|
2000
|
|
|
Baina Kristina ez
|
izan
etxean. Ezta dendan ere.
|
|
2001
|
|
|
Kontu
|
izan
etxeko zerbitzua kontratatzean.
|
|
|
–Ez dut sekula animaliarik
|
izan
etxean, baina, tira. Dortokak gustatzen zaizkit.
|
|
2003
|
|
|
Hamaika aldiz igoa nintzen igogailu horretan bertan, Monikarekin gehienetan, astean hiru egunetan bere etxera erretiratzen ginen bolada hartan, bikoteek hasieran arau ekitatiboak ezartzen dituzte, zuk nirean eta nik zurean, asteburuak txandaka, dena konpartitu nahi izaten dute. Nik Monikak ukitzen zuen guztia ezagutu nahi nuen, ez bere ohea bakarrik, nahiz eta ohea
|
izan
etxeko mobiliario ia bakarra, lo egitea asko gustatzen baitzitzaion. Beste guztia behin behinekoa zen etxe hartan, sukalderik ez zuen erabiltzen apenas.
|
|
|
Galdeketa enpresa bateko langile gisa hasi ziren lanean atez ate. Ez zuten arazorik
|
izan
etxeetako liburutegiak miatu edo etxekoen ohiturak aztertzeko. Ikertzaile talde horrek egin zuen lehen txostenean idazten zuen jendearen zerrenda bat agertzen zen, baina ez zegoen, noski, idazlearengana eramango gintuen aztarnarik.
|
|
|
Elite abertzaleen lotsarako, euskarazko prentsa, euskal prentsa azken finean, bere bide propiotik abiatu da: elebitasunaren nahiz diglosiaren kateak hautsi eta bere buruaren jabe egin da; nahiz eta sarritan ez den ulertua
|
izan
etxean bertan.
|
|
2004
|
|
|
Nathanek diotsuna egin zenuke. Esaiezu larriki zaurituta egon zarela eta sendatu arte ez duzula gura
|
izan
etxekoak kezkatzea. Agian ez dute sinetsiko, baina lasaitu egingo dira.
|
|
|
Suak berotzen du eta lasaitzen du, eta horren kontzientzia biziagotzen da batez ere neguko gau batez ari bagara, gau hotz, ilun eta haizetsu batez. Zenbat eta handiagoa
|
izan
etxearen barrualde eta kanpoaldearen arteko ezberdintasuna (beroa eta hotza, argia eta iluna, isila eta zalapartatsua) hainbat eta handiagoa da etxearen intimitatea poetarentzat.
|
|
2005
|
|
|
Etxe hau Donostiako hire etxea baino are txikiago duk!. Gero eta txikiagoa
|
izan
etxea gero eta hobeto lan egiten dut".
|
|
|
Ez banitu
|
izan
etxea aurrera ateratzeko adorea emango zidaten seme alabak lan nekeza eta zaila, zortzi ginelako ez nituen hainbeste gauza egingo. Munduko denbora guztia nire esku izan banu, agian famatu izatearekin amets egiten zuen etxekoandrea izango nintzen.
|
|
|
Jesusen kodarentzat ere horrelako zerbait gertatuko dela ez dut dudarik. Gizarte hau ohartuko da jaten den lekuan arbi, ez daitekeela
|
izan
etxea garbi. Jesusen koda gabe nora goazen ikustearekin, serioan hartua izanen da.
|
|
|
Alta, eta beharbada herio mehatxuaren kontrako arma zen, umorea eta zirto iturri bilakatzen zen edozein solasaldi,
|
izan
etxekoekin, izan auzoekin, izan ahaide hurbil eta urrunekin, izan azkenik buhameekin. Baserriko giroa bitxia zen:
|
|
2006
|
|
|
Nolanahi ere, gogoan
|
izan
etxetik kanpo bazkaltzen edo afaltzen dutenei eguneko otorduetan beren nutrizio eta dietetika premien araberako jaki desberdinetan hautatzeko aukera eman behar bazaie ere (horretan ardura ostalariena da: otordu osasuntsuago, orekatuago eta aukera anitzagokoak moldatu behar baitituzte), bezero edo kontsumitzaileak, bere aldetik, irizpide dietetikoak aintzat hartuta hautatu behar ditu bere sarrera, jaki eta postreak.
