|
2010
|
|
|
Perfekzionismoak eduki trinkoak izan ditzake (demagun, Erdi Aroko kristautasunarenak bezalakoxeak) ala, bestela, balore arin eta guztientzat onargarriak bultza ditzake (autonomia moral hutsa indartzen dutenak, esaterako). Antiperfekzionismoak, bere aldetik, muga batzuk
|
jarri
behar ditu bizikidetza bermatuko bada (legearen agintea, bestearekiko errespetua...), eta muga horiek pisu morala daukatenez, gizakia ere ideia baten ildora bultzatuko du.
|
|
|
Nire ondoan neukan neska hura, Virginia, ezkontzera zihoan, eta bere jarrera txeratsuak bukaera ematen zion gu bion arteko harreman xeheari; ez zen, inola ere, tratabide estuago baten lehen pausoa. " Non
|
jarri
behar duzue bizitzen?", galdetu nion. Berriro ere, ez nuen indarrik sentitzen belaunetan.
|
|
|
Ahal izanez gero, noski." Bistakoa zen, inolako linternaren argirik ez zen behar hori ikusteko: heriotzaren zama berdindu eta bizirik atera nahi bazuen, balantzaren beste aldean ahalik eta gehien
|
jarri
behar zuen.
|
|
|
" Zergatik jartzen haiz horrela", esan nioan. " Hi horrela jartzen baldin bahaiz, nola
|
jarri
behar dut nik. Zaldi horrek 5.000 dolar balio zitian".
|
|
|
Bai eta are, kalifak izkribu haietan jakitun izanen ziren funtzionarioak prestarazi zituen: mufasirum deituak izan ziren exegetak, Al Quram eko erran ilunak argitu behar zituztenak; fuquaja, liburu sainduko legeak indarrean
|
jarri
behar zituztenak, eta muhadditum zeritzen haiek, bada, lekuz lekuko usantzak izkribuetan bildu, eta Al Quram eko arauetara ekarri behar zituztenak.
|
|
2011
|
|
|
Berjing basamortuz inguratuta zegoen, haizeak hondar zakarra ekartzen zuen etengabe eta, babes gisa, zuhaitzez jasotako gerrikoa jantzi nahi zioten hiriari. Horrela, bada, asteburuan bertan
|
jarri
behar zuten kanpaina abian, eta autobus bat ari zen antolatzen Hizkuntza Eskolako jendea eramateko.
|
|
|
Euskaltzaindiaren azken erabakiak azaltzea, jakina, errazagoa da hizkuntzarekin gozatzen erakustea baino. Ohizko idatzi beharrean, orain ohiko
|
jarri
behar duela aise esaten zaio ikasleari. Euskara plazer eta jolas tresna izan daitekeela frogatzea, ordea, zailagoa da.
|
|
|
Eta erabakitzeko unean gaurko borrokak ere pisu handia izan zuen. Horretan arreta guztia
|
jarri
behar zuela pentsatu zuen. Nahiz eta batzuetan zaila izan.
|
|
2012
|
|
|
Autonomiaren proiektuan batera doaz, nahitaez, norberaren autonomia eta jendartearena. Jendartea sortu edo eratu behar den elkarte bat dela (bazkidetza edo kidearte bat dela) pentsatzeko bidean, norberak bere" ohiko azturak" ezbaian
|
jarri
behar ditu. Guk, moderno baino modernoagoak garen aldetik, ez dugu arazo berezirik horrekin.
|
|
|
" Atauts" (ate+ huts) du izena eta hasiera batean herritar asko eta asko pieza hori jartzearen aurka azaldu zen, baita publikoki ere. Burdin zahar horiek hobe leudekeela txatartegi batean eta, ea nola arraio
|
jarri
behar zituzten herriko plaza ederrenaren erdian. Urteak joan ahala jendea hasi da ohartzen pieza hori oso ondo dagoela kokatuta leku horretan, eskulturak dagoeneko bat egiten duela lekuarekin (handik oso gertu baitago, osagarri gisa, Erdi Aroko harrizko Gaztelako Atea) eta agian ikusirik jende asko alde mintzatzen dela, kanpotar asko azaltzen dela propio pieza hori ezagutzera, argazkiak egitera eta abarez dela hain eskultura kaxkarra izango onartuz, azkenean hori ere aitortzen dizute, beraiek gaur egungo arteari eta eskulturgintzari buruz ideia zipitzik ere ez dutela.
