|
2000
|
|
|
" Bai, halaxe uste dut. Liburu hartaz, ordea, nahiago nuke ez hitz egin; esperientzia mingotsa izan zen
|
hura
niretzat, ondorio honetara iritsi bainitzen: maitasuna ez dela existitzen...".
|
|
|
Bestek egindagoagatik lotsa nik senti  tzen dudanean, zerbait etena nabarmentzen dut bien artean. Lotsa sentiarazi didan
|
hura
nire lagunik handiena bada ere.
|
|
|
Baina heriotza, sentitu, larrualdietan sentitu izan dut niregandik inoiz baino hurbilago: Dabidekin larrua jo  tzen ibili eta gero,
|
hura
niregana abailtzen zenean, ezin argiago sumatzen nituen haren taupada artean bortitzak, artean ohiko erri  tmotik oso urrun zeudenak. Taupada bizkor haiek, une batetik bestera geldi zitezkeela ziruditen haiek, bizitzaren hauskortasuna sentiarazten zidaten, eta Herio edozein momentutan etor zitekeela Dabid eramatera.
|
|
|
Behin, ordea, institutuko lagunei entzun nien putetxe bat zabaldu zutela Gasteiz inguruan, eta bezero kamioizale ezkonduek txartelarekin ordaintzeko arazorik izan ez zezaten, hau da, emazteek ezeren susmorik izan ez zezaten, zerbitzuen ordainketa ziurtatzeko gero kutxako libretan" Asador Koldo" agertzen zela. Eta ongi baino hobeki oroitzen dut, badaezpada ere eta, jakinminaren, bolada hartan ni neu ardura  tzen hasi nintzela posta jasotzeaz; esan gabe doa normalean ezikusia egiten nien kutxako gutunen zain egoten nintzela, harik eta, luze gabe," Asador Koldo" ezagun
|
hura
nire harrotasuna zapuztera agertu zen arte....
|
|
2001
|
|
|
arbola eta itzala, txoria eta habia, haragia eta azazkala, itsasoa eta txalupa. Ni haren irribarreen hortz;
|
hura
nire hortzen irribarre. Horren ongi, horren sakonki ezagutzen baikenuen elkar, txikitandiko egun urdin, zoriontsu, ahaztezinetatik.
|
|
2005
|
|
|
Hilabete haietan, begitan hartu nuen morroi hura; likatsua iruditzen zitzaidan, melenga, ia ia lizuna, ez sexuari zegokionez zuzen zuzenean, baina bai halako sexualitate" sublimatu" tik zetorkion zerbaiten kariaz. Garai hartan, ez nengoen haren esanei kasu egiteko, ezta erotuta ere, kristaukeria melengaren argazki ezin doiagoa baitzen apaiz gazte
|
hura
nire iduriko, nire barruko herra eta ezinegona bide gogorrago batetik atera beharra sentitzen nuen eta.
|
|
2006
|
|
|
Gaia maiz erabiltzen genuen gure arteko elkarrizketetan: nire hipotesiaren arabera, goian entseatu dudan gertakarien berreraikuntzan iradoki dudan bezala, Edurne berehala ohartu zen argazki
|
hura
nirea zela, Antonioren alaba txikiarena alegia, eta mendekuz kontatu zion aitari kontatu ziona; aita ez zegoen horren seguru, eta arauak zorrotz betetzen jarraitzearen alde zegoen. Halaxe egin genuen.
|
|
|
" Asier, eta zuk..., zein usain dariola Damasori esango zenuke?". Erretzen zenuen pipako tabakoaren kearena pasatu zitzaidan burutik aurren aurrenekoz, baina banekien, ateratzen zitzaidanaz batera, ez zela
|
hura
ni betetzen ninduen erantzuna. Ez nuen asko pentsatu beharrik izan ohartzeko, zirkulu urdinezko musika noten usaina zela zuri antzematen nizuna.
|
|
|
Edo, hobeto esanda, denak hartzen zituen bere baitan: portu
|
hura
nik ezagutzen nituen portu guztien berrespena eta ispilua zen, han zeuden balearen arrantza eta piratak, hura zen abenturetara irten eta uharte galduetara heltzeko abiapuntu. Eta nire irakurketek eta eragindako malenkonia hura areagotzen zuen zertzelada:
|
|
|
Pentsatuko duk zer nolako amorrazioarekin hartuko nuen Milango trena. Eta etxera iritsi nintzenean, miseria gorrienen arrosario madarikatu
|
hura
nire zain! Poliziak ez zidaan sinetsi.
