalde Villamayorren «Pausoz pauso», Leo Espinosa Trinidaden «Un dia», Xabier Etxaniz Rojoren «Teoria eta praktika», Diego Fandos San Vicenteren «Amor eterno (Avaricia)», Josu Jimenez Maiaren «Hamaika lan», Jesus Jimenez Reinaldoren «Al borde de los circulos de fuego», Jose Angel Labari Ilundainen «La llamada», Naiara Santxez Indaren «Herri ezezaguna», Raul Sanchez Grageraren «Soñador» eta Pello Uharte Orotzen «Albaraka urrina» suertatu ziren saridun.
|
|
|
1501ekoa omen da fraide frantzizkotarrak Arantzazun kokaturik zeudela ziurtatzen duen lehen albistea, eta geroztik, han izan dira beti, halabeharrezko irtenaldiren batzuk salbu. Liburu honetan, besteak beste, Arantzazu Santutegiko anaiartea eta Euskal Herriaren arteko historia dago
|
jasorik
, haraino iritsitako erromesak ahaztu gabe. Arkeologiatik hasiz gogoratzen dira hastapenak, aldian aldiko garai ilunak eta 1880tik aurrerako pizkundea.
|
|
|
Enigma», egile honen lan guztiaren berri eskaintzen duen liburua. Zinemagile, margolari, kartelgile... irudia oinarri daukan edozein atal landu du Ivan Zuluetak, arriskutsu bizitzen, arriskutsu filmatzen duen gizonak; eta, hain zuzen, lan horren guztiaren laginak daude
|
jasorik
liburuan, baita bere filmografia eta lan osoaren katalogoa ere. Gainera, artista honek zineaz, drogaz, banpiroez eta beste makina bat gauzaz pentsatzen duena jakin ahal izango du irakurleak, zeren ezer baino lehen, Ivan Zuluetak Virginia Lopez Montenegro eta Begoña del Tesorekin edukitako elkarrizketa zabala eskaintzen baita bertan.
|
|
|
Garaikide ditugun kritikoek eta idazleek tradiziorik eza esaten dakie hemengoen letragintzeari buruz. Lan jatorrik urri sortu dala hemen, maila
|
jasorik
ezago; eta itzulpenen arloa harako eleiz liburuak bereiz, jardun ia ezezaguna izan dala.
|
|
|
Arrezkero, betirako lotu ziran gure barruak, adiskide bihotzak. Onu mamintsurik, mamintsurik ezer baldin bada,
|
jasorik
dogu arengandik.
|
|
|
Delitua hutsegite oso larri gisa dago
|
jasorik
ia erkidego guztietan eta 300 eta 18.000 euro arteko isunak aurreikusten dira.
|
|
|
ez darabilte bobinarik eta, gainera, ez dira errebelatu behar: harturiko argazkiak, memoria digitalean
|
jasorik
daudenez, kamerak berak daukan pantaila txikian berehala ikusi eta, bietako bat, gorde edo suntsitu egin daitezke.
|
|
|
Baina gure aitak umore ona zuen eta, osaba Domingorekin ika mika ibili beharrean, hatza zerurantz
|
jasorik
, ozenki esaten zuen, erdi serio erdi txantxetan:
|
|
|
Harik eta amona Dolores agertzen zen arte. Eta, eskuak loturik eta begiak
|
jasorik
, esaten zien:
|
|
|
Zein da gaur goizean jotzen ari zinen pieza? Â Aurrera!, eta pianoaren estalkia
|
jasorik
, atrilean zegoen partiturari ekiteko eskatu zidan, gure arazoa nire lanarekiko arreta pixka batek konpon zezakeelakoan edo.
|
|
|
Gelako ate hotsak atera ninduen neure baitatik. Burua
|
jasorik
, ikasketa burua ikusi nuen ate zabaldu berriko argi inarri hits baten erdian, nitaz galdezka.
|
|
|
Halaxe amestu nuen hil  kutxan: bere aise zegoen, amonaren eta nire gurasoen negarrekiko arretarik gabe," gaur ez dugu afaltzeko asmorik, ala?" galdetzen ari balitz bezain eroso; halako batean, burua hilkutxatik pixka bat
|
jasorik
, musu ematen dit. Beldurturik, negarrari ekin diot.
