2000
|
|
Maiz askotan esan ohi dugu ez genu keela nahi geure seme alabek geuk eginditugun hutsegite berak egitea. Eta horri helduz, leherrenak egiten ditugu bizitzakoadin
|
jakin
hori erabidetzen, ohartzeke adin horretan inprobisazioa, aurkikuntza, ausardia, nor izatearen eta identifika tzearen abentura direla nagusi.
|
2001
|
|
1 Hizkuntza bat ikasi nahi duenak, kultura
|
jakin
horrek ezarritako legeen araberaaukeratu behar ditu formak, benetako gaitasun komunikatiboa eskuratuko badu.Kultura bakoitzak hainbat forma ahalbideratzen ditu mezuak sortzeko, eta bestebatzuk kulturalki ezegokiak dira. Kulturen arteko kontaktuak interferentziaksortzen ditu, eta hizkuntzan ikusten badira ere, hizkuntzaren eta kulturaren artekolotura norabide bikoitzekoa izaki, interferentzia linguistikoek kultura edukienaldaketak sor ditzakete.
|
2002
|
|
Ezin uka euskararen didaktikan ahaleginhandia egin dela, bai hizkuntzaren kurrikulua zehazten eta bai didaktika arloan ere.Baina berrikuntzaren hastapenetan gaude oraindik. ...hezkuntzaren azkenerreformak (1989), ikuspuntu epistemologikotik begiratuta, ekarpen handiak eginbaditu ere, psikologiaren ezaugarri oso markatuak izatea leporatu izan zaio, osozentratuak ikaskuntza prozesu orokorretan?, diziplinaren didaktikaren kaltetan.Horrekin esan nahi dugu irakaste/ ikaste prozesuan irakasgai den objektuan (euskararen deskribapenean) ez dela arreta handirik jarri, nahiz eta
|
jakin
horren gaineanegiten direla ikaskuntzak, matematika irakatsi/ ikasten da, teknologia irakatsi/ ikasten da, hizkuntza irakatsi/ ikasten da...?. Eta horrek garrantzi handia du, badakigu-eta irakaste/ ikaste prozesuak harreman estuan daudela zientzia bakoitzaren izaerarekin, alegia, diziplinaren didaktika bakoitzak espezifikotasun handiakdituela:
|
|
Ahalegin hori aurrera eramateko saiorik eginez gero, frogatu da: modernizazioaren arriskuak unibertsalak direla, hots, toki jakin batean atzeman daitezkeela, baina ez direla toki
|
jakin
horretako jazoera hutsa.
|
2003
|
|
Alabaina, kea astintzen hasi eta ke horren ostean zer gordetzen den aztertubeharra dago. Eta behin puntu honetara helduta, zehaztasun bat, ezer baino lehen: azken bolada honetan, Seattleko gertaerez geroztik batik bat, hain ezagun egin denglobalizazioaren kontrako mugimendua ez dago globalizazioaren kontra, globalizazioaren eredu
|
jakin
horren kontra baizik1 Zein da, baina, gaur egun indarreanden globalizazio eredua?
|
2004
|
|
esatcak, horrek gurpil zoroan sartukobaikintuzke. Bcroa disposizio
|
jakin
horrekin identifikatu bada ere, ezin da era bereandisposizio hori berori beroaren terminoetan azaldu. Horrcgatik, arazo hori gainditzeko etagogo egocrek benetako funtz.io az.altzailea izan dezaten, identitate teoriaren sortzaileek (batez ere, Piacc 1956 eta Smart 5959) hau proposatzcn dute:
|
2005
|
|
Kasu
|
jakin
horretako arazoen gainean hausnartuko dugu, zein, irtenbide, hartu duten aztertuko dugu eta har zitezkeen irtenbideak bilatzen saiatuko gara.
|
2006
|
|
Habermas en proposamena testuinguru
|
jakin
horretan kokatuko litzateke, elkarrizketa soziala bilatzea eta lortzea helburu duen dinamika historikoaren barruan. Mendebaldeko gizarteek bizi izan dituzten iraultza demokratikoekin, iparramerikarra eta frantziarra, esaterako?
