|
2000
|
|
|
Inori kontatu ez nion bidaia bat ere egin nuen, hango osaba izebei ere kontatu ez niena. Apaiz euskaldun baten bitartez egin nuen ibilaldi zoragarri
|
hura
egiteko modua; Orinocotik gora Rio Negroraino, Caño Casiquiaretik igarota. Apaiz euskaldunak egin zizkidan antolaketak:
|
|
|
Etxetik irten eta Zudairera joan nintzen, nire arrebaren senarraren izeba baten baserrira, han baitzegoen arreba abuztuko egun batzuk pasatzen. Arrebari esana nion bidaia
|
hura
egiteko irrika nuela, baina koinatuak esaten zion ez nuela egingo, ez nintzela kapaz izango bidaia modu hari ekiteko. Gero jakin nuen arrebak eta koinatuak apustua egina zutela; errendituko nintzela koinatuak, ezta pentsatu ere arrebak.
|
|
|
Alabaina aitatxik maitekiro begiratzen zion orain. Salaketa
|
hura
eginik indarrez hustu balitz bezala zen, areago, berak ez balu bezala inoiz halakorik esan; ez balu bezala, orain, Xan ezagutu ere egingo. " Lazaro hemen balego", esan zuen amatxik.
|
|
2003
|
|
|
Kazetariek berriz balentria
|
hura
egin zuen gudaria ezagutu nahi izan zuten. Fusil tiroz hegazkin bat bertan behera!
|
|
2004
|
|
|
Zenbat ilusio galdurik. Esti irudikatu zuen koadrozko maleta txiki
|
hura
egiten. Armairu gainetik hartu, koadro arrekara haiei hautsak astindu, gider hedagarria eta gurpil beltzak oihal busti batekin garbituko zituen.
|
|
|
Aurpegiera nabarmentzeko urruti bazeuden ere, biek, bai Harakinek bai Bazterrek, bazekiten elkar ikusi zutela, bat koka kola kaxa eskuan, bestea Estiren sorbaldatik helduta, karrikan behera. Lasaiago itzuli zen atzerako keinu
|
hura
egin ondoren Estirengana, eta orduan esan zizkion gertatzen ari zitzaienari buruzko lehendabiziko hitzak kronika moduan, ordurako, Bazterren ikuste hartan bien arteko harremanaren onartzea izan balitz bezala.
|
|
2007
|
|
|
Nik asmatutako kaxaren patenteak hamabi urtetan zehar eman gabeko sos guztien erdiak ordaindu behar izan zizkidan deblauki, eta aurrerantzean emango zituenen erdiak ere nola eta nora behar zituen bidali ere erakutsi zioten ederki. Argi eta garbi jartzen baitzuen nik mundu honetan gordetzen jakin dudan paper bakarrak, erdibana genuela patente hura Diccinok eta biok, asmakuntza nirea zela, baina
|
hura
egiten laguntzeagatik eta kontu eta paper guztiak eramateagatik, berea zuela Diccinok beste erdia, halaxe genuela eginda orduko garaian tratua, eta halaxe paperaren azpian sinatuta, zorionez, hortik jasotzen baitu gaur egunean ere Don Valentinek tarteka niretzat bidaltzen duten sos apurra. Izan ere, gaur egunean ere egin egiten baitu Estatu Batuetako enpresa batek Iturrino’s Box delakoa, nik asmatutakoaren berdina.
|
|
2009
|
|
|
Izen barregarri hura nondik atera zuen galdetzekotan egon nintzen, baina hizketan jarraitu zuen, hau, hori eta
|
hura
egin behar genuela esaten. Kasurik ere ez zidan egingo.
|
|
|
Ordea eri batzuk hil egin zirenez eta sendatu berriz zenbait bakan, haiek utzi lekua bete ahalegin, eritasunek herritar berriak mankatu zituzten. Baina Don Telmok ezin izan zuen zaldiaren itzulia aldatu, animaliak zaldizkorik gabeko egun hartan bere gisa konplitutako ibili
|
hura
egiten zuen soilik, motel eta egoskor. Don Telmo sukaldeetan sartuko zen, hildakoren baten osasunaz egingo zuen galde, eta jendeak" Hobeto, hobeto!" esango zion beldur errukiz, serbieta garbi bat ateratzen zutelarik.