|
|
|
Mikrouhindun elikagaien tratamendu termikoa 1940aren amaieraz geroztik ezagutzen den arren, 60ko hamarkada arte ez zen
|
izan
etxean erabiltzen ziren mikrouhinek ospea hartu zutenean, batez ere AEBn, lehen aldiz erabiltzen hasi baitziren. Ohiko tratamenduekin alderatuta, abantailak hauek dira:
|
|
|
–Ez, ez, horrela izan da etxea egin zenetik. Kontuan
|
izan
etxe berriak direla oraindik hauek, zortzi urte besterik ez dute.
|
|
2007
|
|
|
Nire logelan hamar lagun lotan egonak gara, zurrunga zaleen orkestra jo eta ke. Baina ez zen gaueko musika ederra
|
izan
etxe hartatik alde egiteko erabakia hartzera bultzatu ninduena. Behin portuges bat ipini zuen Fabiolak nirekin logelan, beste bost errumaniarrekin batera.
|
|
|
Azkenean ez zen David
|
izan
etxera bidali ziotena. Madonna bidali zioten, David desagertu ostean ospitaleko bere gelan geratu zen gauza bakarra.
|
|
|
Hogeita zazpiak ados daude, gehienez ere, 50 zentimo/ minutu, baina Viviane Reding komisarioak 40 zentimotik beherako sabaian zuen konfiantza berretsi zuen; Europako Parlamentuak, berriz, 42 zentimoan. Merkatu bateratuan, gastuak ezin dira “arrazoirik gabe handiagoak”
|
izan
etxeko tarifa baino, Europako Batzordearen arabera. “Irtenbide bat lortuko dugulakoan gaude” esan zuen Michael Glos ministro alemanak ekaina baino lehen.
|
|
|
Espaloian jesarririk zegoen eta balkonetik, telefonoa eskuan, berarendako zela adierazi zion. Okerren bat behar zuen izan, baina ez zuen lardaskatu nahi
|
izan
etxeko jabearengana hurbiltzeko aukera. Ez zuen espanturik egin, baina binaka igan zituen eskailerak.
|
|
2008
|
|
|
Kontuan
|
izan
etxez etxeko laguntza ez dela etxeko zerbitzua: horren eginkizun behinena zaharra artatzea da.
|
|
|
Kontuan
|
izan
etxez etxeko laguntza hori emateko pertsonak prestakuntza profesionala eduki behar duela, zerbitzu hori ezin da edonoren eskuetan utzi, adineko pertsonak bere etxean gustura eta ongi babestua egon behar baitu.
|
|
|
Umea eskolan sartu eta bertako hizkera ezin da
|
izan
etxeko hizkeratik oso bereizia. Etxetik dakarrena aintzat hartzea eta begirunez tratatzea jarrera egokia da ikasleari konfiantza emateko.
|
|
|
Oroimenean atxikitzeko argazki bikaina. Azken gauaren aitzakian, ez ziren gutxi
|
izan
etxera joan beharrean eguzkia nola desagertzen zen han berean ikusi zutenak, eta ilargia umore onean agurtu.
|
|
|
Amak hari entzuteko esaten zidan beti.Txerria hazteak lan handia du, ezta. Lan handia, bai. Azken bi urte hauetan horregatik ez dugu txerririk
|
izan
etxean. Izugarrizko txerriak hazten genituen lehen:
|
|
2009
|
|
|
Beraz, arraina soilik janez gero,
|
izan
etxe batekoa edo izan bestekoa, 200 kaloria hartuko genituzke 100 gramo bakoitzeko.
|
|
|
B IHAR goizean gainbegiralea bere etxetik pasako den arren, hori ez da motibo nahikoa
|
izan
etxean gaua pasatzeko. Ahaleginak banan banan egitea hobe.
|
|
|
Azken zortzi urteetan, bada, Atounameren amak sekulako sufrikarioa bizi izan du, semea senda zezakeen norbaiten bila. Azkenean, Europara bidali beste erremediorik ez dute
|
izan
etxekoek, han ez dutelako ustez erraza den ebakuntza hau egiteko baliabiderik. –Seme alaba asko dituzte, baina ama etengabe borrokatu da Atouname sendatuko zuen norbait aurkitu arte?, zioen Manterolak.
|
|
|
Espainiarrak 63 aurretik, 71na berdinketa Salgadoren puntuei esker. Fuenlabradaren azkeneko astinduak ez zuen erantzunik
|
izan
etxekoen partetik, eta 72 galdu zuen Bilbo Basketek.
|
|
|
Idatzi eta gero konturatu naiz ez dela zuri aipatzeko adibiderik egokiena
|
izan
etxetik irtetean kontuan eduki beharreko ardurena. Jaso ditudan azkenengo berrien arabera, kalean jarraitzen duzu bizitzen, zure oraingo mutil lagunarekin.