|
|
Esan beharra dago hedabideek beren ideologiarekin bat datozen arauak jar diezazkieketela mezuei, eta horiek betearazi, azken batean audientzia horregatik izan baitakioke leial hedabide
|
jakin
horri. Halere, haien euskarrietan, zehaztutako tarifak berdintasunaren printzipioaren arabera aplikatuko zaizkie iragarkiak hedatu nahi dituzten iragarleei, horrela bakarrik bermatzen baita merkatuaren eta trafikoaren gardentasunean (De la Cuesta, 2002:
|
|
Lehenik eta behin, jakin behar da hartzaileek zer esanahi ematen dioten publizitatearen adierazpenari, baina, horretaz, esan beharra dago aintzat hartzen den hartzailea batez besteko kontsumitzaile arrunta izango dela, eta ez gai
|
jakin
horretan aditua129.
|
|
Ospea duen pertsona ezagunak, gainerako pertsonek bezala, ez du arlo
|
jakin
horri buruz ezagutza tekniko edo zientifiko handirik izango, eta bere iritzia adieraziko du produktu edo zerbitzuaren erabilera arruntari buruz, besterik ez. Bestalde, ohikoa ez den erabileraren bitartez lortu baditu goraipatzen dituen abantailak, azaldu du zein baldintzatan lortu dituen (De la Cuesta, 2002:
|
|
Izan ere, publizitate ekimen bat gauzatzeak hedapenarekin egingo du bat, ekimen hori publikoarengana helarazteko hedabide bat erabiltzen denean. Baina, hedabide
|
jakin
hori erabiltzen ez denean, ez dira baliokide izango. Demagun, esaterako, enpresa baten publizitatea enpresaren ikur edo zeinu bereizlea daramaten su pizgailuak oparituz egiten dela; egintza horrek publizitate kontratu bati bide emango dio, prestaketa eta programazioa egongo baitira tartean (urtearen une jakin batean banatuko dira), baita gauzatzea ere (banatzen direnean).
|
|
PLOren 6.b. artikuluak, berriz, nahasketa erregulatzen du, baina beti lehiakide bati dagokionez, horrelako egoeretan oso maiz gertatzen baitira merkatuko konkurrentziak. Kasu batean zein bestean, jokaera
|
jakin
horrek sorrarazten duen nahasketan oinarritzen da egoera ez zilegia, eta nahasketa arriskua ekiditea bilatzen da (De la Cuesta, 1995: 148; 2002:
|
|
Oro har, babesleak kontuan hartuko ditu babesturiko subjektuaren ezaugarriak (kirolaria, artista, etab.) eta inguruabarrak (ea futbol talde bat den, txapelketa baten irabazlea den edo lehen postuetan gelditzeko aukera duen?), jakinik haren irudia bere markari lotu behar diola publizitate asmoekin. Babesturiko subjektuaren esentzialtasun
|
jakin
hori garrantzitsua izango da, besteak beste, argitzeko ea hitzartutako eginkizuna ongi bete den. Beraz, babestuaren egin beharrekoak zehazten direnean, babestuak ezin du babeslea behartu onartzera hirugarren alderdi batek prestazio horiek beteko dituela (Kode Zibilaren 1.161 art.). Ildo beretik, babestuaren izaera bereziak ezinezko egiten du kontratutik datozen eskubide eta betebeharrak hirugarren alderdi bati eskualdatzea.
|
|
Horrenbestez, berezko funtzio bereizlearekin jaio den marka bat publizitateko instrumentu bilaka daiteke, eta, sarritan, hala gertatzen da. Beraz, Marken Zuzenbideak babesturiko publizitate sorkuntza izango da zeinua, eta ekonomia trafikoan zeinu
|
jakin
horrek eskubide esklusiboaz erabiltzeko aukera emango dio bere jabeari. Horrek ez dio produktu eta zerbitzuak identifikatzeko eskubidea soilik ematen, zeinu hori publizitate xedeekin erabiltzeko eskubidea ere ematen baitio.
