2000
|
|
" Ez dakit zein arrazoi dela medio, meteorito bat erori zitzaigulako edo, Euskal Herrian zinemagile kopuru ikaragarria daukagu. Horrezaz gain, zinemazaletasun handia dago,
|
horren
adibidea da Donostiako Zinemaldia. Horregatik, potentzial hau bideratu beharra dago proiektu baten bidez", iritzi dio Enrique de Santiagok.
|
|
Egitasmo horren baitan antzerkigintza, kantagintza, bertsogintza tailerrak dituzte, euskarazko ikastaroak eskaintzen dizkiete gurasoei, eta barnetegiak antolatzen dituzte, ikasleek etxetik eta herritik kanpoko inguru euskaldunak ezagutu ditzaten. Baina eskolaz kanpoko bestelako jarduerak ere egiten dituzte, futbito, atletismo zein karate taldeak, edo informatika, dantza eta trikitixa ikastaroak dira
|
horren
adibide.
|
|
Omenaldiak beti berant, baina etorkizunaz baino hemengo historiaz arduratu zela mahaigaineratu beharra dago, zeren eta oraintxe plazaratu diren" Me dijo la virreina" eta, batik bat," El coqueto don Sancho Sanchez" (1937)
|
horren
adibide garbia baitira.
|
|
Bertako seme den J. Sergio del Campok lan honetan adierazten duenez, lau mende baino gehiagotan organo jarduera erabat azpimarragarria garatu zen Otxandioko Santa Mañe parrokian, eta horrek ageri agerian uzten du Otxandiok bizi izan duen musika giro aparta. Jose Etxebarria fraidearen etorrera (fraide honek organoari egindako berrikuntzak mundu osoko organo zaleen esker ona jaso zuten) eta Santiago Herdoizaren bidez Otxandion martxan jarri zen organo tailerra,
|
horren
adibide baino ez dira. Harrituko al da, bada, inor, Arostegitarrak bezalako organojole ospetsuak otxandiotarrak izateaz?
|
|
Bestaldetik badira, ere bai, euskararen presentzia gero eta nabariagorekin kaltetuak edo beldurrez sentitzen diren gizarte sektoreak: unibertsitate eta hezkuntza egituretako partaide zenbaiten jarrera litzateke
|
horren
adibide argigarria. Euskararen edozein aurrerapena arrisku politiko bezala ikusten dutenak ez ditut aipatu, hor daude betidanik, ez dira berriak.
|
|
2 Mende amaierako mugimendu eklektikoaren zantzuak nabarmentzen dira beraiengan, jatorri eta joera guztiz ezberdineko poemak, sentimenduak edo eskolak ametitzen dituzte. Sarrionandiaren Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak liburua da
|
horren
adibide nabarmena, egileari ez zaio axola iturriak, kulturak eta garaiak guztiz ezberdinak izatea.
|
|
Eta horren ondorio ageriak ere hor ditugu. Lekukotzat, hara zer gertatu zen Nafarroako Epaitegi Nagusiak Barañaingo Udalaren kontra jarri zuen auziaz;
|
horren
adibiderik egokiena Euskaltzaindiaren salakuntza izan zen, Bilbon 1997ko apirilaren 25ean sinatua (ikus Euskera, XLII, 1997, 193 orr.).
|
|
Dagoeneko badira Interneten ahalbideetan irrati estazioak kokatzeko konfiantza duten pertsonak. Pertsona bakarrak abiaraz dezake estazioa;
|
horren
adibidetzat hartu ohi dena, Radio Cable izenekoa dugu. Fernando Berlinen irratiak nazioarte mailako ospea lortu du Microsoft enpresari esker, zeren, azken honen aburuz, baita Washington Post eta Wall Street Journal kazeten ustez ere, Sareko onenen artean egon baita 7 hilabetez.
|
|
altuera handietan, malda gogorretan... egin dira, eta ondorioz, ekoizpen eskasa, eguraldiak eragindako kalteak eta bestelako arazoak ere azaldu dira. Gure lurraldean alertzearekin gertatutakoa
|
horren
adibidea da. 1956 urtean sekulako izotzak egin zituen eta intsinis pinuaren landaketa gazte asko alferrik galdu ziren.
|
|
Promozio sareen bazter batean, Igela argitaletxea literatura ingeleseko perla bitxiak ale aleka ekartzen ari zaigu aspaldian, builarik gabe, bazka harrigarriro gozoa emanez irakurzaleei. Ford Madox Forden Historiarik goibelena da lanmolde emankor
|
horren
adibide bat.
|
|
Hor frankismoaren aurkako nukleoak sortuz joan ziren, hein batean Iparraldeko kultur munduan integratuz. Telesforo Monzon, Manuel de la Sota eta Antonio Armentia
|
horren
adibide goiztiarrak izan daitezke, ezen laster Herria aldizkarian kolaboratzaile gisa idazten hasi baitziren. Giro horretan proiektu berriak ere agertuko dira, esaterako Gernika kultur aldizkariarena, erbesteko publikazioen artean maila altuenetarikoa lortuko zuena.
|
2001
|
|
Kontuan hartu beharreko arlo bat bikoizketarena omen da. Dioenez, Tinko kalitatea bermatzen saiatzen da, eta lortu ere egiten du, elkarteak bikoiztutako" Banpiro txikia" eta" Asterix Zesarren aurka" filmak izanik
|
horren
adibide. Beste batzuek ordea, bikoizketa" pixka bat arraroak" egiten dituztela aipatu digu, noizbehinka ETBn entzun daitezkeenak kasu.
