|
2023
|
|
|
Ikusmolde hori oso kritikatua izan denez, azken urteotan beste teoria bat zabaldu da eta, horren ariora, salbuespena ezartzen duen arauak zerga egitatea ere definitu behar du, kargaturiko egitatea ezartzen duen arauarekin batera. Gaur egun autore batzuentzat, salbuespen arauak lehen zuen salbuespenezko izaera galdu du, hau da, tributua ezabatzeko izaera
|
hura
; gaur egungo tributu sistemaren helburuak lortzeko tresna bihurtu da.
|
|
|
Frogabideak Zuzenbidea onartutakoak izan daitezke, Kode Zibilean eta Prozedura Zibilaren Legean jaso direla. Tributuak aplikatzeko prozeduretan, eskubide bat baliarazi nahi duenak
|
hura
sortu duten egitateak frogatu behar ditu (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 101 Artikulua, Bizkaiko TFAOren 103 Artikulua, eta TLOren 105 artikulua). Tributu administrazioak bere esku baditu froga elementuak, betebeharpekoek haiek zehatz mehatz adierazita beteko dute eskubidea frogatu beharra.
|
|
|
48 Araban ere, TFAOren 131.2 artikuluak dionez, egiaztapen mugatuko prozedura hasteagatik autolikidazioaren edo aitorpenaren bidez hasitako prozeduretan jarduketa guztiak geldituko dira, prozedura
|
hura
amaitu arte. egiaztapen mugatuko prozeduran egin baitira. Edozein kasutan, prozedura hauetan ezin daiteke merkataritzako kontabilitatearen kopia eskatu, ezta jarduera ekonomikoen etekinak zehazteko elementu guztien berrikuspen orokorra ere ez49.
|
|
|
Egiaztapeneta ikerketa prozeduraren jarduketak amaitutzat joko dira, tributuen Ikuskaritzaren iritziz, eman beharreko administrazio egintzak oinarritzeko behar diren datuak eta frogak lortu direnean, betebeharpekoaren tributu egoera ontzat emateko edo
|
hura
Zuzenbidearen arabera erregularizatzeko proposatzeko.
|
|
|
Epai horretan Hiri Lurreko Lurzoruen Balio Gehikuntzaren gaineko Zergaren zerga oinarria zehazteko metodoa Konstituzioaren aurkakoa zela adierazi zuen, baina epaiaren ondorioak mugatu zituen. Behin behineko likidazioak berrikusi ahal izateko, aurkaratuta egon behar ziren, edota autolikidazioen zuzenketa eskatuta egon behar zen, Epaia eman zen egunerako (ez ordea, Epaia argitaratu zen egunerako). beren beregi zehaztu behar da lege zaharra aplikatuko zaiela
|
hura
indarrean zegoen bitartean sortutako egoerei. Adibiderik garbiena zenbait onura fiskaletan dakusagu:
|
|
|
Ekonomia Itunaren 21 artikuluak ezarri duenez, Ez egoiliarren Errentaren gaineko Zerga tributu itundua da eta Estatuak une bakoitzean ezarrita dituen funtsezko eta formazko arau berberak erabiliko dira
|
hura
arautzeko. Hala ere, Euskadin dauden establezimendu iraunkorrei begira hiru Lurralde Historikoek araugintza ahalmenak dituzte, eta Sozietateen gaineko Zergaren inguruan 14 eta 15 artikuluetan arau aplikagarriari eta zerga ordainarazteko Administrazio eskudunari buruz ezarritakoa aplikatuko da.
|
|
|
Balio Erantsiaren gaineko Zerga tributu itundua da eta Estatuak une bakoitzean ezarrita dituen funtsezko eta formazko arau berberak erabiliko dira
|
hura
arautzeko. Lurralde historikoetako erakunde eskudunek, hala ere, aitorpeneta sarrera ereduak onesteko eta likidazio aldi bakoitzeko ordainketa epeak zehazteko gaitasuna izango dute.
|
|
|
Hitzarmen kolektiboa indarrean dagoen bitartean, legitimazio betekizunak gauzatzen dituzten subjektuek
|
hura
berrikustea negoziatu ahal izango dute.
