|
2002
|
|
|
Nekazaritza-jarduerak, errepideak eraikitzeak, suak eta gatazka belikoek arriskuan jarri dituzte ekosistema horiek. Ekosistema horiek lurraren %24 hartzen dute, eta gizateriaren zati handi bat
|
horien mende
dago. Klaus Toepfer UNEPeko zuzendariak azaldu duenez," Mendiak munduko ur-dorreak dira, munduko ibairik emaritsuenak nondik isurtzen diren".
|
|
2004
|
|
|
Horretarako, haien sakonera eta azalera hartu behar dira kontuan. Faktore
|
horien mende
daude bai betegarri gisa erabiliko den materiala bai arazoa konpontzeko jarraitu beharreko prozesua.
|
|
2005
|
|
|
a) Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioak eta Estatuko Administrazioa, eta baita
|
horien mende
dauden edo horietako erakunde-administrazioa osatzen duten zuzenbide pribatu edo publikoko entitateak ere.
|
|
|
Frijitzean sarrien gertatzen den alterazioa da. Oxigenoak gantz-azidoetan eragiten du, bereziki poliasegabeetan, eta konposatu ezegonkorrak eratzen dira, hidroperoxido edo peroxido eta erradikal askeak, eta
|
horien mende
daude erreakzio-abiadura eta sortutako produktuen izaera. Argiak katalizatzaile gisa jarduten du.
|
|
2006
|
|
|
Testosterona-maila altuek handitu egiten dute lumajean zein azalean (pikotxak, hankak eta eremu biluziak) dauden kolore gorri, laranja eta horiak eragiten dituzten konposatu batzuen eskuragarritasuna, Julio Blas ikertzaileak azaldu zuenez. Zientzialariak adierazi zuenez, karotenoideak kolore biziko pigmentazioak dira, eta
|
horien mende
daude lumajearen eta azalaren kolore deigarriak. Bestalde, testosterona ekoizteak eta karotenoideen erabilera kosmetiko edo apaingarriak kostu lotuak dituzte, sistema immunearen errendimendu txikiagoa bezala.
|
|
2007
|
|
|
Eskariak egiteko eskubidea egikaritu ahal izango da edozein erakunde publiko, administrazio edo agintariren aurrean, bai eta administrazio publikoei lotutako edo
|
horien mende
dauden organismoen eta erakundeen zuzendaritza-eta administrazio-organoetan ere, euren eskumeneko gaiei dagokienez, eta horien lurralde-esparrua edo esparru funtzionala edozein delarik ere.
|
|
|
Babes ofizialeko eta eskaintza publikoko etxebizitzen errentamenduan, etxebizitzoi buruzko arau bereziak aplikatuko dira, kontratuaren iraupenari, errentaren gorabeherei, kalteen konponketaren eta hobekuntzen gastuak jasanarazteko mugei, eta errentamenduko lagapen-eta subrogazio-eskubideari dagokienez; horiek arautu gabeko arazoei dagokienez, lege honen arauak aplikatuko dira. Lege hau osorik aplikatuko da errentamenduak xedapen berezi
|
horien mende
egoteari uzten dionean.
|
|
|
Baina printzipioaren aplikazioa istilutsuagoa da egitate bati zehapen penala zein administratiboa ezarri ahal zaion kasuetan. Kasu horietan, printzipioak debekatu egiten du egitate bati zehapen bikoitza ezartzea (bata penala eta bestea administratiboa), salbu eta zehatutako subjektua Herri Administrazioari lotuta dagoenean lotura berezia dela bide («gailentasun bereziko lotura» izenekoak;
|
horien mende
daude, esaterako, funtzionarioak, administrazioaren emakidadunak, presoak, etab.). Adibidez, funtzionario bati eroskeria delitua egiteagatik espetxeratze-zigorra ezarri badiote, egitate horregatik administrazio-zehapena ere ezarri ahal diote eta, horren ondorioz, funtzionario-izaera galdu; edo preso batek beste bati lesio bat eragiten badio espetxean izandako borroka batean, egindako lesioengat... Adibidez, lesio bat eragin duen presoaren kasuan, bizitza edo osotasun fisikoa zehapen penalaren kasuan, eta espetxe-diziplina administrazio-zehapenaren kasuan.