|
|
|
Poemak hegan
|
jarri
behar ditu txoriak. Negua bere kabuz etorriko da.
|
|
2013
|
|
|
Gainera, barra eta izarren bandera. Marrazkia koloreztatu eta izena
|
jarri
behar zuten ikasleek haren azpian.
|
|
|
—Bozinak zortzi aldiz jotzen badu, seinale sua dela azaldu ziguten afalorduan. Lerroan
|
jarri
behar dugu orduan, eta kirol zelaian dagokigun tokiraino joan pausoan. Gela bakoitzak bere tokia dauka.
|
|
|
Gauza bera gerta daiteke euskalgintza arazo politikoa dela diogunean, kulturgintza gai politikoa dela diogunean, lurrarekin dugun harremana kontu politikoa ere badela diogunean edo bizitzeko estilo pertsonalak dimentsio politikoa duela eta behar duela diogunean. Zer esan nahi du horrek, hizkuntza, kultura, lurrarekiko gure harremana eta bizitzeko estiloa bloke elektoral baten ildoan
|
jarri
behar ditugula. Independentziak konponduko dituela?
|
|
|
Kontua da indar mugatuak dituzula. Non
|
jarri
behar dituzu?
|
|
|
—Bazekiat hunkituta ez ezik, amorratuta zaudetela, baina zerbait adierazgarria edo esanguratsua aurkitzen baduzue, jakinaren gainean
|
jarri
behar gaituzue. Eta ongi aztertu ezin duzuena utzi eta ez mugitu.
|
|
2014
|
|
|
Tenienteari kosta egiten zitzaion Martin Saldiasen agiriak aztertzea, eta begien ondo ondoan
|
jarri
behar zituen irakurri ahal izateko. Aldi batez, ez zuen fitsik esan.
|
|
|
Gaiak hemen bereizi nahi zuen, Lurra k iragarri zuen bezala baina ez jendeak beren artean, norberaren baitan baizik. Ez zen Beltzeria tobera, toberaren bidean
|
jarri
behar gintuzten ariketak ziren nonbait, gama batzuk. Hasi nintzen bilatzen zer ziren gai minberatsuak gure euskal jendartean, zer ziren gaizki uzten gintuztenak, eta ondorioz plazan guti agertuak.
|
|
2015
|
|
|
4. Izenen aldaketa ez dator bakarrik, jakina, mugimendu zabalago baten barruan
|
jarri
behar dugu. Araban, EUSTATen datuen arabera, 1981ean 9.886 euskaldun bizi ziren, 20 urte geroago, 74.624, eta 1983an ereduko ikasleak 1.393 ziren, 2010ean, berriz, 21.466 Badakit kasu askotan izenen aldaketaren pare paratu ahal ditugula sailkapen horiek, alegia, aski azalekoak direla.
|
|
|
Esana dut hori. Identitatean, diferentzia bezatua izatera mugatu ez dutenean, anomalia lizuna bezain nabaria izango da, ezen demaseko itxurakerietan
|
jarri
behar du bere izate guztia, gehiegizko desioak bizi behar du. Baina, ez al da horrela jendarte elkarte guztien kasua?
|
|
|
Etxez etxe bilatu eta herriko plazan biltzen zituzten. Batailoiko medikuak eta sarjentu batek erakutsi zieten zehazki hasiberriei nola
|
jarri
behar zituzten atxilotuak lurrean eta buruaren zein aldetan tiro egin, ahalik eta modu eraginkorrenean hiltzeko. Hala egin zen.
|
|
|
Dena dela, kontraesana zirudien arren, Ibarretxe lehendakaria aldi berean joango zen taxutzen euskal subjektuaren ezagutzan eta erabakitzeko eskubidean oinarritutako estatus berri baterako proposamena, zeinak, herri galdeketaren bidez, herritarren esku
|
jarri
behar zuen etorkizuneko markoaren definizioa.
|
|
|
" negoziatzeko, mobilizatzeko edo aldarrikatzeko jartzen dugun kemen bera
|
jarri
behar dugu arlo instituzionalean presente egoteko eta proposamen funtzioa betetzeko, langileen bizimodu, interes eta xedeak jokatzen diren zeinahi mailatan gure pisu sindikala ezartzeko,[...] Euskadi langile klasetik egin dadin".
