2002
|
|
Gisa huntaz mintzatuki bidean iarri ginan, eta bere egoitzean ediren genuen Antiphon: nekhazale bati, atontzekotz, uhel bat emaiten
|
ikhusi
genuen. Alderagin zeraukon gizon hari; bere anaiek gure agerraldiaren berri eman zeraukoten, eta Antiphonek, nire lehengo ethorreraz orhoiturik, ezagutu egin ninduan eta agurregin.
|
|
Par. Bainan,
|
ikhusi
genuanez, berdina bataren naturaleza berezikoa da.
|
|
Par. Batak, zinez, bere izate osoan dela iduri duela
|
ikhusi
dugu.
|
|
Par. Bata, badela eta eztela
|
ikhusi
eztugua?
|
|
Par. Ezten bata, halaber, higian delakoan ageri izan zaiku,
|
ikhusi
dugunez, izaitetik ez izaitera aldatzen baita.
|
2007
|
|
Jesusek beraz, Martha eta Maria
|
ikhusi
zituenean nigarrez, eta haiekin ethorri juduak ere nigarrez, barnea laztu zitzayoen, eta kantitu zen, eta erran zuen: non ezarri duzue?
|
2008
|
|
Beste gauza bat ere badago, zuberotarrak baduela bere fonetika bereizia, azen tu tonikoa badu españolaren antzekoa, gaztelaniaren antzekoa, gero badu fonetismo batzuk irakatsi behar direnak eta oraindik hasi ez direnak idazten: kontsonante aspi ratuak erabiltzen dira, ikhasi> eta
|
ikhusi
, > apheza> eta horrelakoak erabiltzen dira normal eta ez dira galdu horik. Gauza bat ari da sartzen zoritxarrez eta hori Iparralde guztian gertatzen da:
|
|
Hitzaurrean> (25.o.) ütsüer
|
ikhusi
egarrian.
|
2009
|
|
Hetzaz erran ahal diteke bere moldean, Iondone Paulok zeruko loriaz erran zuena: Eztu egundaiño nehork
|
ikhusi
, ez enzun, eta ez gogoan iragan, nolakoak izanen diren?. Suaz, esaterako,, eztezazula ez pensa, ifernuko su hura, hemengo su hauk bezala izanen dela.
|
|
Guc ere Errege edo Enperadore bat bagindu gidaritaco! Bainan, ehun bat urthe huntan, Frantzia gaichuac
|
ikhusi
ta hirur erreboluzione izigarriez bere Erregue edo Emperadore maiteac desterratuac, eta heien plazan hirur Errepublica. Bethi eta bethi Frantziaren caltetan izan da ezic Errepublicac ez daucu ekharri nahaskeria, inyustizia eta miseriaric beizic».
|
2010
|
|
Bilho holli, larru xuri eta begi ñabarra. Nik
|
ikhusi
artzaiñetan zu zira ederrena: Eder izateko aments Agot izan behar da?
|
|
" Dudarik eztuzu, hanitxentzat, mundu hau ifernu bat eta Purgatorio bat bezala dela; nik aldiz mundu huntan nahi nikezu
|
ikhusi
gizonen artian egiazko aurhidetarzun bat, justizia bardin bat, libertate perfeit bat". 866
|
2011
|
|
Hardezagun* eondokoetagainerakoaurrizkigabekoerroenlehenkontsonantearenkasua:/ b/,/ g/ eta/ d/ aurkitzenduguhoretabaita/ th/ eta/ kh/ ere (ez/ p (h)/ arrazoiezagunengatik); ebili,* edin,* edun, ethorri,
|
ikhusi
, ekharri, etab.Bidebatez, ezda/ l/ ez/ n/?, 124bainabai/ r/ eta/ rr/: eroan, irudi, errun, erran, etab.125Ezda, eho rensalbuespenbakarrarekin?/ h/ rikere.126
|
|
Gizonaren jakintza/ itsasoko uin bat bezelakoa/ bethi beko lurretan./ Nihork eztaki zein dan/ Ta suntzitzen da
|
ikhusi
banno lehen.// Ezereztik gathorrtza?/ ezer ezkera?/ ezerezerat gohaz/ zer da biziau/ gezurr bat baizik?/ Guztia gezurra da;/ dena irudia;/ eztagoz ez gizonik;/ ez arimarik;/ dena atzipea da (Krutwig, 1949).
