|
2000
|
|
|
lehena, jauregiari atxekirik zegoena eta bere zabalean berrogei bat urrats izanen zituena, zelai bat zen, belarra ebakia zuena eta han eta hemen soilune batzuk zituena, hain baitzen oinezkoen oinek zein zaldizkoen zaldiek erabilia eta aurizkia; eta harrizko bideska batzuk zituen —hiru—, jauregiko ateetako aterabide zirenak, baita harrizko bertze bide bat ere, apur bat zabalagoa, jauregiaren aitzinaldeari paraleloki zerraiona, nondik sartzen eta iltkitzen baitziren orgak eta gurdiak, kotxeak eta karrozak, etxerat etorri edo etxetik jalgi behar izaiten zutenean, eta norat biltzen baitziren arestian aipatu bertze bideska guztiak; bigarren lur eremua, berriz, jardina zen: bertan, belardiak, ezpel hesiak eta loretokiak ikus zitezkeen, iduri geometrikoetan bilduak eta simetrikoki banatuak, frantses stilorik ortodoxoenean; eta erdigunean iturri eder
|
hura
zegoen, bi plater zituena, behekoa zabalagoa eta handiagoa, eta goikoa tipiagoa, biak ere emakumezko estatua batek loturik, erdiz erdi, kariatide baten eredurat; eta urzurrusta batek plater tipian goiti egiten zuen, eta gero beheiti, plater tipiaren beraren gainerat, nondik, gainezka egin ondoren, askarat erortzen baitzen, zirkular bat iduri.
|
|
|
Baina zer egin nezakeen nik, disimulatu baizen? Zeren, alde batetik, nola gizon
|
hura
baitzegoen itsuturik eta guztiz hertsirik, ezin egin bainezakeen indiarren defentsa eta apologia garbia, sugeen putzuan akabatu zutèn indiar haiek bezala akabatu nahi ez banuen bederen, eta zeren, bertzetik, ez bainuen buruan Gorukiren iduria baizen, pentsaturik ezen zerbait egin behar nuela haren alde, neure burua galtzerat utzi gabe.
|
|
|
Eta, hura erraiten zidala, osaba Joanikotez oroitu nintzen, zeren eta hura ere mundu berri batez mintzatzen baitzitzaidan, zeinak zientzia izanen baitzuen zimendu eta harroin. Ordea, zientzia orotarik harat, bertze mundu berri
|
hura
zegoen, Kolonek aurkitua, eta Antoniori eta bioi deika ari zitzaiguna. Eta, mundu hura buruan nuela, erran nion:
|
|
2002
|
|
|
Ez zela batere eroso sentitzen harekin zegoenean; arraroegia zela; asaldagarriegia. Baina gero ile xerlo
|
hura
zegoen, bere aurpegian jolasean. Ile xerlo puta hura...
|
|
2004
|
|
|
Hala ere, bi gauzak apurtzen zuten nire barne bakeari eusteko eraiki nahi nuen egitura: alde batetik, Mitxelenak aipaturiko erlijioaren kontu
|
hura
zegoen. Zer arraiotarako nahi zuten agente katoliko bat?
|
|
|
SSetako goi mailako ofizial bati neure barne barneko izu eta itzalen berri emanez. Baina kontua zen
|
hura
zegoeneko ez zela Weber standartenführerra, aita baizik. Neure oroitzapenik kuttunenei loturiko gizona.
|
|
|
Bai, baliteke azpian edo nire nortasunaren txoko ezkuturen batean, aitak noizbait erakutsi zidàn kezka
|
hura
egotea, balizko homosexualitate batekin lotua... umetan kolore lilak eta apalak bortitzak baino atseginago nituelako, edo egun batean lehengusinaren panpina orrazten ausartu nintzelako; edo ohea ongi egina eta logela txukun edukitzea gustatzen zitzaidalako, mutil gehienei ez bezala... guztiz bestelako jokabidea ere neure neurea nuen arren: nola ulertu, gainerakoan, nire erabaki hura, gurasoen logelako koadro handi hura iltzatzera bultzatu ninduena?