|
|
Barton Filmseko Maria Jesus Diezek, bestalde, bikoizketei dagokienez denetarik aurki daitekeela dio. Bartonek banaturiko filmak bikoiztu ohi dituen Irusoin etxeak, dena den, emaitza onak lortzen dituela adierazi digu, eta arrakasta handia izan duen" Karramarro uhartea" marrazki bizidunetako filma dela
|
horren
adibide.
|
|
Pasa den mendeko arazoak izan baino lehen, Leako herritarrak betidanik bere premiak asetzeko gai izan zirela esan liteke, bertako gizarte nekazariak beharrezko zituen elementu oro (tresneria, jantziak, oinetakoak...) egiteaz norbera arduratzen baitzen; horrela, 1850 arte inguruan ez zen ia artisautza edo merkataritzarik ezagutzen, eta industriaren eragina burdinola eta errota (ugariagoak, garia eta artoa eho behar zuten neurrian) batzuetara mugatzen zen; gaizki komunikatua zegoen bailara honetan gizarte mota ere nahikoa itxia zen, botere politiko ekonomiko osoa kontrolatzen zuten leinu sendi gutxi batzuek eta hauen maizter aritzen ziren beste guztiek osatua, menpetasun harreman gero eta okerrago batean (uztaren eta jaunen menpe erabat). Gizarte egoerak jadanik ez du zerikusirik antzinakoarekin, jakina, baina jarraitzen duena leatarrek beren arazoak beraiek konpontzearen aldeko jarrera da, eta
|
horren
adibide nagusia dugu gaur egun 1983an sortutako Lea Ibarreko Udal Mankomunitatea. Horrek bertan bildutako udalerri bakoitzaren hainbat gastu murriztea ahalbidetu du, baina hori baino garrantzitsuagoa dena, bailararen hondoratze isila gainditu ahal izatea ekarri du, Okamikako Industrialdea bezalako ezinbesteko ekimenak aurrera eramateko gai izanez.
|
|
Itxitako azken ekitaldia, 2000 urtea, euskal ekonomiaren pixkanakako hobekuntza
|
horren
adibide garbia da. Izan ere, 2000 urtean Hego Euskal Herriko merkataritza portuek 32,5 milioi tona mugitu zituzten, eta beraz %3, 4ko hazkundea izan zuten 1999arekin alderatuz.
|
|
Batek daki, halakoen egiatasuna norainokoa den, jakin dakiguna da katua eta saguaren arteko joko latz honetan behin eta berriro errepikatzen direla antzerako argudio eta egoerak, eta euskal gizartean bizi den gatazkak, gorabeherak gorabehera, bere horretan dirauela azken 40 urteetan. Aurkariak, izan hauek armatuak ala ez, polizialki garaitu daitezke, munduan
|
horren
adibide ugari dago; gatazka politikoa gainditzea, ordea, beste kontu bat da, eta konponbide baten aldeko benetako urratsak norabide horretara bideratu lirateke, horretarako elkarrizketa balore garrantzitsuena bihurtuz.
|
|
Gernikan 1994 urtean ospatu zen txapelketan Benny eta Danny zestalariek, Felix eta Uriarterekin osatu zituzten bikoteak. Mexikotik ere etorri dira pilotariak Euskal Herrira, Elorduy eta Inclan dira
|
horren
adibide. Lehenengoa txapeldunordea izan zen 1991 urtean eta bigarrenak 1992 urteko txapelketan hartu zuen parte.
|
|
Su etena hautsi ondoren, Lozanok dioenez, ELAren eta LABen bideek elkarrengandik urruntzea besterik ez dute egin, bai" ETAren jarduera odoltsuari buruz" duten jarrera ezberdinean eta bai negoziazio kolektiboetan. Eta
|
horren
adibide garbitzat metalaren arloan gertatutakoa aipatzen du. ELAk bere alderdi errebindikatzaileena indartu zuen, nahiko egokiak irizten ez zitzaizkion akordioak sinatzeari uko egin zion eta mobilizazioak bultzatu zituen.
|
|
Rodin ez zegoen bakarrik, hala ere, eta beste eskultore batzuek ere ekin zioten mendearen hastapenetan bidea zabaltzeari. Rodriguez edo Rosso
|
horren
adibide dira, baita Aristides Maillol frantziarra ere. Rodinen lanean sinbolismoa nabari bazitekeen ere, mugimenduko eskultura adibide nagusia Maillol eta bere emakumezko gorputzak direla esan daiteke.
|
|
Expresionistek Afrika beltzaren eragina ekarri zuten, futuristek mugimendua erantsi eta konstruktibistek, aldiz, espazio egituratuak. Eskulturaren ikuspuntu aniztasuna kubisten eskulturen planoek ekarri zuten eta
|
horren
adibide mordoa dago bildurik Gasteizko erakusketan: Archipenco, Lipchitz, Picasso...
|
|
Gerra Zibileko eta ondorengo urteak lehorte garaiak izan ziren familia ekoizpenak, boterean zegoen erregimenaren propaganda edo turismo kutsuko produkzioak izan ezik. 60ko hamarkada arte itxaron behar da berriro ere guztiz euskaldunek ekoiztutako zinema ikusteko," Pelotari" (1964) eta bereziki" Ama Lur" (1968) dira
|
horren
adibide, biak Nestor Basterretxea eta Fernando Larruquertenak. Azken honek, bere estetikaren bidez, lo zegoen zinemaren balorearen kontzientzia hartze bat sortzen du.
