|
2000
|
|
|
Dorre gaineko talaia pribilegiatu hartarik, urruneko zeru urdinean, miru majestuos bat
|
ikusten
ahal genuen, hegaldi zirkularretan dantza eta dantza, osaba eta biok bizitzen ari ginen mementu biribil haien interpretazione doia eta zehatza eskaini nahi baligu bezala.
|
|
|
Ohartu nintzenerako, sala zabal batean nengoen, zeinak baitzirudien ezen kezko laino batek harturik zegoela; lainoan barrena, berriz, mahai batzuk
|
ikusten
ahal nituen, eta mahaien inguruan marinelak, guztiak lurrezko pitxer tipi batzuetarik biera edaten —edo garagarnoa deitu ote genioke, jaun André, zeren garagarraren arnoa den? —, eta guztiak ere eskua dantzan, batzuk pipa erretzen ari zirelako, eta bertzeak emaztekien popako zein brankako altxor ezkutuen xerka zebiltzalako, zeren munduan ez baitago marinelik bere bizitzan altxorren bat...
|
|
2001
|
|
|
Bietan ongi egiten dute euskaraz, gero Lizarran ez dute arazorik izaten DBH ikasterakoan. Baina Lodosan, adibidez,
|
ikusten
ahal duzu karrikan hirukote bat solasean. Bi ikastolakoak eta bat eskolakoa.
|
|
|
Saiatu nintzen ahalik eta agudoena lanak akabatzen. Egunaz bezain argi zegoen, eta edozeinek
|
ikusten
ahal ninduen modu hartan.
|
|
2002
|
|
|
Hala izanik ere, esan daiteke aspaldi beretu izan dutela euskal idazleek erabide hau, euskalki guztietako testu idatzietan aurkitzen baita" (EGLU V, 219 or.). Baina ez da baztertze kontua, zeren batek esan dezake, ikerketa mailan, halakoak ageri direla gure klasikoen artean, baina gero benetan beste zerbaiten alde agertu edo kontrakoa gomendatzen dugula. Bada, liburu honetan ez da holakorik deus ageri, berak
|
ikusten
ahal duenez, nahi baldin badu behintzat, zeren erabilera hori nola izan den eta nola erabili litzatekeen zintzoki eta espresuki gomendatzen baita, eta ez du Villasantek idatzi. Bide batez, Rubiok ongi baieztatzen duen bezala," zein" galdetzailea murrizgarria edo ez murrizgarria izan daiteke, ez dadila estutu horregatik:
|
|
2005
|
|
|
Bizitzak aurrera egin ahala, leku bitxienetan
|
ikusten
ahal zenuen estralurtar hura, gutxien espero zenuen unean. Nolabait esateko, ez zen eguneroko paisaiaren zati arrunt, baina ederki zenekien nonbait egon egongo zela.
|
|
|
Handia eta lohia, asteak ziren Gerenak ez zuela trapu busti batez garbitzen. Geure burua nekez
|
ikusten
ahal genuen. Hori horrela izanda, zelan ikusi behar genuen Gerenak proposatutakoa?
|
|
|
Argiak sumatzen nituen nik mendiko bidezidorretan edo, baina gorbeletan zebiltzan ijitoenak izanen zirela deliberatu nuen neure artean. Bare samar zegoen barrurago, eta handikanen hobeki
|
ikusten
ahal nituen, ustez behintzat, Amaotza eta Eperrarri, ez lehorretik bezain politak baina, Zunbillondoko muinotik goiti, ezkerrerantz. Higer ostean Miarritzeko farola.
|
|
2006
|
|
|
Egun estatuz kanpoko etorkinen seme alaben matrikulazio datuak eta datu orokorrak alderatzen ditugunean, halako disoziazioa
|
ikusten
ahal dugu, bereziki hizkuntz ereduen hautuari dagokionez.
|
|
2007
|
|
|
Aitzakiarik gabeko nobela iruditzen zitzaion Zhivagorena, baina iraultzak –Kubakoak, konparazione– ez zuen etsairik falta, eta boltxebikeak zalantzan paratzen zituen bakoitzean, erresumin sor batek jaten zizkion erraiak. Italiarraren artikuluari esker, lente berriekin
|
ikusten
ahal zituen orain behialako kontu zaharrak, eta horregatik hain zuzen, luzatu zion zinemarako gonbita.
|
|
2009
|
|
|
Hasteko arrain gutti, eta zapore azkarrak. Pikantea ere jaten dute,
|
ikusten
ahal duzuen bezala. Emeki emeki ohitura ari naiz artzen.
|
|
|
Serio? Serio
|
ikusten
ahal nauzue ba programan. Kar kar kar.
|
|
|
Maisulan bat egitea fundamentuzko kontuak itxurazko errazkeria baten pean mozorrotzea da. Edonork batere problemarik gabe
|
ikusten
ahal duen pelikula da Gran Torino; antza, ez du beste munduko deus kontatzen; are gehiago, filmaren lehen partean Kowalski eta bere jokabidea gorrotagarri gertatuko dira maiz.
