|
2000
|
|
|
ETA hala joan ziren minutuak eta orduak, egunak eta asteak... eta joan zen urte bat eta bertze bat... baina
|
hori
hitz egiteko modu bat da, zeren minutuak orduak bezalakoak egiten baitzitzaizkidan, orduak egunak bezalakoak, egunak asteak bezain luzeak... eta urteak mendeak bezalakoak.
|
|
2006
|
|
|
Kasu horretan esango genuke: ‘grina (edo maitasun) eta ekintza horiek ez dira arrazoizkoak’ Humeren ustez,
|
hori
hitz egiteko modu bat da. Benetan gertatu dena hauxe da:
|
|
2008
|
|
|
Baina hori onartezina da, noski, eta edonor, bere ama hizkuntza edozein izanik ere, gai da beste norbaitekin gizabidez jokatzeko. Beraz, hizkuntzaz aldatzeko arrazoia adeitasuna bada, gaztelaniadunak ere adeitsuak izan daitezke, eta euskarara egokitu hizkuntza
|
hori
hitz egiten duen hiztun baten aurrean.
|
|
|
Hala ere, Noah, bost eta erdikoa, gai da hiru hizkuntzetan nork bere kasa moldatzeko, hizkuntza bakoitza noiz eta norekin erabili behar duen argi eta garbi identifikatuz”. Bi hizkuntza aldi berean ikasteak beste hizkuntza batzuk ikasteko erraztasun handiagoa ematen dio haurrari Bestalde, hizkuntza batean baino gehiagotan komunikatzeko gai izateak dakarren abantaila nabariaz gain, guraso bat bere semeari ama hizkuntzan hitz egiten diotenak harreman hurbilagoa sortzen du haien artean, eta komunikazioa errazten du hizkuntza
|
hori
hitz egiten duten senideekin, Colin Baker ek dioen bezala, zeina “Haur elebidunen guraso eta irakasleentzako gidan” elebitasunean aditu entzutetsuenetako bat baita. Era berean, “bi hizkuntza aldi berean ikasteak beste hizkuntza batzuk ikasteko erraztasun handiagoa ematen dio haurrari”, dio Baker ek bere Gidan, funtzio hori kontrolatzen duen garunaren zatia garatuago baitago hizkuntza bakar batean hitz egiten duten beste haurrekin alderatuta”.
|
|
2009
|
|
|
Motibazioa aztertzeko orduan, bi mota bereizten dira: lehenbizikoa, hizkuntza jakin bat ikasteak izan dezakeen erabilgarritasuna eta, bestea, hizkuntza jakin
|
hori
hitz egiten duen taldean sartzeko gogoa. Hizkuntza osagai garrantzitsua da inondik ere talde jakin batekin identifikatzeko:
|
|
2010
|
|
|
Baina ez nago ziur flash efektu horretatik aurrerago joan nahi ote zuen egileak. Literaturak baditu bere eskakizunak, jakina, munduak sortze hori, argumentuak eratze
|
hori
hitzekin egiten da eta horretan ez dauka Ugartek «lumarik» oraindik, bidea egin behar du bere idazte taxua sendotzeko eta paragrafoan hedatzeko, showing horretan bertan harantzago joateko. Niri ere iruditu zait hitzak motz geratzen zaizkiola tarteka, baina zein freskagarria iruditu zaidan bere irudimen joria, pertsonaia ez-ohikoak, eta aldian behingo «ze demontre» adierazgarriak.
|
|
2012
|
|
|
Euskaldunak ohartu dira, adibidez, matematikoki ez daukala zentzurik euskararen erabileraren ehunekoa euskal hiztunen ehunekoaren parekoa izango dela espero izateak (Mart� nez de Luna, Isasi eta Altuna 2006). Izan ere, kontuan hartu behar da hiztun horiek eremu publikoetan hizkuntza
|
hori
hitz egiten duten beste hiztun batzuk aurkitzeko duten probabilitatea. Horregatik, metodo hau erabili nahi duten guztiei esango nieke euskararen adibideari jarraitzeko, eta ez mugatzeko emaitzak jakinaraztera soilik, baizik eta emaitza horiei buruzko iritziak eskatzeko era guztietako adituei.
