2000
|
|
Historian zehar beti izan dira euskaldunak alderdiotan. Eta Ipar Euskal Herrian bezala,
|
horien guztien
gaur egungo isiltasun eta kontzientzia faltak ematen du zer pentsa (abertzaleon ardura bera ere ahaztu gabe). Areago historian zenbait eskualdetan euskal kontzientzia izan duten sozialisten kasuan.
|
|
Ikuspegi" atomista" (Taylor, 1997) honen arabera, isolaturik aurkitzen den, hots, aurresoziala den eta lotura komunitariorik ez duen gizabanakoak, giza harremanetan sartu aurretik, nortasun finko eta erabat osatua dauka. Nor den, zer bizimodu jarraitu nahi duen, bere balio eta nahiak zeintzuk diren, bere bizitzan desiragarri eta arbuiagarri diren helburuak —galdera
|
horien guztien
erantzuna aldez aurretik ezagutzen du, gainerako gizartekideekin nortasun osatze horretaz" negoziatu" behar ez duelarik3 Liberalismoaren kritiko hauentzat, aldiz, ni-a praktika sozial eta kultural jakin batzuetan" uztarturik" dago; bizitza onaren norabide jakin bat hartzerakoan, gizakiok kokatzen gareneko ingurune soziokulturala ezinbestekoa egiten zaigun datua da, ingurune h... Hauxe da, funtsean, zenbait autore komunitaristek defendatzen duten" tesi sozialaren" mamia (Taylor, 1997).
|
2001
|
|
2. Datu eta zenbakiak jar genitzakeen dantzan erantzuna betetzeko. Ez naiz datu
|
horien guztien
ezagule. Hala ere argi dago estatistikarenak paper garrantzitsua baduela eraginaren neurgailu den neurrian.
|
2002
|
|
9 1967ko gerran zehar konkistatutako palestinar lurraldeek okupatuta jarraitu zuten, nahiz eta Nazio Batuen ebazpenek israeldarrei atzera egitea agintzen zien. Lurralde
|
horien guztien
erabateko anexioa defendatzen duen Likud alderdi erradikala gobernura iritsi zenean, Nazioarteko Zuzenbidearen arabera guztiz legez kontrakoak diren asentamenduak eraikitzen hasi zen. Bertan, Ekialdeko Europatik etorritako inmigrante juduak kokatu ziren.
|
|
Esperientzia
|
horien guztien
porrotak eragin handikoondo rioak izan ditu zibilizazio islamikoaren baitan. Ia betierregimen horiek diktadura bilakatu dira —batzuetan oso krudelak gainera, Sadam Husseinek Iraken ezarritakoa adibidez—, eta inoiz ere ez dute lortu herria pobreziatik ateratzea.
|
2003
|
|
Aurreko guztia aintzat hartuta, hizkuntz eredu eta nazio-ideien arteko harremanaz ondoko interpretazio hipotetikoa luzatzera ausartzen gara: a) familien sistema sinbolikoak baditu jatorriaren araberako sustrai kultural, no rtasun etno-ideologiko, kultura politiko eta, nola ez, hizkuntz balio propioak, eta elementu
|
horien guztien
arteko elkarreraginak mundu bereizi samarrak eratzen ditu; b) irakaskuntzako hizkuntz ereduaren hautua familiek duten sistema sinbolikoaren arabera egiten dute; c) ondorioz, hizkuntz eredu bakoitzean biltzen diren umeek balio eta ikuspuntu —tarte baten baitan— berdintsuak part ekatzen dituzte, eredu horien arteko diferentziak areag otuz; d) elkarren arteko harremanen bidez, neska-mutil ...
|
2006
|
|
Hiztegien zuzendari orokorrak edo" Koordinatzaileak" garai hartan idatzi zuen" Hiztegi lankidetzaren organigrama" tituluko bi orrialdeko txostena. Koordinatzaile orokorra Hiztegi bakoitzeko zuzendaria Zuzentzailea Hiztegien zuzendaritzako idazkaria...