|
|
Madril ari da markatzen Kontzertuaren negoziazioaren erritmoa, eta
|
horren
adibide bere garaian presio osagai gisa erabilitako luzapenaren mehatxua gauzatu izana. Negoziazioaren ateak zabalik dira oraindik, baina emaitza positiborik ezean, alde batek bere bidea ezagutarazi du, beste aldearen iritzia kontuan hartu barik:
|
|
Boterea hauteskunde bidez hartu eta sistema demokratikoak eraikitzen saiatu diren erakunde tradizionalenek porrot egin dute. Arafati gertatzen ari zaiona da
|
horren
adibiderik esanguratsuenetakoa: bera ahul dago eta Hamas, aldiz, posiziorik onenean.
|
|
Intimitate eta pertsonalizazio joera
|
horren
adibiderik soilena, eta gardenena" Aspaldian utzitako zelda" litzateke, non idazleak bere dobleari hitz egiten dion, bera izan zen tokian dagoenari zuzentzen zaion:
|
|
Borges zaharrak aspaldi esan zuen bikoitzaren ideia dela literatura fantastikoa aurrera eramateko gairik oinarrizkoena. Errealitatean bazen literatur gai
|
horren
adibide garbirik: bikiak betidanik izan dira herri ipuingintzan antzaren eta izaeraren arteko zubi.
|
|
Gero eta ezagunago da feromonen bitartez gertatzen den komunikazioa, batez ere intsektuen artean. Lengoaia kimiko
|
horren
adibide bat, egurrean bizi diren, karraskari, taldeak dira: Pinuan bizi den Dendroctonus frontalis delakoaren kasuan emea da pinu hori erasotzen duena, ziur aski zuhaitzaren erretxinak erakartzen duelako, edo behintzat erretxinak uxatzen ez duelako.
|
|
Omen handia lortu zuen kazetaritzak borrokan eta bere burua antolatzen saiatzen ari zen gizarteak erakarritako aldaketetan eman zuen laguntzagatik;
|
horren
adibidea dugu irrati berriemailearen boom delako hura. Omen haren ondorioz, modu esanguratsuan duindu ziren hedabideetako profesionalen soldatak eta kontratuak, baina joera honek ez zuen segidarik izan Moncloako Itunak izan zirela medio, ezkerraren utzikeriagatik?, aldaketak egosten ari ziren guneetan, garai hartako enpresetan?, beste diziplina logika bat inposatu zelako.
|
|
Baina gauzak bestela gertatu zirela esan genezake: Lizarraren aurka sortu zuten fronteak zehaztu zuen hedabideen jokabidea; Hauteskunde Autonomikoetarako kanpaina izan zen
|
horren
adibidea. Areago, gehiegizkoa izango litzateke agian CDN alderdiaren ukoa hedabideei leporatzea (badirudi alderdi honi zuzendu zela bereziki urtarrileko adierazpena).
|
|
25 Gara da agian moderazio
|
horren
adibide garbiena. Egunkari horren lehean alean, kontuan har bedi Euskadi Información eta Egin egunkari debekatuaren ordea hartu zuela nolabait hedabide honek?
|
|
Sinboloen mailan batzuetan, ekonomiarenean bestetan, erabilpen publikoarekin zerikusia duen guztiarekinportaera errespeturik gabeko
|
horren
adibide asko eman dizkigute. Bat emateko, Nafar Gobernuak ikastaro unibertsitario deituriko batzuk inprobisatu zituen, ez oin ez buru, saski berean Hemingway eta Egiptoko faraoiak nahasiz, edo plangintza hidrologikoa, inmigrazioa edo gastronomia.
|
|
Gerra bukatu ondoren botere hutsune asko izango dira, eta urte gutxiren bueltan botere aldaketa ugari izango da (demokrazia, oligarkia, berriro demokrazia...), garai ezegonkor eta gizarte egoera nahaspilatu batean sartuz. Aurreko mendeko egoeran ez bezala, boterea lortzeko borrokak eta konspirazioak ugariak izango dira gerra bukatu ondorengo lehen urteetan (azkenik Periklesen garaiko demokraziaren antzeko bat ezarriko da); eta giro
|
horren
adibidetzat har dezakegu Sokratesi egindako epaiketaren salaketak (K.a. 399):
|
2002
|
|
Nahita edo nahi gabe, garaiaren bere ikuspuntu «bereziak» eraginda edo behar bezala dokumentatu ez delako. Jean Plaidy ren lanak
|
horren
adibide garbi batzuk eskaintzen ditu. Idazle honek errege normandoen eta Plantagenetekoen inguruko nobelak idatzi ditu.
|
|
ez genuen nahi talde ezagunen bilgune bat izatea bakarrik. Ziorek, Ufestuek, Bersek edota Maider Ansaren kasuak dira
|
horren
adibide", dio Iñigo Ibarrak.
|
|
Zela trenaren historiaz, trenbidea eraikitzeak erakarri zituen aldaketa izugarriaz, trenean bertan gertatutako egiazko edota fantasiazko gorabeheraz, ala trenean joan zitezkeen bidaiarien konportaeraz, gauza da trenaren inguruko lan ugari eta oso ezberdinak plazaratu direla. Eta
|
horren
adibide garbia ditugu Seve Callejak osatutako antologia honetan agertzen diren hamazazpi kontakizunak, Zane Greyk, R. L. Stevensonek, Stephen Cranek, O.