|
|
|
Lehendabizi, 1919ko urriaren 15eko Errege Dekretuaren bidez, itsasoko istripuen aurkako gizarte asegurua antolatu zen. Hartara, gizarte aseguru horrek aurrea hartu zion 1919ko martxoaren 11ko Errege Dekretuak langileen erretiroaren inguruan araututako gizarte aseguruari; izan ere, azken hori ez zen indarrean jarri harik eta 1921eko urriaren 21eko Errege Dekretua,
|
hura
garatzekoa, onetsi arte.
|
|
|
Eta lan zuzenbidearen oinarriari estu lotuta daude lan zuzenbidearen eginkizunak, azken horiei esker gauza daitekeelako
|
hura
.
|
|
|
" Horrela, Udal Estatutua testuinguru horretan agertzen da, eta erantzun formala ematen die mugimendu horiei, toki erakundeen autonomia baieztatzen baitu. Baina diktadura erregimen politiko batean murgilduta, eta botereak sendotzeko une unibertsal batean, ezin izan zituen —ezta legearen letran ere— eskualde ideiaren defendatzaileak eratu; eta
|
hura
praktikan jartzean, porrot egin zuen eraikin autonomiko osoaren oinarrizko elementuan: tokiko botereen ordezkagarritasunean" 205.
|
|
|
Aipatutako artikulu horretan udalek zaintzarako egoeran" jausteko" arriskua zuten. ...taren eraginkortasuna ziurtatu gabe, baliabide egoki eta nahikoen bidez, hurrengo hiru urteetan. Udalerriak diru sarreren aurrekontuaren %5 gainditzen ez zuen obligazioa betetzera edo zorra ordaintzera behin betiko kondenatu zutenetik urtebete baino gehiago igaro zenean (edo bi urte baino gehiago igaro zirenean zenbateko hori gaindituz gero), ordaindu gabe eta hartzekodunarekin edo aseguratuarekin
|
hura
betetzeko modu positiboa hitzartu gabe.
|
|
|
Kasu honetan, El Prateko Udalak 1976ko Lurzoruari buruzko Legearen 180.2 artikuluaren bidez egin zitzaion eskaerari erantzun zion, hitzez hitz, eta, beraz, ez zuen inbaditu inoren eskumenik, eta ez zen gainditu bereak erabiltzean. Hori dela eta, txostenaren edukia alde batera utzita, kontrol dorre berriaren proiektua hirigintza antolamenduarekin bat ez datorrela esatea zuzena den ala ez kontuan hartuta, prozedura espezifikoa eta nahitaez jarraitu beharrekoa ez zen aipatutako akordioaren aurkaratzea, baizik eta Lurzoruari buruzko Legearen 180.2 artikuluan bertan ezarritakoa, hau da, Ministroen Kontseiluak baloratzea
|
hura
gauzatzea komeni ote zen. Udalaren erabakiaren aurka, bere izaeragatik beragatik, ezin da funtsari buruzko errekurtsorik jarri, eta, horregatik, ezin zen errekurtsorik jarri Toki Araubidearen Oinarriak Arautzen dituen Legearen 66 artikuluaren bidetik" 275.
|
|
|
Gai honen inguruan ere bat egiten da Ekonomia Itunaren garapenaren inguruan Larrazabal BASAÑEzk eta Perez de Las HERASek egindako proposamenarekin: " Gure ustez, Itunaren II. kapitulua aldatu behar da, bere finantza zatia Kupoaz harago garatzeko, adibidez, Konstituzioaren erregulazio berrian eta
|
hura
garatzen duen 2/ 2012 Lege Organikoan jasotako aurrekontu egonkortasunari eta finantza jasangarritasunari dagokienez, eta, horrela, EAEko eta bertako lurralde historikoetako errealitate berezira egokitzeko".