|
|
2010
|
|
|
Andereñoak idazlan
|
hura
egiteko agindu zigunean, bederatzi urterekin, ez nekien idazle izaterik bazegoenik. Norberaren barne eta kanpo mundua, norberaren ikuspegiak eta irudimenaren uztak, norberaren egunerokoak eta ametsak paperean jartzea bizibidea izan zitekeenik.
|
|
2011
|
|
|
Agurtu aurretik kiroltasunez eman zion bostekoa Julio Viradok, eta baita bisita txartela luzatu ere. Garai hartan ohikoa zen abokatuek keinu
|
hura
egitea, ez, ordea, kazetariek. Deigarri egin zitzaion Agirre Sesmari.
|
|
|
nork bere lana eta familia, telefono deiak tarteka gauzak ondo samar –" hainbestean" – zihoazela esateko, astean behingo familia bisita eta urtebetetze edo gabon ospakizunak, umeen etorrerak gozatuak eta etorkizunerantz proiektatuak iraganaren kalte eta norbere buru osasunaren mesede. Urte asko pasatu ziren inoiz itxiko ez zitzaion zauri
|
hura
egin ziotenetik, arima bi puska egitea, hori zauri bat bada behintzat. Zer gertatzen da sendatzen ez diren eta sekula sendatuko ez direla ziurtasun osoz dakizun zauriekin?
|
|
|
– Eskultore bihurtu zian bere burua lan
|
hura
egiteko. Ez al duk ulertzen?
|
|
|
– Ikus dezaket hemendik zure irribarrea, badakizu? –taxitik eta bizkarrez esan dio, sorginkeria
|
hura
egiteko gai balitz bezala.
|
|
|
Zerrenda
|
hura
egin behar zuen. Mila gauza horiek ikusi eta gero hil.
|
|
2012
|
|
|
Ez zitzaion axola ipuin bakar bat uztea bere ondasun literario gisa. Ez zuen bere obraren kantitateak kezkatzen, kalitatea zen bilatzen zuena, kalitate gorena; erabateko perfekzioa zen jomuga, bizitza osoa ipuin perfektu bakar
|
hura
egiten igaro behar bazuen ere.
|
|
2013
|
|
|
" Puta zaharra! Beti toki berean pasatzen zaidak!", aurpegira begiratu zidan nik arrazoia emateko, bide puska hura gaizki paratua zegoela eta normala zela astakeria
|
hura
egitea. Orduan ere, a ze eskapada egin genuen!
|
|
|
Gorri gorri zegoen, koleraturik eta, nik uste, lotsaturik ere bai, erranarazi ziotenagatik. Bere extul ttiki
|
hura
egin ondotik," Dena gezurra da!" erran zidan," Dena gezurra da!" segitu zuen behin eta berriz, etxera ailegatu ginen arte.
|
|
|
ni han izan nintzen eta
|
hura
egin nuen esateko
|
|
|
– Bai –onartu nuen, eta aitortza
|
hura
egin nuen lehenbiziko aldia zen.
|
|
2015
|
|
|
Damutu dira alabak iruzkin
|
hura
egin izanaz. Hobeto zeuden autobus geltokian eserita.
|
|
2016
|
|
|
Zinezko sentimena zuela argitu zigun denoi Anton Monteirok, Galegoak ez dituk fidagarriak, horixe bota zuen nire errana manipulatuz, bera multzotik harat, galegoak, zuek erran balu bezala, alegia, hauek, zikinenak zakilenak zipotzenak zomorroenak, eta Ferroleko herriaren garaipenaren euforia zapuztu nahi izan zuen erdeinu nardagarri
|
hura
eginez, O Burrok ez zuela hainbertze urte iraun ahal izanen Euskal Herrian, euskaldunek airean bota izanen zutela erroz goiti Carrero bota zuten moduan, Galegoak lo zaudek oraindik, zenbat urtez jarraituko ote zuten himno triste horrekin gauza triste berdinak errepikatzen, ez ote zen tristea desperta do teu sono fogar de Breogan abestu beharra behin eta berriz, eta nik Anton Monteirok godaletean ... desperta do teu sono, jantzi galtza elastiko hauek, jantzi arrauneko hau, irten karrikara, ekin kirolari, osasuna, demokrazia, galegotasuna O Noso Sportekin.