|
2007
|
|
gizabanakoaren portaera aztergai denegoera horretan bakarrik gertatzen den ala, egoera edozein izanda ere, gizabanakoak antzera jokatzen duen. Portaera
|
jakin
hori aztertzen ari garen egoera jakinhorretan bakarrik agertzen bada, espezifikotasun handia duela esaten da. Edozeinegoeratan gizabanakoak antzera jokatzen badu, berriz, espezifikotasun txikia duelaesaten da.
|
|
Nola erantzun litzaioke horri? Kasu
|
jakin
horretan, modu bakarra da esatea, baldin eta Estatu Batuek bota izan ez balute bonba hori Hiroshima gainera, gerra konbentzionalaren jarraipenak askozaz hildako gehiago eta sufrimendu handiagoa eragingo zukeela, bai japoniarren lerroetan, baita estatubatuarrenetan ere?.
|
|
Sen ona deituak ere lagun dezake hitzarmena ezartzen. Sen ona deitzen diogun hori da gizarte edo talde jakinetan normaltzat har daitekeena, alegia, gizarte, komunitate edo talde
|
jakin
horretako edozein kidek arrazoizkotzat jo lezakeen sinesmen, ohitura eta portaera multzoa.
|
2008
|
|
Zinegotzi bakoitzak lortutako boto kopurua urte bakoitzeko boto emaileen kopuruarekin alderatzean, hautagai
|
jakin
horrek hautesleak erakartzeko eduki zuen ahalmena islatzen da. Hala, 1857ko hauteskundeetan parte hartu zuten 35 lagunen artetik 33 boto eskuratu zituen Manuel Arizaga Eirikik(% 94,2) ehuneko altuena aurkezten du.
|
2009
|
|
Izenak nahastea ebaluatzeko metodoa baldintzatzen zuelaikusi zen. Fase luteiniko amaierako nahastea izateak une
|
jakin
horretan (askotanbereizteko zaila zena) bildutako sintomatologia kontuan hartzera eramaten zueneta horrek prebalentzian eragiten zuen. Horregatik kontzeptu berria sortu zuten, nahastearen fenomenologia egokituz.
|
2010
|
|
Kapitulu honen helburua garapen bideko herrialdeek bizi izandako bilakaera ekonomiko eta soziala ulertzeko funtsezko elementu batzuk aztertzea da. Horrek garapenarenkontzeptuaren bilakaerarekin lotura duenez, garapen mota
|
jakin
hori lortzeko ekonomia teoria nagusiek proposaturiko norabideak laburbilduko ditugu eta garapen bidekoherrialdeetan izandako ondorio orokorrak azpimarratu. Ibilbide horretan, ezin duguahaztu nazioarteko erakundeek garapen planak aurrera eramateko sortutako egiturekherrialde askotan izan duten eragin zuzena, bai orokorrean bai beraien txirotze prozesuan.Funtsean, 80ko hamarkadatik aurrera, kanpoko zorrak eztanda egin zuenetik hainzuzen, Munduko Bankuak eta Nazioarteko Diru Funtsak zorpeturiko herrialdeei geroeta baldintza gehiago ezarri zizkieten.
|
2012
|
|
Izan ere, publizitate ekimen bat gauzatzeak hedapenarekin egingo du bat, ekimen hori publikoarengana helarazteko hedabide bat erabiltzen denean. Baina, hedabide
|
jakin
hori erabiltzen ez denean, ez dira baliokide izango. Demagun, esaterako, enpresa baten publizitatea enpresaren ikur edo zeinu bereizlea daramaten su pizgailuak oparituz egiten dela; egintza horrek publizitate kontratu bati bide emango dio, prestaketa eta programazioa egongo baitira tartean (urtearen une jakin batean banatuko dira), baita gauzatzea ere (banatzen direnean).