|
|
2003
|
|
|
Joxe Mari Iriondok «Auspoa»n kaleratzeko prestatu dituen hauexek, Inozentzio Oleak ostiralero inguruan Segura Irratian ematen dituen kronikak dira. Bi tomotan daude
|
jasorik
. Lehenengoan, 1988ko urtarrilaren 1etik hasi eta 1992ko abenduaren 28raino eman zituenak daude, eta, bigarrengoan, 1993ko urtarrilaren 1etik 1997ko abenduaren 26rainokoak.
|
|
|
Nolanahi ere, historialari honek beste aditu batzuekin batera egindako lan pribatu horrek, 2000ko apirilean Aralar Liburuak plazaratu zuen 1936 Gerra Zibila Euskal Herrian liburuan
|
jasorik
dagoenak, Jimeno Jurio historialaria izan zuen eredu eta laguntzaile ezinbestekoa, lehenago Altaffayllakoekin egin zuen bezala.
|
|
|
Joaten danean, O" aindio gaztea ze" a, entendittu al dezu? Beste lanbide bat hartu deikezu erraiten dio Apalategik hatz lodi bat
|
jasorik
.
|
|
|
Hau entzuten duala Garmendiak, eraman basua ezpainetara, hartu txurrutada bat, eta gangar izugarria sudur punta luzearen bila gora ta behera erabilirik, sartu berriz hatza lepoan, tiratu ezkerreruntz okotza
|
jasorik
eta, Uste zuten etzirala komunistak beren kontra atrebituko
|
|
|
Gero Garmendia komuna joan zan eta Apalategik, Go" aittu e" itten nau Garmendiak, beti behatza alkandorako lepoan sartuuz daillelako, ittotzeko zoriin. Eztakitt entendittu ote di" azun esan zuan hatz lodia
|
jasorik
. Gero zotz batekin sardin bat hartu, eta gorputza makurturik olioaren tantak jantzia zikindu eztezaioten, jan egin zuan.
|
|
|
Aita, arren, esaidazu, erabili nire bihotza; negarra ahoan
|
jasorik
zuzendu nire urratsak. Ondo dakizu, bai, aita, behar dodala beroa, eta ama, nahiz ta bizi, urrunago daukadala.
|
|
|
Esku adeitsu baten ukituek mundura itzularazi zuten. Begiak leunki
|
jasorik
, neska ile gorridunaren aurpegi lagunkoia ikusi zuen, haren irribarrean keinu ironikoa sumatzen zela.
|
|
|
Nazioarteko hitzarmen guztietan ez dago
|
jasorik
automobilaren jatorrizko dokumentazioaren ordez fotokopiak baliozkoak izatea.
|
|
|
Beti egonen zara ene baitako txoko batean
|
jasorik
, xuxurlatu zion belarrira, eta hasperen bat izan zuen erantzuntzat: lo zegoen.
|
|
2004
|
|
|
Egia da gure herria asko aldatu dela artikulu hauek sortu zirenetik. Orduz geroztik handia izan da gure populazioaren hazkundea eta izugarria, bestalde, gizarteak ezagutu dituen aldakuntzak, hizkuntzaren estandarizazioa barne, baina lan honetan garbi azaltzen denez, Pasaiako herriak euskara eta euskaltzaletasunarenganako izan duen maitasuna eta ardura
|
jasorik
daude bertan.
|
|
|
Isilik egon da pixka batez, buruan zerabilena esan ez esan balego bezala. Gero, bekain finak pixka bat
|
jasorik
, esan du:
|
|
|
Sabino Aranaren heriotzaz geroztik ehun urte igarotakoan Euskaltzaindiak eta Sabino Arana Kultur Elkargoak antolatu zuten mintegian aurkeztu ziren ponentziak eta ondorengo mahai inguruaren emaitza dago
|
jasorik
Sabino Arana Goiri: euskara eta kulturan.
|
|
|
Kobara sartu, ta lehenengo ta behin su haundi bat egiten dute; gero, haren inguruan eseri; eta berehalaxe, ukabilak
|
jasorik
, herri eresi zahar berritu bat abesten dute ozenki.