|
|
|
Jakinik Madriletik, Ajuria Eneko eta Moncloako giltzak eskura mantendu nahian, PSOEk Euskal Herriko hegoaldeari irtenbiderako urratsak egin beharrean
|
ikusten
ahal duela bere burua. Eta horretarako bideak jorratzeko prest egon daitekeela.
|
|
|
Genero guztiak bezala, honek ere baditu bere urrezko arauak: drama bai, baina ongi liseritzeko modukoa; familia osoa elkarrekin
|
ikusten
ahal duten filma izatea; bereziki, amarekin eta bikotekidearekin zinemara joateko aproposa besteak beste, ondorengo afarian eskatu beharreko ogitartekoa pentsatzeko aukera ematen duelako; politikoki zuzena izatea; eta amaieran zapore gozoa gailentzea.
|
|
|
Santio egunarekin Hernani aldera hartuko zuten goizetik, oilasko erdi bana gosari. Bihurgunea ongi begipean zuen pendizean jarriko ziren, autoek moteldu egin behar zuten, bertatik bertara
|
ikusten
ahal zituzten Constantini eta Goux lehian, De Buck ek gaizki hartu eta ipurdiarekin bazterra jo zuen hartan, anaia aurrenekoz eraman duen honetan. Amilka jaitsi dira denak, soldaduak eta motoristak ere berehala ditu gainean, autoak eztul batzuk egiten ditu, ezin du.
|
|
2010
|
|
|
Hori
|
ikusten
ahal duzu zuhaurrek. Uste dut.
|
|
|
haien azken robota. Memorioa dauka eta
|
ikusten
ahal duzuen bezala mugitu egiten da. Zortea ukanen dut denboratxo bat berarekin pasatzea.
|
|
|
Duela bizpahiru urte hasi nintzen segway en ibiltzen, probatu eta aunitz gustatu zitzaidan. Honat ekarri eta Ibardinen barna eta bertze lekuetan ibiltzen hasi nintzen; mendia
|
ikusten
ahal duzu nekatu gabe… Batek bizikleta zuela, bertze batek paintball, bakoitza bere aldetik ibiltzen zen jendea elkartu eta nolabait Auzoan bildu dugu eskaintza hori, hori da gure operazio zentroa eta hortik koordinatzen da, baina denen ekimena da». Doneztebeko Ameztia jatetxearen arrimoan Bertiz BTT mendi bizikleta zentrua osatu dute.
|
|
|
Berez hiru etxebizitza hituen, eta oraindik ere
|
ikusten
ahal dituk ateburuko harrietan dituzten zenbakiak: ezkerretik eskuinera, 9 Mariestebanbaita (ahoz Mà ¡ ixtamattià ), 10 Irripea (ahoz IrrÃpià ) eta 11 Berdabioa (ahoz Berdà ¡ biuà ).
|
|
|
Oren haietantxe, Mustafaren izpiritua oinazeon gainetik hegalka bezala joaten zen, deus guti iruditzen zitzaizkiolarik mundu honetako pairu eta atsekabeak, daitezen haren beraren, edo besterenak; alta bada, kean pulunpaturik, gertakari aisit eta deus garrantzirik gabeak irizten zien, zeren mundua gailur batetik bezala
|
ikusten
ahal baitzuen. Behere hartan zernahi gertatuagatik ere, zer zion berari, liburu zaharretako jainkoak iduri, zerutik haratago bere aisian zenari?
|
|
2011
|
|
|
Riosentzat oso baliotsua da sekuentzia hain handiak izatea, bizimodu aldaketen berri izateko aukera ematen baitute. Horri esker
|
ikusten
ahal dugu ingurune berdintsuan zelan bizi ziren hain desberdin, dio Riosek. Hau da, denboran zehar izan zuten bilakaera ikus dezakete.
|
|
|
Egun hartan, lagunak utzitako potina hartu eta uharte batera joan ziren eta biak, inguruetako herrixka bateko festetan dantzan, azkenekoz, hori artean ez bazekiten ere?, ibili ondoren. Ura begiztatzeko ertz ondoraino hurbildu beharra zegoen, hain zen itxia lainoa?, baina orduko irudiek garden eta bizi iraun dute bere oroimenean, eta begiak itxi eta aise
|
ikusten
ahal du arropak nola erantzi zituzten, hondarrean pilatuta utzi eta nola murgildu ziren uretan, larru bizirik. Kaioen txilioek baino ez zuten hango bakea urratzen.
|
|
|
hola izanen zela orai! Adina baitut,
|
ikusten
ahal dut azken 50 urte honetan zer iragan den, nola aldatu diren gauzak, ikusiz nola sortu den bai prentsa, bai irratiak, bai telebista eta horiek guziak, eta orai bai Internet eta nahi duzuna, eta euskara sartua dela denetan! Eta ezar ezazu zer zen duela berrogeita hamar urte!
|
|
|
Maisuak esertzeko eta esertzeko esaten zigun. Juan Javier eta biok idazmahaitik bertatik
|
ikusten
ahal genituen.
|
|
2012
|
|
|
Isidro" Lepanto" ko leihatila biribiletik zeru zirimolatsuari so dago; hodeiak jauzika bezala
|
ikusten
ahal ditu, uhinek ontzia koko azal antzora baitarabilte.
|
|
|
Hortaz, ez dago inor ere handik laster gertatuko dena
|
ikusten
ahal duenik. Zeren, berehala, arrano beltz bat handientsu dabil hegaka Martinen gorpuaren inguruan, piztia sarraskijaleak harengana hurbildu ez daitezen.
|
|
|
– Afera osoa begi kliska soilaz
|
ikusten
ahal dugu horrela.
|
|
2013
|
|
|
Erran bezala, Garcia de Gongora y Torreblancaren Historia apologetikoa liburu polemikoa izan zen, eta lan militantea. Eta testuan pixka bat sakonduz gero, militantzia horren nondik norakoak
|
ikusten
ahal ditugu. Eta azaleko antzekotasunak antzekotasun, urrun dago, zinez urrun, gaurko navarrismotik.
|
|
|
terminoa baliatzen du Modernismoak esaldiaren forma behartzeko duen joera deskribatzen duelarik. Izan ere, perpausaren logika hautsi nahi denean
|
ikusten
ahal ditugu puntuaziorik gabeko poemak, amaitu gabeko esaldiak, zangalatrauak, aditzik gabeko zatiak, lokailu ilogikoekin hasten diren ahapaldiak, eta abar.
|
|
|
Eskailera bat hartu eta, iritsi ziren harresi gainbidera eta gotorlekuaren itzulia egin zuten hiru dorreak eta bazterrak begiztatuz. Hortik ikuspegi harrigarria zen, bista urrun urrunera ekartzen zen eta udatiarrek
|
ikusten
ahal zituzten Mauleko hiria eta bere bazterrak ere. Egon ziren harresi gainean kasik oren bat gidariaren azalpenak adituz.
|
|
2014
|
|
|
hamasei urteko Otis Ormonde, zeinari institutuko bi urte geratzen baitzaizkio, eta G. Reece Stoddard, zeinak etxeko idazmahaiaren gainean zintzilik baitu Harvard-eko zuzenbide titulua; Madeleine Hogue txikia, zeinak ilea buru gainean bilduta baitarama bitxi eta deseroso, eta Bessie Macrae, denbora luzeegian, hamar urte baino gehiagoz? jai guztietako pipermina izandakoa; baina nahaspila ez du oholtzaren erdiguneak soilik osatzen, baizik eta hura guztia oztoporik gabe
|
ikusten
ahal duen jende multzoak.
|
|
|
Baporea marfilez bete, eta mordo bat ontzi gainean pilatu behar izan genuen. Hartara, berak
|
ikusten
ahal zuen, eta ikusi bitartean gozatu, zeren fabore horren estimazioak azkeneraino lagundu baitzuen. Entzun behar zenioten esaten:
|
|
|
Presioa handitu egin zen akademian. Orain arerioen aurpegiak
|
ikusten
ahal zituen. Baina zailena, benetako erronka, bederatzi hilabetez bere kideak ia ezer jaten ez zuela ez ohartzea izan zen.
|
|
|
Lina etxera bueltatzen, oinez, oraindik asfaltatu gabeko bidetik. Eskuinalde ospelean
|
ikusten
ahal zuten Zamuieneko borda zaharra. Bide nagusia hemendik igarotzen zen aspaldian, gutxi aldatu da, oraingoa estua da.
|
|
|
Frantxua Etxeberri ere halaxe zuten funditu. Txantxinek eta Arno Suertegaraik beilatokietarik
|
ikusten
ahal dute Frantxuaren gorpua oren honetan, aleman burdin hariei estekatua. Zenbat egun dira gorpua hor berean dela, haizeak jaka eta ileak astintzen dizkiola.
|
|
|
zabalagoarekin. Beraz, Ondarearen egunak baitira asteburu huntan, aise
|
ikusten
ahal dugu zer izan ditazkeen. Egia erran, holako egun batzuen egitarauan, zernahi gauza sartzen ere da!
|
|
2015
|
|
|
Berriz ere komunitatea eta sorkuntzaren arteko tentsioa
|
ikusten
ahal dugu puntu horretan, eta literaturaren autonomiaren bilatze bat.
|
|
|
Halako dekretuak indarrean jarriz gero, izan luke benetan betetzeko, eta ez paper batean idazteko eta gero betetzea borondatearen esku uzteko.Azken egunotan, PPko eta PSE EEko zenbait politikari euskararen aurrekontuak murriztearen alde agertu dira, euskararen egoera normalizatutzat ematen dutelako erakunde publikoetan. Hala da. Gaur egun indarrean diren hizkuntza politikekin, euskaldunok ezin dugu euskaraz bizi, eta hori gure egunerokoan
|
ikusten
ahal dugu. Bizkaian, Gipuzkoan eta Araban medikuarengana goazenean, Osakidetzak ez ditu hiztunen eskubideak betetzen beti; badira mediku euskaldun batzuk, baina oraindik ez dira horrenbeste.
|
|
|
Goiza isilean heldu zen, lapur baten modura sartuz gazteluko atetik. Ohartu nintzen ate ondoko gela hura
|
ikusten
ahal nuela. Zabala zen, sabai gangadun eta marmolezko zorukoa.