|
|
Ospea duen pertsona ezagunak, gainerako pertsonek bezala, ez du arlo
|
jakin
horri buruz ezagutza tekniko edo zientifiko handirik izango, eta bere iritzia adieraziko du produktu edo zerbitzuaren erabilera arruntari buruz, besterik ez. Bestalde, ohikoa ez den erabileraren bitartez lortu baditu goraipatzen dituen abantailak, azaldu du zein baldintzatan lortu dituen (De la Cuesta, 2002:
|
|
Oro har, babesleak kontuan hartuko ditu babesturiko subjektuaren ezaugarriak (kirolaria, artista, etab.) eta inguruabarrak (ea futbol talde bat den, txapelketa baten irabazlea den edo lehen postuetan gelditzeko aukera duen?), jakinik haren irudia bere markari lotu behar diola publizitate asmoekin. Babesturiko subjektuaren esentzialtasun
|
jakin
hori garrantzitsua izango da, besteak beste, argitzeko ea hitzartutako eginkizuna ongi bete den. Beraz, babestuaren eginbeharrekoak zehazten direnean, babestuak ezin du babeslea behartu onartzera hirugarren alderdi batek prestazio horiek beteko dituela (Kode Zibilaren 1.161 art.). Ildo beretik, babestuaren izaera bereziak ezinezko egiten du kontratutik datozen eskubide eta betebeharrak hirugarren alderdi bati eskualdatzea.
|
|
Lehenik eta behin, jakin behar da hartzaileek zer esanahi ematen dioten publizitatearen adierazpenari, baina, horretaz, esan beharra dago aintzat hartzen den hartzailea batez besteko kontsumitzailea izango dela, eta ez gai
|
jakin
horretan aditua165.
|
|
Horrenbestez, berezko funtzio bereizlearekin jaio den marka bat publizitateko instrumentu bilaka daiteke, eta, sarritan, hala gertatzen da. Beraz, Marken Zuzenbideak babesturiko publizitate sorkuntza izango da zeinua, eta ekonomia trafikoan zeinu
|
jakin
horrek eskubide esklusiboaz erabiltzeko aukera emango dio bere jabeari. Horrek ez dio produktu eta zerbitzuak identifikatzeko eskubidea soilik ematen, zeinu hori publizitate xedeekin erabiltzeko eskubidea ere ematen baitio.
|
|
Esan beharra dago hedabideek beren ideologiarekin bat datozen arauak jar diezazkieketela mezuei, eta horiek betearazi, azken batean audientzia horregatik izan baitakioke leial hedabide
|
jakin
horri. Halere, haien euskarrietan, zehaztutako tarifak berdintasunaren printzipioaren arabera aplikatuko zaizkie iragarkiak hedatu nahi dituzten iragarleei, horrela bakarrik bermatzen baita merkatuaren eta trafikoaren gardentasunean (De la Cuesta, 2002:
|
2015
|
|
transmititutakoa eta islatutakoa; errefraktatutako eta islatutako uhinekin bat etortzendirenak hurrenez hurren. Honela, izpiak ingurunean zehar hedatzen dira, espazioko edozeingunetan j asotako uhin elektromagnetikoaren potentzia mailaren neurketa ahalbidetuz.Horretarako, gune
|
jakin
hori zeharkatu duten izpiak aintzat hartzen dira, bakoitzari dagokionpropagazio efektuak aplikatuz, fase konstantea eta atenuazioa esate baterako.
|
|
Atari efektua. Ingurumen narriadura maila jakina lortu arte (ataria) ez dago kutsaduraren erregulazio/ kontrolik; maila
|
jakin
horretatik aurrera, kutsaduraren kontrolerako mekanismoak martxan jartzen dira. Gainera, erakunde publikoek ingurumenaren babesean gastua areagotuko dute.
|
|
Mugitzen den elementuak konfigurazio singular blokatu bat gainditzen duenean, mekanismoa ezin da GeoGebrarekin eraiki. Hori nabarmentzeko, GeoGebrak ezkutatu egiten du baldintzapen geometrikoa betetzen ez duen lotura
|
jakin
hori. Aldiz, bidegurutze bat gertatzen denean, erabiltzaileak ezin du kontrolatu zein ibilbideri jarraituko zaion.
