|
2000
|
|
|
Oneec,
|
icusten
badabeePraile bat, edoMonjabat, edoSacerdotebat, nosbait barre eguiten, edopuscabatolgueetangaldubada (Euscal errijetaco... 16).
|
|
2003
|
|
|
Jauna, cegaiti bada mercatari giro andicoac, comercioco bilcune ta compañiai emoten jaque dirua fiaturic, edo prestaturic, euneco seien irabazteaz, ta interes goituaz,
|
icusten
dan leguez Genobaco bancuetan, ta Ezpañako Portuetan, ta Comercio andi zabalduetan. Orretara dirautsut, au eguin oy dala, guizon justu jaquitunen baimenaz, Erreguearen borondatez, Erregue beraren, erreinu, erri, ta persona ascoren oneraco datorrelaco.
|
|
|
Sermoitegian sarritan ematen da egoera larri horren berri: " Cembat etsaguntza
|
icusten
diraz salduric eta zorrez beteric. Ceimbat etsagun, eta euren familia, euren etsetic campora burubaco fianza onelangoac gaiti?" (Zabala, B: 75).
|
|
|
Esan guirazute orain, aimbeste guerra ta castiguen ondoren
|
icusten
da gugan emientaren bat. Obeto esango det, ezta icusten len baño pecatu ta gaiztaqueria gueiago?
|
|
|
Esan guirazute orain, aimbeste guerra ta castiguen ondoren icusten da gugan emientaren bat? Obeto esango det, ezta
|
icusten
len baño pecatu ta gaiztaqueria gueiago. Eguin ciran, bai, Elizaco funcio publicoren batzuec, Jaungoicoari graciac ta esquerrac emateco aimbeste gaitzeen libertadeagatic, baña itzali dira orregatic zuen arteco embidiac, gorrotoac, venganzac, alcar ecin icusiac?
|
|
|
Don Fernando gure Erregue difuntu Jaunaren aguinduz eguin ere ciran misioac erreinu gucian, Aita Santuac publicatu zuan Jubileo santua edo barcacio general bat; baña guichitu dira orregatic cerbait engañu eta trampiac artu emanetan, desleialtasunac matrimonioetan, erri guciac escandalizaturic dauzcaten amancebamiento publicoac, libertade gueieguia conversacio, danza, ta gañeraco billera edo batzarretan? Eguin ciran bai... baña certan necatzen ta empeñatzen naiz, ezpada
|
icusten
emiendaren ixpiric dan gauzaric chiquienean.
|
|
|
Ez beza iñorc pensatu, aitatu diran guerrateac, ta oietan icusi ta
|
icusten
ditugun trabajuac diradela ustecabe edo casualidade baten efectoac edo ondoren tristeac. Ynjuria andi bat eguingo nioque zuen fedeari, sospechatzera allegatuco banitzaque, zuetaticoren batec eztuala erreconocitzen Jaungoicoa munduaren jabea bezela, gauza guztiac guc ezagutzen eztitugun fin altuetaraco ordanatzen dituala...
|
|
|
Adibidez: " Cer da aditzen ta
|
icusten
dana. Ynfernuric eztala, ceruric eztala, gure animac abere edo animalien antzecoac dirala; eriotzarequin gucia acabatzen dala, seigarrenecoa pecatu eztala, confesio bearric eztala; oiec guztioc Apaiz Fraileen guezurrac, ilusioac, ipuiac dirala.
|
|
|
(...) Il tzan gau atan, egoan bacarric coruan monja santa bat bere abadesaren arimea encomendetan. Eta orra non lanparaco arguian
|
icusten
daven keriza baltz icaragarri bat. Igaro zan dana buruti beatzetara, baya Jaungoicoaren graciac sendotuta itaundu eutsan:
|
|
|
(...) Bigarrengo eguiten dabee pecatu mortala aaztuac gana doazanac, edo berbaren batzucaz osatu deioezan, edo cerbait galdu badabe non dan, edo noc quendu daben esan daioen. Irugarrengo eguiten dabee pecatu berbaren batzuen indarrez osatuten dabeenai dei eguiten deutseenac; eta ezteutso berba oneec santuac izanagaitic; ce
|
icusten
danati da onelangoac gueien gueienetan guizon eta andra galdu batzuc izan oi dira, ta sarri ta sarri embusteru ta guzurti garbi ta galantac, gentea engañatearren eta euren lepotic yan ta edatearren dabiltzanac (Zabala, B: 14).
|
|
|
Lenengoa, au da, sorguiñac dagozena sinistatzea, ezta pecatu; baña bigarrena, au da, sorguiñai sinistatzea da pecatu; bada sorguin, hechizera, eta magicuagan sinistatzea, da eracgana jutea, ta escatzea osasuna, ondasunac, edo beste nai dan gauzaren bat. Beste pecatu bat eguin oi da guztiz maiz, ta da
|
icusten
danean atzo argal, edo erquinen bat sinistatzea sorguina dala. Baita ere, araco aurren bat gassoric dagoenean, sinistatzea, urliac edo berendiac beguizcoa eguin ciola, emango ciola gaitzquiñac, berarequin asarratu zalaco, limosna ucatu ciolaco, edo berac ogui, arto, edo beste gauzaren bat aurrari eman ciolaco (Pedro Astarloa, 1818: 40; hemen J. Olazaranek gipuzkerara itzulia sermoi batean, AFA).