|
|
Zoritxarrez, EAJ, EA eta EBk (Ezker Batua), batez ere azkeneko biak kontrako irudia ematen saiatzen badira ere, amore ematen dute Garzonek eta Espainiako Gobernuak agintzen duten guztiaren aurrean. Ertzaintza gure egoitzak asaltatzen ikustea da
|
horren
adibide argiena. Egun hori tristea zela esan nuen nik, horrek euskaldunak euskaldunen aurka jartzen zituelako eta Estatuaren tranpan erortzea zelako.
|
|
Bainera da
|
horren
adibide argia: 300 eurokoak ere badiren arren, beste batzuek masajeak eman, ur eta xaboi zorrotadak jaurtitzen dituzte, zenbaitek irratia, telefonoa edota CDak erreproduzitzeko aparatua daukate...
|
|
sendotu da. Aldaketa
|
horren
adibide dira ezarritako aginpide ezberdinak (politikoak, administratiboak eta sozialak) arbuiatzea, gizabanakoa taldearen menpe egon dadinerrefusatzea eta zientzia, teknologia eta arrazionaltasuna gutxiestea.
|
|
Espainiak eta Frantziak beti oztopatu dute gure herriaren garapena egituraketa maila guztietan, eta unibertsitatearen arloa ere
|
horren
adibidea da. Era horretan, historian zehar euskaldunok ikasketa unibertsitarioak burutzeko asmoa izanik, atzerrira joan behar izan dugu.
|
|
Nolanahiere, inposaturiko egitura unibertsitarioa gainditzen duten ekimenak ere abiatuditugu euskaldunok. Udako Euskal Unibertsitatea da
|
horren
adibidea. Sortuzenetik (1973 urtea) aurrera egindako lanaren bitartez gaur egungo barrutieneskema gainditu du, ikuspegi nazionala mantenduz.
|
|
Gauza jakina da Aro Berrian zehar Europako mendebaldeko Estatuetan lurraldeen bateratzeaz erregeen boterearen absolutizazio prozesu garrantzitsua garatuzela, prozesu
|
horren
adibiderik esanguratsuena Frantziako Luis XIV.aren erregetzaizanik. Gauza jakina da, baita ere, orduko teoria politiko eta ekonomikoen (merkantilismoa) arabera, merkataritza Estatuaren indartze prozesu horretako elementurik garrantzitsuenetako bat zela, batetik norberaren Estatua aberastu eta indartzeko eta bestetik inguruko Estatuak, etsaiak izan zein izan ez?
|
|
Lehenago aurreratu dudanez, erantzuna oso sinplea da: historiografiareneta gizartearen arteko lotura
|
horren
adibide ezin hobea delako Euskal Herriarenkasua; adibide ezin hobea, gaineratuko nuke, gehiegizko lotura horren ondoriokaltegarriak frogatzeko. Izan ere, XIX. mendeko lehen hamarkadan Real Academiade la Historia delakoak bere Diccionario edo hiztegia eta Llorente-k Noticias Historicas de las tres Provincias Vascongadas3 4 izeneko lan ospetsua argitaratu zituztenetik, eta zenbait urte geroago Aranguren, Sobrado, Novia de Salcedo edo Zamakola bezalako foruzaleek Euskal Herriko historiari buruzko beren ikuspuntu alternatiboak aurkeztu zituztenetik, hemengo historia urte askotan zehar zuriz ala beltzezizan da margotua, eta bitarteko tonalitate gris guztiak ahaztuta gelditzen ziren.
|
|
Horretarako lehenengo pausoa eman dut hemengo nazionalismoa, biolentzia etabake prozesuari buruzko idazlan bat aurkeztuz (Mees, 2000b). Zernahigisaz, lan
|
horren
adibideak argi eta garbi erakusten ditu historialari batentzatgure egunetako historia lantzeak dakartzan arriskuak. Izan ere, ETAren su etena bukatu baino lehen eta hilketarik gabeko urte luze horretan egindadaude ikerketa eta idazlana.
|
|
gainera, norberak lana bilatzea ezarri eta kito. Baieztapen
|
horren
adibiderik argiena 2000ko abenduaren 27an Gasteizko Legebiltzarrean eztabaidatutako Gizarte Eskubideen Agiria (GEA) da.
|
|
Arrazionaltasun zientifikoaren eta arrazionaltasun sozialaren arteko kontraesan
|
horren
adibide garbi bat Abra eta Nerbioi beheko aire kutsaduraren inguruan sortutako auzia da.15 Batetik, BBG BBEen Inguruneko Inpaktu Ikerketak, eredu
|
|
Bizitzaren kontrolerako eta administraziorako gaitasunak haztearekin batera, biologikotzat eta betierekotzat jo izan diren egitateen izaera historikoa eta aldagarria frogatu da; emakumearen irudiari buruzko gogoetak jar genitzake eboluzio
|
horren
adibidetzat. Bilakaera ez da autonomoa, erabakiak hartzen dira, erabakien ondorioa dira.
|
|
Jazoera
|
horren
adibide garbia Silvestre-k egin dituen bi lanetan frogatu ahal da. Bietan ere, bere lanaren xedea femeninoaren eta maskulinoaren eraikuntza sozialak Euskal Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako herritarren balio esparruan neurtzea izan da.