|
|
|
Uda honetako oroikizun nagusiaren lekuko izateko asmoarekin etorriak ginen guztiok tragediaren hegal ikaragarria nabaritu genuen ilun, itun, astun, geure gainean... Joseba Elosegik ekintza historiko
|
hura
egin zuenetik bi edo hiru egunetara bulegoan azaldu zitzaidan Martin de Muñagorri, hezur eta mami, euskal nihilisten buruzagia zela edo Arturo Gil de Balmesen idazkaria zela adierazten zuen txapela kaskoan. Joseba erietxean zeukatela oraindik, erredurak sendatzen, hamazazpi egun egin zituen larri.
|
|
2017
|
|
|
Axik sorbaldak jaso ditu, eta duela hilabeteko Axi
|
hura
egin zaio Josebari, azken egunetan baino askoz galduago.
|
|
|
Ez zuten Axik eta biek asko hitz egin gertatu zenari buruz; gerozkioz saiatu ziren ohera besteren bat ekartzen, baina egin zuten bitan edo ez zitzaien ongi atera. ...joanda jasotako mutil gazte bat, etxera, Jarautako pisura ailegatu –harrigarria egin zitzaien biei Lekunberri Aranatzekin zer edo zer ikusteko zeukala jakitea–, ur basoa eskaini eta ohera sartu zutenean, ez zuten jakin harekin zer egin; betidanik haragian txertaturiko jakintza –Kennethekin ikasi gabean jario zitzaiena– ahaztua izan balute bezala izan zen; eta dorpe aritu ziren,
|
hura
egiten zuten lehendabiziko aldia izan balitz bezala, eta ez zuten topo egin. Korritu ere, presaka eta beharturik korritu ziren, lehendabizi mutila, gero Axi eta gero bera, bakoitzak bereari eraginez, plazer derrigortuari –derrigortua, harako bidea hasirik bidea utzi eta helburuari uko egitea haragiaren kontrakoa zelako– bukaera ezdeusa emanez.
|
|
|
dolu egileak onartzear du gertatu dena, eta orduan bere burua edo ingurukoak hobentzen hasten da:
|
hura
egin bagenu!?! Eta beste hura?
|
|
|
Axi bezala... ze... hitzaren bila aritu da gogoan nahiz eta ederki jakin hitza horixe dela, gogoaren aurreko geletan duen horixe... gogoan ezartzen ausartzen ez den horixe... sikiera horixe gertatu balitz... bera ez litzateke orain dagoen ataka honetan egongo... loturik... preso. Izuikarak hartu du lehendabiziko aldiz gogoeta
|
hura
egin izanagatik. Axirengandik apartatu eta Landerren figura bilatu du aurrean, jangelako mahaien eta horma zurien artean, hondorantz.
|
|
|
Ni segituan okitzen ninduen, baita txikitan ere; aldiz, orduan bezala, gozamena erakutsi nuen hutsik ez egiteko. Kleenex mutur batekin garbitu nion ezpain ertza, keinu
|
hura
egitera ausartu izanagatik hunkituta.
|
|
|
Atea itxi zuen eta eskumuturretik helduta bere ondoan mantendu ninduen, ispilu aurrean keinu
|
hura
egiteari utzi gabe.
|
|
2018
|
|
|
Hogei urte zituela, mundu mailako hit bat konposatu zuen, gaur ere oraindik bere kanten artean gehien argitzen duen zuzia, melodrama puntu justuaz eta nostalgiaz ondutako kanta, orkestratua izateko egokia. Jean Pharosek kanta
|
hura
egin zenean hamar urte baino ez zituen arren, abestu egingo lizuke, eskatuko bazenio, munduko kanta guztiak dituenez kaskezurrean sartuta.