|
|
|
Horrez gain, jurisdikzio arruntean halakoak alegatu ahal izateko, nahitaezkoa da haiek garatzen dituzten legeak aintzakotzat hartzea (maiatzaren 5eko 19/ 1982 KAE). Baina horrek ez du esan nahi desira edo asmo onen adierazpen hutsa direnik eta legeen bidez garatu arte eragingarritasunik ez dutenik, botere publikoak
|
horien mende
baitaude (EKren 9.1 art.).
|
|
|
Negoziazio kolektiboak 4.868 hitzarmeni eragingo die aurten, eta
|
horien mende
daude bederatzi milioi langile baino gehiago.
|
|
|
Prezioa librea da eta autoeskola bakoitzak erabakitzen du, hainbat faktore kontuan har ditzakeelarik, hala nola inguruko autoeskolen lehia. Hala ere, María Jesús Magrok azpimarratu du uda une egokia dela gidatzean ditugun gabeziei irtenbideak bilatzeko, gure bizitza ezagutza
|
horien mende
egon baitaiteke. " Prezioa librea da eta autoeskola bakoitzak erabakitzen du, hainbat faktore kontuan har ditzakeelako, hala nola inguruko autoeskolen lehia".
|
|
2008
|
|
|
WWF/ Adenak gogorarazi du Baliko Klima Aldaketaren Konferentzian, joan den abenduan, Basoetako Indonesiako ministroak konpromisoa hartu zuela jasangaitzak diren baso-praktikak geldiarazteko pizgarriak emateko. “Gobernuak eta tokiko industriek emisioak murrizteko pizgarriak sortuko balituzte, Riau probintziako basoen kontserbazioari esker, probintziako karbono-metaketa izugarriak babestea lortuko lukete, eta, aldi berean, baso
|
horien mende
dauden tokiko komunitateen ekonomiari laguntzea”, adierazi du Ian Kosasih WWF-Indonesiako Baso Programaren zuzendariak. Azterlanak aurreikusten duenez, co2aren emisioak asko handituko dira hurrengo urteetan, turbina sakonetako eremuetan egingo diren mozketen ondorioz.
|
|
|
Bakarrik diruditen arren, buru-eritasun larria (eskizofrenia, nahasmendu eskizoafektiboa eta nahasmendu bipolarra) duten pertsonek gurasoak eta anai-arrebak, senarrak edo emazteak eta seme-alabak dituzte, eta
|
horien mende
daude erabat. Gaixoek duten gaixotasunerako nahitaezko tratamendua jarraitzen badute, beste gaixo kroniko batzuek bezala, bizitza oso eta emankorra izan dezakete.
|
|
|
Ustiapena MEAk azpimarratzen du krisi ekonomikoak ez duela balio behar etorkinak esplotatzeko soldaten murrizketen bidez edo haien ordainketa etetearen bidez; abusu hori, eskuarki, “paperik gabeak” izaten da. Haren ustez, pobreziaren aurka borrokatzeko, funtsezkoa da etorkinek jatorrizko herrialdeetara dirua bidaltzeko aukera izaten jarraitzea, herrialde horietan familiak funts
|
horien mende
baitaude oinarrizko beharrak asetzeko. “Munduko leku guztietan daude bidalketak murriztearen ondorioak pairatzen ari diren familiak, eta zalantzazko etorkizuna dute aurrean”, salatu du erakundeak.