|
|
Western Electric markakoa zen transmisorea, eta 500 watioko antena zuen; horri esker, hedadura eremua oso zabala zen. Zabalkunde ahalmen
|
horren
adibidea Donostiako irratizaleen elkartera Eire, Bretainia Handia, Casablanca eta Danimarkatik heldutako gutunak ziren, zeinetan bertako irratizaleek zioten herri haietan Donostiako emanaldiak entzuten zirela. Emisoraren arduradun teknikoa Enrique Elizalde zen.
|
|
Erregela hauek asko eta oso lokalak liratekeenez, horren ordez lexc konpiladoreak bikoteak onartzen ditu, bi maila horien arteko parekatzea definitzen dutenak. Be+ Pres+ Sg+ P3+ Verb: is da
|
horren
adibide bat, is tarteko mailako karaktere katea dela. Bihurketa hauei dagozkien automaten edo grafoen eraketaz lexc konpiladorea arduratzen da.
|
|
Espezialista horren arabera, «arriskuaren pertzepzio distortsionatua dago, era guztietako gaixotasun psikosomatikoak eragin ditzakeen iritzi egoera bat». Bere ustez, pertzepzio desitxuratu
|
horren
adibide bat Valladolideko García Quintana ikastetxean bizi izan zen aurten. Zenbait asteren ondoren, epai judizial batek telefonia mugikorreko antena batzuk kendu behar izan zituen, baina aditu batzorde batek ondorioztatu zuen ez zegoela loturarik antenen eta ikastetxean erregistratutako minbizi kasuen artean.
|
|
produktu gutxi batzuetan oinarritutako eguneroko irensketa batez ere industria prozesaketako instalazioetan egiten dena kaltegarria da epe luzera kontsumitzailearen osasunerako. Akrilamida
|
horren
adibiderik berriena besterik ez litzateke izango.
|
|
Alterazio hori gene bakar batean kokatzen den genea, halako moldez non gene horrek sortu behar zuen entzima edo proteina ezohikoa den edo ez den gertatzen. Horrelako gaixotasunetan bide bat irekitzen ari da azken urteotan etorkizuneko tratamenduetarako, eta
|
horren
adibide da, hain zuzen ere, Pomperen gaixotasuna”. Kasu horietan, falta den entzima identifikatzen denean, aldatutako genea aldatzen saia daiteke, edo pazienteak fabrikatu ezin duen entzima osatzen.
|
|
Gertatzen ari den atzerakadak mendebaldeko beste lurraldeengandik soziologikoki eta politikoki are gehiago bereizteko arriskua ekar dezake. Eta
|
horren
adibidetako bat da Euskaltzaindiari sinarazi dioten akordioa.
|
|
Arriskuak ere badaude, noski, gauza guztietan bezala, baina euskarazko unibertsitatearen aldean eskaintzen zaizkigunalte rnatibak ere arriskuz josiak daude. Esperientziak erakusten digu elebitasunaren ereduak (euskara erdararen baten aldamenean/ menpean jartzea) porrot egin duela, eta prentsa dugu
|
horren
adibiderik argiena: elebidunak izateko bokazioz jaio ziren komunikabideetan, erdarakbe re nagusitasuna indartu du eta euskara apaingarri edo kontzientzia lasaigarri soila izatera mugatu da.
|
|
Hemengo honen oinarri den ingeles jatorrizkoan Panoptikoaren eraikuntzarako behar beharrezkoak diren zehaztasun guztien berri ematen zaigu. Egileak aztergai duen eraikin mota perfekzionamendu gradu handienera eraman ahal izateko ezinbestekoak ziren azterketa amaigabeak egin behar izan ditu;
|
horren
adibide, arkitektoekin egindako bilerak eraikinaren alde formalen inguruan ahal beste jakiteko; ospitaleetan egindako esperimentuez ere baliatu da egilea eta, jakina, asmakizun berrienak aplikatu dizkio bere planari. Hala ere, Panoptikoaren batasunak eta beronek aurkezten duen forma partikularrak arkitekturan nahiz ekonomian gertatu diren berrikuntzetan ere izan du eraginik.
|
2003
|
|
Euskaldunok umore berezia al dugu? «Umore unibertsala badago», dio Castellanok, «Woody Allen da
|
horren
adibidea, edo Marx anaiak. Orokorrean juduen umorea unibertsala dela esan dezakegu».
|
|
Orokorrean juduen umorea unibertsala dela esan dezakegu». Euskal Herrian
|
horren
adibide bat aurkituko dugu XII. mendera atzera eginez gero: Benjamin Ben Yonah Tuterako errabinoa.
|
|
Bost miloi funtzionario logika baten barnean ari dira, Parisko aginduen araberako funtzio publikoa aplikatzen ari dira berrehun urte luzeko praktikari jarraikiz. Irakaskuntzan dugu
|
horren
adibide nabarmena. Oro har, oraindik ere armadako diziplina dago Frantzian.
|
|
Subiranotasunak boterearen gogortasuna eta arbitrariotasuna dakartza. Egungo Europako Estatu indartsuenen izaerak
|
horren
adibideak al dira?
|
|
Trentoko kontzilioan, aldiz, nahikoa izan zen hizkuntza politika berria protestanteek aitzinatzea eta
|
horren
adibideak eskaintzea,, fede zuzenaren, zaintzale bipilek berehala ezezkoa eman zezaten.