|
|
|
Berriro ere sentipen berbera eragin dit aipuak, beste nonbait hizpide izan ondoren. Euskaldun abertzaleok omen elebakartasunaren ezpata
|
jasorik
gabiltzanok, demokrazia espainiarraren lur bedeinkatuan: –Abertzaletasunak euskal gizartea eraiki nahi badu, komunitate abertzalea gainditu beharra dauka, eta horretarako planteamendu murriztatzaile, asimilazionista, elebakar676 eta abarrekoak baztertu lituzke?. 677
|
|
|
Orain, elebitasunaren eta elebakartasunaren ezpatak
|
jasorik
, araka ditzagun euskalgintzaren munduan lehia gogorrean dabiltzan jarrerak. Elebitasun sozialaren ezpata adiera enpirikoaren ahotik mintzatuko zaigu, batetik; eta elebakartasun sozialarena, berriz, zientzia soziolinguistikoaren esanetara arituko zaigu, bestetik.
|
|
|
Harrigarria da, huni buruz, noraiño sartu dan Fraintzia’n abertzalekeria" chauvinista" hori; eta Meillet hizkuntzalari famatuak berak, esate baterako, hasarre bizian gaitzesten dituela URSS’eko hizkuntza txikien pizteak; eta behin eta berriz latz eta garratz mintzatzen, eta gaiztoki maiseatzen," nekazarien hizkuntzak"... " demokrazia mogimenduek" behar ez zuten mailla gora batera
|
jasorik
... (ikus Ling. Hist., II, 38gn. horr.).
|
|
|
–Ai, urrezko gol hura, 1981eko apirilaren 26an errealzaleok txapeldun egin gintuena...! –ihardetsi zidan, orduan bizi izandako ametsak berriro harrapatu balu bezala, begiak gora
|
jasorik
; jarraian, berriz, ametsetik bat batean itzartzen zela, gaineratu zuen–: Entzun!
|
|
|
" Kristorekin piztu zaretenez gero, bila itzazue zeruko gauzak. Jarri zeuen gogoa goiko gauzetan, ez lurrekoetan, hilik baitzaudete, eta egiazko zuen bizia Kristorekin dago Jainkoarengan gordea", Paulok Erroman heriotzara ezpataz kondenatua izateko aginean kartzelatik kolosotarrei idatzi gutuneko hitzak, eta Bitorianok, lurra inork ez bezala maite izan duenak, minbiziaren kartzelan orain bera, hartu paper orria eta bolaluma eta, itxaropenez
|
jasorik
," lurraren gaineko/ hegazti zauritu,/ libertate mina/ ezin dut gozatu/ lurraren gainean", zirriborratu du, apostoluak jarritako puntua bere fedearekin osatuz.
|
|
|
" Erdipurdiko heroi exkaxak, zuen gaztaroa denon gaztaroa uste izan eta bazterrak nahasi baino ez zenutenak egin". Aurikularra
|
jasorik
bizitzako une zalantzagarri orotan egiten zuena egitera deliberatu zela ohartu zen Fermin. Ez.
|
|
2005
|
|
|
Joana Abrisketak egindako doktore tesian oinarriturik dago Deustuko Unibertsitateko Pedro Arrupe Giza Eskubideen Institutuak kaleratu duen Derechos humanos y accion humanitaria liburua. Nazioarteko zuzenbide garaikidean giza eskubideak eta laguntza humanitarioa nola dauden
|
jasorik
aztertzen du Joana Abrisketak bertan, historian zehar auziak izan duen bilakaera oso kontuan izanik. Ukitzen dituen gaien artean, honako hauek daude:
|
|
|
Batzar haietako batean, OICko idiskoa atxilotu zutela zabaldu zen; haren kide batek hartu zuen hitza, bere lagunaren" potroak" goraipatzeko, ez baitzuen, nonbait, txintik ere atera, eta alderdiaren egitura osoa poliziatik babesturik geratu zen hala. Ukabila
|
jasorik
, Internazionala kantatu zuten denek, eta goraka ekin zioten, Ixkoren omenez.
|
|
|
Heuk harrapatua baina amak maneatua noski, ederra zagon benetan, noiztik arraio. Burua ezin
|
jasorik
jan zuen, atzamarrak zikinduz hexurrak zuritzen. Bigarrenez edan zuenean ezpainetako koipea gelditu zen godaletean.