|
horien guztien
egitekoak zehaztu zituen bertan. Horiez gain, bi organo definitu zituen hiztegi bakoitzerako:
|
2007
|
|
Idazle
|
horien guztien
iritziz, nazio anitzeko estatuetan demokrazian sakontzeko modu bat hauxe litzateke: bere baitan dauden gizatalde nazional guztiei —gehiengoa denari zein gutxiengoari— beren nazio eraikuntza prozesuari ekiteko eskubidea aitortzea34 Kymlickak eskuarki zera adierazten du:
|
2008
|
|
Beraz, Azkue ez zen euskalgintzan aritzen dirua xahutzen, eta herririk herri musika eta folklore bilketa neketsuan, edo euskarazko opera dotoreak egiten, halako zereginak gustuko zituelako. Hori ere bai parte batez, baina lan
|
horien guztien
helburua interes pertsonaletik haratago jartzen zuen: Euskal Herriaren izen ona zerbitzatzea.
|
|
Halako ikerketa baten inguruan argitaratutako lehen artikuluan (2001 urtean), bularreko minbizia zeukaten 78 emakumeren tumoreak aztertu ziren. Emakume
|
horien guztien
25.000 geneen adierazpenak konparatu ziren, eta tumoreetan eta zelula normaletan zuten adierazpen maila desberdinaren arabera sailkatu ahal izan ziren. Hau da, bularreko tumoreen sailkapen bat egin ahal izan zen.
|
|
Are gehiago, nobela honek gogoan duen balizko irakurle hori, literaturazalea ez ezik, erreferentzia historiko, politiko eta sozial zenbaiten ezagutzaile irudikatu du nobelak. Izan ere, erreferentzia literario, historiko, politiko eta sozial ugari zeharbidez baino ez daude aipaturik Terra Sigillata-n, eta testu-adabakiekin gertatu bezala, horretan ere irakurleoi dagokigu zeharbidez aipaturiko erreferentzia
|
horien guztien
jostea.
|
|
Dena den, pertsonaia
|
horien guztien
ahotsak marko narratibo konkretu batean txertaturik daude: Jagoba Antxustegik bere Hitzaz Mendi elkarteko kideei proposatuko die Hobetu Leike porturantz bidaia egitea," hitz-ontzi" edo U-wort batean.
|
|
Nobela honetan argi adierazi digu ezin direla era zurrunean bereizi diskurtso-motak, elkarren ondoan bizi direla, elkarri eraginez, elkar kutsatuz... garatzen direla, eta eremu
|
horien guztien
gurutzaketan sortzen direla nortasun pertsonalak, behin-behinekoak. Alegia, hitzak ez dira soilik eremu bateko hazi, baizik eta alor ezberdinetan elikatu eta puztutakoak:
|
2009
|
|
Historia eta biografia saila delarik hornituena, zer dira, bada, 80 titulu? Historia, gainerako gai-lerro
|
horien guztien
antzera, erdaraz idatzi eta erdaraz kontsumitzen da, horra egoera.
|
|
23.717 titulu dituzte salgai, 6 hizkuntzatan, 75 argitaletxetakoak (2009-01-09). Editorial horietako zazpirenak dira titulu
|
horien guztien
%66 Hona jarraian editorialen izenak, horietako bakoitzak salgai duen titulu-kopurua aldamenean parentesi artean duela: Taylor & Francis (2.855), Simon & Schuster (2.500), Random House (2.798), Harper Collins (1.479), Fictionwise (2.131), EbooksLib (1.994) eta Digireads (1.964).
|
2010
|
|
Ez dago apenas ospitalerik, ez medizinarik. Lurrikara ezbehar izugarria izan da, noski; dena den, ezbehar nagusia hildako
|
horien guztien
atzetik dagoen miseria ikusten eta aztertzen uzten ez digutela da. Benetan garrantzitsuak diren galderak ez dira egiten.
|
|
Esaterako, orain arte egin den ikerketarik sakonenetako batean, Mediterraneoko zortzi herrialdetako basoei loturiko balio ekonomiko merkaturatua eta merkaturatu gabea aztertu zen, eta egiaztatu zen egurraren eta zuraren balioa, oro har, herrialde bakoitzeko basoen balio ekonomiko osoaren heren batera ere ez zela iristen. Aldiz, basoaren erabilera zuzenaren baitan ez dauden beste balio batzuk aintzat hartuta (egur bilakatu ezin diren basoko produktuak, aisialdiko jarduerak, ibai-arroen babesa, karbonoaren harrapaketa eta basoaren erabilera pasiboa, kasu),
|
horien guztien
balioa basoen balio ekonomiko osoaren %25 eta %96 artekoa zela estimatu zuen ikerketa horrek (Millenium Ecosystem Assessment, 2005).