|
|
2005
|
|
|
Baztango lur auetan, nun erri chiquiac
|
icusten
diran an eta emen zelayetaco verdean errecan amorrayac bezala, plaquiac jota edo erdibitzeco lanarequin aquitutaco emacumeari, emateco costumbrea dago Chertecha deritzayon Ubanare edo alga bezalaco belar bat. Latiñez Conferva ribularis jarri zion Jaungoicoac izena landare orri, bere jaquintza infinitoarequin.
|
|
|
Gizon ura ez zen secula nirequin confesatua, baña
|
icusten
zitzayon ariñdua itzultzen zela etorritaco bide beretic. Neuri utzi zidan carga eta responsabilidade icaragarria, Jaungoicoaren laguntzarequin.
|
|
2013
|
|
|
Eguija esateco/ Ez da erraz sinisten,/ Beguiz icusi arren/ Jacuna jazoten: / lau urte luceetan/ Beti guerra baten;/ Mundubac arrituric/ Zaitube
|
icusten
.
|
|
|
Adibideak oso ugariak dira: Jacuna jazoten, Zaitube
|
icusten
(II); ditubez(...) Billatzen, deutse(...) deituten (VI); Noc leique cembatu,/(...)/ jacun sartu? (XI); dira orniduten (XII), dira/(...) sartzen, ditube ateraten (XIV), Dacusez iguesi (XV), Duaz(...)/ barri emotera (XVI).
|
|
2015
|
|
|
munduric
|
icusten
. Falta zaizquiguc, exempli gratia, beiñ, dandai jarri
|
|
2016
|
|
|
" Ez dugu atzecaldera erreparatzean, garai batean gurequin bat eguinda cegoen munduric
|
icusten
. Falta zaizquiguc, exempli gratia, beiñ, dandai jarri giñeneraco, aldamenean sentitu izan guenituen arnasac.
|
|
|
Alata non guciz laster abiatuco ditugu lecu oetan igaro bear ditugun maquiña bat lurrutspe, baldin gaizqui ezpadauzcat gogoan. Bai jauna, estacioan guera, oarterazitzen diot, dijoala prestatua,
|
icusten
duenean ondo beguiratzeco, eta icusico du bide onetaco obraric andienen bat. Eta cer obra izugarri da ori?
|
|
|
Beguira beza emendic aronz eta icusico du. Eguiaz
|
icusten
det: burnizco zubi eder bat da.
|
|
|
Trena gueratzen da, eta jachitzeco prestatzera noa. Beguira bizayo lenago estacioaren ezquerretic dagoan eche ari,
|
icusten
du ondo. Bai jauna, eta cer icusgarri dauca eche orrec?
|
|
2017
|
|
|
Neronec errematatu nian, arri batequin, an, bacarric, arri batequin colpeca, comprenitzen didac? Oñacea
|
icusten
citzaioquean beguietan, eta Matias ec asitaco lana bucatu bearra cichion.60
|
|
|
Oyeratu zan, eta nola añ necatua bacegoen, bereala loac artu zuen, baña luzarora beguira egongabe, bere guelaco atean colpe izugarriac aditu cituen. Bereala esnatu, eta orra non atea idiquigabe patu gaiztoco bere laguna ichura izugarri bildurgarrian bere aurrean
|
icusten
duen. Izu laborriac artu, eta atea ichia cegoela hura sartzeaz arritu, eta garrasi eguiñ, eta esan zuen:
|
|
2019
|
|
|
Idazteco maneran eracusten duzun zuhurtzia nai ta naiezcoa da; emen egin dira ainbertze bidegabekeri, ezen orai
|
icusten
dugu, hainitz jende eskaldun garbiek uzten dutela bazterrerat euskarazco dotrina edo catishima eta Elizaraco liburua, erdarazcoak usatuz, erraiten dutela: " eztugu comprenitzen batere euskera zerratu ori".
|
|
|
Erlatibozko perpausetan zein erakoak kausitzen ditugu (ceñetan errenta onac baldin badire, eztire..., ceñec
|
icusten
tuben...). Ikus daitekeenez, aditzak ez du menderagailurik hartzen lehen kasuan, eta en du bigarrenean.
|
|
|
Da oficiyo bat au, bertce guciyec bezala, uts eguiñez icasten dena, biño bada diferenciya andi bat unen eta bertcien artian: unetan utseguiñac dire anitz aldiz mortalac; bertcietan eztire ala beñ ere,
|
icusten
duzuben bezala zugatcetan, arguiñetan eta bertce guciyetan. Da oficiyo bat au eriyen bizcar eta costura icasten dena.
|
|
|
ezcara personetan sartcen; asuntuba bera da precisua eta criticua. Eztezala permiti gure Jangoicuac, ceñec
|
icusten
tuben guciyen barrenac, unelaco bajezaric eguitia, ez eta pensatcia ere. Guciyen ona edo gaitza dua.
|