|
|
Ludger Meesek eta Joseba Agirreazkuenagak defenditzen dute, Ikerketa Berrien liburuan hain zuzen ere, mota honetako sintesi lanen beharra euskal historiografiaren garapenerako. Ba, alde horretatik, bi liburu hauek bigarren mailako ikerketa mota
|
horren
adibide bikainak iruditzen zaizkit.?
|
|
geroz eta bloke ekonomiko politiko handiagoak ari dira eratzen munduan: Afrikako eta Europar Batasunak, APEC edo Asiako merkatu batua eta arestian aipatu dugun ALCA dira adibideak.Ezin uka, hala ere, bloke horiek sendotu edo zabaltzeko oztoporik izango ez denik.Europar Batasunaren eraketa prozesu katramilatsua dugu
|
horren
adibide: ErresumaBatuak, Suediak eta Danimarkak diru batasunetik at geratzea erabaki zuten etaIrlandan ezetza gailendu zen Nizako hitzarmenari buruz eginiko lehen erreferendumean.
|
|
Beste atal batzuetan azpimarratu zen moduan, hemen ere, sailen irekitasuna eskatzen zen, eta hori lortze aldera, euskaraz lanean ari zen ahalik eta jende gehien biltzea izan behar zuten jomuga. Ikastaroek irekitasun
|
horren
adibide izan behar zuten. UEUk, azkenik, ordura arte unibertsitatetik kanpo zeuden zenbait arlo bereganatu nahi zituen:
|
|
Dialektika
|
horren
adibiderik esanguratsuena garai hartako euskalduntze alfabetatzean aurki daiteke. Hezkuntzarekin batera, euskalduntzeak hartu zuen urte haietako protagonismoa, bereziki euskaltegien bitartez, milaka eta milaka lagunek ekin baitzioten euskara ikasteari sasoi haietan.
|
|
Kritika horiek kontrako aurpegi bat ere badute. Erakunde publikoak oso poliki hasi ziren lanean, euskara esparru publikoetara zabaltzeko, irakaskuntza publikoan sartzeko izandako zailtasunak dira
|
horren
adibide. Hasierako urteetan ez zen egitura egokirik, ezta diru nahiko zuzendu euskararen sustapenerako.
|
|
Hizkuntzari dagokionez, Euskal Unibertsitatearen aldekoek bat egiten zuten euskara bertan egon behar zela aldarrikatzean, baina ikusiko dugun moduan, desberdintasunak nabarmenak ziren erritmoari eta kantitateari dagokienez. Hortaz, batzuek ezinbesteko ikusten zuten unibertsitate berriak euskaraz funtzionatzea; beste askok, ordea, mailakatu egiten zuten hizkuntza honen beharra edota kritikatu euskarari emandako pisua Euskal Unibertsitatearen definizioan15 Alderdi politikoen artean PSE PSOErena izan daiteke azken jarrera
|
horren
adibiderik nabarmenena.
|
|
Gexan Bidartek apaiz gehiegi egon zela irakasleen artean nabarmendu zuen, gai mota guztiak euskaraz lantzea ez zelako UEUren helburu bakarra, apaizek ideologia zehatza zutelako eta zabaltzen saiatzen zirelako. Bidarten ustez, Jakin taldea zen
|
horren
adibide nabarmena, marxismoari aurre egiteko bidean. Horrez gain, beste lau kritika egin zituen:
|
|
«Irakiarrentzat ura petrolioa baino ondasun preziatuagoa da, eta benetako borroka zibila dago ur kanalizazioak modu hierarkikoan edo anarkikoan kontrolatzeko». Egoera
|
horren
adibiderik onena Zubayr hiria da, Basoraren hegoaldean dagoena, eta 500.000 biztanle ditu, «harrietatik ura ateratzen ari direnak». Cosgravek jakinarazi du Oxfamek fletatutako hegazkin bat joan den apirilaren 16an abiatu zela Kentetik (Ingalaterra), 17 tona ekipamendurekin, 200.000 euro inguru, larrialdi hori arintzeko.
|
|
Erreakzioa berehalakoa izan zen eta katean gertatu zen. Jarraipen handi
|
horren
adibide bat Juan Antonio Guardia Kuoni Tourseko Salmenta eta Marketin zuzendariak Thai International Airways ek egindako promozioa izan zen. Publizitate kanpainak ez ezik, beste ekintza batzuk ere sartu zituen, hala nola bidaiarien arteko txartelen zozketak.
|
|
Beraz, erosleek erosketa egitean ordaintzen zutenaren %50 eta %80 baino gutxiago ordaintzen dute, hurrenez hurren. Horri dagokionez, Mayayok ondorioztatu zuen “familien zorpetzea handitu egin dela, baina askoz ere gehiago handitu dela haien ondare aberastasuna”, hau da, “gehiago behar dute, baina gehiago kapitalizatuta daude”, eta
|
horren
adibide izan zen “duela bi urte etxebizitza erosi ez zuten herritarren frustrazio sentsazioa, duela bi urte erositakoen aldean”. Gainera, 1995ean euroaren konbergentzia irizpideekin moneta eta aurrekontu politikak aldatu zirela esan zuen, eta horrek “interes tasen beherakada iraunkorra ekarri zuen”.