|
|
|
Neska koskorretatik ohitu zen mutil batekin ez bazen beste batekin egoten, hori zuen estatus naturala eta ezin zuen hori gabe bizi. Niri, berriz, ezin hobeto zetorkidan premia
|
hura
nire ordu kezkez beteak erosoago eramateko, ez zait modu baldar hori besterik bururatzen une hartan Nerinarengatik sentitzen nuena adierazteko. Batak bestearengandik espero zuena ematen genion elkarri.
|
|
2009
|
|
|
Zutitu, bere maletatik erretratatzeko makina bat atera, azalpen batzuk eman, eta lepotik eskegi zidan makina. Izugarria izan zen
|
hura
niretzat. Momentu hura magikoa izan zen eta neuri ari zitzaidan gertatzen.
|
|
|
En fin, egun haren ingurukoak kontatu dizkizut orain artean ere. Utzidazu, hala ere, errepikatzen saltsa haren erdian minik handiena edo erretratatzeko makina saldu izanak eman zidala, zuk baitzenekien zein garrantzitsua zen
|
hura
niretzat. Badakit... zu ez zinen zu orduan.
|
|
|
Behin batean, doña Mercedesek azaldu zidan elizetako sepulturetan erabiltzen zirela lehenago halakoak; lehenago, gure inguruko herrietan, Gipuzkoako eta Nafarroako herri batzuetan artean erabiltzen baitziren. Horixe, galduta edo galtzen zihoan gauza bat zen
|
hura
niretzat, hautsak kentzerakoan buruhausteak ematen zizkidana lantzean behin: bero egiten zuenean bigundu egiten zitzaion bere inguruan batuta zeukan argizarizko haria eta itsatsita geratzen zitzaizkion hautsa eta lohia; halakoetan, komeriak izaten nituen hura behar bezala garbitzeko.
|
|
|
Ez zen bete etorri egingo zinela esaten zidan bihozkada; momentu hartara artean, behintzat. Bihozkada baino gehiago guraria izan zen
|
hura
niretzat. Lotu egin zuen zirimiria.
|
|
|
Apurka apurka, zure bizilekuaren aurrean zegoen petrileraino ailegatzea lortu nuen. Leku egokia zen
|
hura
nire asmorako; ez dut uste inork ikusi ninduenik, eta, bestalde, argi eta eroso antzean ikus nitzakeen zure bizilekuko eta aurreko joan etorriak. Kartoien gainean eserita zeunden eta andre batek lagundu zizun zutitzen.
|
|
|
Ez dakit zergatik, erantzukizunaren pisua sentitu nuen; burutik pasatu zitzaidan doña Mercedesek opari harekin aditzera eman nahi zidala dagoeneko utzi niola ume izateari, guardasol baten jabe izatea ez baitzen edonolako gauza niretzat. Ikusten duzu, egun hura eta guardasol
|
hura
nire memorian gelditu dira gordeta.
|
|
|
Goizeko autobus
|
hura
nire seme alabek zenbatetan hartuko zuten pentsatzen hasi nintzen aukeraturiko leiho ondoko aulkian eseritakoan. Iñigo eta Ander askotan joango ziren Bilbora autobus hartan, euren karrerak ikasten ibili zirenean; zu, berriz, banaka batzuetan besterik ez zinen igoko, medikuarenera edo zeozer erostera joan behar izan zenuenetan, seguruenik.
|
|
|
Berari adi adi begira geratu nintzen berbok entzun nizkionean. Egunero nerabilen ispilua muturraren aurrean hautsi izan balitzait bezala izan zen
|
hura
niretzat. Ez diot ezer aurpegiratzen, neuk ere antzera pentsatzen bainuen lehenago, eta oraindik lantzean behin pasatzen da halakorik nire burutik gaur egun ere.
|
|
|
Nola esan ez zela
|
hura
nire kabitu ezinaren kausa?
|
|
2010
|
|
|
Bereziki gogorra izan zen
|
hura
niretzat, lagunekin hainbeste hitz egin ondoren borroka armatu motaren bat beharrezkoa zela hasia bainintzen pentsatzen egun haietan, eta hain zuzen ere, poli-miliak ziren apur bat konbentzitzen nindutenak, eta EIA, jakina. Angel Amigok Perturri buruz idatzitako liburuak zerikusi handia izan zuen nire aldaketan, eta Otsagabia txostenak ere bai.
|
|
2011
|
|
|
Egun batean, gaixotu egin zen, eta denbora gutxi geratzen zitzaiola jakin zuenean, zeukan diru apurra bildu eta detektibe bat kontratatzeko erabili zuen. Detektibe
|
hura
nire atzetik bidali zuen, eta kostata, baina azkenean, aurkitu egin ninduen. Bi gutun eman zizkidan:
|
|
|
hura Don Franciscoren ondora eta ni neure bakardadera. Doña Elenaren egoerak kezkatzen ninduen,
|
hura
nigaz egon eta gero, Don Franciscok har zezakeen erabakiak. Baina Doña Elena lasai zegoen:
|
|
|
Nik ezin nuen hura ikusi, arriskuan deusgatik jarri behar! Ez nuen gehiago
|
hura
nirekin nahi izan!
