Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 12

2023
‎Toki autonomiaren printzipioa definitzea zaila izan daiteke, nahiz eta horren inguruan asko idatzi den. Toki autonomiaren printzipioaren definizioan ikuspuntu ezberdinak daude eta ikuspuntu ezberdin horiek toki erakundeen egitura eta arauketa bera baldintzatzen dute. Ez da ahaztu behar, EKk toki autonomiaren printzipioa lurralde antolakuntzaren inguruan jorratzen duela, eta lurraldetasunaren inguruko beste kontzeptuekin parekatu behar direla.
‎Atal honetan jorratuko dugu Administrazioen arteko harremanak nola gauzatu behar diren eta horiek toki administrazioaren kasuan nola zehazten diren. Kontuan izan behar dugu hurrengo bilakaera:
‎zaintza edo kontrola antolamendu juridikoan arautzen den moduan, toki erakundeen berezko eskumenen inguruan hartutako erabakien gain bakarrik egin daiteke. Bakarrik kontrolatuko dira toki erakundeen eskumen esklusiboen gaineko jarduerak eta ez dugu ahaztu behar eskumen horiek toki erakundeen gutxieneko nukleoa egituratzen dutela.
‎Horiek guztiak, erakundeen arteko leialtasunaren barnean sartu daitezkeela adierazi daiteke, horiek toki erakundeekiko Sektore Publikoaren Araubide Juridikoari buruzko urriaren 1eko 40/ 2015 Legearen 140 artikulutik ondorioztatu baitaitezke. Egia da, bestetik, 40/ 2015 Legearen 140 artikuluko 2 parrafoak toki erakundeen inguruko informazio betebeharrak eta administrazioen arteko harremanak tokiko araubideari buruzko legeriaren mende uzten dituela.
‎Zaintza tresnei dagokionez, nahitanahiez kontuan izan behar dugu horien inguruan BOCANEGRA SIERRAk egin zuen laburpena. Autore horrek zaintzari dagokionean EKa baino lehenago 1975eko TALak ezartzen zituen kontrol jarduera guztiak hartu zituen eta horiek toki autonomiarekin alderatu zituen. Nik ere abiapuntu hori hartuko dut.
‎TAOLk toki autonomia zehaztean horrekin bateragarriak diren eskumenen egikaritzaren gaineko legezkotasun kontroleko teknika zehatzak sartu zituen. Teknika zehatz horiek toki eskumenen egikaritza Estatuaren edota autonomia erkidegoen interes orokorrarekin talka egiten dutenean martxan jartzen dira.
‎EAEko toki erakundeek, lurralde erkideko toki erakundeek bezala, tokierakundeen lurralde mugartean finantzaeta ekonomia jarduera sustatzeko neurriak hartu ditzazkete, beti ere toki erakundeen eskumen esparruan sartzen badira. Hori horrela, kontuan izan behar dugu lurralde erkideko toki erakundeek, TAAJLren ondorioz, eskumen murrizketa izan zutela eta murrizketa horiek toki erakundeen sustapen ekonomikorako eskumenetan eragina izan zutela. Baina aipatutako legearen xedapen gehigarriek EAEko toki erakundeen gaineko arauketa berezia jaso zuten eta araubide berezi hori ETELn jaso zela.
‎Hiru kontzeptu horiek toki erakundeen finantza jardueran zuzeneko eragina izan zuten RAZQUIN LIZARRAGAk adierazten duen bezala: " Toki Administrazioaren Arrazionalizazio eta Jasangarritasunari buruzko Legea Espainiako Konstituzioaren 135 artikuluaren erreforman eta haren garapenean oinarritzen da.
‎Lurralde historikoen eskumen ekonomiko finantzarioei dagokionez, forutasunaren erakunde bermearen nukleoaren barruan tributu jardueraren gaineko arauketa dagoen bitartean, aurrekontu jarduera ez dago. EAEko toki erakundeen aurrekontu jardueraren gainean ez da Ekonomia Itunean ezer esaten, Ekonomia Itunaren jardueraren esparrua tributu jarduera bakarrik delako. Jada indarrean zegoen 2002ko Ekonomia Itunaren 48.5 artikuluan finantza zaintza ahalmenak EAEko erakunde eskudunen esku uzten dira. Ahalmen horiek toki araubidean barneraturik daude eta toki araubidearen garapena EAEko erakunde amankomunei dagokie. Horretarako, 1981eko Ekonomia Ituna eta 2002ko Ekonomia Ituna erkatu zituzten.
‎sorospidetasun printzipioa eta finantza nahikotasuna. Bi printzipio horiek toki autonomiaren hedadura zabaltzeko eta garatzeko behar beharrezkoak dira, ezinbestekoak. Hurrengo epigrafeetan gaiaren inguruan sakonduko dugu, baina derrigorrezkoa dugu honako aipamen hau egitea:
‎Hortaz, gain honen inguruan asko dira finantza zaintzaren organo eskudunak dituen esku hartzeak: arauetan ordainketak egiteko legezko epea betearazteko arazoak daudenean, diruzaintzak horren inguruko diruzaintza plana aldatuko du eta finantza zaintzaren organoari jakinaraziko dio, honek egoki ikusten baldin badu gastua murrizteko neurriak hartu ditzatekela eta neurri horiek toki administrazioak bete lituzkeela. Aipatu dugu lehen TOLTBren arabera, epe luzerako zorpetze eragiketa guztietan finantza zaintzaren organoak esku hartu behar du.
‎Honen inguruan KA argia izan da: Estatuari gai hauen inguruko exekuzio eskumenak dagozkio, neurri horiek toki araubidearen oinarrietan eragina badute eta exekuzio eskumen horien artean kontrol teknikak egongo dira. KAk berariaz ezarri du zorpetzearen gehieneko ehunekoa orokorrean finkatzea eta kreditua finantza baliabide gisa hartzen duten toki erakundeentzat baldintzak ezartzea oinarrizkoari dagokiola eta oreka ekonomikoarekin zuzeneko lotura duela.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia