|
2010
|
|
|
Oren haietantxe, Mustafaren izpiritua oinazeon gainetik hegalka bezala joaten zen, deus guti iruditzen zitzaizkiolarik mundu honetako pairu eta atsekabeak, daitezen haren beraren, edo besterenak; alta bada, kean pulunpaturik, gertakari aisit eta deus garrantzirik gabeak irizten zien, zeren mundua gailur batetik bezala
|
ikusten
ahal baitzuen. Behere hartan zernahi gertatuagatik ere, zer zion berari, liburu zaharretako jainkoak iduri, zerutik haratago bere aisian zenari?
|
|
2011
|
|
|
Maisuak esertzeko eta esertzeko esaten zigun. Juan Javier eta biok idazmahaitik bertatik
|
ikusten
ahal genituen.
|
|
2012
|
|
|
Isidro" Lepanto" ko leihatila biribiletik zeru zirimolatsuari so dago; hodeiak jauzika bezala
|
ikusten
ahal ditu, uhinek ontzia koko azal antzora baitarabilte.
|
|
|
Hortaz, ez dago inor ere handik laster gertatuko dena
|
ikusten
ahal duenik. Zeren, berehala, arrano beltz bat handientsu dabil hegaka Martinen gorpuaren inguruan, piztia sarraskijaleak harengana hurbildu ez daitezen.
|
|
2014
|
|
|
Lina etxera bueltatzen, oinez, oraindik asfaltatu gabeko bidetik. Eskuinalde ospelean
|
ikusten
ahal zuten Zamuieneko borda zaharra. Bide nagusia hemendik igarotzen zen aspaldian, gutxi aldatu da, oraingoa estua da.
|
|
2015
|
|
|
—Goazen gure zulora. Hemen prismatikoekin
|
ikusten
ahal gaituzte. Gaua heldu arte ezin gara zulo horretatik atera; ez ahaztu gero.
|
|
|
" Ama maitea. Alemaniatik idazten dizut dagoeneko, Bavaria eskualdeko herri batetik, eta mapan
|
ikusten
ahal duzun bezala, aski urrun hortik. Arras ederra duzu hau guztia, berde berdea eta oihanez josia, laketgarria da benetan; gure Baztan irudi.
|
|
2016
|
|
|
Bada, Joanek Aitaren historia kontzatzeko izkiriatu testu hori ondoko orrialdeetan
|
ikusten
ahal duzu, irakurle. Kontuan izanik egungo euskara idatzia, ez zait egoki iduritu jatorrizkoa izkiriaturik dagoen gisan, gordinean, argitara ematea, bertzenaz, irakurlea ez bada holako testuetara jarria (eta irakurle arruntak ez du horretara jarria izan beharrik), zailtasunak sortzen baitira lasaitasunez konprenditzeko.
|
|
2019
|
|
|
Azalpen horretan erraz
|
ikusten
ahal dugu gure burua horrelako egoera batean sarturik: eskua gure aldera astinduz, lagunari etorri!
|
|
|
Alor honetako emaitzetan ederki
|
ikusten
ahal dugu Bigarren Burguan ekoiztu zituzten adizkien eragina: aipatu dugu da, du adizkiek dut, duk eta dun asmatzeko izan zuten eragina; eta orain aipatu behar dugu gara eta zara asmatzeko dira adizkiarena.
|
|
|
Taulari begira,
|
ikusten
ahal dugu aditz pertsona hauetan dagoen hutsune adierazgarria; izan ere, agerian uzten du nork bere buruari agindua ematea hutsala dela. Dena den, hizkuntzen historian holako formak indarrean egotea denbora kontua izan zen:
|
|
|
Baldintza ri emandako begiradarekin ikusi dugu, argi eta garbi, bazterketak egiten jarraitzeko gure ikerketaren hasieran jarritako kondizioak betetzen direla. Baina, behin eta berriz euskal baldintza goraipatzen baldin badugu, ez da horregatik soilik, baizik eta baldintzaren alorrean ere
|
ikusten
ahal dugulako, nahiko ongi gainera, behar dugun perspektiba gauzatzen dela. Izan ere, ez alegiazko baldintzaren garapena eta alegiazkoarena hor dauzkagu.
|
|
|
Baldintza esaldiak, lehenengo kotatik Axularren esaldira iritsi arte, euskararen garapenarekin batera garatu dira. Non
|
ikusten
ahal dugu hobe, beraz," hizkuntzatik atera gabe" Axularren eta Etxepareren arbasoak mailaz maila euskara garatzen ibili zirela?
|
|
|
Hitzak sortu eta erabili ahala, beren funtzioa asmatu ahala, esaldi desberdinak gauzatzea lortu zuten. Eskema honetan, beraz,
|
ikusten
ahal dugu gure historiako norabidea, hasiera ezezagun batetik gure menderaino eramaten gaituena.
|
|
|
Oihenartek euskararen gramatika azaltzerakoan," De la conjugacion impropia" delako horretan (guk hemen konjugazio perifrastikoa deitzen dugu), ko eta en hizkiak ematen ditu; eta gure taulan baldintzazko ondorioetan agertzen diren paradigma berberak
|
ikusten
ahal ditugu han ere.
|
|
|
Ekintza hau, eman aditzarena, giza historian presente egon da betidanik; are gehiago, animalien portaeran
|
ikusten
ahal dugu ekintza bera, adibidez, txori batek bere txitari janaria ematean. Ekintza horretan daude aipatu behar ditugun hiru elementuak; txoria (emailea), txita (hartzailea) eta janaria; baita azpimarratu nahi duguna ere:
|
|
|
Bi aditz pertsonak baino ez zitzaizkien falta sail osoa osatzeko; baina, oraingo honetan, ginen eta zinen adizkiek,
|
ikusten
ahal duzun bezala, pertsona izenordainen markak izan ezik, ez dute pluralizatzaile gehiagorik izaten. Honetan ere ZEN izan zen emaile eta hauxe izan zen egin zutena:
|
|
|
Bere erabilera, beraz, ez da berria. Hala ere, kasu honetan, subjuntiboaren ikurra da. zu2 pertsonaren marka, eta horrez gain, 2 pertsona izenordainaren marka; laguntzailearen amaieran kokatuta, taulan
|
ikusten
ahal dugun bezala, NORK ena da. Subjektu agentearen marka. io 3 pertsonaren marka, laguntzailearen erdian kokatuta, NORI rena da.
|
|
2021
|
|
|
Biribilkiak beren arerioen lurraldean ere agertzen dira: Erdi Aroko kodex luxuzkoenak apaindu zituzten miniaturetan ere
|
ikusten
ahal ditugu.
|
|
|
XIX. mendean, arkeologoek eskaiola injektatu zuten gorpuek errautsetan utzitako mamu hutsuneetan. Eskaiolazko molde horiei esker betikoturik
|
ikusten
ahal dugu zertan ari ziren ponpeiar haiek beren bizitzako azken unean: bikote bat besarkada hilezkor batean bilatzen ari da babesa, gizon bat bakarrik hiltzen ari da burua esku artean sarturik duela, txakur etxe zaintzaile bat ero moduan dabil uhaletik askatu nahian, neska asaldatu bat babestokia bilatzen ari da bere amaren altzoan haren sabelera itzuli nahiko balu bezala.
|