|
|
|
Alde batetik esan behar dut nik egiten nuen
|
hura
niretzat ez zela politika, hura zen administraritzatik lan publiko bat egitea. Politika beste gauza bat da.
|
|
2018
|
|
|
Begitartea hondoratua, koloreak zurbil, Erregeren planta ahituak atezuan jarri ninduen. Ez zen
|
hura
nik ezagutzen nuen Errege arranditsua, bere txikian ere gizonik garaiena begietara so egite hutsaz kikiltzen zuena.
|
|
2019
|
|
|
Amaren aurrean eseri naiz eta neure artean eskertu egin dut
|
hura
ni ukitzen edo besarkatzen saiatu ez izana. Denbora tarte luzea eman dugu isilik, elkarri begira.
|
|
|
Leihatila alboan nindoanez, mendikate zurituaren ikusmira benetan ederra iruditu zitzaidan, mihise miresgarria; nago baretasun horren erdian egin nuela une inauguratzaileei buruzko gogoeta. Guztiarekin, artean ezin nuen jakin Carmenen Etxalar
|
hura
nire Hendaiatik bi bizikleta ordura baino ez zegoela; jakin ez nik ehun eta berrogeita hiru urte lehenago zeru huraxe zeharkatu zutela Saturno globoko bidaztiek. Edonola ere, haien zeruak ez zuen zerikusirik hegazkineko leihatilatik niri agertzen zitzaidan kupula saretuarekin, ugariak baitziren hegazkinek utzitako zerrenda zurixkak.
|
|
|
Pentsalari prusiarra liluratuta geratu zen Europako hizkuntza bizietan zaharrenarekin, euskal usadio eta erakundeekin, eta bigarren bidaia bat ere egin nahi izan zuen bere jakingosea asetuko bazuen, bere bizipenak erreberrituko bazituen: " Bi hilabete zoriontsu igaro nituen eta beti joko dut biscayar golkoaren itsasbazterrean igarotako udaberri
|
hura
nire bizitzako ederrenetakotzat". Euskal hiztunen artean, bidaiaria dilubioaren osteko Babelen sentitu zen, irudipena zuen Noe eta haren ahaideen hizketa molde berbera entzuten ari zela, gizateriaren beraren une fundatzaile gailenarenaren oihartzunen artean.
|
|
2020
|
|
|
Nik ez nekien zer zegoen koronelaren harresiaren  atzean, baina ematen zuen gizon
|
hura
nire burutazio guztiak ari zela ikusten banan banan, antzoki bateko palkoan balego bezala cigare bat erretzen.
|
|
|
Besarkatu egin ninan, inolako intentziorik gabe, e? Baina ondo zekinat nik zein gustura egon zen
|
hura
niri lotuta... Ulertzen didan, ezta?
|
|
|
Bai, esaten du Connellek. Halako garai perfektu bat izan zen
|
hura
nire bizitzan, egia esan. Ez dut uste ordura arte inoiz benetan zoriontsu izan nintzenik.
|
|
|
Edo, beste ezeren gainetik, liluraturik egoteko beharra nuen... Hainbeste, are ikur sorta arrotz
|
hura
ni liluratzeko gai baitzen. Xurgagailu, hautsetako trapu eta garbitzeko eskularruetatik urruntzeko, lilurabera izan beharra zegoen.
|
|
|
" Gure etxe berriko eskapea zapaldu orduko itolarria sentitu nuen, gaur sentitu dudan itolarri bera. Etxe eder
|
hura
niretzat ziega hau bezalakoxea zen hasieran: kartzela handi bat, non eguzki errainuek tentuz saiatzen ziren etxe barrura kuku egiten.
|
|
|
Ezagutu nuenean estualdi ederrean zegoen. Haren jarrera miretsita, barru barrutik adierazi nien haren eraso  tzaileei neska ezezagun
|
hura
nire emaztegaia zela. Hara patua nolakoa den!
|
|
|
Hara patua nolakoa den! Orain
|
hura
nire negoziokidea da, eta berak oraindik ez daki...". Galdosek irribarre egin zuen bere kautan.
|
|
2021
|
|
|
Erdi lo gosaldu nuen, ohituraren indarrez. Ez nuen pentsatzen, ez nintzen ohartzen kasu madarikatu
|
hura
nire erritualak ere aldatzen ari zela.