|
|
2006
|
|
|
Eta, guzti horretatik haratago, ez alboan, zoko batean baizik,, canción vasca? deitzen zen
|
hura
zegoen: –El caserío?
|
|
|
Askotan pentsatzen zuen bere baitan izotz puska erraldoi bat zegoela. Jende normalaren pentsamendu eta sentimendu normalez aparte, izozmendi zuri
|
hura
zegoen, hotz eta isolaturik. Eta izotzezko mundu hartan ez zegoen minik, ez errukirik.
|
|
|
Hiria uztearekin batean, utzi egin nituen doktorego ikastaroak ere. ...ditzen zitzaidan, eta ohar soil bat uztea hotzegia agian, aurretik batere mezurik idatzi ez nizunez gero; zure despatxuan azaldu nintzen hortaz, lehendik ere ezaguna nuen bulego ñimiño hartan; atean jo, zure ahotsak aurrera esan, eta barrura sartu nintzen; ikasle batekin zeunden baina, ni ikusi orduko, hari mesedez eskatu beste batean etortzeko, gaiarekin jarraitzearren, eta niri eskaini zenidan
|
hura
egondako aulkia; harrituta zeunden, eta ulertzekoa izan liteke, lehenengo aldia baitzen zure bila ezertara jotzen nuena; distira antzeko bat zerien zure begiei, irriaren eta irrikaren artean, eta ezinegona ezkutatu ezin zuen ahotsez galdegin zenidan zeri zor zitzaion halako ohorea; zeremonia eta artegatasun haiek ikusita, ez dakit zer imajinatu zenuen: kostata baina, azkenean nire baitan maitasun ernamuin bat sortu eta hura aitortu behar nizula akaso?
|
|
2008
|
|
|
Buruan, beraz, kezka hura sartu zitzaion, are kezkago bihurtu zitzaiona, noiz eta markesa andereak eta jaun kalonjeak alaba exorzitatzeko asmoa hartu baitzuten, Natalia ohera lotuta. Exorzismoa bukatuta gero, Reginak Natalia ikusteko aukera izan zuen, gelan ustel usain
|
hura
zegoen, Nataliak egindako okaldietatik zetorrena?, baita hura inoiz baino okerrago ikusi ere, haren azal zurbila inoiz baino zurbilago eta betzuloak inoiz baino betzuloago. Jaun kalonjea deabrua uxatu nahian zebilkion, antza, baina Reginak bere zentzua eta bere sen hura zituen, behin eta berriro esaten ziotenak ezen, kontu hartan guztian, zerbait oker zebilela?
|
|
|
Buruan, beraz, kezka hura sartu zitzaion, are kezkago bihurtu zitzaiona, noiz eta markesa andereak eta jaun kalonjeak alaba exorzitatzeko asmoa hartu baitzuten, Natalia ohera lotuta. Exorzismoa bukatuta gero, Reginak Natalia ikusteko aukera izan zuen –gelan ustel usain
|
hura
zegoen, Nataliak egindako okaldietatik zetorrena–, baita hura inoiz baino okerrago ikusi ere, haren azal zurbila inoiz baino zurbilago eta betzuloak inoiz baino betzuloago. Jaun kalonjea deabrua uxatu nahian zebilkion, antza, baina Reginak bere zentzua eta bere sen hura zituen, behin eta berriro esaten ziotenak ezen, kontu hartan guztian, zerbait oker zebilela... egiteko hura gidatzen zuèn eskua –jaun kalonjearena– eskutik joan balitz bezala:
|
|
2009
|
|
|
Biak bakarrik egon balira, baliteke gizonak, orduan ere, aurrera egin izana, baina han gizon emakume batzuk zeuden: agure
|
hura
zegoen, adibidez, atsoarekin erre eta erre ari zena, zigarreta bat bestearen atzetik; agureak, agurea eta atsoa trebetasun handiarekin mugitzen ziren giro hartan, ohartua behar zuen zerbaitetaz, Adaren kexa entzun orduko honela mintzatu baitzen, kementsu:
|
|
|
etxeko zutabea eta zutabeordea oker oker zeuden? bi aldiz oker, beraz!; zutabe zutabeordeak oker baldin bazeuden, baina, orbetarren etxea eta orbetarren inperioa goitik behera erortzeko arriskuan egon zitezkeen, munduan ez baitzegoen Pisako dorrerik. Nazario Orbek, simetri arau gutxienekoak betetzen ez zituela-eta, ez zuen Pisako dorrea atsegin?, Pisako hiriari eusteko gai izan zitekeenik; gero, gainera, Damasoren esateko era
|
hura
zegoen, balizko hutsegileen izenak birritan aipatzen zituela, errudunei marra eta azpimarra jarri nahi balizkie bezala: ez al zegokion, bada, berari, etxeko autoritateari?