|
|
|
Oraintxe konturatu naiz beharbada ez nizkizula aipatu behar
|
izan
etxetik saltzeko hartu zenituen gauzak. Aipatu baditut, ez da izan ezer aurpegiratzeko asmoarekin; alderantziz baino:
|
|
2010
|
|
|
Osasuna ez zen gai
|
izan
etxetik kanpo Sevillaren aurka punturik ateratzeko. Nafarrak, indartsu irten ziren zelaira, andaluziarren defentsa asko presionatuz eta baloi asko errekuperatuz. Masoudek eta Pandianik aukera paregabeak izan zituzten golak egiteko, baina Palop atezain bikainarekin aurkitu ziren.
|
|
|
Inoiz ez zuten pentsatu hipotekaren sinatzaileek ordaintzeari utz ziezaiokeela eta krisiari ere ez ziotela aurrea hartu. Abal emaileek ez zuten beldurrik
|
izan
etxerik gabe gelditzeko, ondasunak bahituta ikusteko, nominaren zati bat galtzeko edo kontu korrontean zenbaki gorriak izateko. Nahiz eta zabalduta dagoen beste pertsona bat abalatzen duenak bere pisuarekin bakarrik egiten duela, kontua da maileguaren titularrak ordaintzen ez duenez, oraingo eta etorkizuneko ondare osoarekin erantzuten dela:
|
|
|
Herrialde garatuetan, arrisku txikiko 500.000 erditze inguru aztertu ziren. Hala ere, emaitza guztiak ez ziren negatiboak
|
izan
etxeko jaiotzarako; izan ere, azterlan horrek berak onura gehiago ekartzen dizkio emakumeari, erditze ondoko suspertze azkarragoarekin. Giro eroso eta lasaian sentitzeaz gain, zesarea eta episiotomia gutxiago daude.
|
|
|
Maiz ageri da etxe honen izena testamentuan zehar: Aiarenea(?), Aisarrenea(?), Asarrenea(?)... edo holako zerbait behar du
|
izan
etxeak Oiartzunen.
|
|
|
Lubisek eman ziela gordelekuaren berri, argitu zidan, baina ez ziela erakutsi nahi
|
izan
etxeko zein leku jakinetan zegoen, nire osaba Juani zion errespetuagatik. "" Behartuz gero nik sartuko zaituztet barruan", esan ziguan.
|
|
2011
|
|
|
Ignazio Ituarte, emaztea eta seme alabak. erabilten dira; honeek erderatiko izenok familia adar bat besteagandik bereizteko erabilten izan dira batez be, baina ez ditue erderazko izenok erabilten
|
izan
etxean bizi zanari deitzeko.
|
|
|
Haurren Lanaren Aurkako Nazioarteko Eguna dela eta, Lanaren Nazioarteko Erakundeak (LANE) 2009an argitaratutako txosten baten arabera, munduan 100 milioi neskatila baino gehiago daude haurren lanean. Espainiako Planaren zuzendari nagusiak, Concha Lópezek, adierazi du egunean 18 ordu lan egiten dutela, eta, beraz, “ezin dira eskolara joan, edo ezin dira harremanak
|
izan
etxearen jabeak ez diren beste pertsona batzuekin”. Hala, egoera ahulean geratzen dira, laguntzarik gabe eta enplegatzaileekiko mendekotasun argian, “batzuetan haien abusu fisikoa, emozionala edo sexuala egiten baitute”.
|
|
|
Aipagarria da ikusleen artean aurpegi ezagunak ageri zirela. Extremaduran oporretan zeuden zenbait altsasuarrek ez zuten galdu nahi
|
izan
etxekoen emanaldia. Bi egunen ondoren, Extremadura atzean utzi eta Portugalgo Setubalera joan ziren.
|
|
|
Etxeberria egun Goizuetako deitura da. Dena dela, kontuan
|
izan
etxe berri bat eraikitzen zenean hasiera batean Etxeberria izena hartzea nahiko arrunta zela; dokumentatua dago, esaterako, Frantzixkotxonea ren kasuan.
|
|
|
Ikus Fermiñenea sarrera. Bestalde, kontuan
|
izan
etxeek Goizuetan, hurrenez hurren eta behetik goiti sotoa, solairua, ganbara eta gaindegia izan ohi zutela.
|
|
2012
|
|
|
Azkeneko aldia balitz bezala egin genuen amodioa, gozo. Gero loak, hartu baino gehiago, bortizki jan ninduen; ez nuen astirik
|
izan
etxeko ohea, etxeko komuna, etxeko usainen falta nabaritzeko.