|
|
2006
|
|
|
Aste honetan, etxera itzuli gara produktu ikusgarri baten berri
|
jasorik
. Kalitateko elikagaiak eta bertoko ekoizpen ekologikoak beste edozeren gainetik jartzen dituen nekazaria da Jaime, produktuak arduraz eta kontuz lantzen dituen horietakoa da eta.
|
|
|
Kondenatuen oihu lazgarriek soldadurik zailduenaren belarriak mintzen zituztenean ere, behin ere ez nuen ikusi ene aitaordearen aurpegia aire nekatu axolagabeaz arintzen. Kontrara, Estefaniarengandik ez bezala, ez dut gogoan sekula haren zaflako edo ostikorik
|
jasorik
. Familia hartan, seme alabak zehatzeko ardura amarena zen, ez aita borreroarena.
|
|
|
Sototik ikatza igo eta sua bizituko nuela esan nion. Frau Gerdak, ezetz, eta egongela seinalatu zuen galtzorratz bat airean
|
jasorik
. Bertara joan nintzen.
|
|
|
Lanpetuta dabilela dio. Dolar piloa du aldez aurretik
|
jasorik
–100.000 esan dituelakoan nago–, izena gogoratzen ez zaidan senatariaren biografia idazteko. Atzeratuta dabilela, eta ea ba nik senatariaren izena ezagutzen dudan, eta ezetz nik; bizirik dagoela, eta errepublikanoa dela, baina ospe onekoa dela, desenkusatuz bezala esan dit.
|
|
2007
|
|
|
LaVoz del Folk argitaletxe madrildarrak kaleratu duen Zergatik utzi kantatzeari? liburuan Benito Lertxundiren berrogeita hamar kanta ezagunenak daude
|
jasorik
, kantu bakoitzaren doinu, gitarrarako akorde eta hitzak eskainiz. Hitzen testuak euskaraz eta gaztelaniaz agertzen dira.
|
|
|
jartzen da martxan. Arrandegietan kalitaterik handieneko produktu bat eskaintzen da, kontsumitzailearen esker ona
|
jasorik
.
|
|
|
Are gehiago, banku globalek eta espekulatzaileek ezagutu nahi dituzte NMFkgobernu desberdinekin dauzkan harreman berrien zehaztasunak. Lehen eskukoinformazio hori
|
jasorik
, banku globalak eta espekulatzaileak egoera hobean egonenlirateke finantza merkatuen aurkako erasoak planifikatzeko, NMF gobernu horiekiko finantza akordio batera iritsi baino lehenago, eta akordioa gauzatu eta gerokoegoeran. Banku globalek,, gardentasunaren?
|
|
|
Jendearen aurrean jarri zen Justino, besoak gora
|
jasorik
, eta lasai jokatzeko erregutu zien beste behin ere bertan bildutakoei, bereziki CNTkoei," zibilek ez zutelako aitzakia handirik behar agertu eta tiroka hasteko". Haren eskuin ezker lehengo zinegotziak jarri ziren, udaletxearen eta jendetzaren artean nolabaiteko giza hesia osatu nahian.
|
|
|
Bai ao gozagarri ta adimen garbizaile auxe! Idazle zaarren alako bizitasun bat sumatzen da orrialde auetan; ba dugu noski yakinlariok zer
|
jasorik
oraindik gazte, baiña umotua, dan Txillardegi’ren lumatik (11, 1960, 88).
|
|
|
Neska zurbila zen oso, eta krema geruza lodia zeukan aurpegian. Ile gorriak zituen, marrazki afrikarreko zapi batean
|
jasorik
. Gizona ukalondoetan bermaturik zegoen itsasoari begira, eta frantsesez bazekien arren, eztarritik hitz egiten zuen, kolpeka bezala.
|
|
2008
|
|
|
Konstituzioak ez du izan behar demokrazia sortzen duen printzipioa. Benetako balio demokratikoetan inspiratutako borondateek sostengatutako eskubideak babestuko dituen bizikidetza bermatu behar du Konstituzioak, legearen kategoria juridikora
|
jasorik
.
|
|
|
Gizabide handiz, delako liburuxka euskaraz igortzeko eskatu dio erantzun dionari. Boz erdaldun adeitsu horrek, dei egilearen izena eta helbidea
|
jasorik
, hala eginen dutela hitz eman dio, garbi utzi eta gero berak ez duela erabakitzen bere departamentuko politika. Gure pertsonaiari irudipena gelditu zaio ez dela lehenbizikoa gisa bereko eskaria egiten, baina deiak ez direla Nafarroako Osasun Publikoaren Institutuaren lineak kolapsatzeko adina izan.