|
2011
|
|
Askapen nazional eta sozialaren erretorika mantenduz herria odolustu —bere adiera guztietan— zutenak, tiranoen zerrenda loditu zutenak. Gaddafi azken multzo horretakoa izatearen inguruan zalantza gutxi gaur egun; hori bai,
|
horien guztien
arteko ekilibristarik abilena izan denik ezin ukatu. Horregatik izan da boterean gehien iraun duena.
|
2012
|
|
Lan izugarria egin paperontzi batean amaitzeko. Lagunari esan diot, ia esaldi
|
horien guztien
artean ez ote dagoen gustatzen zaion bateren bat. Moldatu ere egin genezakeela baten hasiera bestearen amaierarekin.
|
|
5 Borroka
|
horien guztien
ekarpenen alor horretan, aipamen berezia merezi du Gogor taldeak. Euskal Herri Langilearekin, Euskal Herriaren kultura, hizkuntza eta identitatearekin elkartasunez burututako ekimen pastoralen eskarmentuz sortu eta gauzatu zen taldea.
|
|
Horregatik da inportantea bakoitzak berea kontatu ahal izatea. Zenbat eta kontakizun gehiago egon,
|
horien guztien
mosaikoak antz handiagoa izango duelako Egia deitu daitekeen zer horrekin, inongo erakundek erabakitako bertsioak baino.
|
2013
|
|
Izan ere, idazle honen testuek irakurlearen zentzumenekiko jolasa eta, hortaz, erronka atsegingarria suposatzen dute. Usain ezberdinak, era askotako hotsak, irudien berezko indar sinbolikoa, hizkuntzari darion kutsu lirikoa, diskurtsoaren plastikotasuna... aipaturiko iradokizunaren bidetik, irakurketaren gozamenerako estimulu bilakatuak, osagai
|
horien guztien
disposizio bereziari esker irakurleon arreta osoa (bost zentzumenak, alegia) bereganatzeko abilezia erakusten du autoreak. Esaterako, oso estetikoa iruditu zait liburuaren atzeko azalean agertzen den pasarteak zeharka erreferentzia egiten dion gertaerari dagokion eleberriko zatia.
|
|
Ahalegin eta laguntza
|
horien guztien
fruitu da fitxa bibliografikoz osatua dagoen liburu zerrenda, Jakinen webgunean kontsulta daitekeena (www. jakingunea.com/grafikoak/libu rugintza_ 2012.pdf).
|
2014
|
|
Alor politikoan, akitaniarrak baieztatzen zuenez,... berezkoa lehiakor den testuinguru horretan, produktu politikoak, arazoak, programak, analisiak, kontzeptuak sortzen dira. Produktu
|
horien guztien
artean, hiritar profanoak-alorraren barnean ez dena profanoa daerabakiak hartu behar ditu. Egun, aukeratze hori gero eta gatazkatsuagoa da, hiritarren eta produktuen sortzaileen artean dagoen distantzia dela eta (Bourdieu, 1981:
|
|
Smart cities terminoak, hirien arteko lehiakortasunari lotutakoak diren ezaugarriez gain (ekonomia, kudeaketa, mugikortasuna...), hiritarren bizitzarekin harremana duten beste batzuk ere barne hartzen ditu (ingurumena, jendartea, bizi-kalitatea...). Datu
|
horien guztien
erabilerarekin, hiri bat inteligenteagoa, ordenatuagoa, efizienteagoa, bizigarriagoa... bihurtzen omen da.
|
|
Ekimen
|
horien guztien
diskurtsoetan pertsonak kokatzen dira, eta, ustez, horientzako, guretzako onurak bakarrik ekartzen dituzte. Hori bai, inoiz ez dituzte aipatzen detektatuta ditugun bestelako milaka arazo (pobrezia, prekarietatea, langabezia).
|
|
Kimuak belaunaldia gisa bataiatuak, zinema mota anitz eta apurtzailea garatu dute askotan. Luze zein labur, fikzioa, animazioa, ez fikzioa, zinema esperimentala eta
|
horien guztien
arteko formatu hibridoak lantzen dituzte. Aurretik aipatutako izenez gain, Jorge Gil, Aritz Moreno, Iban del Campo, Victor Iriarte, Aitor Arregi, Sra Polaroiska, Paul Urkijo, Peio Gutierrez, David Gonzalez eta beste hainbat egilek urteak daramatzate bide berriak urratzen.
|
2015
|
|
Hizneteko ikerketa
|
horien guztien
izenburuak irakurtzen dituen batek zailtasun latzak izango lituzke soziolinguistika zer izan daitekeen definitzeko. Izan ere, zer ote da soziolinguistika?