|
|
Zailtasun horiek dira, hain zuzen ere, gurea bezalako herrialde garatuetan elikaduran hartu behar den arriskua hobekien erakusten dutenak. Jakina denez, zero arriskua ez da existitzen, eta Campylobacter
|
horren
adibide argia da. Eta hala da produktu askorentzat, bereziki gordinik kontsumitzen direnentzat.
|
|
Beraz, giro horretan ari zen proposatzen zientzi ikerkuntzan inbertitzen zen diruaren murrizketa. Hori, nola ez, ez zen bakarrik Erresuma Batuko kontua izan, estatu
|
horren
adibidea hedagarria baita beste edozein estatu industrializatura.
|
2004
|
|
Oso argi dut gaitzespenek ez dituztela gauzak konpontzen. Eta
|
horren
adibide nabarmena emakumeok jasaten dugun biolentzia dugu: guztiok gaitzesten dugu biolentzia sexista, baina egunez egun esnatzen digun berria da gizon batek eraildako emakume batena.
|
|
Donostiako Intxaurdanza kultur taldea, graffiti, breakdance eta errimadoreen mugimendua lantzen eta forma ematen ahalegintzen da. Antolatzen dituzten graffiti festak dira
|
horren
adibide: «Graffitiak duen kutsu negatiboa izanda, eta egiten diren zirriborro pila ikusita, festa bat antolatzen dugu guk, jendeak graffitiak marrazten ikasteko aukera izan dezan, erakusteko arte bat dela eta ez bandalismo hutsa.
|
|
Munduaren beste aldean, berotze globalaren ondorioz itsasoak gora egin duela eta, Pazifikoko zenbait irla dagoeneko laguntza eske ari da. Kiribati herrialde txikia dugu
|
horren
adibide. Lanean gogor dihardute, atoloi gainean eratutako lur eremua itsasoak irentsi ez dezan.
|
|
Zuhurtasuna ez genuke bakarrik errealismo arruntaren mirabe izateko erabili behar, baita jakintzagai askoren eta ideologien arteko mugarrien marra hutsala hautemateko ere. Alde horretatik, Villasantek aipatzen digun gertaera,
|
horren
adibide da. Jakintsuen itzalak behin baino gehiagotan sortzen duen irudikeria ez da makala, gero!
|
|
Ikus dezagun, bada, euskararen estatusa dela-eta, boterearen eta politikaren inguruko nahasbide
|
horren
adibide zehatz bat. Lekukoa, bestalde, politikagintzan ezaguna eta zaildua den horietakoa dugu, eta datu hori harrigarri samarra gerta dakiguke.
|
|
gezurrezko arrazoibidea erabiliz okerbidera eragin. Sofisma
|
horren
adibide garbia hizkuntza hautuaren inguruko sineskeria dugu. Hizkuntza bat edo bestea erabiltzeko aukera egitea, halakoentzat, eskueran, nahierara, dugun ahalmena izaten baita.
|
|
Parke hau
|
horren
adibidea da, ezta?
|
|
Orokorrean beste gai batzuk hartzen ziren, Ernest Hemingway horren agerkizun izanik. Gizarteari erromantze historikoak gustatzen zitzaion gehien, Margaret Mitchell-en Gone With the Wind da
|
horren
adibide ezagunenetako bat.
|
|
IRIZAR izan daiteke
|
horren
adibide adierazgarriena.
|
|
Kontsiderazio hori, 80ko hamarkadatikaurrera, gizarte ekonomiaz haratago ere, langileen parte hartze eta erabakiekikokoerantzukizun ereduei eta enpresa mozkinen banaketari jarritako arretak indartzen du. Alemaniarren edo suediarren kodeterminazioa, japoniarren inplikazioinzitatua, edo General Motors eta United Automobile Workers sindikatuaren arteannegoziatutako Saturn proiektua goranzko interes
|
horren
adibide argienak dira.
|
|
Tcoria formala denez, hau da, betcbeharren egitura zehaztu bai, baina hortik betcbehar zchatzik ondorioztatzen ez dcnez, hori aplikatzea gatazkatsu bihurtzen da egunerokoauzi etikoetan. Eredu normatiboa bada cre, zer egin bchar den asmatzen gutxi laguntzen du.Betebeharren arteko gatazka da zailtasun
|
horren
adibide garbia. Demagun egia esatekobetebeharra sentitzen dudala.
|
|
Gaur egun sistema konpiexuen teoria da batez ere gai hori sustatzeko argudioak eta ereduak ematcn dituena. Kauffman en ercduak dira
|
horren
adibide argia.
|
|
Eta, egia esan, batzuek bigarren bizitza izateaz gain, edertasun handiko piezak sortzeko aukera ematen dute, berariazko erabilgarritasuna betetzen dutenak eta dekorazioari ukitu pertsonala eta oso atsegina ematen diotenak. Zuhaitz eta zuhaixken inausketaren hondar gisa geratzen diren adarretan oinarrituta eraikitako lanparak
|
horren
adibide dira. Zuhaitz baten enborra banku bat edo beste objektu batzuk egiteko aprobetxa daitekeenez, antzeko zerbait gertatzen da adarrekin.
|
|
Hala ere, asaldura entzimatikoa edo kimikoa denean, tratamenduak ez dio eragiten; horrek esan nahi du merkataritza bizitza ez dela nabarmen areagotzen, baina produktuaren segurtasuna gainerako elikagaiena bezain handia izan daitekeela. Egoera
|
horren
adibide bat arrain freskoa da. Arrain freskoa ez da aldatzen mikroorganismoen eraginez, entzimen jardueraren eraginez baizik.