|
|
|
Burua
|
jasorik
zizaka ahoskatu dit:
|
|
|
–Ez genuen etorri behar, esan dut, hankak
|
jasorik
, autoko zoruan kokatu bitartean?. Ez genuen etorri behar, errepikatu dut autoaren beste alderantz noala.
|
|
|
Itzuli eta, sorbaldak
|
jasorik
, harantz abiatu naiz. Zergatik esaten didate gezurra?
|
|
|
Telebistan ikusi dudan aldi bakanetan bezala ageri zait orain, kamerei nola ikasleei erronka eginez, Euskal Herriari haren egoera aurpegiratuz kokotsa pixka bat
|
jasorik
.
|
|
|
Zertarako?, nik usoa seinalatu ahala hik espiritu santua botatzeko?, erantzuten dio Tomasek, Ez haut ba ezagutzen!, eta hitzok esaten ari delarik, hegazti bat aireratzen da aurrez aurre duten muinotxo bateko sastraka artetik. Eskopeta begien parera
|
jasorik
, Tomasek tiro egiten du berriro. Hegaztiak, brastakoan, hegan egiteari uzten dio, eta lipar batez egon eta gero airean eskegi balute bezala, zuzen zuzen erortzen da.
|
|
|
Apeza zutitzen da eta, eskua
|
jasorik
, kolpetxo bat ematen dio aireari, garrantzia kentzeko bezala esan nahi zuenari.
|
|
|
Esan, zer?, galdetzen dio Rosak, bekainak kizkurtuz eta sorbaldak
|
jasorik
, garbi adieraziz ez dakiela mozkorra zertaz ari den.
|
|
|
Tomasi begiratzen dio, esanez bezala ez dagoela trenpurik onenean. Gizonak segitzeko erregutzen dio kokotsa
|
jasorik
eta tonua ematen dio berriro.
|
|
|
Ez dabil batere ibilgailurik, eta Tomasek gidatzeko oso modu euforiatsu bati ekiten dio, azeleragailuari sakatzen dio, eta bihurguneak zuzen zuzen zeharkatzen hasten da. Rosak, bekainak
|
jasorik
, begiratu egiten dio aldian behin. Errepideari erreparatzen dio gero.
|
|
|
Soilgune ertzeko basotxora heltzen da, autotik hogei bat metrora. Makurtzen da eta, esku batez soinekoa
|
jasorik
, kuleroa jaisten du besteaz. Alde batera begiratzen du.
|
|
|
Gizonak Rosari begiratzen dio, bekainak
|
jasorik
, katilu  ertzaren gainetik:
|
|
|
Tomasek, besoa
|
jasorik
, zaplaztekoa ematen dio Rosari aurpegi betean.
|
|
|
Goizero esne garraioan ibili ohi den kamioi zisterna bat dator. Foraletako batek, esku bat
|
jasorik
, geldiarazi egiten du. Gidariari begiratu eta gero, aurrera egiteko agindua ematen dio, besoari kemen handiz eraginez.
|
|
2009
|
|
|
Ezagutzen dugun ale bakarrak haren kopiak, hobeto esanda539 errefrau biltzen ditu, euskaraz eta gaztelaniaz emanda eta zenbakiturik, baina ez da osoa; atzean errefrauak falta ditu. Oihenarten eskuizkribuan
|
jasorik
datoz bizkaierazko 48 errefrauko txorta bat, eurotarik 18 RS edizioko berberak eta beste 20, han ageri ez direnak baina bildumaren ale oso batetik jasoak izan behar dutenak. Larramendik ere ezagutzen baitzuen obra hori, badakar hiztegiaren Suplemento a.n beste bizkaierazko bat, hura ere RS horretatik jasoa datekeena.
|
|
|
Garibaik
|
jasorik
dakartzan kanta zaharrok bi mende lehenagoko jazoerak kontatzen dituzte batzuetan. Hala XIV mende hasierako gertaerak, 1321ekoak, kontatzen ditu Garibayk Compendio Historial de las Crónicas (1571) lanean, Beotibarko guduaz:
|
|
|
Zeruetako mandatua izanik, Andrariok ala kunpli
|
jasorik
.