|
|
2013
|
|
|
Adibidez, ezinezkoa da kode aukeraketak eta txandakatzeak ulertzea baldin eta ez baditugu kontuan hartzen tartean dauden komunitateetako botere harremanak. Halaber, hizkuntza baten egitura geolektala edo soziolektala ezin da ulertu baldin eta ez bada erlazionatzen hizkuntza
|
hori
hitz egiten duen komunitatearen konfigurazio espazialarekin eta egitura sozialarekin. Era berean, hizkuntzaren jabetze prozesuak sozializazio prozesu orokorren barruan gertatzen dira, eta biek elkarri eragiten diote; ez da oso urrun joan behar jakiteko munduan zenbait kolektibok oso erraz ikasten dutela bizilagunen hizkuntza, eta bizilagunek, antza, sortzetiko ezintasuna dutela elebakartasunetik ateratzeko.
|
|
|
Eta esan beharrik ez dago hizkuntzaren sistema modu konplexuan (baina ukaezinean) hizkuntza hori erabiltzen duen gizarteko sistema soziokulturalarekin eta semiotikoarekin inbrikatzen dela: nahikoa da pentsatzea zenbateraino bereiz daitezkeen (ala ez) hizkuntza baten ohorezko tratamenduak eta hizkuntza
|
hori
hitz egiten duen gizarteko egitura soziala eta etiketa.
|
|
2015
|
|
|
Eta are gehiago, euskal ikerkuntza soziolinguistikotik" normalizazio" bidean jarri nahi den erabileraz eta interbentzioaz jardutea. Jakin badakigu hizkuntza bat garatuko bada, funtsezkoa dela gutxienez hizkuntza
|
hori
hitz egitea eta transmititzea (transmittere: trasladar, transferir... gune/ une batetik bestera" eraman").
|
|
|
Izan ere, hain hila dago fedea, non nahiago baitugu ikusten duguna hark dioskuna baino; eta egia esan, ez dugu ikusten zorigaitz handia baino besterik ikustekoak diren gauza hauen atzetik doazenengan. Baina
|
hori
hitz egiten ari garen gauza pozoitsu hauek eragin dute: norbaiti sugegorri batek hoska egiten dionean guztia pozoitzen eta handitzen denez, halaxe da hemen ere; ez dugu geure burua zaintzen; argi dago onera etortzeko sendaketa ugari behar direla; eta nahikoa mesede egiten digu Jainkoak, hartatik hiltzen ez bagara.
|
|
2016
|
|
|
Ekintzaile batzuen arabera, hizkuntza biziberritzeko ahaleginek ez dute hizkuntzaren informazioa biltzeko beharrik: " hizkuntza bat biziberritzeko behar duzun guztia gela baten umeei hizkuntza
|
hori
hitz egiten dieten helduak dira" (Kipp 2009). Deskribapen linguistikoa ez da beharrezkoJulia Sallabank – Hizkuntzaren biziberritzerako politika eraginkorra:
|
|
2017
|
|
|
Telebistan agertzen direnez dakit nongo nekazari erdi analfabetoak, horiexek izaten dira hiztunik onenak: hori da
|
hori
hitz egitea! Besterik ez dakizunean, harekin moldatu behar duzu.
|
|
|
institututik unibertsitatera unibertsitatean hasten direnen artean (joaten direnen artean) erabilera linguistikoen alorrean aldaketaren bat egotea orokorragoa da. Jatorrizko katalan hiztunak direnentzat, gaztelania irakaskuntzan eta ikasleen artean oso hedatuta dagoelako, eta ez zelako hain esanguratsua jatorrizko lekuan. bestalde, gaztelania hiztunek hainbeste katalan hiztun egotea normalean aukera gisa ikusten dute egunerokoan eta irakaskuntzatik kanpo hizkuntza
|
hori
hitz egiten duen jendearekin harremanetan jartzeko. une honetan, desagertu egiten dira bigarren hezkuntzan ikusten ziren iritzi antagonikoak ere. hala, katalana ahalik eta gutxien erabiltzen jarraitzeko aukera era honetan azal daiteke:
|
|
|
Luki Igartua. Egunen batean alproja
|
hori
hitz egiten hasiko balitz, eta Yul Gantxegiri gertatutakoa kontatuko balu, Bogdanovicek arazo larriak izango lituzke justiziarekin. Bere inperioa pikutara joateko kolokan egongo litzateke.