|
|
2013
|
|
|
Aita ezagututa, ez zen oso zaila
|
izan
etxean sartzen. Lore artean portzelanazko arrain laranja bat zegoen.
|
|
|
Hil zen, bada, Abdel Haqq, eta ez zen tipia
|
izan
etxean utzi zuèn hustasuna!
|
|
|
ikusiko bahitu hemengo beltxak, ezertxo ere ez duten arren, pozik bizi direnak!, ikusiko bahitu hemengo landareak eta animaliak: hara, lehengoan jirafa bat ikusi ninan, eta ez ninan jakiterik
|
izan
etxe orratz bateko hogeigarren edo hogeita batgarren solairutik begiratzen ari ote zitzaidan: buru gainean laino txiki bat ere ez ote zeroan, santuen antzera?; ikusiko bahitu hemengo ibaiak, itsasoak diruditenak?!; ikusiko bahitu eta ikusiko bahitu?!
|
|
|
Orbearena ez zen
|
izan
etxea eta lantokia uztartu zituen proiektu bakarra. Horrekin batera bulegoak eta etxeak konbikatu zituzten beste obra batzuk egin ziren, jada aipatu ditugun banku eta aurrezki kutxen sukurtsalak esaterako.
|
|
|
Nabigazioko abiadura: Puntu horretan, desberdintasun handienak daude; izan ere, modelo bizkorrenetan 35 MB lor daitezke, eta eskaintzarik okerrenak, berriz, 10 MB dira, gutxienez, nahiz eta nahikoa
|
izan
etxe batzuen beharretarako. Bideratzailea:
|
|
|
Kasu gehienetan, arrisku biologiko horiek suntsitu egiten dira, behar bezala egosita, ez utzi hotz katearekin (4 ºc inguruko tenperaturan), ez poluitu gurutzaturik eta izoztu, gutxienez zazpi egunez, etxean gordinik kontsumituko den arraina. Kontuan
|
izan
etxeko izozkailuek (18ºc) tenperatura aski dutela parasitoak suntsitzeko, ANSESen arabera. Praktika seguruagoak Frantziako Osasun eta Nutrizio Programa Nazionalaren (NHHP) barruan, ANSESek mariskoaren, krustazeoen eta arrainetik eratorritako produktuen kontsumo segururako gomendioak aurkeztu ditu, hala nola surimia, bai nutrizioari dagokionez, bai arrisku mikrobiologikoei eta fisikokimikoei dagokienez.
|
|
|
ikusiko bahitu hemengo beltxak, ezertxo ere ez duten arren, pozik bizi direnak!, ikusiko bahitu hemengo landareak eta animaliak: hara, lehengoan jirafa bat ikusi ninan, eta ez ninan jakiterik
|
izan
etxe orratz bateko hogeigarren edo hogeita batgarren solairutik begiratzen ari ote zitzaidan: buru gainean laino txiki bat ere ez ote zeroan, santuen antzera...; ikusiko bahitu hemengo ibaiak, itsasoak diruditenak...!; ikusiko bahitu eta ikusiko bahitu...!
|
|
|
Hil zen, bada, Abdel Haqq, eta ez zen tipia
|
izan
etxean utzi zuèn hustasuna!
|
|
|
Alegia, Word prozesadorea azaltzeko ez dut kontuan hartuko fisikoki, edo zirkuitu elektronikoen mailan, gertatzen dena. Areago, ezin dut hori egin, etxean eta lantokian fisikoki gertatzen diren prozesu fisikoak arras desberdinak direlako, nahiz eta Word prozesadorearen mailan berdin berdinak
|
izan
etxean eta lantokian egiten eta azaltzen ditudanak. Ildo horretatik, testu prozesadorearen deskribapena deskribapen fisikotik independentea da:
|
|
|
Hori ez daukat gogoan, baina betiere Petri Sastimeharrek erre bazuen etxea eta errua eta zigorra eskaleei bota baldin bazitzaien, erantzukizuna berarena zen. Nola ez ote gara inoiz ohartu eskaleak gurekin batera irten baziren sutearen atzaparretatik beren zarpa sastarrak eta alproja ziztrinak ezin zitezkeela haiek berak
|
izan
etxeari su eman ziotenak. Esan al zizun ezer eskaleez Petri Sastimeharrek, Don Jakue?
|
|
|
Gero, guk komeni baino gehiago bisitatu genituen. Presarik ez genuen
|
izan
etxera erretiratzeko. Igandean oroituko nintzen, partida jokatu behar baikenuen Lesakan, Kristoenean, gure Etxandi hango Beti Gazteren kontra, eta orduan izanen ziren komeriak!