|
|
Frantses horren ondotik jaun Presidentak erran ditu zombeit hitz eskuaraz, eta
|
ikhusi
duke berehala ichildu direla mihi guziak, begi beharriak aldiz haren alderat itzuli zabal zabala".
|
2012
|
|
« Argizagiak argitzen dizü/ Gaiaz zoharbi denian. / Nik
|
ikhusi
dit ene maitia/ Dantzan plazaren erdian;/ Izar eder bat üdüri zian/ Beste ororen artian». Argizagi bat gehiagok argitzen du kantuaren lurraldea ostiral gauaz geroztik.
|
|
Nik kriminal elheberriak asko maite ditut, eta maiz irakurtzen ditut, batez ere ingelarazkoak (frantzes eta germanarazko zenbait ere bai), eta gauza hon da sail horrek ere bere lekhua izaitea euskal idazkuntzan izuzko iphuinak (Poe, Le Fanu, James eta bertze britaindar idazleek asmatuen heinekoak) ere
|
ikhusi
nahi nituke gure mintzoan. Beharbada behin hasiko naiz holako zenbaiten idazten...
|
|
Haur naikhoa da. Bethi bertzeen nokhuak eta nothak ezagutu,
|
ikhusi
, jakin nahi ditugu, ez al ditugu nokhurik, thonarik. Ez othe dago gu gan Batalohitzen duen thona?
|
2016
|
|
batzuek nahi lituzkete dretchoak kargatu estranyeriatik heldu diren bihi, arno eta azienden gainean; bertzek galdetzen dute laborantzako lurren gaineko zergak ttipitzea. Horiek guziak onak dire eta nahi gintuzke
|
ikhusi
finki entseiatzen! Bainan dire bertzek egin beharrikakoak, eta mundu huntan, nahi denean erreusitu, bakhotxak hoberenik du bere gainean kondatzea.
|
|
eskuarazko liburuek, denbora hotan ederki eta nasaiki agertzen diren liburuek. Bretainako eskualdetan gaindi ibilia naiz demboran, eta nola Bretaniak mintzaya bat baitu gurea bezala zaharra eta alde guziz ederra, mintzai hortako gizon jakintsunenak
|
ikhusi
nahi izan ditut. Gu uzkur bezain hek erne ete lehiatuak dire.
|
|
" Zaharren eredura, etzen egundaño eskualde huntan agertu Pelloren hiñeko alfer, sabelkoi eta zirzill osorik. Berrogei eta hamar urtetarat heldua zen ja, eta inhork etzion oraño eskuetan
|
ikhusi
funtsezko lanabesik. Bañan pertola, sare hertsiegidun, letoñezko herbi arte, molde guzietako segada, hitz batez, zillegi etziren tresna guziak zaizkion maita eta artagarri".
|
|
sukaldea kestatzen zaukun eta eztula dautzarazten. Zuen artean badietzke nik bezala arrachin argia
|
ikhusi
dutenetarik. Zertako bada orai eletrika duzue argia?
|
|
Oraino samin gelditzen baitzazkiote zombaiter, aski dukete hiruretan hogoi degretako alkolarekin thorratzea dithia, gero buatarekin chukhatuz. Ez balimbada oraino aski eta dithiak oraino gorri eta samin balimbadaude bulhar emaite artetan,
|
ikhusi
ondoan behar dira erhauts batekin gochatu eta erhauts hori kenduko da, berriz bulharra eman aitzinean, ahal bezain ontsa, ur erakitiarekin. Erhautsa eman gabe, da biziki ontsa chukhatu dithi punta eta inguruak, zeren humitasunak baititu dautzarazten urradurak eta erdiatzeak".
|
|
Phasatu nintzan, zilhua tapatu. Alemanak ondo ondoan ziin eta
|
ikhusi
zuten zilhua tapatia.
|
|
Gelditu ginen etxe zahar baten aintzinian. Leihotik
|
ikhusi
nien mediku bat. Gizon ederra.
|
|
Burian hartia niin: " Behauk
|
ikhusi
, Gohonetx izanen duk menturaz, izorratuko hu. Batee ez dauk emanen phentsioneik, bana." Juxtu juxtia Gohonetx hatxeman nien.