|
|
|
Beraz, zerbitzuak, bai, baina soilik zerbitzu sindikalak: horiek hobetu eta afiliatu guztien eskura
|
jarri
behar ditu sindikatuak; are gehiago langile askorentzat zerbitzuak direnean sindikatuan izena emateko arrazoia.
|
|
|
Rafa Diezek garrantzia handiko ataka politiko hartan euskal sindikalismoari zegokion ardura nabarmendu zuen: unean uneko kolaborazio partzialak gainditu eta bere kapital sozial eta politikoa lanean
|
jarri
behar zuen" gatazkaren konponbide demokratikoaren, burujabetza eta bakearen, eta Lan Harremanen euskal esparruaren alde". Oso bestelakoak izan ziren ELAko idazkari nagusiak lankidetzari jarri zizkion lehentasunak:
|
|
|
Baina harago joan behar dugu. Lan egiteko metodoa bilatu eta aurrerapen zehatzak egiteko moduak
|
jarri
behar ditugu."
|
|
|
Duela hamazazpi urte kooperatibagintzara emanda jarri nintzenean, hasieratik intuizio nagusi batekin sartu nintzen: kooperatibismoa biziberritzekotan, hezkuntza kooperatiboaren prozesua martxan
|
jarri
behar genuen. Urteak pasatu behar genituen hori prestatzen.
|
|
|
Iduri du ez dela politikoki polita bigarren hori. Baina honetan bezala beste gai batzuetan, erromantizismorako dugun joera bijilantziapean
|
jarri
behar dugu.
|
|
|
berrogei pertsona teknikari moduan komunitateetan hizkuntza sustatzera emanak. Egia da ‘teknikari’ komatxoen artean
|
jarri
behar dugula, komunitateek proposatutako pertsona hauek oso formazio eta oinarri eskasa baitute kasu askotan. Baina esperientzia moduan kontuan hartzekoa da:
|
|
|
Duela zortzi urte airean utzi genuen ideia dator berriro. Kontinente desberdinetan hazkundea eta garapena kontzeptuez harago ‘ondo bizitzea’ zer den galdetu behar badugu filosofikoki, kulturalki eta politikoki, eta hori
|
jarri
behar badugu jardun soziopolitikoaren erdigunean, orduan gehiago entzun behar diogu elkarri.
|
|
|
Pertsona konkretu batzuen balioa eta ahalmena ezin da ahaztu, baina nire susmoa da bertsolaritza ez zela borroka leku politikotzat hartu bertsolarien artean ez zegoelako desberdintasun kultural eta ideologiko handirik. Zinean, ostera, ez zegoen halako adostasunik, zinemagileak heterogeneoagoak zirelako eta, gainera, era batean edo bestean botere politiko handi edo txikiren baten babespean
|
jarri
behar zutelako, botere horiek etorkizuna moldatzeko armatzat baitzuten zinea. Eta, praktikan, hurkoaren zinema trabatzea edo gutxiestea errazagoa izan da norberaren zinema modu txukunean osatzea baino.9, 10
|
|
|
Horretan datza, bada, autogobernua. Erkidego batek eskumen bat bere gain hartzen badu, jarduera hori finantzatzeko eta ezartzeko baliabideak
|
jarri
behar ditu. Ez baditu jartzen, borondate politiko hutsagatik da.
|
|
|
Izan ere, salmenta eta alokairu bidezko operazio hura ez zegoen arriskutik libre. 2010eko urtarrilean Espainiako Bankuko Zaintzako zuzendari nagusiak berak administrazio kontseiluari gutun bidez ohartarazi zion arriskuak estaltzeko diru hornidurak
|
jarri
behar zituela: bulegoak prezio batean saldu ziren, eta konpromiso batzuk hartu zituen erosleekin alokairua ordaintzeko.
|
|
2016
|
|
|
Poltsan ekarritako zerbezak uretan freskatzen
|
jarri
behar zituela eta, putzuaren bestaldeko maldari begira egon zen une batez. Ez zuen inoren begiradarik sentitzen.
|
|
|
Eseri eta ahots apalez eta adeitasunez eskatu zuten menua. Zerbitzariek esan zieten zegozkien aulkietan
|
jarri
behar zutela eta beraiek, berriz ere ahots apalez, menua eskatu zuten, zeuden lekutik mugitu gabe. Menua, mesedez.