|
|
2009
|
|
|
zenbat eta gehiago berotze globala, orduan eta gehiago suntsituko lirateke basoak, eta horrek, aldi berean, klima-aldaketa eragingo luke. Ildo horretatik, Oihanak Ikertzeko Nazioarteko Zentroak (CIFOR ingelesez) berriki egin duen azterketa baten arabera, berehalako neurririk hartzen ez bada, klima-aldaketak baso-eremu handiak suntsi ditzake, eta
|
horien mende
dauden biodibertsitateari eta giza populazioei eragin. Zergatik ari diren desagertzen Adituek baso horien atzerapen azkarraren zenbait arrazoi aipatzen dituzte.
|
|
|
Hamar bat GKE Sudandik kanporatu izanak arriskuan jarri du erakunde
|
horien mende
dauden 2,5 milioi pertsonen biziraupena. GKEak ateratzea izan zen Afrikako Gobernuak Omar al Bashir presidentearen aurka Nazioarteko Zigor Gorteak atxilotzeko emandako aginduaren erantzuna, gizateriaren aurkako krimenak Darfurren egiteagatik.
|
|
2010
|
|
|
batarenak lege fisiko aldaezinak ditu oinarri, eta bestearenak lege psikikoak? eta gero eta sinetsiago nago, halaber, gizakiok mekanismo psikologiko bertsuak ditugula, naturak moldatuak eta birmoldatuak, teoria ebolutiboen arabera?, baita mekanismo
|
horien mende
gaudela ere, lehenik eta behin; egia da, gero, psikearen baitan daudela bai borondatea, bide bati edo beste bati ekiteko aukera zabaltzen diguna eta libertatearen esparruan sartzen, eta bai adimena ere, ideiak eta kontzeptuak eraikitzeko gaitasuna duena: erruduntasuna, adibidez; erruduntasunaren aurretik, baina, beste mekanismo psikologiko horiek daude, erruaren aurretik dauden heinean errugabetzen gaituztenak, maila batean bederen?
|
|
|
Algetan, birusetan, oxigenoan edo zentral geotermal bateko uretan oinarriturik, prototipo horiek urte batzuk barru orokortzea dute helburu. Gailu elektroniko mugikor, malgu eta txikiak garatzea edo energia berriztagarriak orokortzea gailu
|
horien mende
egon daiteke.
|
|
|
Berezitasun horri esker, orain arte Europan, Asian eta Afrikan aurkitutako igel txikiena da. Ikerketak, ‘Zootaxa’-n argitaratua, erakusten du talde zientifikoak anfibioaren arrastoari jarraitu ziola kantuen bidez. Hala jakin zuten “Mikrohyla nepenthicola” landare intsektujaleetan bizi dela, eta landare
|
horien mende
dagoela, gainera, bizirik irauteko. Borneo uhartean ikusitako aleak “Nepenthes ampullaria” landarean aurkitu ziren.
|
|
|
Gero eta sinetsiago nago, izan ere, gorputzarena eta arimarena —edo psikearena— bi mundu paralelo direla, antzeko egiturak dituztenak eta etengabeko harremanean daudenak: batarenak lege fisiko aldaezinak ditu oinarri, eta bestearenak lege psikikoak... eta gero eta sinetsiago nago, halaber, gizakiok mekanismo psikologiko bertsuak ditugula —naturak moldatuak eta birmoldatuak, teoria ebolutiboen arabera—, baita mekanismo
|
horien mende
gaudela ere, lehenik eta behin; egia da, gero, psikearen baitan daudela bai borondatea, bide bati edo beste bati ekiteko aukera zabaltzen diguna eta libertatearen esparruan sartzen, eta bai adimena ere, ideiak eta kontzeptuak eraikitzeko gaitasuna duena: erruduntasuna, adibidez; erruduntasunaren aurretik, baina, beste mekanismo psikologiko horiek daude, erruaren aurretik dauden heinean errugabetzen gaituztenak, maila batean bederen...