|
|
|
Alde horretatik, esan daiteke ere, honako lan bat etorkizunean eman beharreko pauso berrien zutarri ere izango dela. Egia da alde batetik, liburu honek
|
jasorik
dakarrela batu dugun informazioaren zatirik handiena gerraren gainekoa izan ezik, baina bestetik ez da gezurra, ikus entzunezko informazio asko gelditu dela DVD tik kanpo. Ikus entzunezko euskarriak dituen muga teknologikoek hautatze lan zehatza egitera behartu gaituzte ezinbestean.
|
|
|
Lehenago oso zabalduta zegoen ustea zen, pertsona batzuek, euren begirakunearen bidez, gizakiei eta animaliei kalte egiteko indar misteriotsu baten jabe zirelakoa. Jose Migel Barandiaranek, bere Mitologia Hiztegian5 betadur berba dakar
|
jasorik
, begiaren indar magikoa adierazteko. Jataben begizkone (begizkoena) esaten zaio begien indar magikoaren bidez osasunean egindako kalteari.
|
|
|
harako Ezkontza hauste bat izena dauena. Eta beste batzuen artean ipuin horixe ikasi genduan Karmelo Etxenagusia irakasleagaz be, mutil bardingoak ginala, geure eskola euskerearen hasikinetan, berak atonduriko Lorategian
|
jasorik
ekazalako. Eta gerotxuago be, Derioko Udako Euskal Ikastaroa bidean hasi zanean, oinarrizko mailetan literatura arloan Ipuinbarreka bilduma honetako aleak ikasi eta aztertzen ziran beste batzuenakaz nahaste bizkaierazko literaturaren ederra dastatzeko:
|
|
|
Gaius Iulius Baccus, Lyongoa, lehen kohorte traziarrekoa, klinean etzanda oturuntza dastatzen ari da, esklabo txiki tunika laburreko batek jan edana oparo zerbitzatzen diola. Titus Iulis Tuttiusek bi esklabotxo dauzka zerbitzari; halaber Gaius Iulius Maternusek, bere eta emazte dulcissima eta castissimarekin hilarrian ospatzen duen oturuntza naroan, eskuinean edalontzia toparako bezala
|
jasorik
. Hobi monumentu harroa, bi erliebe taulatan, Longinus Biarta zalditeriakoak dauka, traziarra, gaurko Bulgaria:
|
|
|
Azken egunetan, hil hurrena zaintzen ari izanak ziren biak elkarrekin. Apez batek otoitz gisako bat zuzentzen zuen, hiru emaztekien arrapostu beroa
|
jasorik
. Beharbada ni ere bilduko nintzaien, komediante on baten gisa, ohartu ez banintz ez zirela gela hartako guztiak latin horiei erantzuten ari.
|
|
|
Webgunearen muina atal honetan dago. Akelarrerekin hasi eta Zea Maysekin bukatu, 160 biografia inguru daude bildurik oraingoz, alfabetoaren arabera sailkaturik, eta 1.000 disko ingururen informazioa dago
|
jasorik
. Sortzaile bakoitzaren biografiaz gain, diskografia osoa, diskoen azalak, argazkiak, grabazioaren datuak, musikarien izenak... ikus daitezke atal horretan.
|
|
|
Webgunean diren bakarlari eta taldeen abestietako hitzen bilduma
|
jasorik
dago atal honetan. Guztira, 300 bat diskotako hitzak daude.
|
|
|
Erbestetik ezkutuan itzuli zen, Irungo mugatik barrena, emaztea haurdun zuela; Arantzazura eraman zuen, emagin bat isilpean kontratatu, eta haurra jaio arte itxaron zuen, ametsetan entzuna zuen iragarpen bat bete zedin; iragarpen hura behin eta berriz agertua zitzaion emaztea haurdun geratu aurretik: tenplarioen antzera jantziriko gerlari bizardun batek, ezpata
|
jasorik
, honako hitz hauek esaten zituen:
|
|
|
Hiria, hanka bat ozta ozta
|
jasorik
, arnasari eutsiz. Neskatila bat, loto jarreran.