|
|
|
Biak bakarrik egon balira, baliteke gizonak, orduan ere, aurrera egin izana, baina han gizon emakume batzuk zeuden: agure
|
hura
zegoen, adibidez, atsoarekin erre eta erre ari zena, zigarreta bat bestearen atzetik; agureak –agurea eta atsoa trebetasun handiarekin mugitzen ziren giro hartan– ohartua behar zuen zerbaitetaz, Adaren kexa entzun orduko honela mintzatu baitzen, kementsu:
|
|
|
" Zu eta Teofilo Maria, Teofilo Maria eta zu": ...zeuden... bi aldiz oker, beraz!; zutabe zutabeordeak oker baldin bazeuden, baina, orbetarren etxea eta orbetarren inperioa goitik behera erortzeko arriskuan egon zitezkeen, munduan ez baitzegoen Pisako dorrerik –Nazario Orbek, simetri arau gutxienekoak betetzen ez zituela-eta, ez zuen Pisako dorrea atsegin–, Pisako hiriari eusteko gai izan zitekeenik; gero, gainera, Damasoren esateko era
|
hura
zegoen, balizko hutsegileen izenak birritan aipatzen zituela, errudunei marra eta azpimarra jarri nahi balizkie bezala: ez al zegokion, bada, berari –etxeko autoritateari– egiteko hura, bai errudunak izendatzekoa eta bai marrak eta azpimarrak jartzekoa edo kentzekoa?
|
|
2010
|
|
|
Engrazi emakume on puska zen, txeratsua eta eskuzabala; begirada batzuk erakartzeko moduko planta gordetzen zuen gainera oraindik. Anderri, baina, ez zion grazia gehiegirik egiten,
|
hura
zegoenean aitonak harentzako izaten zituelako kontu guztiak. Eta begiak.
|
|
|
Zigor txikia eskertu... haserretzekoa litzatekeela pentsatzen du Julenek, ikusitakoak ikusten ohiturik ez bageunde. Normalean kartzelarik ez zekarren zigorra zen hura, baina, aurretik manifestazio ilegalaren beste kontu
|
hura
zegoenez, bere kasuan espetxera joan zuen.
|
|
2012
|
|
|
Momentu hartan konturatu nintzen ordura arte ez nuela inoiz jakin, ezta galdetu ere, non nengoen. Ez nuen toki
|
hura
zegoen lekuaren arrastorik. Mojak arrazoia izan zezakeen, agian toki guztietatik urrun geunden eta bisitan etortzen zirenek nahikoa lan zuten hara iristen.
|
|
|
Europako herrialdeen deskribapena egin nion, bereziki Ingalaterrarena, hangoa bainintzen; nola bizi ginen eta nola goresten genuen Jainkoa, nolako harremanak genituen geure artean, eta nola aritzen ginen geure itsasontziekin merkataritzan munduko leku guztietan. Nire itsasontziaren hondoratzearen berri eman nion, eta erakutsi nion, ahal izan nuen gertuenetik,
|
hura
zegoen lekua, baina hauts egina zegoen, eta ordurako desagertua.