|
|
2011
|
|
|
Ohartarazpena Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) egindako “Lurraren eta uraren munduko baliabideen egoera elikadurarako eta nekazaritzarako” txostenak egin du. Azterketak adierazten duenez, azken 50 urteetan nabarmen hazi da elikagaien ekoizpena, baina leku gehiegitan lorpenak kudeaketa-jardunbideekin lotu dira, eta horrek lurrak eta sistema hidrikoak hondatu ditu, eta
|
horien mende
dago elikagaien ekoizpena. Hala, sistema horietako askok ekoizpen-ahalmena galtzeko arriskua dute, presio demografiko handiegia eta jasangaitzak diren nekazaritza-praktika eta-erabilerak nahastuta.
|
|
2012
|
|
|
Baina modu egokian manipulatzen eta lantzen badira, arrisku hori minimizatu egin daiteke. Nahiz eta bigarren elementu gisa jardun, osagai nagusiaren ondoren, ez dira gutxietsi behar saltsak prestatzeko orduan erabiltzen diren manipulazio-eta higiene-neurriak,
|
horien mende
egongo baita, neurri handi batean, errezetaren arrakasta. Arreta berezia jarri behar da arrautzarekin prestatzen diren saltsekin, batez ere udan, eta, oro har, saltsa emultsionatuekin, hala nola maionesa-saltsarekin, koktel-saltsarekin edo saltsa holandarrarekin.
|
|
2014
|
|
|
Norbanakoek beren talde linguistikoko kide izatearen zer balorazio egiten duten ulertzeko, gizarte-identitatearen teoria bizindar etnolinguistikoaren teoriarekin ahokatu daiteke. Giles, Bourhis eta Taylor (1977) izan ziren bigarren teoria hori azaltzen lehenak, eta, haien ustez, hizkuntza baten kemena eta bizindarra hainbat faktore sozioestrukturalen araberakoak dira, faktore
|
horien mende
egon baitaiteke hiztunentzat haien hizkuntzak duen garrantzia. Faktore horiek hiru dira:
|
|
2015
|
|
|
Datozen hilabeteetan, Espainian lau hauteskunde-prozesu izango dira, eta
|
horien mende
egongo da gure herrialdeko politika ekonomikoa. Estatuko eremu osoko udalak berritzeak eragina izango du zergen aplikazioan, langabeentzako laguntzetan, familia ugarientzako diru-laguntzetan… Planteamendu politikoetatik urrun, erabiltzaileek jakin nahi dute nola eragingo dien hurrengo hauteskundeetako eta aurrezkietako garapenak.
|
|
|
Lurzoruetako Erreferentziazko eta Informazioko Nazioarteko Zentroak (ISRIC), nazioarteko erakunde zientifiko independente batek, dio laborantzako lurren ia bostena degradatuta dagoela, eta horrek murriztu egiten duela elikagaien ekoizpenari dagokionez duen errendimendua. 1.500 milioi pertsona inguru lur degradatu
|
horien mende
daude zuzenean, Nazio Batuen Ingurumen Programak (NBIP) dio. Erakunde horretako arduradunek adierazi dute gaur egun 842 milioi pertsona desnutrituta daudela, eta gehienak (827 milioi) garapen-bidean dauden herrialdeetan, eta haurren heriotzen %45 inguru desnutrizioarekin lotuta daudela.
|
|
2016
|
|
|
Ekosistema hauek oso emankorrak dira, eta landare eta animalia espezie asko dira
|
horien mende
daudenak. Garrantzi handia dute, hurbileko akuiferoak urez bete eta mantentzen dituztelako.
|
|
2017
|
|
|
–Hizkuntza baten iraupena, dio Joshua Fishmanek? ideologia nazionalisten esku egon daiteke gehienbat larriki zaurituak izan diren herrietan, eta beste maila apalago batean ere ideologia
|
horien mende
egon daiteke hizkuntzaren zoria, aldaketa-joerei aurre eginez, beren egoera sozial orokorra hobeki atxiki duten lekuetan? 410.