|
|
2020
|
|
|
Ganbara hura lan prekarioen agentzia moduko bat zen, edo Marx anaien kamarotea, edo biziraupenaren zirku eroa. Maria iristen zen ia egunero proposamen batekin, handik eta hemendik ezezagun genituen lagunak azaltzen ziren etxera, bi ordu eskasetan osatua zuten trebeki lan
|
hura
egin ahal izateko gazteen komandoa. “Nik ez dut inoiz zerbitzari lana egin jauregi batean”, esango zuen batek; “lasai, erraza da” erantzungo zion Mariak, lau argibide eman eta zalantza guztiak uxatuz.
|
|
|
ILEHORIA: Zer nolako momentutan zeunden zu bidaia
|
hura
egin genuenean?
|
|
|
Zu ni baino askoz hauskorragoa zinen, eta hori beharrezkoa zitzaidan nire momentua bizitzeko. Une hartan ez zidan bidaia
|
hura
egiteko beste inork balio. (Isilunea) Barne bidaia izan zen, eta uste dut zuk ere gauza bera pentsatzen duzula.
|
|
|
Inori kontatzerakoan hasiko da benetan ikerketa hau abentura baten oroitzapena izaten. Elkartuko naiz lagunekin eta esango diet, harro, ni han izan nintzen eta
|
hura
egin nuen. Abentura oro, ausardia oro da entzuleen zain dagoen kantu bat.
|
|
|
munduko museoak, heraldikari buruzkoak, era guztietako entziklopediak, letra tipoei buruzkoak, pintore ezagun guztien lanak… Autonomo egin zen. Inguruotako errotulatzaile bakarra bera, ez zegoen lan
|
hura
egiten zuen beste inor. Errotuluak egiten zituen, muralak, olio margolanak enkarguz:
|
|
2021
|
|
|
Justizia? Justiziak eraman gintuen bide madarikatu
|
hura
egitera! Justiziak ekarri gaitu honat!
|
|
|
Pentsatu dugu: Orain dela bost urte egin genuen muntaia
|
hura
egingo dugu! Testuak badakizkigu, eszenografia ekartzeko denbora nahikoa dugu...
|
|
2022
|
|
|
Mostradoreko beltzean pilatutako kristalezko botilak jaitsi zituen bodegara, kostata, baldearen pisua menderatu ezinik eskaileran behera, eta kaxatan sailkatu zituen denak kokakola eta ardo hondarren usainean. Bonbilla dardarati batek justu justuan laguntzen zion Migeli bere lurpeko lan
|
hura
egiten. “Datorren astean mostradorean hasiko zara”, esana zion Patxik lanean hasi eta gutxira, eta poza non gorde ez zekiela zebilen mutikoa.
|
|
2023
|
|
|
Emanaldi
|
hura
egin eta hilabetera estreinatu zuen Alex de la Iglesia bilbotarrak Witching and Bitching edo Las brujas de Zugarramurdi izeneko filma. Baga, Biga, Higa abestia entzun daiteke eszena batean.
|
|
|
Nork ez lioke errepidea gurutzatzen lagunduko? Gero norbaitek kontatzen du zahar hori Auschwitzeko kartzelari ankerrena zela, edo ama bat eta bere sei umeak hil zituela gerra zibilean, eta gorpuak zulo batera bota; baina izugarrikeria
|
hura
egin zuen gizona jada ez da existitzen, agure beneragarri bat etorri baita munstro odol gosea ordezkatzera. Agirre zaharrak egin zuena egin zuela, beranduegi zen gizakien justiziarako, harengan kanposantuaren bakea baitzen obratua zegoeneko.
|
|
|
betelana baztertu, hau laga,
|
hura
egin,
|
|
|
Antzerkia ikustera joan nintzen egunean han utzi nituen lagunak, taberna zuloan. Egia esan, Teatro Beltza ikusita, argi geratu zitzaidan nik ez nuela
|
hura
egin nahi. Objektuak eta aktoreak hegaz, tramoia gora eta behera… ez zitzaidan batere interesatu.
|
|
|
Gogoratzen dut elkarrizketa bat grabatu niola. Film labur bat egiteko aukera luzatu nion, eta berak ere, bazuela gidoi bat idatzia esan eta
|
hura
egiteko proposatu zidan. La extraña historia del doctor Jekyll y Mr.
|