|
|
|
... eta orduan ohartu nintzen ateaz bestaldeko gela
|
ikusten
ahal nuela. Lepoa luzatuz, begirada eman nion.
|
|
|
Irudimenaren begiaz ia
|
ikusten
ahal nituen amerikar polizia haiek, Roma dendaren azpian zabaltzen zen korridore labirinto hartan barrena laguntzaz dena miatzen: hemen azukre zaku batzuk, han hainbat upel likore... haratago, haien argiek kobrezko hari bilgu handiak topatuko zituzten.
|
|
|
Berriro lotu gintzaizkion labirintoan zeharreko ibilbideari. Oraingoan, kandelaren argiari esker, korridoreetako horma biluziak eta harri beltzezko gangak
|
ikusten
ahal nituen. Izugarri zaharrak ziruditen, Erdi Aroari buruzko filmetan agertzen zirenak bezalakoak.
|
|
|
—Goazen gure zulora. Hemen prismatikoekin
|
ikusten
ahal gaituzte. Gaua heldu arte ezin gara zulo horretatik atera; ez ahaztu gero.
|
|
|
" Ama maitea. Alemaniatik idazten dizut dagoeneko, Bavaria eskualdeko herri batetik, eta mapan
|
ikusten
ahal duzun bezala, aski urrun hortik. Arras ederra duzu hau guztia, berde berdea eta oihanez josia, laketgarria da benetan; gure Baztan irudi.
|
|
|
Adin urtetsuan lo laburrak izaten gara, goizenean
|
ikusten
ahal dugu Lorea Gernika hendaiarrok eta beste edozein edonork Ondarraitzen joan jina egiten galtza piratek agerian uzten dizkioten aztalak uretan. Eta urteak ez ezik, loaren gaindia ez ezik, badauka Lorea Gernikak aztalak bezain sendoko arrazoi bat tenore honetan harearen gainean bakarrik promenatzeko.
|
|
|
" Itxaron iezadazu apur bat, ez naiz berandutuko!" idatzi duela uste du urrunagoko alargundu berriak. " Badakit berandu dela horrelakoak idazteko, baina idazten ari naiz edozelan ere" irudikatu du ordu honetan ilunabar oroz hemen barrena futinatzen
|
ikusten
ahal dugun nobelagile kanonikoak. Esaldi ona deritza, gutunketako ipuin baten hasiera izan liteke.
|
|
|
Nahiz jadanik Xinan esposatuak izanki! Bainan hola hurbil hurbiletik
|
ikusten
ahal zuten Frantzian nola egiten diren ezkontzak! Auzapezak utzi du hori egiterat eta gehiago dena berak ere parte hartu aldian bikote andana bat elgarretaraturik egiten ziren" ezkontza" faltsu horietan!
|
|
|
" Meurtriere"=" kanoi ziloa". Etxalde askotan ifar mendebalde aldera diren murruetan
|
ikusten
ahal ditugun leiho xerrendak dira meurtrière delakoak. Gezi-leiho edo itsu leiho bezala dira ezagutuak.
|
|
|
Uraren kudeantza plangintzaren karietara muntatua den galdeketari ihardestea. Biltzar Nagusitik lekora bakotxak
|
ikusten
ahal ukan du, ur haundiko arrainen beharrak errespetatuz, Etxauzeko eiherak nola ekoizten duen elektrika.
|
|
|
Hain xuxen Iruña aldean
|
ikusten
ahal zutelarik, aire gaiztoak funditu du Lekaroz gainekaldean, Legateko kaskoan, kokatu errepikagailua.
|
|
2016
|
|
|
Ezinbestean ikusezin, bai
|
ikusten
ahal nindutenen mesedetan, baina baita neure mesedetan ere. Ez nuke esango nirea etengabeko esposizioa denik, baina bai maiz xamarrekoa, eta tesia tarteko dela ez da erraz izango horri eustea.
|
|
|
Bada, Joanek Aitaren historia kontzatzeko izkiriatu testu hori ondoko orrialdeetan
|
ikusten
ahal duzu, irakurle. Kontuan izanik egungo euskara idatzia, ez zait egoki iduritu jatorrizkoa izkiriaturik dagoen gisan, gordinean, argitara ematea, bertzenaz, irakurlea ez bada holako testuetara jarria (eta irakurle arruntak ez du horretara jarria izan beharrik), zailtasunak sortzen baitira lasaitasunez konprenditzeko.
|
|
|
Elizaurreko bi argiak fonderian Donostiarako egin zituztenen sailekoak ziren, launa lanpara zeukaten eta dotore argitzen zuten. Bigarren solairuan zeuden eta aterkipean zetozenen aurpegiak ederki
|
ikusten
ahal zituzten. Prismatikoak zorrora.
|
|
|
Etzanik baldin bazaude euliren bat
|
ikusten
ahal duzu sabaian edo fluoreszentearen gainean bista ona edukiz gero, zokoak garbi ez badaude armiarma txipiren bat agian. Armiarmak geldoak dira eta euliak arinak, sobera arinak.