|
2016
|
|
Petrolioaren gehiegizko ekoizpenak-edo gutxiegizko eskariakguztiok ustekabean harrapatu gintuen, haren salneurriaren beherakada egoera ekonomiko orokorraren apaltasunaren ondorio izanda. Gainera, herri
|
horien guztien
burgesia compradora, Samir Amin ekonomialariaren hitzetan, ez da munduko demokratikoena, ezta urrundik ere. Beraz, Venezuelaz gain, Argentina, Peru, Kolonbia edo Brasil bezalako herrietan ohikoak dira oligarken adierazpen sutsu eta parafaxistak eta ekimen eskuindarrak.
|
|
Horrez geroztik, eztabaida politikoan eta landu diren hainbat dokumentu politikotan gero eta pisu handiagoa hartuz joan den kontzeptua da. Azpimarragarria da
|
horien guztien
artean Loiolako Akordio Politikoa9 (2006), alderdi desberdinen artean lortutako adostasun mailagatik.
|
|
Ezaugarri
|
horien guztien
elkarketak hainbat ondorio kaltegarri dakartza. Lehena, nahiz eta ez ageriena, praktika esperimentalekiko susmoa sortzea da.
|
2017
|
|
Justizia soziala eta demokrazia. Azken finean, kasik kulturaniztasunean baino gehiago demokrazian, gurekin nor izate eta ez izate edo ezin izate horretan dakartzagun kapital (ekonomiko, sinboliko, botere...), zor eta zenbaki gorri horiek guztiak kontuan izaki,
|
horien guztien
arteko ahalik eta trukerik justuena egitea da kontua, beti ere marra gorriak aurrez adostu eta markatu eta gero.
|
2019
|
|
frankismoaren kontrako borroka, aldarri independentista, immigrazioa eta bizikidetza, drogen eta hiesaren emaitza tragikoak... Gai
|
horien guztien
artean, maitasun istorio batek zeharkatuko du nobela, Nagore eta Luka Moretti izeneko protagonistaren artekoa, istorio ez erromantikotzat jotzen dudana, nobelaren lehen partean, behintzat. Ez erromantikoa esaten dudanean esan nahi dut idazleak harreman baten egunerokotasuna nabarmentzen duela, keinu eta jarduera txikiei lehentasuna emanez, egotea garrantzitsuena bailitzan.
|
|
Oso modu ederrean eta idazmolde propioan adierazten digu Rodriguezek bilakaera hori, xehetasun, detaile ñimiño eta intimoetan arakatuz, eguneroko sentipen xumeenak, komunikazio/ inkomunikazioak, kontraesanak... Eta
|
horien guztien
artean, edo ondorioz, afektua agertuko da. Amodioaren eboluzioari segida eginez, ‘amodioaren osteko amodioa’ posible dela erakutsiko digu, eta, horren bidez, gure kulturan nagusi den ‘banantze/ amaiera bortitzen’ eta bikote kode zurrunen ideologia deskonprimatu, ñabartuko digu idazleak.
|
2020
|
|
razionaltasunarekiko mesfidantza, indibidualismoaren areagotzea, kontsumismoaren gorakada, diziplinaren eta arauen ahultzea, sakrifizioaren aurkako hedonismoa, masa komunikabideen eta informazioaren iraultza... Zein ote zen
|
horien guztien
artean modernitatearen amaiera azaltzeko ezaugarririk azpimarragarriena. Lipovetskyren ustez, kontsumora jo behar dugu posmodernitatearen klabea ulertzeko.
|
|
Ezagutzaren arlo guztietarako ez dauka balio bera... eta arlo batzuetan agian ez dauka baliorik. Kalkulu
|
horien guztien
azpimezua lehiakortasunarekin lotutako konparaketa dela uste dut, egungo oinarrizko ideologia. Datuak konparatu eta hobetu behar dira norbera bere buruarekin lehian bada ere!
|
|
Saiakera antzu
|
horien guztien
ostean emango du dimisioa Euskaltzaindian Txillardegik, 1963an, Baigorrin:
|
2021
|
|
Hartara, beren posizio soziala tarteko dela, mota askotako baliabideak eskuratzeko aukera diferentzialak sortzen dira horien artean. Faktore baldintzatzaile
|
horien guztien
ondorioz, mundu politikoa ezagutzeko eta irudikatzeko moduak, mundu horrekin ezartzen dituzten harremanak, ematen dizkioten zentzuak eta horien ondorioz gauzatzen dituzten praktikak izugarri aldatzen dira, eta errealitate konplexuak eratzen dituzte. Horregatik, beren buruak ‘politizatu gabeko’ jotzen dituzten gazteen politizatze-mailak eta erak, eta horien erretiratzeko moduek ere, esanahi ugari ezkutatzen dute.