|
|
|
Hizkuntzaren eta generoaren arteko intersekzioa, orokorrean, kontuan hartzen ez den alderdi bat da, galegoaren kasurako Xose Mosquera Carregalek koordinaturiko Lingua e xenero liburuko ekarpen interesgarriek demostratu zuten bezala.4 Hizkuntza sexista aztertzen bada ere hizkuntza hegemonikoetatik hartutako adibideekin egin ohi da, ez baitira beti beste hizkuntzatan aplikagarriak, ez da aztertzen hizkuntz hegemoniaren eta derrigorrezko elebakartasunaren eta generoaren arteko intersekzioak nola bultzatzen dituen emakumeak komunitate askotan beren berezko hizkuntza alde batera uztera. Galegoaren kasuan, argi dago hizkuntzaren estereotipoak hizkuntza ‘basatia’, ‘landugabea’emakumeak beren hizkuntza uztera presionatzen dituen aliantza bat eragiten duela; izan ere, emakume horiek ‘finak’ izan daitezen espero da, eta gizonek baino zigor handiagoa pairatzen dute hizkuntza
|
hori
hitz egiten badute. Beste komunitate batzuetan, bereziki Mendebaldearen presio koloniala jasaten dutenetan, ingelesak (edo dagokion hizkuntza kolonialak) genero identitate irekiagoa eskaintzen dielako falazia dago, eta horrek oso modu negatiboan eragiten dio emakumeek beren hizkuntzekin duten harremanari.5
|
|
2018
|
|
|
Hizkuntza
|
hori
hitz egin nahi badugu, ikasi egin behar da.
|
|
2019
|
|
|
" Jarrera instrumentala: hizkuntza edo aldaera zehatz
|
hori
hitz egiteak dakartzan onurak kontuan hartuz, horren alde ekiteko joera. Onura horiek ekonomikoak edota sozialak izan daitezke.
|
|
2020
|
|
|
Betidanik nahi izan dut atzerrira joatea, eta horretarako lehen pausotzat hartu nuen ikasketak kanpoan egitea. Ingelesa gustatzen zaidalako eta hitz egiten dudalako, hizkuntza
|
hori
hitz egiten duten herrialdeak ziren niretzat aukerarik egokienak. Gertutasunak eta nik nahi nituen ikasketak Eskozian egoteak ekarri nau hona.
|
|
|
Itaun horri lotuta, beste hauek ere bota ditzakegu: nork dauka hizkuntza
|
hori
hitz egiteko autoritatea. Nork ematen du autoritate hori?
|
|
|
Ikusten? Egin duzun
|
hori
hitz egitea da.
|
|
2021
|
|
|
Gaztelaniari dagokionean, etorkinek salbuespenik gabe adierazten dute ezinbestekoa dela hizkuntza
|
hori
hitz egiten jakitea (beharrezkoa); inork ez du adierazten, alegia, interesgarria edo beharrezkoa ez denik. Askok uste dute, gainera, ondo menderatzea oso inportantea dela horren baitan dagoelako bertan izan dezaketen sozializazioa.
|
|
|
Orain hizkuntza
|
hori
hitz egitea, ondo erabiltzea eta jendartearen itsasoan lau haizetara zabaltzea dagokigu.
|
|
|
neandertal baten hioide hezurra aurkitzea. Mihi azpian kokatzen den hezur
|
hori
hitz egiteko gaitasunean ezinbestekoa da (Saldaña, 2011: 232), bokal sorta egitenlaguntzen baitu (Anaut, 2012:
|