|
|
|
Irudia: filea Bideko elikadura-zuloak murriztea Julio Basultto dietista-nutrizionistak artikulu honetan azaltzen duen bezala, gantz eta azukre ugariko produktuak aukeratzeko joera gizakiari dagokio, izan ere,
|
horien mende
egon da historiaren beste une batzuetan, jarduera fisikoa konstantea zenean eta elikagaiak eskasak zirenean. Gaur egun ez dago ezer esaterik:
|
|
2020
|
|
|
“Europan gero eta nekazaritza gutxiago egotea ekarri du nekazaritza-politika bateratuak”, dio, eta honela dio: “Pestiziden erabilera debekatu edo mugatzen baduzu, transgenikoak ereiten uzten ez baduzu, baina inportatzen badituzu, inportazio
|
horien mende
egongo zara”. Irudia:
|
|
2021
|
|
|
kontsumitzeko prest dauden elikagaiak prozesatu gabekoak baino garestiagoak izaten dira (poltsa-entsalada edo aurrez egositako arroza), eta ez dira hain jasangarriak izaten (arroz-terrinak bezala), batez ere ontzi gehiago erabiltzen direlako. Gainera, horietako askorekin gozatzeko sukaldaritzari buruzko ezagutzarik behar ez dugunez, produktu
|
horien mende
egon gaitezke, eta mugatuago egongo gara elikatzen garenean. Azken finean, erosten duguna aukeratzean, abantailak eta eragozpenak baloratu beharko genituzke.
|
|
|
Politikariak epe laburrekoak dira, lau urtean behin izaten diren hauteskundeengatik eta alderdietan gertatzen diren aldaketengatik. Ikerketak ez du egoera
|
horien mende
egon behar, baizik eta erakunde handi bat behar dugu, epe luzeko programak izango dituena eta ikerketari lagunduko diona, gertaera politikoak gorabehera. Aspalditik ari gara hori eskatzen ikertzaile-elkarte eta-taldeek, baina orain arte ez dugu erantzunik izan.
|
|
2022
|
|
|
Bestalde, Erresuma Batuarekin eta Norvegiarekin negoziazioak irekita daude oraindik. Europako Batasunak arrantza tokiak partekatzen ditu bi herrialde horiekin, eta arrantzaleak akordio
|
horien mende
daude, bereziki alturakoak. Espainiako Gobernuak aurreratu du lehen aldiz lortu dituela Erresuma Batuko uretan hegaluzea arrantzatzeko lizentziak; horrez gain, legatzaren kuotak %5 igo dira, eta zapoarena eta oilarrarena, %11 eta %14, hurrenez hurren.
|
|
2023
|
|
|
Azken mineral horren aprobetxamendua ez da esnekietatik edo mineral horren iturri diren beste elikagai batzuetatik datorrena bezalakoa. Mahatsetan, osasunarentzat onuragarriak diren hainbat substantzia daude, hala nola antozianoak, flavonoideak eta taninoak, kolore, aroma eta testura bereizgarrien arduradunak, eta
|
horien mende
daude mahatsei esleitzen zaizkien propietateak. Osaera, jateko 100 gramoko Mahats zuria Mahats beltza Kaloriak 68 72 Karbohidratoak (g) 16,1 15,5 Zuntza (g) 0,9 0,4 Potasioa (mg) 250 320 Magnesioa (mg) 10 4 Kaltzioa (mg) 17 4 B6 bitamina (mg) 0,1 0,1 A probitamina (mcg) 3 7 Azido folikoa (mcg) 6 27 mcg= mikrogramoak Mahats freskoen eta mahaspasen arteko nutrizio-eta energia-desberdintasunak nabarmenak dira, mahaspasak oso elikagai energetikoak baitira, eta haien kaloria-ekarpena mahats freskoarena baino lau aldiz handiagoa baita, gutxi gorabehera.
|