|
2004
|
|
|
—Orain libreak gara —atera zen La Vache suspertuki, bere zauri eta nekeak ahaztuz— Esnatuko gara bihar goizean, eta gure inguruan biderik ez dagoela ikusiko dugu. Eta biderik ez badago,
|
horrek
esan nahi du nahi adina bide daukagula. Zergatik ez gara bihar harako gailur hartara joaten?
|
|
2010
|
|
|
Metaforarik gabe, asmo
|
horrek
esan nahi zuen poliziaren eskuetan utziko nuela neure burua. Muga zeharkatu eta, lehen aukeran, nire bi kideengandik bereizi eta komisaria batera joko nuen:
|
|
|
Gustatuko litzaidake."" Nik ere ez dut aldi bereko itzulpenik sekula egin, ez behintzat itzulpen eskolak ematen dituen norbaiten aurrean —esan nion—, baina ausartuko naiz halere. Nahiago baduzu nire autoan joan,
|
horrek
esan nahi du prest zaudela eguneroko bizitzaren arlora pasatzeko. Aurrerantzean ez gara bi turista bezala ibiliko."" Arriskuko itzulpena iruditzen zait.
|
|
2012
|
|
|
Buruaren alde argitsu hari, ordea, ilunagoa kontrajartzen zitzaion. 50 gizon kentzen bazituen kautxutik,
|
horrek
esan nahi zuen hogei egunetan 500 kilo faltako zirela. Zulo handia zen, eta Bruselako jauregian konturatu egin zitezkeen.
|
|
2013
|
|
|
Atondoren saioarekin ordura arteko luzeena, Baja Californiako penintsula kolonizatzeko asmoa bete gabe geratu zen beste behin. Ez du
|
horrek
esan nahi, ordea, ezer lortu ez zenik. Inguruak esploratzeko ahalegin haietako batean, 1684ko abenduan, PazifiFUNTA SAN JUANKO
|
|
|
Hizkuntzaren ikuspegitik,
|
horrek
esan nahi du komunitate horietan jatorrizko hizkuntzaren hegemoniaren azken hesia erori dela, eta gazteleraren nagusitasunaren aroa hasten dela. Lehen aldiz gaztelera modu intentsiboan sartuko da haurren mundura, bazterreko komunitate horietan.
|
|
|
Ekarri dituzuen soka, uhal eta paldarekin ongi eta arretaz lotuta ibili gero! Malkarrean ez bada ezer ageri, ez gizaki eta ez abere eta ezta beste deusen arrastorik, uste dugun bezala,
|
horrek
esan nahiko luke leize barrura zuzen zuzenean amilduta galdu zirela. Hala balitz, premiazko mezua bidaliko zaio zaldiz hiriko Justizia jaun agintariari.
|
|
|
Lanak kokatzen dik gizona gizarteko bere paperan —zioen maiz aitonak, eta Tzurdiok ez zuen oso ongi ulertzen perpaus zail
|
horrek
esan nahi zuen guztia, baina tioso garrantzitsua iruditzen zitzaion eta aitonari azalpenak eskatu zizkion batean ere ez zen asko argitu. Gizartea sarea bezala duk erantzun baitzion aitonaketa lanak jartzen dik gizaki bakoitza giza sarean dagokion gune eta korapiloan, ulertzen?
|
|
2014
|
|
|
Gure arropak sortzen zuten arazoaren konponbidea Madriletik etorri zen, lehen jaunartzeko soinekoa bezalaxe, Madrileko izeba aberatsak bere neskek erabilitako arropak bidaltzen hasi baitzen. Por transporte, esaten genuen eta
|
horrek
esan nahi zuen kartoizko kutxa bat etorriko zela Madriletik eta edukia gu eta lehengusuen artean banatuko genuela. Izeba Mariaren sukalde handian zabaltzen genuen kutxa, eta hantxe banatzen haren edukia lehengusuen artean.
|
|
2015
|
|
|
Hori ez litzateke posible egitate sozialen izatea berezko eta ukiezintzat joko bagenu, hau da, zeinugintzan asmoz eta jakitez aritu baino arinago sinesmen ontologiko hura bertan behera utzi behar dugu. Signifikatzeari dagokionez,
|
horrek
esan nahi du adiera eta adierazle arteko loturari buruzko jakintza bat asmatu behar izan dela. Funtsezkoa omen da jakintza hartan seinaleak, ikonoak eta sinboloak bereiztea, eta batez ere gure bizi esanahien izaera soziokulturala aintzat hartzea.