|
|
|
Urtetan esplikatu diogu Ertzaintzari arriskua ez zetorrela gugandik, espaloietatik baizik eta han zeudenei begira
|
jarri
behar zutela, ez guri begira. Aldez aurretik ondo asko zekitena ere esan diegu, adibidez plastiko beltzak kontramanifestazioa direla, gu ginelako manifestatzen ginenak.
|
|
2017
|
|
|
,; Guk zergatik ez degu beste ainbeste egin bear? Euskera aulduko ezpazaigu, alde guztietako abestiak euskerazko itzez
|
jarri
beharrak ditugu".
|
|
|
Ume eta gazteek ez dute dena jakin nahi, puzzlea osatu baizik eta, uste zabalaren aurka, zoriontasuna (eta plazera) ez omen dator puzzlea osatzean, hutsune guztiak betetzean, bidean baizik. Horrexegatik
|
jarri
behar ditugu ume eta gazteak zoriontasunaren bidean, bilaketa horrek eskaintzen digulako benetan plazera eta zoriona. Piztu ditzagun ume eta gazteen desirak, emozionatu ditzagun, eta hutsune horiek betetzeko behar beste eduki eskatuko dute, zoriontasuna ez baita prestakuntza akademikoaren arerio, bere ezinbesteko aurrekaria baizik.
|
|
2019
|
|
|
—Badakizu non
|
jarri
behar duzun. Hemen!
|
|
|
Bestalde Federicik" komunen politikaz" hitz egiten du eta kontzeptu horretan mundu zabalean pilatze kapitalistari aurre egiteko diharduten herri mugimenduen praktikak eta perspektibak, lankidegotzak eta mozkinik gabeko trukaketak sartzen ditu, merkatu eta Estatuaren gure bizitzaren gaineko kontrolaren aurka altxatzen direnak. Eta dio, kapitalismoaren mito progresista, hots, industrializazio kapitalistarekin eskaziak eta esfortzuak bukatu zitezkeela, kolokan
|
jarri
behar dugula. Eta bide batez, gogoratu ere kapitalismoa aurretiko egoera ez zela ezjakintasun eta ignorantziarena," Caliban eta Sorgina" n irakurri daitekeenez.
|
|
|
Horregatik, baldintza kota nora joaten zaigun ikusteko Etxepareren testigantzan jarri dugu gure posizioa; hori bai, ahaztu gabe XIII. mendean ba hizkiaren erabilera egiaztatuta daukagula. XIII. mendea baino lehenago
|
jarri
behar dugu> kota eta Etxepareren garaian Baldintzazkoa erabat garatuta zegoela onartu behar dugu. Bada, Etxepareren garaitik behera begira, konturatu gara bien arteko distantzia, oso laburra edo oso luzea izan litekeela, begirada egiteko erabiltzen dugun prismatikoen arabera.
|
|
|
Hauxe da gure lehenengo aukera eta gure hipotesiaren dudagabeko premisa. Horregatik, guretzat, bi hizki horiek garai berera eramaten gaituzte, alegiazkoa indarrean jarri zuten garaietara, hain zuzen, eta han
|
jarri
behar ditugu hizki horien kotak.
|
|
|
Galdera hori erantzuteko oso adierazgarria da konjugazio perifrastikoa soilik erabiliz gure eskura duguna: joaten ari naiz eta joaten naiz adizkiak aurrez aurre
|
jarri
behar ditugu.
|
|
|
Non
|
jarri
behar ditugu mota honetako hizkien kotak?
|
|
2020
|
|
|
Pentsatu nuen azken lerroa," Espiritu Santubak esango’u egiya", bertsoa indartsu bukatzeko asmazioa zela, baliabide erretoriko hutsa; baina, ai!, hura zerua zen, zeruko kafetegi miresgarria, eta berehala konturatu nintzen Txirrita serio ari zela, eta Espiritu Santuaren zain
|
jarri
behar nuela. Hartan, nire pentsamenduarekin batera, haize txiki bat hasi zen hizketan, batzuetan uso baten forma hartzen zuena, kristal fin finez egindako txoriarena, eta beste batzuetan, gehienetan, ahotsa baizik ez zena:
|
|
|
Alabaren onespenarekin batzuetan, alabaren presentziarekin gutxitan. Sekula ez zen existitu Carlos Olcozen magisterio famatua, horrela
|
jarri
behar dut guztiz objektibo izan nahi ez duen berreraiketa honetan.
|
|
|
196. " Gure munduan, gauza komuna pentsatzeko, kapitalismotik eta estatutik aparte
|
jarri
behar dugu.