|
|
Ekintzaile gazteen praktika esperimental horiek esparru oso desberdinetan eta adierazpen arras desberdinen bitartez bilatzen dute eraldaketa nahiz emantzipazioa. Badaude, egon,
|
horien guztien
arteko elkarguneak. Baina, bidegurutze ugari ere erakusten dute.
|
|
Egiturazko faktore baldintzatzaileek (posizio ekonomikoa, generoa, etnia, eta abar), faktore pertsonalek gazte-trantsizioetan eragindako zailtasunek (kasuan kasuko sare sozialak, familia-sozializazioa, komunikazio-gaitasuna) eta instituzionalek (hezkuntza-sistemak, lan-egiturak) osatzen dituzte, besteak beste, desabantaila egitura horiek. Bitarteko sozial
|
horien guztien
urritasunak, integrazio soziala ez ezik, politizazio-aukerak ere zailtzen ditu.
|
|
Horrela, aintzat hartu behar dira familia-desberdintasunak, baliabide ekonomikoak, erlazionalak eta kognitiboak eskuratzeko aukerak, eta esparru politikoak eskainitako aukera instituzionalizatuak nahiz informalak (gobernuetan, eskoletan, gizarte zibilean). Izan ere, faktore
|
horien guztien
baldintzapenak agertzen dira gazteen interesak, praktika politikoak eta politizatze maila analizatzean. Ildo horretan, generoak, klase sozialak eta kapital kulturalak interes eta parte-hartze politikoaren iragarle onak izaten jarraitzen dute, bai esparru instituzionalean, bai informalean.
|
|
Eta sumindura da munduko zapalduei utzi diegun baliabide ia bakarra. Gure gaztelua erabat gotortuta ere, ezingo dugu sumindu
|
horien guztien
uholdea saihestu, eta orduan aukeratu egin beharko dugu norekin egon eta ekin: suminduekin ala sumindura hori eragiten dutenekin.
|
|
Lurgaia Fundazioak, egun, 500 hektarea lursail baino gehiago ditu lur zaintzapean eta berreskuratze prozesuan Bizkai, Gipuzkoa, Araba, Nafarroa, Burgos eta Asturiasko hainbat tokitan. Kokagune
|
horien guztien
artean, Undabasoko basoa nabarmendu daiteke, Urdaibaiko Biosfera Erreserban. 2008an bi hektareako lursail batekin hasi zen proiektua, eta gaur egun 160tik gora ditu.
|
|
" Ikerketa soziolinguistikoan, plangintza soziolinguistikoan, herrietako plangintzan... Arlo
|
horien guztien
aitzindariak Iñaki Larrañaga eta Siadeco izan ziren". Horrekin batera, taldean aritzeko zuen gaitasuna nabarmendu zuen.
|
2022
|
|
Horri gehitu behar zaizkio UNEDek Bergaran, Bilbon eta Gasteizen dituen ordezkaritzak eta Gasteizen ireki asmo duten Euneiz Unibertsitatea. Eta
|
horien guztien
erdian, gainean edo azpian dago Udako Euskal Unibertsitatea. Hots, eskaintza zabala dago, baina fragmentatuegia sistema batez hitz egiteko.
|
2023
|
|
Hori guztia zalantzan jarri dute, besteak beste, arrazoibide dekolonialek. Ikuspuntu horiei esker jakin dugu, adibidez, Mendebaldeko feminismoaren sortetxea dirudunen etxeak izan zirela, batez ere, eta, diskurtso on
|
horien guztien
atzetik, hizlariaren atrila garbituko zuen emakume beltz bat iritsiko zela. Feminismoan ahots asko arrazistak zirela, alegia.
|
|
Esan dugu orobat etxeetan zerbitzu mota desberdinak eskaini ohi direla, eta, jorratzen diren jarduera asoziatibo, administratibo eta asistentzialez gain, heziketa mailan, etxeetan txertatuta dauden Ahalduntze Eskolen lana ere azpimarragarria dela. Noiz edo noiz, jarduera
|
horien guztien
ondorioz, elkarte edo plataforma feminista berriak ere aktibatzen dira.
|