|
|
|
Bill nevadarra zen, baina lehengo eta oraingo mundu askotako biztanlea ere bai. Izan ere, idazlea zen, eta
|
horrek
esan nahi zuen bere bizitza gehiena gorputzez kanpoko esperientzia bat zela. Idatzi gabeko egunak ez ziren osoak.
|
|
|
Martxoaren 14an, publiko egin zuen erosteko nahia eta egun batzuk beranduago gauzatu zen operazioa. Banca Civica osoa 979 milioi euroren truke eskuratu zuen, eta
|
horrek
esan nahi zuen merkatu preziotan Nafarroako Kutxa 157 milioi eurotan baloratu zuela. Hiru urte lehenago, Banca Civicaren proiektua hasi aurretik, 1150 milioi euroko oinarrizko kapitala zuen Nafarroako Kutxak eta horri bigarren mailako kapitala erantsiz gero, 1688 milioi euroko baliabide propioak aitortzen zituen.
|
|
|
Egun haietan jakinarazi zuen akzioen %1 izatetik %0, 6 izatera pasa zirela. Iragarpen
|
horrek
esan nahi zuen norbaiti izerdi hotza sartu eta korrika akzio batzuk saldu egin zirela. CANek zioen %0, 6ko partaidetza hark kontu liburuetan 7 milioi euro balio zituela.
|
|
|
Goñi eta bere taldearen ametsa zen operazio harekin 400 milioi euro inguru lortzea, eta bulegoen zabaltze plana finantzatzea. Helburu
|
horrek
esan nahi zuen merkatu preziotan Korporazioak 900 eta 1000 milioi euro inguru balio zituela. Alta, gauza bat da saltzaileak egin nahi duen eskaintza eta bestea eroslea erosteko prest dagoena.
|
|
|
Azken finean, merkatu batean sartzen denak prezioak jaitsiz lehiatu behar du aurretik presentzia handiagoa duten lehiakideei kuota jateko. Eta bankan, maileguak eta kredituez hitz egiterakoan,
|
horrek
esan nahi du baldintzak leundu behar izan zituztela. Horrek oso hauskor bihurtzen du finantza erakundea, hark esan bezala, itsasoak atzerantz egiten duenean.
|
|
|
Euren porrotaren onarpena litzateke. Bestetik, bulego guzti horietan, negozio bolumen handia mugitu bazen eta banatutako kredituek Nafarroan baino arazo gehiago eragin badituzte,
|
horrek
esan nahiko luke negozio eredu horrek ere porrot egin duela.
|
|
|
Azkenik, Caixabankek irentsi dituen goxoki pozoitsu ugarietako bat izan da: 2012an, HBW Expressek ondare negatiboa zuen, eta
|
horrek
esan nahi du gaur gaurkoz inbertsioaren ia %100 galdu dela. 4,9 milioi euro inguru.
|
|
|
Espainiako Bankuaren azterketak egiaztatu zuenez, Valdefierroko zoruaren finantzaketa arrisku nagusietako batean bihurtu zen Nafarroako Kutxarentzat. Maileguan emandako 20,5 milioi euroetatik 8,5 milioi euro ordaintzeko arazoetan sar zitezkeen eta
|
horrek
esan nahi zuen zulo hori estaltzeko hornidurak handitzera behartuta zegoela CAN. Une horretan 670 000 euro baino ez zituen jarrita horniduretan eta Espainiako Bankuak ohartarazten zion etorkizun hurbilean zuloa handitzera zihoala.
|
|
|
Hasierako prezioa jartzerako tenorean, akzio bakoitzari 2,7 eta 3,8 euro arteko salneurria jartzea deliberatu zuten. Salgai jarriko ziren 222 milioi akzioak kontuan hartu gabe,
|
horrek
esan nahi zuen, merkatuko prezioetan kontu liburuetako kapitalak %62 eta %79 arteko jaitsiera izango zuela. Hots, udako merkealdietako azken beherapenetan baino prezio jaitsiera handiagoa izango zuen Banca Civicak.
|
|
|
Aukera bideragarri bakarra zuen: beste banku batek xurgatu behar zituen, baina
|
horrek
esan nahi zuen lauren artean altxatutako proiektu hura amaitzera zihoala. Beste aukera are okerragoa zen.
|
|
|
Nafarroako Kutxak Iruñeko Kutxa xurgatu zuen unetik argi zegoen langileei eta bulegoei zegokienez neurriak hartu zirela. Biak merkatu berean lehiatzen ziren, eta kasu askotan
|
horrek
esan nahi zuen bata bestearen bulegoak elkarren ondoan zirela. Bat egitea izenpetu zenean, Nafarroako Kutxa berriak 266 bulego zituen irekita, eta hamazazpi salbu gainerako denak Nafarroan zeuden.
