|
2023
|
|
|
Aurretiko plangintza bat edukiko den arren beti, plangintza hau beti aldatuko da ikasturtean zehar, haur eta gazte bakoitzaren eta taldearen nahi eta beharretara moldatu da eta. Uste dugu taldeak ez badu jarduera bere nahi eta interesekin bat datorrela
|
ikusten
, interes maila asko jaitsiko dela; horrek motibazioa eta parte hartzeko nahia murriztuko du, eta, ondorioz, hizkuntza ohituretan eragiteko ahalmena. Baina oraindik garrantzitsuagoa dena, haurrek eta gazteek erabakitzeko ahalmena sumatzen badute, gutxinaka aisialdia haiena bilakatzen badute erabakietan parte hartzearen ondorioz, kide izatearen sentimendua areagotuko da, eta horrek egitasmoa zaintzeko eta zabaltzeko nahia sortuko du.
|
|
|
1 Euskara irakaslea naiz, Bigarren Hezkuntzan, azken hogei bat urte luzeetan. Hori naizen neurrian badut, noski, hizpide dugun gaiaren inguruan, zer kontatua edo zer partekatua, baina ez nuke inondik ere adituaren ikuspegitik aritu nahi, ez dudalako neure burua gai honetan hala
|
ikusten
, hasteko, horretarako baditugu gainera gurean, espezialistak –soziolinguistak eta–, eta segitzeko, ez zaidalako iruditzen hortik etor daitekeenik nik egin dezakedan ekarpen xumea; gehiago ikusten dut neure burua arituaren tokian, eta horregatik, hortik egingo ditut analisiak, proposamenak, galderak. Behaketak eman didan esperientziatik sortutako sentsazioek, burutazioek, emozioek eta arrazoiek harilkatuko dute artikulu hau, horiexek izango ditu abiapuntu eta ardatz, eta maila pertsonal hori gainditzen ez saiatzea da oraingoan egin dudan hautua.
|
|
|
1 Euskara irakaslea naiz, Bigarren Hezkuntzan, azken hogei bat urte luzeetan. ...aizen neurrian badut, noski, hizpide dugun gaiaren inguruan, zer kontatua edo zer partekatua, baina ez nuke inondik ere adituaren ikuspegitik aritu nahi, ez dudalako neure burua gai honetan hala ikusten, hasteko, horretarako baditugu gainera gurean, espezialistak –soziolinguistak eta–, eta segitzeko, ez zaidalako iruditzen hortik etor daitekeenik nik egin dezakedan ekarpen xumea; gehiago
|
ikusten
dut neure burua arituaren tokian, eta horregatik, hortik egingo ditut analisiak, proposamenak, galderak. Behaketak eman didan esperientziatik sortutako sentsazioek, burutazioek, emozioek eta arrazoiek harilkatuko dute artikulu hau, horiexek izango ditu abiapuntu eta ardatz, eta maila pertsonal hori gainditzen ez saiatzea da oraingoan egin dudan hautua.
|
|
|
Horregatik, oso diferentea da bertan izena ematen duten ikasleen soziologia, euskara maila, eta motibazioa; gauzak horrela, askok eta askok ez dute bokazio filologikorik, euskara gehiago ikastearen helburua, edo etorkizunean lana euskaraz egin ahal izateko asmoa baizik. Hala ere, errealitateak errealitate, lanean euskaraz arituko diren maistrak eta maisuak hortik aterako direla jakitea kezkagarria zait, hor ere
|
ikusten
dudan jarrera antzekoagatik. Zenbat entzuten den frantsesa, ene, non eta Euskal Filologia baten parekotzat jo daitekeen lizentzia batean.
|
|
|
Hitzen erritmoa eta musikaltasuna, magia eta misterioa, elipsiak eta aliterazioak, mitoa eta egunerokotasuna, gorputzaren mugimendua —psikomotrizitatea— eta keinuak... Haurrak entzuten eta
|
ikusten
duena jasotzen eta imitatzen du, horiek dira bi aktibitate nagusiak. Bizitza osoan garrantzi osoa izan dezakeen corpus sentimentala, linguistikoa, keinuena eta musikala jasotzen (almazenatzen) eta imitatzen (bizitzen) ari da umea.
|
|
|
Auskalo zer ulertuko zuen umeak, baina gauza bat dago garbi: elipsia eta estilizazio izugarrien bidez eraikitako ipuin labur bat
|
ikusten
ari da umea kanta apalaren baitan. Bere irudimena urruti dago oraindik logikatik.
|
|
|
Ahozkotasuna, bai, baina erdarazko telebistatik jasotzen zuten bizitasuna eta batez ere modernotasuna omen zena, ez euskarazko programetatik. Orain, ordea, bukatu samartu dira kritikak, baina ez euskarazko eskaintza ugaritu edo hobetu delako, baizik belaunaldi berriek gero eta telebista gutxiago
|
ikusten
dutelako. Telebistaren presentzia gure bizitza domestikoan ez da, alor askotan, orain arte bezalakoa.
|
|
|
Ikaskuntza ibilbidean, tarteka, landutako helburuei buruzko hausnarketa egitea komeni da; ikasleak edozein momentutan jakin behar du zer egin duen eta zertarako egin duen, hots, ikaskuntza sakonagoa deritzona eskuratzea, ezinezkoa izango baita, baldin eta ikasleak zentzurik
|
ikusten
ez badio lantzen ari den horri. Hausnarketa edota autorregulaziorako une horietan hizkuntza alderdiei erreparatzea ere ezinbesteko lanketa izango dugu, une horietan garatuko baitu ikasleak bere hizkuntza errepertorioa aberasten lagunduko dion hausnarketa metalinguistikoa.
|
|
|
Askotan aipatzen da ahozkoa modu sistematikoan eta planifikatuan landu behar dela ikasleekin. ereduan ahozkoa lantzen dela inork gutxik ukatuko du, baina azken urteotan lanketa hobetzeko beharra
|
ikusten
da, emaitzak hobetu nahi baditugu. Ikasleek hizketarako erraztasun eta ohitura handiagoa izatea da irteera profilak eskatzen diguna, baina, aipatu dugun moduan, horrek zehaztasun eta xehetasun handiagoa eskatzen du irteera profilaren definizioan.
|
|
|
Beste baliabide batzuk ere erabili daitezke. Adibidez, talde lanetan elkarrekin ari direnean, esandakoaren transkribatzaile izatea (ahozko corpusa osatzen joateko eta ahozkoaren eta idatziaren arteko aldeak
|
ikusten
joateko); gelan edozein bideo ikusi eta entzun behar baldin bada, ahozko bi baliabideren inguruko galderatxoak egitea beti, esaterako," zer esan duenean igo du bolumena hizlariak?"," nola ahoskatu ditu halako eta halako hitz?"; poesia errezitalak, eta beste.
|
|
|
Deskribapen fisikoa:
|
ikusten
dena.
|