|
|
Zehaztu behar da, lehenengo eta behin, «konbinatoria» terminoa ez dela beti erabiltzen testu ofizialetan. Aldiz, erlazio inplizitu bat dago curriculumaren eta eremu
|
jakin
horri dagozkion edukien artean. Funtsean, Laplaceren legearen bidez probabilitateak kalkulatzea, horixe da curriculumak ongi zehazten duen edukia, eta gainerakoak horren mende gelditzen dira.
|
|
Konfigurazio epistemologiko bakoitzari instrukziorako konfigurazio bat dagokio. Instrukziorako konfigurazio horretan objektuen sare bat dago, hau da, problema edo zeregin matematiko
|
jakin
horren araberako sare bat, irakaskuntzarako, ikaskuntzarako eta ingurua antolatzeko beharrezkoak diren objektuez osatutako sarea.
|
|
Tresna edo artefaktu bat objektu bat da, zeregin jakin bat gauzatzeko erabiltzen den objektua, normalean fisikoa da baina izan daiteke beste mota batekoa ere (Drijvers, Godino, Font eta Trouche, 2013). Artefaktuari gaineratzen baldin badizkiogu zeregin
|
jakin
hori gauzatzeko pertsona batek behar dituen trebeziak, artefaktua instrumentu bihurtzen da. Haurrek garatzen dutelarik zeregin mota jakin bat ebazteko modu egonkor bat, akzio instrumentaleko eskema bat garatu dutela esaten da (Trouche, 2000), eta eskema horrek oztopoak gainditzen lagun dezake.
|
|
Ilustrazio eraikuntzak soilik erakusten ditu erdibidekoen ebakidurak eta sorturiko bi segmentuen arteko proportzioa (11a irudia14), hau da, barizentroak 1:2 proportzioan ebakitzen du erdibideko bakoitza. Egiaz, erdibidekoa proportzio
|
jakin
horretan markatzeko pausoa frogapenaren zati da, hau da, erdibidekoek puntu bakar batean elkar ebakitzen dutela ondorioztatzeko tarteko argumentu bat da; ez da frogapenaren korolario bat, ez da propietatearen ondorio bat, ilustrazio eraikuntza ikusiz inork hori pentsa lezakeen arren. Frogapen eraikuntzak bestelakoa erakusten du (11b irudia15).
|
|
Horrela, ezagutza bat irakasteko aproposa dela erabaki bada, zenbait transformazio edo adaptazio egingo zaizkio, ezagutza hori ezarri nahi den etapara egokitzeko. Azken batez, etapa
|
jakin
horretan landuko diren gainerako objektu matematikoekiko koherentzia bilatuko zaio. Jakintza arlo jakin bateko objektu bat irakaskuntza objektu bilakatzeko prozesu horri esaten zaio, hain zuzen ere, transposizio didaktikoa (Chevallard, 2005).
|
|
Jakintza arlo jakin bateko objektu bat irakaskuntza objektu bilakatzeko prozesu horri esaten zaio, hain zuzen ere, transposizio didaktikoa (Chevallard, 2005). Zentzu horretan, jakintza arloko eduki
|
jakin
horren bertsio didaktikoa da irakaskuntzako objektua.
|
2017
|
|
Baina ez autoitzultzeko arrazoiaskotarikoak ere eman dituzte idazleek; gurean, esaterako, ezagun da Anjel Lertxundirenjarrera: «Nire bizitza osoa eman baldin badut estilo
|
jakin
hori lantzen hizkuntza jakin batean, zertan hasi behar dut neure libururen bat itzultzen, aurrez baldin badakit guztiz neutralizatutageldituko zaidala nik nahi nukeen estilo hori?» (Egia, 1999: 120).
|
|
Azkenik, emaitzak masaespektroetan ematen dira. Hauek, grafika moduan islatzen dira, non piko bakoitza masa jakinbati dagokion, eta piko bakoitzaren tamainak masa
|
jakin
horren kantitate erlatiboa adieraztendu.
|
2019
|
|
zergatik ez da eleberri urbanorik egon XX. mendeko azkenherenera arte? Zergatik sortzen da eleberrigintza urbanoa 60ko hamarkada amaierakotestuinguru
|
jakin
horretan. Eta horrekin batera beste zenbait:
|