|
|
|
Badut arrazoirik pentsatzeko erresuma
|
hura
dagoen kontinentea Amerikan Kaliforniaren mendebaldean eta Ozeano Barearen iparraldean dagoen lurralde ezezagun hartaraino iristen dela mendebalderantz, eta aipaturiko ozeanoa ez dagoela Lagadotik ehun eta berrogeita hamar milia baino urrutirago; Lagadon on bat dago eta merkataritza oparoa Luggnagg irla handiarekin, ipar mendebaldera dagoena 29 gradura ipar latitudean, eta 140ra luzeran.... Luggnagg irla hau Japoniaren hego ekialdera dago, ehunen bat legoara.
|
|
|
...ida edo amorrurik gabeko izakia zela esan nion; edo ez zuela behintzat beste grinarik agertzen, aberastasun, aginte eta tituluen irrika bizia baino; beste edozertarako erabiltzen dituela bere hitzak, buruan duena adierazteko izan ezik; ez duela inoiz egia esaten, gezurtzat har dezazun asmoz baizik; ezta ere gezurra, zuk egiatzat hartzeko helburuaz ez bada; inoren atzetik gaizki esaka aritzen bada,
|
hura
dagoela biderik onenean gora igotzeko; eta besteen edo zeure aurrean goraipamenak egiten hasten bazaizu, galduta zaudela egun horretatik aurrera. Berarengandik har daitekeen seinalerik txarrena promesa bat dela, zin eginez berresten badu batez ere, horrelakoen ondoren, zuhurra den edozeinek erretiratu eta esperantzak oro galtzen baititu.
|
|
2013
|
|
|
hori bai dela hobeto!). Eta hemen egoteko beharrezkoa izan zen zure amak urrutiko sasoi hartan tripako mina izan zezan, honela Andikoako jaietara ez zedin joan, eta zure aitaren lekua beteko zuen gazte hura ezagutu ez zezan (esan gabe doa zure aitaren lekuan beste gazte
|
hura
balego zu zeu ez zeundekeela orain liburu hau irakurtzen, eta are gutxiago auzokoarekin parabin paraban). Beharrezkoa amaren tripako min handi hura, beraz.
|
|
|
Hura, izan ere, gerra saindu bezain sakratua zen, inoiz baino garbiago ikusten zuen: lubakiaren alde batean, bi anaien espiritu
|
hura
zegoen, idealez eta sakrifizioz josia; bertzean, materialismoaren dorreak, nihilismorik handienera eramaten zutenak, mundu koloretsu baten itxurapean.
|
|
|
Oso larri zegoen, eta atzean zihoan autoko gidaria berehala gelditu zen, Otegi bertan sartu eta erietxera eramateko. Izpurako erietxera eraman zuen, gertuen
|
hura
zegoelako, baina Otegi oso larri zegoen, eta berehala Baionara eramateko agindu zuten. Helikopteroz eraman zuten Baionara, baina ezer egin baino lehenago hil zen, 19:30ean.
|
|
|
Hura, izan ere, gerra saindu bezain sakratua zen, inoiz baino garbiago ikusten zuen: lubakiaren alde batean, bi anaien espiritu
|
hura
zegoen, idealez eta sakrifizioz josia; bertzean, materialismoaren dorreak, nihilismorik handienera eramaten zutenak, mundu koloretsu baten itxurapean.
|
|
2014
|
|
|
Eta handik minutu batzuetara, Jim Clarken zain zegoen kapela eskuan, Nancy gasolina bila atera zenean
|
hura
zegoen portxeko txoko beraren ilunpean, eta orduan neska Jimen atzetik agertu zen.
|
|
2015
|
|
|
Baitaki Zenon matematikariak espazio oro bitan erdibitzen dela, mugitzen ari den edozein objektuk helmuga iritsi baino lehen iritsi behar duela erdibidea eta, bere ekintzari igarririk, gazela lasterrean hasten bada geziak ez duela inoiz iritsiko jomuga. Baitaki, gazela lasterrean hasten bada, gezia
|
hura
dagoen lekura iritsi orduko handik aldendua egongo dela animalia, gezia berriro gazela dagoen bigarren tokiarekin saiatu orduko harantzago joana izango dela animalia eta abar.