|
|
|
Azalduko da, azalduko da berriz nire arreba egoskorra, neu naiz orain sekretu handi baten jabe. Ohartu da nire begiok omatidioz beteak daudela, nire inguru guztia
|
ikusten
ahal dudala burua geldirik daukadala, liluratuta geratzen zait bekoz beko. Bai, ziur naiz laster azalduko dela kilo bat Fisherman’s Friend karamelurekin.
|
|
|
Marie Bidegain, prima, 1873an Bidarrai Galtzagorriko Jean Bidondorekin ezkonduko da. Marik ez zen urrun joan behar izan senarraren ezagutzeko, egun guztiz
|
ikusten
ahal zuen, mutil baitzen auzoko baserrian, Salaberrian. Jakin behar da Ameztoikoak urketa joaten zirela ene haur denboran oraino, agian mendeetako ohidura segituz, Salaberriaren gibelean den iturrira.
|
|
|
Azken egun hautan ohartu gira obra batzu egiten ari zirela lehengo Emak Hor salaren sahetsean. Gaur egun
|
ikusten
ahal dugu zer lan eremana izan den. Lau hondarkin ontzi, erdi lurperatuak, agertzen zauzku bistara, Eliza eta Plazako errotaren artean.
|
|
|
Zein dira udazkenean
|
ikusten
ahal ditugun txori migratzaileak?
|
|
2017
|
|
|
Irudien aldetik aldiz, formakinak errezki esplikatuak ahal izan dira horiei esker argiagoabaita. Hemen
|
ikusten
ahal dugu oro hitzean atzemana izan den alofonoetariko bat.
|
|
|
Trein bideetarik hurbil agertzen ziren noiztenka hiruzpalau kristau zuhaitzetarik dilindan, urkatuak. Horrela, treinetan zabiltzanek beren begiez
|
ikusten
ahal zuten zer gaztigu latzak ziren asmatuak kristauentzat, aldi bat gehiago. Orotara 200.000 kristau hil zituzten gobernutiarrek hamalau urtez, 1926tik 1940ra, mexikar erresuman.
|
|
|
Pantxoak, Hugo eta Nahia bere bi haurrekin, ateraldi andanaxka bat egin ditu jadanik, aldiz oraikoan bere baitarik aurkezten dauku" Anaitasunean" diskoa. Arbonan finkatua da, aldiz usu hunen aurpegi irribarretsua
|
ikusten
ahal dugu Senperen gaindi, familiako lotura asko badauzka. Kontzertua hasiko da 19: 30etan, sarrerako txartelak lekuan bertan aurkitzen dira 15 eurotan.
|
|
|
Lehen zatia historikoa da. Batez ere, Kantauriko arrantzari eta historiari buruz milaka tresnak
|
ikusten
ahal ditugu, besteak beste, nola den itsasoko merkataritza, Kantauriko historia eta kortsarioen armak eta istorioak. Bigarren zatian arrantza egiteko era ezberdinak ikusi ditugu, eta balearen arrantzako mundua, haien artean 11 metroko balearen hezurdura bat.
|
|
|
Museoak duela 8 urte ireki zituen ateak, turismo bulegoaren ondoan da, txikia da baina biziki interesgarria. 4 gela ezberdin ditu eta gela bakoitzean azaltzen digute pilota munduaren zati bat, adibidez, lehen gelan pilotaren historia, bigarren gelan nola egiten diren pilotak eta tresna ezberdinak, hirugarren gelan film bat
|
ikusten
ahal dugu pilotaren joko ezberdinekin, eta bukatzeko omenaldi bat pilotariei zuzenduta dugu. Gauza gehiago ezagutzeko zatozte eta bisita bat egin gure kirolarik famatuena ondo ezagutzeko.
|
|
|
Behin, etxe paretako argamasak agertu dituzte, eta pareta behereko harriak ere, lehen zitaizkeen moldean ezarririk. Xixelkariak harri horiek lantzen ditu, Euskal Herrian egiten denaren arabera, gure etxe zaharretan
|
ikusten
ahal ditugun idazki batzu lortuz. Atearen gainekaldean, familiaren izena emana da, euskal sinbolo batzuz apaindua.
|
|
|
Pompidou, Giscard, Mitterrand, Chirac, Sarkozy, Hollande, bakoitza bere nortasun bereziarekin. Gatazka frango ere sortu dira hautagaien artean, orai berean
|
ikusten
ahal dugun bezala. Irratiek, egunkariek eta astekariek lan hortan parte hartzen dute, zenbaitek arras bortizki.
|
|
|
Begiak hetsik
|
ikusten
ahal dut udako zeru gorria
|
|
|
Gutarik ainitzek nahi ditugu atzeman gure sustraiak, nun bizi ziren gure arbasoak. Ondoren, gure gurasoak, birraitatxi, birramatxi hobeki ezagutuz,
|
ikusten
ahal ditugu haiengandik eskuratu ditugun balioak, gure nolakotasuna, gure gizatasuna. Gisa hortan guhaur nolakoak giren uler dezakegu.