|
|
|
Inork ezin ez daukanetik eman, ez bada lotsa. Hizkuntzaren jabetzarik ez duenak ezin izango du transmititu eredu
|
jasorik
. (...) Bai familiako transmisioaren defizitaz gainera, eskolako transmisioarena dago, eta kanpoko faktoreak ahaztezinak badira ere, erdaren eragin etengabe eta indartsua?, nahiago dut nik barnera begiratu, eta, hori horrela delarik ere, gure estrategiak zertan diren galdetu.
|
|
|
Goiz erdian galega etorri zitzaien txurikinaren bila senar seme marinelentzako kamainak egiteko. Sotoan jarri zen zakuak betetzen belauniko, mahukak
|
jasorik
, ate irekian barrena sartzen zen argitasun hotzari ezaxolatua. Itzal luze batek izoztu zizkion besoak.
|
|
|
Hego haizea arren, garbi heldu zen itsasoaren marruma, goien zeuden. Biztualdi batzuk egin zituen Zabaletak linterna
|
jasorik
. Zakur zaunka batek beherago erakarri zituen.
|
|
2010
|
|
|
Lur jo zuen Benitoren mailako azaldu nahirik, hantxe, Avenida del General Molako taxi geltokitik hur, igoa nintzen teilatuak, eta amak beso artean hartu zuen bere mutikoa La Voz de España-ren Terrible desgracia bularrean zanpatuz, «Ene, ene.?!», lurrikara bateko naufragoa balitz bezala: urragarrizko laztan bat Carmiñaren semeari, ni neu izan nintekeen gaztetxoari, orain, segur naiz, mastaren gorenera igota Grand Soleko hartan mila eta berrehun brazako osinean eskua
|
jasorik
adio eta mehatxu egiten didan hari berari. «Igo hadi hona, argalleiro ez bestea!», hitz haiek etorri zitzaizkidan akordura narrasti hankadun txipiaren gain erliebea ez higatzearren horren kontuz erabiltzen nuen xaboia begipean neukala zehatz, garden.
|
|
|
Rosario, Jose Bizente, Jose Mari eta Arantxa. Lanean berrogeita bi urte eman eta gero, 1981ean jubilatu zen Arrasate herriaren omena samurkiro
|
jasorik
. Handik gutxira, Basarri handiak honela agurtzen zuen kalezain bertsolaria Donostiako egunkari bateko bere bordatxotik:
|
|
|
LPLren 285 artikuluarekin bat «estatuaren, Gizarte Segurantzaren entitate kudeatzaile edo zerbitzu erkideen eta gainerako ente publikoen aurkako exekuzioetan, sententzia guztiz betearazita dela
|
jasorik
ez dagoen bitartean, exekuzioa eragiteko eta abiarazteko egoki diren neurriak hartuko ditu organo judizialak, ofizioz edo alderdi eskariz». Helburu horrekin eta LPLren 236 artikuluak arautzen duen agerraldia eginez431, magistratuak exekuzioaren gainean ebatziko du, eta erabakiko du bereziki zein administrazio organori eta funtzionariori dagokien jarduketak egitea, inguruabarrak kontuan izanik betearazpena gauzatzeko gehienezko epe bat, zer baliabiderekin eta zer prozeduraren bitartez egingo den betearazpena eta agindutakoaren eraginkortasuna lortzeko zer neurri hartu behar diren432 (LPLren 285.2 art.).
|
|
2011
|
|
|
Eta zuk, nola ikusi baitzenuen aitak han berean eten zuela zerrenda, aitak bezala ukabila zerura
|
jasorik
, erantsi zenuen:
|
|
|
Emazteak begiak estali dizkio semeari nahiko teatralki, bere iritzia hitzez eman behar ez izateko ziurrenik, eta bekaina
|
jasorik
Marlene Dietrich dezepzionatu baten keinuz aldendu da; ni Joseba oiloa bezala hasiko ote zen zain geratu naiz une batez, pelikulan bezala, ea guanteraraino joan eta itzultzen banintzen han jarraituko zuen kalkulatuz, oraindik hil egin behar bainuen.
|
|
|
Ohartu ote zen inoiz zer idatzi zuen saretxoa
|
jasorik
mandioka alorretan barrena tximeletak pertsekutatzen zituela idatzi zuelarik?