|
|
Juan beste batetaat eta ez zela han ee. Bethi ondoko borthan" Deurriak eremanen ditik ba botiga horiek guziak!" Zer nahi
|
ikhusi
ginien mila libera horiek ezin hunkiz. Gerlatik sarthu eta zer egin zinien, Etxen egon, muthil juan ala?
|
|
Denak dilindan. Artzainak
|
ikhusi
nintien, batzu niarrez. Ezterentzubi Aphetxekua gelditu zen.
|
|
Khusi nien juiten ee Ainhiza Munhoko premia. Bestiak ere baziin frango bana nik ez niin funtsezko besterik
|
ikhusi
, ez peinitzan bethi bide gainian ni ere. Mendian ez zen jende handirik ikhusten. Horiek juan eta ez zen gizonik etxetan.
|
|
Ez ziin nehork biziki khasurik egiten tarrapataka ari zelarik botia. Bethi musika bera baitzen han. Alemanik
|
ikhusi
duzia hurbiletik. Ala urrunetik bakharrik?
|
|
Alemanak? Alemanak
|
ikhusi
tuu ba, zonbait aldiz aski hurbiletik ere ba. Bortxatiak!
|
|
Ekharri gintien heek phuska bat gibelerat. Hor
|
ikhusi
dut gerla denboran ikhusi dutan kolpaturik handiena. Han zoon, hilen hiz, ez hiz hilen. errenditzen ziren.
|
|
Ekharri gintien heek phuska bat gibelerat. Hor ikhusi dut gerla denboran
|
ikhusi
dutan kolpaturik handiena. Han zoon, hilen hiz, ez hiz hilen. errenditzen ziren.
|
|
Norat ari nintzan. Etxekuak nahi nintiila
|
ikhusi
. Bainan permisionia Baionako zela.
|
|
Baionetak sarthiak. Eta terriblia, ene Donoztiriarra eta axuant xefa han
|
ikhusi
nintiin lurrian, baioneta hemendik sarthia. Nigarra eskapatu zautan.
|
|
Berriz treinetan sarthu eta juan Belgikarat. Han ikusi gintiin jaun horiek. Nun
|
ikhusi
zinuzten Alemanak lehen aldikotz?
|
|
Hementxe xirrixta bat ukhan niin, obuz eklata edo zerbeitek egina. Odola ekhartzen niin preso hartzeko egunian, bainan ez niin beste jeusik ukhan. Lagunak hilak eta kolpatiak
|
ikhusi
dituzu zure onduan?
|
|
Harat juan ginen lehenbiziko aldian, denak, konpainia guzia, hilen erreplazatzeko. Elgarretarik separatu gintuzten. Oroit zirea sua
|
ikhusi
zinuen lehen aldiaz, tiroak eta?
|
|
Bakharrak ba! Bakharrak
|
ikhusi
ditugu hiltzen! Bakharrak ba gaizuak!
|
|
Ez zen egiten ahal, bainan ekarri nuen hura nik, eta gogotik ekarri gaizoa. estekaturik. Zoziza bat phasatu zen eta hartarik
|
ikhusi
zuten nun zien eta tiran hasi ta kolpatu zaldiak eta guziak. Xehatu zituzten orduan.
|
|
Ekharri nuen. Axuant mierda batek
|
ikhusi
. Izena galde egin.
|
|
Ez ginen edaterat libro, denak phozoinatuak baitziren. Bakharrak
|
ikhusi
ditugu egarriarekin gehiago ezin egonez, karrerat ur xuria egin eta haren edaten. Bakharrak ba!
|
|
Miatu ditugu han bazter guziak bizpahiru Eskualdunek. Eskualdun izenak, bakharrak
|
ikhusi
ditugu, bainan harenik ez. Ukharetan baginuen plaka.
|
|
Rhin pasatu genuen bestalderat eta han herri txiki batetan gelditu ginen. ziluan sartzen ziren eta kukutzen. Hiru debruen zelaia kurritu ginuen ba han bainan haren izenik ez
|
ikhusi
. Izan zena deserturik Bithiriñan?
|
|
Ez ginuen Aleman bat ere
|
ikhusi
gero. Heek lekhutu ziren.
|
|
Jatsuko apeza ere ba. Kasik bethi elgarrekin gintxun eta gero erreximenduz kanbiatu gintuxun, heek alde baterat, ni besterat eta ez ditixut gehiago
|
ikhusi
.. Kolpatia izan xira xu?