|
|
2016
|
|
|
" Segur aski, gol bat egiten duenak irabaziko du. Eta
|
horrek
esan nahi du gure aldetik Blokhin zaindu dugula. Blokhin neutralizatzen badugu erraza izango zaigu irabaztea edo berdintzea.
|
|
|
Ez du
|
horrek
esan nahi Gerrikoren lanak ez duela interesik sortu, eta arras ona da,, idazle honen gainean nagusitu izan den juzkua. Alabaina, urtetan argitara izan gabe bere lan ia bakarra arrazoi guztiak direla eta, egun ere, arras eskuragaitza zaigu, ezpada liburutegi zenbaitetan, 1858.eko edizioa dagoen bakarra baita, eta kritiko guztiak ados diratekeen arren, oraino ez du klasikoen argitalpen berrietan tokirik egin.
|
|
2017
|
|
|
Baina, auzi honen aitzakian, nik erakutsi nahi nizuna zen, reboteko plazaren goiena," la cabezera de la plaza del rebote", Urrutine eta Kotxo inguru horri deitzen ziotela Goizuetan, hona arte behin eta berriz ikusi bezala. Eta testiguek erreferentzia modura" errrebotekoplaza" badarabilte,
|
horrek
esan nahi du, pilota joko hura furi furian zegoela garai hartan. Baina reboteko plazaren nondik norakoa argitzeko, beste alderdia falta zaigu, botarria eta sakarria non zen jakitea.
|
|
2018
|
|
|
Argi dago (xumetasun faltsua alde batera utzita), euskal poesia, gaur egun, erdal poesiarekin alderatuta goragoko maila batean dagoela. Eta poeta erdaldun hoberenak zein diren ezagutzeko, euskarara egin diren itzulpenei begiratu diegu, euskarara itzuliak izan baldin badira
|
horrek
esan nahi duelako euskal poeta batentzat testu horiek merezi dutela, eta hori berme bat delako. Nik dakidala, bi erdal poeta daude gaur egun euskararen magalera ekarriak, ezinbestekoak baitira.
|
|
|
PISA frogaren 2015eko emaitzetan, prentsan asaldura eragin zuten datuak normaltasunaren barnean zeuden, EAEko ikasleek 483 puntu lortu zituztelako zientzietan, 491 irakurketan, eta 505 matematikan. Bistan denez, ikasleek gainditu zuten 462 puntuko langa hori, eta
|
horrek
esan nahi du eskatzen ahal zaien mailan egin zutela froga. Hau da, mundu mailan euren adinkideen antzera egin zuten froga, batezbestekoaren eta normaltasunaren barnean, eta zenbait kazetarik notizia bihurtu zuten normaltasuna, neguan elurra egin duela titularretan agertzen den modu berean.
|
|
2019
|
|
|
final hura igandean jokatuko zen Santiago Bernabeun, arratsaldeko zortzietan. Hura baldin bazen Papa Johnek ikusi nahi zuen partidua,
|
horrek
esan nahi zuen gutxienez hogeita lau ordu zeramatzala poliziaren eskuetan. Hirugarren posturako partidua jokatu aurretik atzeman zuten bera, horretaz seguru zegoen.
|
|
|
Hori da, azken finean, komunen politikarekin jokoan dagoena. Kasurik onenean,
|
horrek
esan nahi du aberastasuna partekatzea, erabakiak taldean hartzea eta gure buruekiko eta besteekiko harremanak iraultzea. Izan ere, gizarte lankidetza eta ezagutzaren eraikuntza, Marxek industria lanarekin lotzen zituenak, komunen sorrera sustatzen duten jardueren bidez bakarrik erdiets daitezke:
|
|
|
—Agentziak bezeroak dauzkan bitartean don Arturok segurtatu dit ez nauela kalean utziko, lana seguru izango dudala, tira, nahiz eta lan
|
horrek
esan nahi duen egun osoan kale gorrian egotea, kar, kar, harrapatzen?
|
|
|
Nik lasai jarraitzen nuen, beldurrik gabe. Bazetorren egunsentia,
|
horrek
esan nahi du gau osoa eman genuela hantxe, esnatzen hasi ginen eta nagiak ateratzen, elkarri galdetuz: Nola zaude?
|
|
|
Hala eta guztiz ere, sarabe saroeren aldaera eta, beraz, ondorengoa dela onartu behar baldin bada,
|
horrek
esan nahiko luke, beharbada, hasierako euskal saroe hitza, gaztelaniazko ‘sel‘ a inportatu baino lehenagotik erabiltzen zela Euskal Herrian.