|
|
|
Gerraostean, euskarazko aldizkari
|
jasorik
ez zen 40ko hamarkadan, bai ordea 50eko hamarkadaren lehenengo erdialdean: Euzko Gogoa eta Egan119, eta bigarren erdialdean, Jakin.
|
|
|
Halaber, bietan ikerkuntza zientifikoaren emaitzaren zabalpenerako (dela etnografikoa Etnikerren kasuan, dela beste edozein jakintza arlotakoa, Eusko Ikaskuntzaren kasuan), liburu eta aldizkarietan, gehien erabilitako hizkuntza gaztelania izan zen. Hortaz, indartu egin zuten euskal gaiei buruzko komunikazio zientifiko erdalduna, eta, beraz, elkarte zientifiko izaera zuten Euskal Herriko erakunde bi hauek ez zuten elikatu euskaraz funtzionatuko zuen komunikazio zientifikorik edo euskarazko komunikazio
|
jasorik
. Hori, ikusiko dugunez, euskal kulturgintzako erakundeek sortu, eraiki eta trinkotu zuten.
|
|
|
Nik, ezetz. Jesusek, eskua
|
jasorik
, beste gintonik bat eskatu zion Agustini garrasi batean. Izotz askorekin.
|
|
|
Guk zizpia esaten diagu Gamarran, baina ez benenoa horratik! Lanera etortzeaz gainera, euskara ikastera ere etorri behar zenukete Arabara, esan zion Eztebek Pedro Migeli, gangarra
|
jasorik
.
|
|
|
Jaitsi ginen, txoferrak bozina jo zigun, guregana egin zuen hatz. Zaflada bi eman zizkion bere buruari eskuin aldeko masaila
|
jasorik
. Baiki, horixe ginen, azal gogorreko alprojak.
|
|
|
Izokin koloreko karpeta eta beste
|
jasorik
Moulinaou karrikako etxetik atera zenean, Ilegorria ikusi zuen pareko kafetegian, bere pausoak zaintzen, aurpegi gardena eta oreztaz betea, begirada gogorra. Bi kaletan barrena segitu zituen bere pausoak.
|
|
2012
|
|
|
1978an Euskal Herriko Unibertsitatean egon zen; «ni han izan nintzen», dio Altonagak. Barandiaranen hitzak
|
jasorik
dauzka Euskaltzaindiak, haren eskutik idatziak. Hala zioen ataundarrak amaiera aldera:
|
|
|
Oi, bai, jauna,
|
jasorik
zeraman begi babesa.
|
|
|
Gelak, ezkaratzean, etxeko etzangu bakarra, errezel gabeko ohe zabal bat zeukan hondoan, hormaren kontra, eta oremahaiak hartzen zuen berriz leihoaren aldea, non leiar bat konpondurik baitzegoen paper urdinezko eguzki batez. Txokoan, ate atzean, iltze distirantedun bortzegiak harraskaren azpian
|
jasorik
zeuden, lepoan luma bat zeraman botila olioz betetako baten aldamenean; Mathieu Laensberg bat zegoen botata hautsez betetako suburuaren gainean, eskopeta harrien, kandela muturren eta ardagai zatien artean. Bukatzeko, etxebizitza hartako azken soberakina Fama bat zen turuta batzuetan puzka, lurrin prospekturen batetik moztutako irudia eskierki, eta sei hauspo iltzez hormari iltzatua.
|
|
|
Charles etxeratzen zenean, bere oskiherrestak errautsen ondoan aurkitzen zituen berotzen. Orain bere gerruntzeak ez ziren forradura faltan izaten, ezta alkandorak ere botoi faltan, eta eskierki atsegin zen hautematea arasan artilezko txano guztiak pila berdinetan
|
jasorik
. Jada ez zen ernegatzen, garai batean bezala, jardinean joan etorrian ibiltzeagatik; senarrak proposatzen zuena beti onartzen zen, nahiz eta emakumeak ez sumatu zein borondateri menperatzen zitzaion txintik ere gabe; eta Leonek supazterrean ikusten zuenean Bovary, afalondoan, bi eskuak sabel gainean, bi oinak suburdinen gainean, masaila liseriketarengatik gorritua, begiak atseginez bustirik, tapizaren gainean herrestan zebilen haurrarekin, eta, besaulkiaren bizkarraren gainetik, bekokian musu ematera zetorkion emakume gerri segail hura:
|