|
|
2014
|
|
|
Hala ere, gehiengo horretako gazte batzuk bere gazte garaitan hitanoaren inguruan esperimentatzen dute eta pixkanaka beren egunerokotasuneko beste erregistro batean bilakatzen da. Askok ez dute transmisiorik
|
izan
etxean, batzuk gurasoak erdaldunak izango dituzte, baina kalean hitanoa ezagutu eta erabiltzen hasten dira, honela A ibilbideari hasera emango
|
|
|
Etxeko eremuan egindako irakurketa jarduerek «eragin iraunkorra» dute Leer.es web guneak familientzako gune bat du, etxean irakurketa sustatzeko aholkuak dituena. Gogoan
|
izan
etxeko eremuan egindako irakurketa jarduerek «etengabeko efektua» dutela, eta familiaren eta irakurketaren arteko lotura positiboa aldezten duten hainbat azterketa egiten dituzte. Eury txostena da horietako bat, Europan irakurtzen irakasteari buruzkoa.
|
|
|
Lehen laurdena ez zen bat ere ona
|
izan
etxekoen aldetik. San Sebastian festak gainean izateak dakarren antsietateak jota, edo aurreko astekoa oraindik gogoan edukitzeagatik, baina denboraldian zehar erakutsitako jokotik nahiko urrun ibili ziren.
|
|
|
Nik ez nuen
|
izan
etxean euskaraz egindako amonarik, ez nuen izan, ez, ez garo usainik sudurrean, ez behi gorotzik bortzegi azpietan ibilitako osaba baserritarrik, han, Sorterrian... eta horregatik, guzti horretatik zertxobait ez izateagatik, ez nuen izan gerora, inoiz ez nuen azkenean izan, lizarrez eta asunez inguraturiko etxerik, ez nuen izan talorik, eta bertsorik ez zidaten irakatsi.
|
|
|
Etxekandereak egiten diren enborretik jina. Basabeltzen, Larzabalen hiru antzerki handienetarik batean ageri den bezala,
|
izan
etxe batean edo bertzean ez baitute emazteek baizik tormentan iparra atxikitzen.
|
|
|
Dantzak bikoteak agerian egiten ditu. Egina da hori guzia kontrola batean, ez da muntatua
|
izan
etxeko alaba eraman dezan edozein zamaltzainek.
|
|
|
Nahiz eta besteen antza ez
|
izan
etxean sentitzen naiz hemen.
|
|
|
Mendi eskualdeko bizi baldintzek badute zailetik. Bizkitartean, 50 urtez zer lanak ez dira eginak
|
izan
etxe guzietara ura, argindarra eta bideak eremaiteko. Halere, menditarrentzat saltegiak, zerbitzuak eta ausagailu mota ainitz hiritarrarentzat baino urrunago aurkitzen dira.
|
|
2015
|
|
|
Eta zuhaitzak zeuden bazterretan, inork moztu, edo egurretarako erabili gabe. Zuhaitzak, bai, izan kalean
|
izan
etxe bakoitzaren eremu hesituan: platanondoak, palmondoak, mingranondoak?
|
|
|
...erantzutera eramaten ninduena, arima batzuen aurrerapena eragozten ari ote nintzen beldurra zela-eta (nire gogoa beti izan baita gure Jauna goretsia izan dadin eta haren zerbitzurako albait gehien izan daitezen nolabait bitarteko izatea), Haren Maiestateak kargu hartu zidan zorrozki, esanez, ea zer altxor izan nuen eskutan orain arte eginik dagoena egin ahal izateko; ez nezala inolako zalantzarik
|
izan
etxe hau onartzeko, bere zerbitzu handirako eta arimen onerako izango zelako.
|
|
|
Beharbada, bizirik erreko diren etxera joango dira. Kontuan
|
izan
etxe horrek erosotasun handiak dituela eta berria dela. Ekin eta ekin badabiltza horrekin, utzi egin diet nik; izan ere, benetan, berorren atsedena nahi dut; baina ikusten du hain ontzat ematen ziguten hori.
|
|
|
1 Berorrek eskatzen duen gauza behinenari dagokionez, inola ere ezin diot eman baietzik, konstituzioaren agindua dugulako, nik neuk eskatua: ez dadila
|
izan
etxe hauetan beste Ordena bateko mojarik; izan ere, hainbeste izan dira eta dira etxe hauetara etorri nahi luketenak, non, bat edo beste sartzeak poz emango baligu ere, eragozpen asko baitira horretan aterik zabaltzeko, eta beraz, ez dut beste esatekorik horretaz, ezin delako egin eta nik berorren nahia betetzeko desira izateak ez duelako ezertako balio, bihotzean pena sentitzeko baizik....