|
|
|
Bi izen" o" batez uztarturik agertzen direnean, gehienetan ez du
|
horrek
esan nahi biak leku bera izendatzen dutenik, baizik eta aipatzen den soroa aldamenekoak diren bi leku horien artean dagoela adierazi.
|
|
|
.. Yriartea, Sorobarren, Jaundeguia"... Batek esanen luke, bordaren izenez, Sorobarren, bataiatua ageri dela hor herriko etxea, Errekaldenea. Zena zela,
|
horrek
esan nahi du, 1658rako egina zela Sorobarren, eta herriak bietara erabiltzen zituela etxe borden izenak.
|
|
|
Alde aldera hartzeko testiguen ahozko datuak izanda ere,
|
horrek
esan nahi du, gutxienez alderako eginak zituztela beren bordak lau bordari auzipetuok, Udalak lizentzia eman ondoren. Eta halaxe berean eman zitzaiola lizentzia Gorrizko bordariari" para rozar un pedazo junto a la dicha Borda sin espresar de cuantas robadas para sembrar trigo y maiz como en efecto lo sembro de dichos granos".
|
|
2021
|
|
|
Zaila da hiru metroko tartearen interpretazioa. Hutsune
|
horrek
esan nahi al du dinosauroak meteorito inpaktua baino askoz lehenago hil zirela. Horixe iradokitzen digu fosil erregistroaren irakurketa literalak.
|
|
|
Antzina antzinako kantu batek, Iliada eta Odisea baino lehenagokoak, Etiopian jaiotako Memnon gerlaria zuen protagonista. Bere antzinatasunari buruzko aieruak egiazkoak badira,
|
horrek
esan nahiko luke, harrigarria izanagatik, Europan ezagutzen dugun egitandi kanta antzinakoenak heroi beltz baten balentriak kontatzen zituela.
|
|
|
Gaur egunera arte bizirik iraun duten ale askok Alexandriako filologoek beren edizioetan erabili ohi zituzten hitzez hitzeko testuak eta sinboloak dituzte. Eta
|
horrek
esan nahi du ibilbide gorabeheratsu honetan kopien kopien kopiak ailegatu zaizkigula eskuetara, eta haien lehenbiziko katebegia Liburutegi galduan dagoela. Ehunka eta ehunka urtetan, Alexandrian eskuragarri zeuden liburuen edizio zainduak liburutegi xumeagoen eta bilduma pribatuen sare batean kopiatu eta barreiatu ziren, gero eta toki gehiagotako irakurle gehiago elikatzeko.
|
|
2023
|
|
|
Esaten baldin badugu txoriak adarrak biltzen dituela hegaka ateratzen duen hotsean, esaten baldin badugu norbaitek denbora pilatzen duela hura jokatzea alferrikakoa dela ikasteko,
|
horrek
esan nahi du txoriak ez dakiela zerua berea duela irekia den oro berea duen bezala; senti lezake airerik gabe distantzia libreago astinduko lukeela.
|
|
|
Beste modu batera esanda, salatariak ziren. Beraz, Mario Beltxari" kanabera" deitzen bazioten,
|
horrek
esan nahi zuen
|
|
|
Bestearen jabe izateari uko egiteak, galtzeko arriskuarekin bizitzen jakiteak, maitasunaren hauskortasuna eta prekarietatea onartzea dakar berekin. Eta
|
horrek
esan nahi du uko egiten diogula maitasunezko loturak beti iraunen duelako bermearen ilusioari, eta onartzen dugula giza harremanek muga eta akatsak dituztela ezinbestean, eta beti dutela zerbait opakua, beti dituztela itzalguneak eta ziurgabetasuna. Horregatik, maitasunean erabateko gardentasuna eta egia absolutua bilatzen ditugunean, azkenean suntsitu egiten da, besarkada hilgarri batean itotzen da maitasuna.
|
|
|
Baina mugatu al daiteke irakaskuntzaren zeregina mediku, ingeniari edo abokatu izanen direnei prestakuntza ona ematera? Ikasleen profesionalizazioa besterik bilatzen ez badugu,
|
horrek
esan nahiko luke alde batera uzten ari garela irakaskuntzaren hezkuntza funtzio unibertsala: inor ere ezin da kontzienteki ogibide batean aritu beharrezko dituen gaitasun teknikoak ez badaude prestakuntza kultural zabalago baten mende, hau da, prestakuntza kultural zabal batek ikasleak animatzen ez baditu beren espiritua autonomiaz lantzera eta jakin mina (curiositas) asetzera.
|