|
|
Ez nuxu orhoit. Ahantzia dixit. Alemanik
|
ikhusi
duxia hurbiletik?
|
|
Ezautu duxu denbora bat ez paitzen oto bihiik hemen. Lehen otua nun
|
ikhusi
uxu. Lehen otua, Martin Agerrebehere zenak hemen eta geo, Inbidian, Battitta zenak. Horiik, plaza hortan. Horiek Heletakuak bainan jin dituxu beste nunbiteko otuak, merkaturat, feiriarat.
|
|
Horiik, plaza hortan. Horiek Heletakuak bainan jin dituxu beste nunbiteko otuak, merkaturat, feiriarat. Noiz
|
ikhusi
uxu lehena xuk. Ez niz orhoit. Iisarrikua naski, Etxegarai.
|
|
Hein batetaik goiti, ez giniin zorriik ikhusten gehioo. Permisionez jin nintzan batez gure ama zena, gaixuak
|
ikhusi
zitien ene kapotian. Harritia zen.
|
|
Segidan ez zen nehor ee Espeiniaat juan. Gerlaat juan tziin denak eta geo hango berri
|
ikhusi
zutelaik desertatu ziin horiik.
|
|
11 Norbait hil eta bederatzi egunen buruan ematen zen meza niz. Treina
|
ikhusi
nahi dut." Gara artino lagundu gitu eta itzuli da, loriatua treina ikhusirik. Irahania bere etxetik, joan jin, hogoita hamar kilometra egin zitiin.
|
|
Bestenak jiten tziin. Beste nooitek
|
ikhusi
edo, bospasei hilaeteen burian bazen, bospasei hilabeteen burian. Haana ezta eundano jin. Izan dea Heletan beren biziko zeeit ukan dutenik?
|
|
Hori ere finitu zian. Eta gerlan hilen familiek
|
ikhusi
zizteian bestiak etxerat jiten eta heenak, gaixuak, han gelditzen. Eta biziak segitu dik gero bere bidia, orai giren huntarat heltzeko.
|
|
batzuk ezkerreko beharria bertzia baino luzeagua omen zuten, bertzek beharri ttintila mathel hezurrari lothua omen zuten. Nik ez dezaket deus erran;
|
ikhusi
dut Chuitar agote frango, eta ez nitzaiote nihoiz deuseri ohartu.Oraiko egunean Chuiton, beste hainitz lekhutan bezala, sos guti duena den agot.
|
2017
|
|
Eta ahozko tradizioan, zenbakaitzak; bat emateko, herensugeak bere emazteari eskatzen dionean: " Ez zazula erran nehori
|
ikhusi
nuzula jendearen forman". Inongo filologok, oso gora izanik ere, ez lezake errealitate hori ezezta.
|
2019
|
|
Eta so egin ezan gibelealat?. Eta gero etxea sutan
|
ikhusi
zian. Horregatik etzen hemen Santa Agata egunean ez labekarik ez bukatarik egiten".
|
2020
|
|
—" Emaztekiak
|
ikhusi
zuen beraz zuhaitz haren fruitua jateko ona zela, ederra begiko eta itxuraz tirriagarria, eta hartu zuen fruitu hartarik eta jan, eta eman zioen bere senharrari, zeinak ere jan izan baitzuen".
|
2021
|
|
39.2.6b Aditzaren moduari dagokionez, indikatiboko adizkiek dute nagusitasuna kontzesio perpausetan: Egia garratz eta mergatza dan arren, egia beti (Eguzkitza); Ezagutu zaitut, nahiz ez zintudan behin ere
|
ikhusi
(Laphitz); Bizten hasia delarik ere, non dugu Larramendiren izena eta omena? (Mitxelena).
|
|
Gure herrirat jin eta
|
ikhusi
zueneko Riktruda, Eskualduna, hura bezala familia handi batetakoa, berthute giristinozko guziez beztitua, edo osoki sainda, nahi izan zuen haren eskua galdatu.
|
2023
|
|
Naski, leinu bereko dire. Bai, egiazki, denetarik
|
ikhusi
behar lur huntan: leinu berean saindu bat eta debru bat, aberats batzu eta moltsan pikorik eztuten batzu...
|