|
|
|
[pobretasuna] etxean, jantzietan, hitzetan eta are gehiago pentsamenduan. Eta hau egiten den bitartean, Jainkoaren laguntzaz, ez
|
izan
etxe honetako erlijioa eroriko den beldurrik; izan ere, santa Klarak zioenez, harresi sendoak dira pobretasunarenak. Harresi hauekin, eta apaltasunaren harresiekin, esaten zuen, inguratu nahi lituzkeela bere monasterioak.
|
|
|
6 Hau ez dagokigu hemen; izan ere, Jainkoarren, ez dadila sekula ere
|
izan
etxe honetan halako oroipenik; infernua litzateke; bestera izan behar du: goragoko mailakoa denak, gutxiago har dezala ahotan bere aita.
|
|
|
Euskara frantsesezko irakaskuntza elebiduna anitz garatu da azken 40 urteetan Ipar Euskal Herrian.Gaur egun murgiltze eredu eta ordu parekotasun ereduek dute haurrak elebiduntzeko xedea, etahauetan banatuak dira haur hezkuntza eta lehen mailako ikasleen erdiak,
|
izan
etxetik euskaldun alaerdaldun. Ikerketa honetan, lehen mailan zehar ereduko haur elebidunek garatzen dituzten hizkuntzagaitasunak aztertuko dira.
|
|
|
Are, agian indartu egingo du. Amesten dugun Euskal Herri hori defendatzen segiko dugu,
|
izan
etxe txiki honetatik, plazatik, kaletik, lantokietatik… Aitzaga ixten badute, argi dute, aurretik sei urtez itxita egon zen garaian bezala, “gu geldirik ez gara geratuko”.
|
|
2016
|
|
|
–Edurne andreak alde egin zuenetik, ez da beste emakumerik
|
izan
etxe honetan.
|
|
|
|
izan
etxea txukuntzeko.
|
|
|
Ikasten ibili naiz gau eta egun, lan eta lan, eta ez dut astirik
|
izan
etxea txukuntzeko.
|
|
|
. shocka 1 Kenkaria Ogasunean ohiko etxebizitzaren zioz Errenta Aitorpenean gehien aplikatzen diren kenkariak dira. Baina gogoan
|
izan
etxea 2013ko urtarrilaren 1a baino lehen erosi bada bakarrik aplika daitekeela. Egun horretatik higiezina erosten duenak ezin du ezer kendu erosteagatik.
|
|
|
Garai hartan, 1617.ean preseski, badakigu Herbehereetatik 196 errelikia eraman zituztela Zarautzera, besteak beste, Santa Justinaren burua, Meltxor erregearen hortz bat, Noeren itsasontziaren egur puska, Gabirel aingeruak zapaldutako lurra, San Paulo eta Santa Barbararen hezur batzuk, Jesu Kristoren oihalaren zati bat, eta abar luzea. Guziarekin ere ez zen nahikoa
|
izan
etxearen egoera hobetzeko, eta nahiko une larriak bizi izan ziren, Kantabriako Probintziak 1746.ean Zarauzkoa misiolarien egoitzarako hautatu zuen arte behintzat. Misiolari apostolikoen apezgaitegi eskolak apezpikuek xedatu bulda berezien menpean eratzen ziren, estatutu bereziak zituzten, eta zuten zeregin garrantzitsuena eta ia bakarra predikazioa zen.
|
|
|
Dolutan direner juntatzen gire,
|
izan
etxeko, bardoztar edo bertze.
|
|
2017
|
|
|
Txosten honek erakusten du hiztun berrien jatorri soziolinguistikoak era askotakoak direla, bai hazi diren familiari dagokionez, bai hezkuntza sistemaren esperientziari dagokionez ere. Gehienek ingelesa besterik ez dute
|
izan
etxean haztean eta eskolan ikasi dute irlanderaz.
|
|
|
9 lABURpEnA ETA OnDORIOAK txosten honek erakusten du hiztun berrien jatorri soziolinguistikoak era askotakoak direla, bai hazi diren familiari dagokionez, bai hezkuntza sistemaren esperientziari dagokionez ere. gehienek ingelesa besterik ez dute
|
izan
etxean haztean eta eskolan ikasi dute irlanderaz. nolanahi ere, badira gutxi batzuk familiako zenbait kideri irlanderaz entzun zietenak gaztaroan edo hazi egin direnak irlanderaz zertxobait egiten den
|
|
|
Zein goxo litekeen
|
izan
etxea!