|
|
|
Beraz, espediente osoak bidali dira, eta espediente bezala ulertuko da AJAren 164 artikuluak dioena (2574/ 1986 Errege Dekretua), hau da: " Espediente bat da administrazio ebazpenaren aurrekari eta oinarri gisa balio duten dokumentu eta jarduketen multzo ordenatua, bai eta
|
hura
betearazteko eginbideak ere. 2 Espedienteak osatzeko, agiri, froga, irizpen, dekretu, erabaki, jakinarazpen eta gainerako eginbide guztiak erantsiko dira hurrenez hurren, eta izapidetzeaz arduratzen diren funtzionarioek sinatu eta foliatuko dituzte haien orri erabilgarriak" 482 Kontuan izan behar dugu komunikazioaren helburua dela administrazio ebazpenaren erabakia antolamendu juridikoarekin bat datorren ala ez zehaztea.
|
|
|
Ikuspuntu horretatik Dominguez MARTiNEZek eta Lopez JiMENEZek honakoa diote: " Hau da, Konstituzioaren erreforma hau, ikuspuntu objektibo batetik, ez da beharraren ondorio, eta horrek luzaroan justifikatuko luke, baizik eta Europar Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuan (6/ 1957 Legea) eta
|
hura
garatzen duen zuzenbide eratorrian duela urte batzuetatik araututa dagoena arautzea komeni delako, hurrenez hurren".
|
|
|
Modu honetan, betebehar hori ganoraz gauzatu ahal izateko, beste Administrazio publiko guztiek (AEFJLOren 2 artikuluko erakunde publikoek) honako betebeharra edukiko dute: Administrazio publiko eta Ogasun Ministerioak eskuragarri jarri behar duen informazio
|
hura
ematea. Estatuari dagokion betebeharra behar bezala gauzatu ahal izateko, beste Administrazio guztien gainean beste betebeharra sortzen da:
|
|
|
...ntasunari, Informazio Publikoa eskuratzeko Sarrerari eta Gobernu Onari buruzko abenduaren 9ko 19/ 2013 Legearekin lotzen ditu eta honako neurriak hartzeko betebeharren katalogoa ezartzen du525: Hornidura horretara behartuta daudenek ordezkagarritasun pertsonala eska dezakete. Nahitaezkoa da errekerimendua bidaltzea, ez betetzea zuzentzeko, gehienez ere hamabost egun naturaleko epean. Errekerimendu
|
hura
betetzen ez bada, ez betetzeak argitaratu dira, eta toki erakunde ez betetzaileek formalizatu nahi dituzten epe luzeko zorpetze eragiketa guztiak baimendu dira. Gainera, errekerimendua egin ondoren, 19/ 2013 Legearen 28 eta 30 artikuluetan ezarritako arau hauste oso larriei aplikatu beharreko zehapen prozedura hasiko da.
|
|
|
Manu hori ez da aukera gisa eratzen; aitzitik, legegilea zentzu handiko arauak ematera behartzen du. Horrela, konstituziogilea, ikuspegi pragmatiko batekin, ez da sartzen printzipioaren definizioan, baizik eta legegileari
|
hura
lortzeko bitartekoak adieraztean. Esan behar da gutxienekoen zerrenda bat dela, eta ez gaudela baliabideen zerrenda itxi baten aurrean; izan ere, legegileak aukera izango luke toki erakundeen finantzaketa iturriak zabaltzeko, arau garapenaren bidez. Hala ere, legegileak udalerriei baliabide nahikoak emateko ezartzen dituen aukerak tokiko ogasunari ukitzen duten gainerako printzipio konstituzionaletara egokitu dira, hala nola, autonomiara, lege erreserbara, pertsonen joan etorrirako eta ondasunen zirkulaziorako askatasunera, besteak beste" 127.
|
|
|
31 Konstituzioko 1 artikulua, ordea, ezin da bereizi Konstituzioak ezartzen dituen lurralde autonomien sistemari dagozkion baldintzetatik (Eta, zehazki, prozesu honetan, udalerrien autonomiaren berme konstituzionaletatik. Zergen antolaketari dagokionez, lege erreserba
|
hura
behin eta berriz errepikatzen da eta zenbakietan zehazten da, Konstituzioaren 133 artikuluan. Artikulu horretan, ordenamenduen arteko harremanak arautzen dira, eta Estatuak, lege bidez, tributuak ezartzeko duen jatorrizko ahala aipatzen da, bai eta autonomia erkidegoek eta toki korporazioek tributuak ezartzeko eta exijitzeko aukera ere, Konstituzioarekin eta legeekin bat etorriz.
|