|
|
2018
|
|
|
Zuberoako neskatilak Parisera joan ohi ziren neskame eta Margitak korronte horri jarraitu baino ez zukeen egin. Bahiketa istorio hauetan auzoen harremanetako alderdi berezi bati buruzko gogoeta
|
ikusten
ahal dugu: bortxaketak eta haien ondoriozko jaiotzeak eta ihesak, egiazki gertatuak eta ezagunak, naski.
|
|
|
Preseski, mitologia ere sinboloek osatzen baitute, hartan emazteek zer diren aztertzean
|
ikusten
ahal dugu zer leku duten gure tradizioko irudimenean. Horren bidez hobeki igartzen dugu non diren gure kulturako eta jendarteko oztopoak, zergatik hain gogor irauten duten.
|
|
|
[?] adinak bata dakar, eta honekin badator bestea ere. Modu berean,
|
ikusten
ahal dugu askatasun naturala eta gurasoekiko lotura elkarrekin bateragarriak direla, eta biak printzipio berean oinarritzen direla. Haur bat libre da bere aita ere badelako; aitaren arrazoiari esker, honek gobernatuko du haurra, berak ere entendimentua lortzen duen artean.
|
|
|
Eguraldia ezinago ederra zen.Vignemaleko gailurra, Gers-ekoa, Orhi, Zuberoan, eta Larhun, Donibane Lohizuneren goiko aldean, Pirinioetako gune gorenak dira, zeinen katea iduri baitu kantabriar golkorantz apaltzen dela, bat batean atzera egin eta Gipuzkoaren alde barnera ihes joateko.Mendi urdintsu horien metatze bihurria eta arkitektura bitxia miresten nituen, ikuspegiak begietara hurbiltzen baitzizkidan. Horien gailurren koskak
|
ikusten
ahal nituen ostertz lasai batean, xeheki moztu eta garbiro marrazturik. Une batez ene aitzinean
|
|
|
Hola mintzatzean, kontrabandistak so sarkorrak igortzen zizkidan. Barkatu, jauna, mila aldiz barkatu:
|
ikusten
ahal gaituzte, baina segur ere ez entzuten. Zure hegatsek erakusten didate txori bat, ez, ni bezala, artoa ehiztarien tiroen artean bilatzera beharturik.
|
|
2019
|
|
|
Adibidez Ezpeletan 1814an 25 hiltzetik 90era pasatzen gira, Itsasun 40tik 94ra, Saran 50etik 125era, Senperen 50etik 99ra, Urruñan 63tik 132ra, Azkainen 21etik 83ra, Donibane Lohizunen 76tik 243ra, Hendaian 9tik 18ra, Bidarten 22tik 64ra, Ziburun 32tik 140ra, Kanbon 22tik 140ra, Arbonan 8tik 38ra, Hatsun 10etik 28ra, Larresoron 17tik 33ra, Mugerren 33tik 76era, Hazparnen 90etik 254ra... eta Baionan 1811n 975 lagun hil ziren, hiru urte berantago, hau da, 1814 urtean 3274 lagun. Amaigabeko zerrenda honetako datuei jarraiki, argi eta garbi
|
ikusten
ahal dugu milaka direla Iparraldean hil zirenak. 4000 edo 4400 inguru kalkulatzen dugu gaur.
|
|
|
Riosentzat oso baliotsua da sekuentzia hain handiak izatea, bizimodu aldaketen berri izateko aukera ematen baitute. " Horri esker
|
ikusten
ahal dugu ingurune berdintsuan zelan bizi ziren hain desberdin", dio Riosek. Hau da, denboran zehar izan zuten bilakaera ikus dezakete.
|
|
|
Infanteriari dagokionez, izerdia idolaz dariela alde batera utzirik, ez dira kexatzen, baina, hala ere, denak atea noiz irekiko zain dauden bitartean, oinezkoek hauxe pentsatzen dute, alegia, horrenbeste neke eta gero, lasterbidez ibiliz, gaitza litzatekeela gainera borrokan egin behar izatea apurtxo bat. Mogueime hemen dago, destakamenduan joatea egokitu zaio, eta aurrean, artzapezpikuaren ondoan, Mem Ramires ere
|
ikusten
ahal dugu, kasualitate interesgarria da Santaremeko gertaerako bi protagonista nagusiak elkartu izana une historiko honetan ere, biak garrantzi berekoak gertaera haren bukatzeko moduan, bietatik zeini egokitu zitzaion bestearen astoarena egitea behin betiko jakiten ez dugun artean bederen. Mintzaldi honetara etorri den jende guztia portugaldarra da, erregeari ez zaio ongi iruditu ultimatuma ematera joateko atzerriko jendeaz baliatzea indarra areagotzeko, nahiz eta, bide batez esan dezagun, zalantza handiak dauden Bragako artzapezpikua gure odol lusitaniarrekoa zenaz bezainbatean, baina, tira, garai haietan ere hasia zen gaur den egunera arte gorde dugun fama, kanpoko jendea atseginez hartzearena, alegia, eta haien artean karguak eta prebendak banatzearena, eta On João Peculiarrek, bere aldetik, hartua biderkaturik ordaindu zuen, aberriari eginiko zerbitzuetan.