|
|
|
Bertso saioan izandako jende gehienak ez zuen heriotzaren berri
|
izan
etxera iritsi arte, eta halakorik txantxetan inoiz esaten ez den arren, belarriek entzundakoa sinetsi ezinik ibili ziren asko eta asko. Horietako bat izan zen Lazkao Txiki; albistea eman ziotenean, barren barrenetik ateratako bost hitzekin adierazi zuen hura zentzugabekeria hutsa zela:
|
|
2018
|
|
|
Kostalde guzian, eta aspaldian, etxe lurren prezioak beti goratuz doatzi, bizitegienak ere ba,
|
izan
etxe ala apartamendu. Azken bi urtetan denik ere halako eztitzeño bat bezala izan da.
|
|
|
Gizonak burruntzia suan eman zuen eta goritua zuenean laminari sartu zion, ahotik diote Orozkon, uzkitik Zuberoako istorio zenbaitetan. Eta ez zuten gehiago laminarik
|
izan
etxean (Arana 1996: 223).
|
|
|
Ez zigun inoiz aitortu, baina besteak jo egiten zuela pentsatu nuen beti. Nik ez dut inoiz holakorik bizi
|
izan
etxean. Burutik ere ez zait inoiz pasa emazteari eskua gainean jartzea.
|
|
|
Añesen gurasoez ez dakit gauza askorik. Banekien institutuko urteetan Añesek ez zuela erraza
|
izan
etxean.
|
|
|
Ez nuen eskubiderik Gironellan esan nizkizunak esateko. Inoiz ez dut
|
izan
etxean gertatutakoa kritikatzeko eskubiderik. Berekoi hutsa izan naiz denbora guztian.
|
|
2019
|
|
|
Aukera bakarra izanen dugu: etxeko eta zaintza lanak egitea,
|
izan
etxe barneko ala etxetik kanpoko langile bezala. Eta guk, paperak ditugunok, prekarietate bikoitza bizi badugu [emakume eta migratu izateagatik], pentsa nolako egoera bizi duten paperik gabeko etxe barneko langileek, eguneko 24 orduak inork ikuskatzen ez dituen lanpostuetan ematen dituztenak.
|
|
|
Izan ere, neska batzuek etxean jaso arren, etxetik kanpo inor gutxik egin izan diete hika, esaterako, eskolan. horren harira, orain arte ziurtzat jo dugun zerbait jarri nahiko nuke zalantzan. Arestian esan dugu mutilek hitanoa bai ala bai ikasten dutela(
|
izan
etxean edo kalean) eta neskek ezetz. Baina ez da egia, edo ez behintzat egia osoa.
|
|
|
Askoz ere zailagoa zaie ofizioa eta etxeko lanak uztartzea (erosketak egiteko, janaria prestatzeko, garbitzeko, arropaz arduratzeko, gutxienez hiru ordu eta erdi behar dira egunean, eta sei ordu igandean; asko da lantegiko edo bulegoko orduak gehituz gero). Profesio liberalei dagokienez, emakume abokatu, mediku, irakasleentzat zama eta kezka iturri dira familia eta seme alabak, oztopo handi bat izateraino, nahiz eta laguntzailerik
|
izan
etxeko lanetan. Ameriketako Estatu Batuetan, etxeko lana errazagoa da zenbait teknika burutsuri esker, baina emakume langileari exijitzen zaizkion janzkerak eta dotoreziak beste morrontza bat dakarkiote, eta oraindik ere haren ardurapean daude etxea eta haurrak.
|
|
|
Gainera, batez ere ezezagunen arteko harremanetan, halakoak arlo bortitz batekoak izaten dira?, oso aintzat hartzekoa da indar fisikoan dagoen aldea. Gizon batek ez du zertan beldurrik
|
izan
etxera emakume bat eramaten badu; aski du kontu pixka batez ibiltzea. Oso bestela gertatzen zaio, ordea, gizon bat etxera daraman emakumeari.
|
|
|
Bestalde, ospakizun saturnaletan, protagonista Gorosti mutila zen. Eguberri egunez, mutila behar zuen
|
izan
etxeko atetik sartu edo irtengo zen lehenbizikoa: eta lanak izaten zituen gorosti mutilak andrazkoei ataritik aparte eusten.
|
|
|
Bukatzeko, honatx eskuinean 1821 urteko soldadu aresoarren zerrenda, bere faksimilean: Kontuan
|
izan
etxeak eta bordak nahasian datozela. Baina oraingoan ere azkena Bordaren borda, berrizkoan ere erasotar baten testigu.