|
|
|
Hatzekin pintza egin nuen sudur zubian. Beharbada, iratzargailuak ez zuen oraindik jo, eta eszena
|
hura
nire beldurrik makurrenak gogorarazten zizkidaten amets horietako bat besterik ez zen, baina orduan kafeak ez zuen parean neukan haren usain onik izango.
|
|
|
–Ohartu zara, Estibalitz? , galdetu nion, xehetasun
|
hura
nire hatzaz seinalatuz.
|
|
|
–Lekuko izan gara, badakigu zer egiteko gai den Nantxo, esan nuen, eta nazkari eutsi behar izan nion, nire ezagun Mario
|
hura
nire koinata biluzten eta ahoan erle hiltzaileak sartzen gogoratuta?. Esti, prestatu Mario atxilotzeko operatiboa.
|
|
|
Behin eta berriz erortzen zen jendaila, alegia. Hiru gertakari gertatzen baziren, eta tartean hotzaldia, kasu
|
hura
niretzat zen.
|
|
|
Zer gehiago jakin nahi duk? Puta
|
hura
nik garbitu nuela eta hik jan huela fardela. Eta nork sinetsi behar dik hiri, alproja zikina?
|
|
|
Itsasoa ikusi nueneko
|
hura
nire bizitzako egunik zoriontsuenetakoa izan zen. Are gehiago:
|
|
2022
|
|
|
–Bai, bai, arrazoi du Morkan andereñoak, esan zuen Browne jaunak? Nik badut Parkinson zaharraren aditzera, baina
|
hura
ni baino aurreragokoa zen.
|
|
|
...xada bat unibertsitaterako sarbidea izatea, galdetzen zuen sumindurik nik horretan parterik banu bezala, mutilatu batek bedeinkatu gabeko gurutzearen antza du elizak, Jainkoaz gabetua da, eta nola liteke unibertsitateko pabiloiek peep showen aldera izatea irteera, nora goaz unibertsitatetik prostituziora urrats bat baizik ez badago, eta egia da, eta zientifikoki froga daiteke, eliza bateko fatxada
|
hura
nik klase gehienak ditudan pabiloirako sarbidea da, ondarearen izenean mantendu eta zaharberritutako fatxada da, ongi ematen duelako utzi zuten horrela, eta ikasgeletako leiho asko dantzariak larrugorritan diharduten tabernetara begira daude, feminitatearen neon arrosetara, klaseak eta klaseak eman nituen sexu langile pila hura aztertzen, eta aurkikuntza galanta izan nuen izendapen hori, munduko ...
|
|
|
...ziren batzuk eta besteak, eskuak ahoan, hatza sudurrean, belaun urratuko odol orban biribila galtzerdi zurietan, eta ordurako ez ninduten ni seinalatzen, nire pertsona hautsez zikintzen zuen ezereza baizik, ezerez hautsa espazio osoa betetzera heltzen zena, bizitzaren hastapeneko espazio hori, betetzen jakin nukeena, eta hobeko nukeen urguilu zuzen batekin erakutsi galtzerdi zurietako orban gorri
|
hura
nire akusatzailearen aurpegira, hobeko nukeen hatza sudurrean sartzen segitu jestu haren arrunkeria ahanzteraino, kontrako bihurtzeraino, nondik datorren bila dabilen haurraren balentria, bere esentzia osatzen duen debekua ukitzen duena, baina zer egin nezakeen, nik ez nuen begirik inor baino hobea egin nintzakeenerako baizik, hau baino gehiago den hura bat, txarra baino hobea, zatarra baino eder...
|
|
|
...behar zen aurrealdean jartzeko, txikien eta handien artean erdian harrapaturik ez egoteko, eta ikasturte hasieran ahizpa hark urtean zehar desfilatzeko ordena ezartzen zuenean, belaunak tolesten nituen soinekoaren barruan, azpian, seguruago egoteko, zeren txikia banintzen ere, ez nintzen txikiena, ezta pentsatu ere, eta beraz pixka bat lagundu beharra zegoen, nire tamaina txikiagotu, leku hautatu
|
hura
niretzat izango zela seguru egoteko, eta gainera ez zitzaizkidan helduak gustatzen, haien hitz bat aski zen niri negarra eragiteko, hargatik ez nuen tratatu nahi haien sabelekin baizik, zeren sabelek ez baitute hitz egiten, ez dute ezer eskatzen, ahizpen sabelek oroz gain, globo biribil horiek, ukabilez jo eta erreboteak eragin nahiko nizkieke, eta gaurdaino ongi atera naiz txiki izan behar horre...
|
|
|
Oso gose bainintzen. Eta
|
hura
niri begirik kendu gabe, guztiz zorioneko. Mihia txuloan.
|