|
|
|
Kapitalismotik aparte
|
jarri
behar dugu, gurekin banan banako harremana baino ez baitu kapitalismoak onartzen. Kapitalismoa, nork bere buruari eta nork bere puskari eskaintzen dien arretarekin konpatiblea da, baina higuin du komuna.
|
|
|
Estatutik aparte
|
jarri
behar dugu, zeren eta estatuarentzat ere gizabanakoak besterik ez baikara. Estatuak, miserietatik eta abusuetatik babes gaitzaketen eskubideak ematen ahal dizkigu baina, gauza komuna pentsatzea galarazi egiten digute eskubide ber horiek.
|
|
|
Komunala pentsatzeko, kapitalismotik, estatutik eta jendearen izaeratik aparte
|
jarri
behar dugun arren, munduko gauzak aldatzeko proiektua ezin da kapitalismotik, estatutik eta jendearen izaeratik kanpora kokatu. Komunala eta bizitza soziala kapitalismoaren eta estatuaren testuinguruan pentsatu behar dira.
|
|
2022
|
|
|
—Komunala pentsatzeko, kapitalismotik, estatutik eta jendearen izaeratik aparte
|
jarri
behar dugun arren," munduko gauzak aldatzeko proiektua" ezin da kapitalismotik, estatutik eta jendearen izaeratik kanpora kokatu.
|
|
|
Honetan ere, eroso izan nahi zuen, kideekin solasaldian balego legez. Solasaldietako elkarrizketen ohiturak erakutsi zion entzuleen maila berean
|
jarri
behar zuela bere burua, haien gogoa bere egin nahi bazuen eta kontakizun, istorio, bizipen mailari heldu behar ziola bere berea izan zen arazoa besteekin partekatu nahi bazuen, haien aldaketa nahia erakartzeko.
|
|
|
Beste urte bat hasten da elurra iragarri dute botiken ateetan jende ilara amaigabeak otsailaren amaieran denbora jauzika doa garbigailua
|
jarri
behar dut inoiz izan ez nintzena izatera bueltatu behar dut apirilaren erdialdean desizozteak sotoak urperatzen ditu soinu mehatxari txikien ilara batek ikaratzen gaitu tximeleta hilak azaltzen dira nonahi.
|
|
|
Eskolan (eta irratian eta kooperatiba enpresen barruan, baina bereziki eskolan) ezer seriorik egin nahi badute, terminologia" berrietan"
|
jarri
behar lukete indarra. " Berriak" diot komatxo artean, ez bainaiz ari azken orduko gauzez, oso berriak ez diren arloez baizik:
|
|
|
Horrek ez du esan nahi aitzinako maia haiekiko kontraposizioan
|
jarri
behar dutenik, edo ez didate horrela formulatu behintzat. Herrialde amerindiar gehienetan bezala, arbasoekiko lotura, iragan hobe batekiko erreferentzia, garrantzitsuak zaizkie.
|
|
|
Hainbeste pairatu dugu ze, begirada luzea eskatzen digu. Hezkuntzan, osasungintzan, eta segurtasunean
|
jarri
behar dugu indarra, oinarria sendotzeko. Segurtasun faltaren bolada hau ez da konponduko epe laburrera.
|
|
2023
|
|
|
Eskuak bizkarrera eraman eta, zauriak laztanduz, azken asteetako gertaerak eta kezkak datozkio gogora: Bocanegraren saldukeria, pikoletoen borrak eta irainak, David eta Inaxiorekin txirikordatzen diren azal samurrak, Bixintxoren egonaldi ordainduta espetxean, Pablo berriro ere burumakur sumatu duela, Ahmeden etxe azpiko tiroketa eta Aljerian utzi duen guztia, Dostoievskirentzako erosi behar duen harea eta janaria, Olentzerok eta errege magoek ekarri ez dizkioten opariak, Auzotegin
|
jarri
behar duen erakusketa, greban egin nahi dituen argazkiak, mesanotxean irakurri gabe dauzkan liburuak, Mexikon altxatzen diren indioak eta Inaxio Tarzan bada agian bera Jane dela, edo agian bera Tarzan eta Inaxio Jane, zergatik ez. Eta David?
|
|
|
Beharrezkoak baziren, lan tresnak (erramintak, gurdiak.) eta kabalak (idiak, zaldiak.) ere
|
jarri
behar zituzten herritarrek.
|