|
|
|
Salvador de Lasarte bibe con ogar y familia en una borda llamada Mintorrola propia de Don Martin Joseph de Zavaleta Presvitero la qual usufructa como capellania colada. Marixurrenea etxeko seme zen apaiz hori, eta nahiz Erasoteko Urriztimiltxo
|
izan
etxe honen borda, kontua da Soroa etxearena ere bazela, eta ordurako Soroari zegokiola Mintorrola. Jabe aldatze bihurriok nola eta zergatik gertatu ziren ikusteko, hobe II.:
|
|
|
13. El fuego de la casa Cascatilla debepagar Paulo de Lavaien. Bordarik ez zuen
|
izan
etxe honek, nik dakidala behintzat; eta begira Paulo nola bihurtu den 1726ko apeoan Salvador zen hura.
|
|
|
Eszenara sartzea baldin bada idaztea, ia denak sartu dira gizonezkoren batek lagunduta: Arantxa Urretabizkaiak Ramon Saizarbitoria eta Ibon Sarasola aipatu ditu argitaratzera bultzatu zutenen artean, eta azken honen aholkua bilatu du urte askoan zehar; Laura Mintegik gizonezkoen onarpen beharraren aferarekin katramilatu izana aitortu du,
|
izan
etxean izan jendaurrean aritu denean; Miren Agur Meabek Jon Kortazar eta Adolfo Arejita aipatzen ditu bere lehenengo plazaratzearen sustatzaile, eta idazle titulua eman zion bigarren plazaratzea Gorka Arreserekin lortzen du; Karmele Jaioren lehen irakurlea Xabier Mendiguren da, eta argitaratzera bultzatu zuena Edorta Jimenez; Uxue Alberdiren kasuan, Harkaitz Canoren gutuna mugarria izan zen bere ...
|
|
2020
|
|
|
Opariarena ere Alazneren kontua izan da, noski. Zerbait erosi behar niola urtebetetzerako eta erosi behar niola, ez dut besterik
|
izan
etxean azken asteon, baina ez nekiela zer arraio erosi, jada Lia pertsona independente izateko bidean izaki, nerabeen mundu horretan geroz eta lehenago hasten dena, bide batez galdu egiten naizela. Errazagoa zen lehen, doike.
|
|
|
Etxean jasotzen duten lehen hizkuntzari erreparatuta, alde txiki bat dago etxeko erabilerarekin: gehiago dira etxean nagusiki euskara jasotzen dutenak lehenik (32.300 lagun, biztanleria osoaren %5, 9), nahiz eta gero ez hori
|
izan
etxean gehien erabiltzen duten hizkuntza (%4, 2rentzat soilik da hala). Euskara edo euskara eta gaztelera batera etxean jaso dituzten 15 urtetik goitiko 50.610 lagun daude Nafarroan; hau da, 15 urtetik goitiko biztanleria osoaren %9, 3 Euskara ongi edo nahiko ongi hitz egiten dutenak gehiago dira, ordea:
|
|
|
Erditu ondoren lehenengo egunak etxean egotea" eskertu" ditu Lobanek," errekuperatzeko". Hala ere, ez zieten gomendatu behar
|
izan
etxean gelditzea," etxean gelditzera behartuak geundelako". Arreba zaharra" oso pozik dago, musu asko ematen dizkio", nahiz eta" ama, ez gaudenez denbora gehiegi berekin, ez dago hain pozik".
|
|
|
Josefinak, ordea, ez zuen sekula lehenago dirurik ikusi
|
izan
etxean, eta ematen zioten jornal ttipiarekin pozik hasi zen oraino nerabea zela. Ez zuen asmorik lanean hain goiz hasteko, berez.
|
|
|
Gurasoenean berdin berotzen ziren. Nebek ez zuten butano botilak eskaileretan gora eta behera garraiatzea beste betekizunik
|
izan
etxean.
|
|
|
Orain arte ez du kemenik
|
izan
etxeko armairu eta tiraderetan arakatzeko, baina gaur beste asmorik gabe etorri da Iruñera. Igandea da, hotz dago, zerua oskarbi egon arren.
|
|
|
Ibarrako plazari begira zegoen etxe bat erosi, eta 1979ko otsailaren 17an beste bizimodu bat hasi zuten. Ordu arte, sekula ez ziren
|
izan
etxe baten jabe, beti maizter bizi izan ziren. Baina lanaren poderioz diru pixka bat egin eta etxea erostea lortu zuten.
|
|
|
Inork ez zuen nahi lehena
|
izan
etxera joaten.
|