|
|
|
Auzoko beste haur batek haren berri eman zidanean, nire lehenbiziko erreakzioa pozaren pozez barre algaraka hastea izan zen. Etxetto zapal goibel
|
hura
egoniko lekuan egurrezko habe eta adreilu pila itxuragabea agertu omen zen, inguruko eraikin porrokatuetatik nekez bereizten zena. Hitz totelka eta begiak atera beharrean kontatu zidan ikaskide ohi hark berria, sinesteko onegia den zerbait erraten duenaren antzera.
|
|
2016
|
|
|
Diseinatzaile berriek zaharberritutako tabernek gero eta itxura faltsuagoa zutela pentsatu zuen Josebak, batez ere artifizialki zaharkitutako objektuz betetzen zituztenean, hala nola erloju ustez zaharrak, sarrerako atearen gainean zegoena bezalakoak. Eta gero pintxoak eta errazioen izenak ispiluetan idazteko mania
|
hura
zegoen; ez zitzaion batere gustatzen.
|
|
2017
|
|
|
Emakumezkoek besteen ohore kodigoak erabiltzea besterik ez dute egiten dena da berak Caddy maite duelako behean geratuz gaixorik zegoenean ere hartara Aitak osaba Mauryri burlarik ez egiteko Jasonen aurrean Aitak esan zuen osaba Maury ez zela espirituz behar bezain klasikoa mutiko hilezin itsuarekin ausartzeko Jason aukeratu zukeen zeren Jasonek osaba Mauryren oker berbera egingo baitzuen begi belztu batekin bukatu gabe Pattersondarren mutikoa ere Jason baino gazteagoa zen kometak bosna zentabotan saldu zituzten finantzei buruzko arazoak hasi arte Jasonek beste kide are txikiago bat hartu zuen behar bezain txikia nolanahi ere zeren T.P. k esan zuen Jason oraindik diruzain baina Aitak esan zuen zertarako ekingo dio lanari osaba Mauryk berak aitak modurik baldin bazuen hankak labean jarrita eserita egotea besterik egiten ez zuten sei edo zazpi beltz mantentzeko bai osaba Mauryri ostatua eta babesa eskaini ahal zizkion aldian behin eta baita diru pixkaren bat utzi ere nori eta bere Aitak bere espeziearen jatorri zerutarrean zuen sinesmena hain gartsuki gordetzen zuenari orduan Ama negarrez hasten zen eta esaten zuen Aitak haren familia berea baino hobea zela uste zuela osaba Maury barregarri uzten ari zela guri gauza bera erakusteko ezin zuen konprenitu Aitak zera erakusten zigula gizon guztiak pilaketak direla panpinak ordura arte bazterrera botatako panpina guztien hondakin piletatik bildutako zerrautsarekin betetakoak zerrautsa isuriz zaurietatik nigatik hil ez ziren saihetsetan. Heriotza Aitonaren antzeko gizon bat bezala imajinatu ohi nuen haren adiskide bat bezala halako adiskide partikular eta berezi bat Aitonaren idazmahaia imajinatu ohi genuen bezala ez ukitu ezta ozenki hitz egin ere
|
hura
zegoen gelan beti biak tokiren batean elkarrekin imajinatu ohi nituen denbora guztian Sartoris koronela beraiekin esertzera noiz jaitsiko zain zedroak baino goragoko tokiren batean zain Sartoris koronela are eta goragoko toki batean zegoen zerbaiti begira eta haiek zain ea noiz uzten zion begiratzeari eta jaisten zen Aitonak bere uniformea zeraman soinean eta guk zedroen bestaldetik zetorren haie...
|
|
|
Etxea txikia zen, esan dut. Baina nengoen lekutik
|
hura
zegoenera bide puska bat zegoen, hamarren bat metro edo. Distantzia luzea izan arren, entzuten nuen haren arnas hotsa, hezurretaraino ikaraturik arnasa hartzerakoan egiten zuen hotsa.