|
|
Beheranzko eta goranzko mugimendu
|
horren
adibidetzat har dezagun Gernikako Arbolaren heriotza. Hil omen dela iragarri digute berriki," armillaria mellea" onddoak jota.
|
|
Bainadife rentziak egon dira Euskaltel eta Retenavarraren arteanherrietako beste telebistei dagokienean. ...akoez aparte, Zarautz, Eskoriatza, Urnieta eta Mendaroko telebista lokalak bakarrik eraman izan ditube re sarean, udalerri haien eremu geografikoan, telebista horiekin mantentzen zuen harreman bereziari esker9 Arau baino salbuespena izan da orduan, orain arte, Euskaltelen jokabidea tokian tokiko telebista lokalak eramateari zegokionean, nahiz eta azken aldi honetan aldaketak antzematen hasi diren;
|
horren
adibide dira Goierri Telebistaren kasua —kablez emititzen hasi zena, lurrazalez baino lehen—, edota berriki GoiTBrekin sinatutako hitzarmena harenp rogramazioa Debagoiena bailaran hedatzeko.
|
2005
|
|
Dorrearen arrakalak agerian uzten dago. Egilearen iritziz, izan ere, orain arteko historia ofizial androzentrikoak ez ditu euskal emakume idazleak aintzat hartu, baina izan beti izan dira, eta
|
horren
adibide modura XVI. mendetik gaur egunera arteko emakume idazle sorta bat aurkeztu du. Bestalde, Alan R.
|
|
Hizkuntza eta literaturaren arteko elkarlana dakar horrek. " Idatz eta Mintz" eta Platonen oihartzunak dakartzan" Egiederko Alegi" narrazioak ditugu
|
horren
adibide. Alegia hauetan Zarate ahozko baliabideen alde agertzen da, eta gainera ahozko baliabide horiek (atsotitz, sermoi, alegi...) herri jakintzaren sinboloak izateaz gain, Zarateren literatura klasiko eta erretorikarekiko zaletasuna agertzen dute.
|
|
Final Fantasy da
|
horren
adibide ezaguna.
|
|
Estratego da
|
horren
adibidea.
|
|
Iragarkia berez arreta lortzen duen zerbaiten alboan jartzen da, eta zerbait horren erakargarritasuna erabiltzen da kontsumitzaileen arreta erakartzeko. Telebistako publi-erreportajeak
|
horren
adibide argiak dira. Iragarkiei iheska dabilen kontsumitzaileari programa arruntaren itxura duen iragarkia eskaintzen zaio, telebistako programazioa ikusten jarraitzen duela pentsarazteko, eta iragarkia ikustera behartzeko (Eusko Jaurlaritzak trafikoari, larrialdiei eta inguruneari buruzko publi-erreportaje ugari sartzen ditu Teleberrien erdian).
|
|
kolonizazio greziarrak garrantzitsua izan bazen ere, hori Levante aldeko herrietan izan zen, eta ezin esan daiteke penintsula osoan hainbesteko garrantzirik izan zuenik, segur aski greziarrek eurek nahi izan ez zutelako. Maila ekonomikoan batez ere eragina izan zuen kolonizazioa izan zen, faktoriak
|
horren
adibidea dira.
|
|
M. Tubino()
|
horren
adibide da. Tovar-ek dioenaren arabera:
|
|
Mugetan lehiakide boteretsuak zituen, mendebaldetik iberiera eta Ebrotik zeltiberiera. Euskal akitaniar eremu barruan ere baziren zeltar elementuak, Ultzama eta Deba toponimoak
|
horren
adibide dira.
|
|
Lehenengo taldearen tonua apala eta zalaparta gutxikoa baldin bazen ere, Emakume Irundarrak taldeak hasieratik argi utzi zuen bere jarrera gatazkatsuaizango zela. Honako hau jarrera
|
horren
adibide bat baino ez da: «Azkeneko biurteetan BAE Irun herria iraintzen eta agreditzen aritu da».
|
|
ElMundo eta Deia egunkariek 2003ko Alardea dela eta, tradizionalistek kazetarieieginiko aipu itsusiak jasotzen dituzte. Horiek airean dagoen konfiantzarik eza etaezinikusia erakusten dute, El Pais egunkariak jasotako hau,
|
horren
adibide (23/ 8/ 2000): «Hondarribiko Alarde Fundazioak(...) berehala utzi zuen bertanbehera ordu batzuk lehenago ohar baten bidez kaleratu zuen eskakizuna.
|
|
Peter eta St. Paul uharteak (Ozeano Atlantikoa) dira
|
horren
adibidea.
|
|
Orduan, litosfera osoan eragina izango duen rifting prozesua gertatuko da, nahiz eta indar orokorrak konpresiozkoak izan. Afrikako ekialdeko rift sistema izan daiteke
|
horren
adibidea.
|
|
Lur gaineko bizidunek, aldiz, batez ere narrastiek, ugaztunek eta zenbait landarek, ezin dituzte urez estalitako eremu zabalak zeharkatu, ondorioz lur zubiekin kateatuta dauden kontinenteetan zehar hedatzen dira soilik. Kontinente batek landaretza eta fauna propioa sortuko du besteetatik bananduta egonez gero, eta Australia da
|
horren
adibide argia.
|