|
|
|
Raimundo Silvak ez zuen gehiegi itxaron behar izan, hiru, lau minutu, beharbada ezta hori ere. ...en gorde bulego honi buruzko lehenagoko gomutarik, segurutik administrazio zerbitzuei atxikia egongo zen azken garaietako aldaketak gertatu aitzin, oraintxe konturatzen da, harriturik, Maria Sara doktoreak deitu zioneko irudirik ere ez duela gorde, ez zen gogoratzen, esaterako, ordurako arrosa zuri bat duen loreontzi hori mahai gainean ote zegoen, eta horman erregistro ohola ote zegoen, non, orain
|
ikusten
ahal zuen, bere izena irakurtzen baitzen, goiko lerroan, eta azpian argitaletxean lan egiten duten gainerako zuzentzaileena, guztiek dituztelarik, ondoko laukitxoan, beren titulu eta daten laburtzapenak, seinale koloreztatuak, nolabaiteko zuzentzaileen hiriaren mapa bat, sei dira bakarrik. Irudika ditzakegu, nor bere etxean, Castelon, Avenidas Novasen, Almadan edo Amadoran, agian, edo Campo de Ouriquen, edo Graçan, liburu baten proben gainean makurturik, irakurriz eta zuzenduz, eta Maria Sara doktorea haien gainean pentsatuz, data bat aldatuz, berde bat paratuz urdin bat zegoen lekuan, gutxi barru ez die izenei garrantzirik emango, bere baitan ideiak, elkarketak, erreflexuak piztuko dituzten trazadura grafikoak baizik ez dira izango, baina oraingoz, izen horietako bakoitzak bereganatu behar den informazio bat ordezkatzen du, lehen Raimundo Silva, gero Carlos Fonseca, Albertina Santos, Mário Rodrigues, Rita Pais, Rodolfo Xavier, organigrama bat denez gero normala litzateke hurrenkera alfabetikoan egotea, baina ez daude gisa horretan, ez horixe, eta horren arrazoia erraz ulertzekoa izatea litekeena da, agian koadro hura osatu zen unean bera izango zen doktorea gehien kezkatzen zuena.
|
|
|
Azalpen horretan erraz
|
ikusten
ahal dugu gure burua horrelako egoera batean sarturik: eskua gure aldera astinduz, lagunari etorri!
|
|
|
Alor honetako emaitzetan ederki
|
ikusten
ahal dugu Bigarren Burguan ekoiztu zituzten adizkien eragina: aipatu dugu da, du adizkiek dut, duk eta dun asmatzeko izan zuten eragina; eta orain aipatu behar dugu gara eta zara asmatzeko dira adizkiarena.
|
|
|
Taulari begira,
|
ikusten
ahal dugu aditz pertsona hauetan dagoen hutsune adierazgarria; izan ere, agerian uzten du nork bere buruari agindua ematea hutsala dela. Dena den, hizkuntzen historian holako formak indarrean egotea denbora kontua izan zen:
|
|
|
Baldintza ri emandako begiradarekin ikusi dugu, argi eta garbi, bazterketak egiten jarraitzeko gure ikerketaren hasieran jarritako kondizioak betetzen direla. Baina, behin eta berriz euskal baldintza goraipatzen baldin badugu, ez da horregatik soilik, baizik eta baldintzaren alorrean ere
|
ikusten
ahal dugulako, nahiko ongi gainera, behar dugun perspektiba gauzatzen dela. Izan ere, ez alegiazko baldintzaren garapena eta alegiazkoarena hor dauzkagu.
|
|
|
Baldintza esaldiak, lehenengo kotatik Axularren esaldira iritsi arte, euskararen garapenarekin batera garatu dira. Non
|
ikusten
ahal dugu hobe, beraz," hizkuntzatik atera gabe" Axularren eta Etxepareren arbasoak mailaz maila euskara garatzen ibili zirela?
|
|
|
Hitzak sortu eta erabili ahala, beren funtzioa asmatu ahala, esaldi desberdinak gauzatzea lortu zuten. Eskema honetan, beraz,
|
ikusten
ahal dugu gure historiako norabidea, hasiera ezezagun batetik gure menderaino eramaten gaituena.
|
|
|
Oihenartek euskararen gramatika azaltzerakoan," De la conjugacion impropia" delako horretan (guk hemen konjugazio perifrastikoa deitzen dugu), ko eta en hizkiak ematen ditu; eta gure taulan baldintzazko ondorioetan agertzen diren paradigma berberak
|
ikusten
ahal ditugu han ere.