|
|
|
Beire saiatzen zen disimulatzen eta garaileek izaten duten jarrera azaltzen, baina bere barruan bazegoen duda izpi txiki bat. Ez zion inori azaldu nahi zalantza hori, ezta Lete eta Karri ere, baina bere barruan udan barnetegian ateratako Beire txiki eta ahul
|
hura
zegoen. Linda urduri zegoen eta kito.
|
|
|
Bazekien nolabaiteko kaosa ohikoa zela halako kasu baten hasieran, baina sentitzen zuen ikerketak eskuetatik ihes egiten ziola. Alde batetik, jendarmeek krimenaren gertalekua aurkitu zutelako berri lauso
|
hura
zegoen. Bestetik, ezezagun batek kasuko froga garrantzitsuak aztertu zituen.
|
|
2018
|
|
|
Handik gutxira banatu ginen, aurreikusteko modukoa zenez, eta berehala agertu zen Niclas nire bizitzan. Tartean, ordea, oporralditxo
|
hura
egon zen, Avignorenaino eraman ninduena, zer eta bataio zibil batera.
|
|
|
Armairua zabaldu eta azpiko arropa hautatzen hasi zen. Asmoa aldatu bide zuen,
|
hura
zegoen bezala utzi eta sukaldera abiatu baitzen. Hozkailuaren dardara sorra baino ez zen entzuten bertan.
|
|
2019
|
|
|
Eta amarekin egondako azken uneak kontatuko ditu, lasaitasunez baina grabetasun profesional horrekin. Eta emango du
|
hura
egon dela harekin une oro, ihes eta ihes besterik egin ez duenean, erremediorik ez zenean soilik bueltatu denean, gudu zelai oro jada zomorroak janak zituenean, guztiak indarrak ahituta zirenean.
|
|
2020
|
|
|
Hori ote da poderio esaten dioten hori? Jendez mukuru dagoen gelan irudikatu nuen, horrela, biluzik, jakinaren gainean larrugorritan
|
hura
egonagatik ez zela bera izango lotsatuta gorputza uzkurtu eta kakotuko zuena. Inguruan jantzita zuen jendea zaurkorragoa zela edonoren bistara.
|
|
2021
|
|
|
Zeinen bizi sentitzen nintzen! Lozorroan izan nintzen ordura arte, lurrean neukan gizon
|
hura
zegoen bezala!
|
|
|
Gizon haiek ez ziren koldarrak; bazekiten adorea izaten, nahi izaten, baina euren buruarekin bakean egoteko beste bakarrik. Bat batean bake
|
hura
zegoen kolokan: nahiago zuketen beste edozein arrisku.
|
|
|
Yvonnek ez zuen gezurra esan, ez zen joko bat. Hélèneren soineko urdinaren azpian, bere haur azalaren azpian, bere odolaz elikatzen zuen gauza
|
hura
zegoen.
|
|
2022
|
|
|
Nahiago nuke Telmoren lekuan egon, pentsatu du, eta beharrezkoa litzatekeen guztia sufritu, hari ezertxo ere gertatzea baino. Pentsamenduaren indar soilaz nahiko luke trukatu eta
|
hura
dagoen lekuan agertu, eta Telmo, ordea, hemen, Nerearen ondoan. Star Trekeko tele garraioa erabili balu bezala.
|
|
2023
|
|
|
–Eñautek halako lazdura bat sentitu du sabeletik gora. Jacques Axeritegi auzapezak publikoki jakinarazi zuenetik Goikoetxea zela Bichta éder proiektuari buruzko xehetasunak eman zituena, Eñaut ez zen sekula ausartu harekin biltzera, azalpenak ematera, eta beti ahalegindu zen ihes egiten
|
hura
egon zitekeen gertakarietatik. Manifestazioan ikusi zuen urrundik, eta zazpi eginahalak egin zituen haren begirada ez gurutzatzeko.
|