|
|
|
Ekintza hau, eman aditzarena, giza historian presente egon da betidanik; are gehiago, animalien portaeran
|
ikusten
ahal dugu ekintza bera, adibidez, txori batek bere txitari janaria ematean. Ekintza horretan daude aipatu behar ditugun hiru elementuak; txoria (emailea), txita (hartzailea) eta janaria; baita azpimarratu nahi duguna ere:
|
|
|
Bi aditz pertsonak baino ez zitzaizkien falta sail osoa osatzeko; baina, oraingo honetan, ginen eta zinen adizkiek,
|
ikusten
ahal duzun bezala, pertsona izenordainen markak izan ezik, ez dute pluralizatzaile gehiagorik izaten. Honetan ere ZEN izan zen emaile eta hauxe izan zen egin zutena:
|
|
|
Bere erabilera, beraz, ez da berria. Hala ere, kasu honetan, subjuntiboaren ikurra da. zu2 pertsonaren marka, eta horrez gain, 2 pertsona izenordainaren marka; laguntzailearen amaieran kokatuta, taulan
|
ikusten
ahal dugun bezala, NORK ena da. Subjektu agentearen marka. io 3 pertsonaren marka, laguntzailearen erdian kokatuta, NORI rena da.
|
|
2020
|
|
|
Zenbait etxetan tarantulak eta antzeko armiarma handi higuingarriak ikusten ahal dira. Muskerrak, kaiman kumeak, urtxintxak eta horrelakoak, gero eta gehiago
|
ikusten
ahal ditugu, eta baita urrundik ekarritako era guztietako sugetzarrak ere.
|
|
2021
|
|
|
Bi gertakizun horiek kontatzen dituzten bi pasarteak ontsa leituz laur Ebanjelioetan,
|
ikusten
ahal dugu ez dela egia: Erramuz ohoratu zutenak bere dizipuluak zituen, ostirale sainduko etsaiak aldiz Tenploko enplegatuak, apez nagusiek xaxaturik, haxiturik, bulkaturik, argi eta garbi.
|
|
|
Kasu berezi bat ditakeena, Emmanuel Macron lehendakaria: ez da oraino hautagai bainan bozketa karraskan ibilki, egun guziz
|
ikusten
ahal dugun bezala. Aipaldi gehiena ukaiten dutenetan, Eric Zemmour berriketaria, dena ziminokeria ari dena!
|
|
|
Gure erakasleak gutaz biziki harro dira! Gure bideoak eskolako Facebook orrialdean
|
ikusten
ahal dituzue" Aiherrako Eskola Libroa" edo webgunean https:// ayherre. toutemonecole.com.
|
|
|
Bidez bide ibilki denak nun nahi
|
ikusten
ahal ditu, gero eta gehiago naski, radar dekako horietarik, untsa polliki ezarriak auto eta motoak hein bat arraposki ibiltzeagatik. Batto bazen Donibane Lohizunen, Azkaine alderat ateratzeko gune batean.
|
|
|
Gizakiok Andoni maite dugu; Andonirekin bizi gara; Andoniren etsaiak dira horiek eta abar. Orobat, honako perpaus pareetan ere paralelotasuna ongi
|
ikusten
ahal dugu: Gu elkarren ondoan gaude/ Gu Andoniren ondoan gaude; Zuek elkarrekin joango zarete/ Zuek Andonirekin joango zarete.
|
|
|
Honi erreka esaten ahal bazaio, furgona erreka joa da (K. Izagirre); Agian haren edukiak argi izpiren bat ematen ahal ziok nahaspila honi (Epaltza); Derradan hasteko txukun janztea atsegin dudala, berorrek
|
ikusten
ahal duenez (Jon Muñoz).
|
|
|
34.5.2.3g Baldintzazko perpausetan alegialdiko ahalezko adizkerak ere erabil daitezke (ikus balezake, ikus ahal baleza,
|
ikusten
ahal balu, ikusi ahal izango balu). Gorago erakutsi bezala (§ 26.6.3.1b), [aditzoina+* edin/* ezan] ahalezko adizkeraren ezaugarrietako bat ke morfema eramatea da, eta horrelako adibide batzuk agertzen dira tradizioan:
|
|
|
(Zubizarreta); Ur freskoak jabalduko ahal du buruko min arraro hori (Askoren artean); Nere hesiak iraunen ahal du nik bezenbat! (Barbier); Jainkoak
|
ikusten
ahal du! (Hiriart Urruti).
|
|
|
Hemen biak batera
|
ikusten
ahal ditugu: Hik heure buruaz testifikatzen duk, hire testimoniajea ez duk sinesteko (Leizarraga).
|
|
|
Espezien zoko handienetako batean sartu zirela nabaritu zuten airean usain min sarkorragatik. Espezie koloretsuak imajina ezineko aniztasun eta ugaritasunez
|
ikusten
ahal zituzten postuetan. Zaku handi irekietatik espezie gorri sorta zabalak ikusten ziren, batzuk ezagunak:
|
|
|
Ez diot gogorarazi behar Irakaskuntza Publikoko Batzorde Probintzialeko nire kide izaera, otoi eskatzeko berorri zigorrik ez ezartzeko delako mutikoari eraztuna galdu duela-eta, ezta ere guztiaren jakitun diren aita amei ordezko dirua eskatzeko,
|
ikusten
ahal du eta berorrek mutikoak eraztuna ez edukitzearen errua ez dela horiena. Nire ekintzaren erantzule, legokiokeenaren aurrean, neu egiten naiz".
|
|
|
Biribilkiak beren arerioen lurraldean ere agertzen dira: Erdi Aroko kodex luxuzkoenak apaindu zituzten miniaturetan ere
|
ikusten
ahal ditugu.
|