2002
|
|
15 Arrazakeriaren aurkako jarrera
|
hori
erlijio musulmanaren ezaugarririk azpimarragarrienetakoa da Mahomaren garaitik. Adibide bat ematearren, Bilal, meskita batetik otoitzera deitu zuen lehen imana, esklabo beltz askatu bat izan zen.
|
|
15 Arrazakeriaren aurkako jarrera
|
hori
erlijio musulmanaren ezaugarririk azpimarragarrienetakoa da Mahomaren garaitik. Adibide bat ematearren, Bilal, meskita batetik otoitzera deitu zuen lehen imana, esklabo beltz askatu bat izan zen.
|
2003
|
|
Lehenengoaz denaz bezainbatean,
|
hori
erlijioa da. Erlijioak sorrarazten ditu munduan antzematen ditugun ondorio onuragarri guztiak; ondorio horiek lehen legeen espirituari erreparatzen diote.
|
2007
|
|
Erabateko lotura psikologikoa du mundu horrekiko; ez duinongo autonomia pertsonalik. Gizarte modu horietan errepresentazio sistema edoordena sinboliko diskurtsibo bakarra omen dago, sistema
|
hori
erlijio sistema sakratua da, ezin da aldatu. Holako jendarteak jendarte primitiboetan ikusi ditu antropologo eta etnologo askok.
|
2009
|
|
Aldian aldiko, hori aberriak egin lezake, maite dugun lagunak, justiziak, arteak, filosofiak (estoizismoak, adibidez). Jeneralean erlijioak egin izan du; eta beste zerbaitek egiten duenean ere, susmoa ukan liteke,
|
hori
erlijio (modu bat) bihurtzen dela, gure bizitzarentzat absolutu (modu bat) bihurtzen baita. Txillardegik, adibidez, hala ikusten du Leturiaren egunkari ezkutua n.
|
|
Badago heriotzaren beldur natural bat(, natüral da gizonari bere biziaren, eta haren konserbazioniaren maite ükhaitia? dio Tartasek), baina badago ikara edo larritasun bat kulturak artifizialki sustatua ere, heriotza eta infernuarena?,
|
hori
erlijioak egin izan du gure kasuan, bera izan delako guri tradizio transmititu izan diguna, modu bulgarizatuan badarik ere, jeneralean judu kristauagaz nahastu eta bategina, biak ezin bereizi ahal izateraino. –Nun zagoz niretzat, nun zagoz, Eriotz?/ Nire galderari nundik dagiozu/ irri gorde hori??
|
|
Monasterio eta komentuen jabetzari dagokionez, gauza ezberdinak gerta daitezke, desamortizazioan, aurrerago jorratuko duguna? eta ondoren izan zuten historiaren arabera, baina, oro har, eta salbuespenak salbu, fraide edo monjen komunitate baten esku baldin badago, jabetza
|
hori
erlijio ordena horren izenean egongo dela suposatu behar dugu. Gauza bera gertatzen da Opus Deiren pertsona prelatutzarekin.
|
|
Isilpean, gauez, zentsura egin zuen, kristautasunaren balioen eta estetikaren izenean seguruenik, frantziskotarren hierarkiak eta Vatikanok Basterretxeari eta Oteizari debekua jarri zieten arrazoi berengatik. Gaur egun, hainbat politikari eta kultura arduradunek zentsura egiten dutenean, ‘demokraziaren’ izenean egiten dute, gizartearen antolaketa era
|
hori
erlijio hieratiko, interesdun eta formala bihurtuz; edo bestela, giza balio eta eskubideen babesaren izenean zulatzen dute adierazpen askatasuna. Ez Espainian bakarrik, ez nazioartean soilik, Euskal Herrian ere praktika handia du zentsurak:
|
2010
|
|
Tocquevilleren ustez, Amerikako gizartearen plazer materialekiko atxikipena hainbestekoa zen, ezen noizean behin kontrako norabidea hartzen baitzuten amerikarrek, idealtasunera, haien zuzen ere. Mundu ideal
|
hori
erlijioa zen eta, finean, berebiziko egiteko soziala betetzen zuen. Materialismoak jota zegokeen gizarte baten izaera orekatuko luke erlijioak.
|
|
Bere altxor eta harrotasunik handienetakoa zen Erasmo Rotterdamekoarekin izandako gutunketa, argitasun eta zabaltasunaren eredutzat baitzeukan jakintsu hura; tamalez, garai ilunak eta estuak heldu ziren Europara: elizaren egonkeriak astintzeko eta marasmak garbitzeko hainbat proposamen eginak zituen Martin Luther, Wittenberg eko teologoak, eta erreforma horiek pizturiko gatazka giroan iritsi zen Otto Dalmaziara, ezin jakin inkisidore katolikoen ala protestante estuen ihesi, Adriatiko ertzeko bazter
|
hori
erlijio gerretatik urruti geratuko zelakoan.
|
2012
|
|
Heriotzak, minak eta sufrikarioak ekartzen dizkigute gogora izu lazgarrienak. Ondo dakite
|
hori
erlijio guztiek, eta ondo baliatzen dute etekinak ateratzeko: gogoari hesia jarri, grinei eusteko beldurrezko paretak eraiki, kulparen sentimena barnera sartu?
|
2013
|
|
Ikasgai nagusien edukia oso osorik Madrilek zehaztuko du. Ez da
|
hori
erlijioaren eta ordezkoaren kasua: Espainiak «ebalua daitezkeen edukien ildo nagusiak» zehaztuko ditu; curriculuma eta ordutegiak finkatzea erkidegoen esku egongo da.
|
|
Eskualduna ez zen kexu erlijioa handitzen ari zelako, eta egoera horretaz kexatzen zirenez mintzatzean ere, ez zuen erabili kexu horren salatzeko, baizik eta kexu
|
hori
erlijioaren haztearen seinale gisa erabiltzeko. Jacques Fontanak ere ondorioztatu du garai hartan erlijioaren berpizteak polemika piztu zuela eta egunkari batzuek Elizaren kontrako mezuak idazten zituztela.
|
|
Zati horietan, Adémarenean bereziki, ikusten den bezala, euskararen aldeko atxikimendua ez zen euskarara mugatzen. Atxikimendu
|
hori
erlijioarekin lotzen zuen Hiriart Urrutik. Hots, euskara zen giristinotasunaren begirale; hainbat urtez Eskualduna ko zuzendari izan zenaren arabera, euskara giristinotasuna salbatzeko tresna zen, eta horregatik salbatu nahi zuen.
|
|
dena berdin delarik, baliorik gabe geratzen da. Ikusmolde
|
hori
erlijioari egokitzen zaionean, bizipen erlijioso guztiak berdindu eta homogeneizatzen dituen sinkretismo arrunta dugu, kalitate txarreko politeismoa. Dena misterio denez, misterioa urtu egiten da.
|
2015
|
|
XX. mendearen erdialdetik amaieraraino, eskualdeko estatu nazioen ezaugarri nagusia zentralismoa izan da; azken hamarkadetan, ordea, zatiketa moduko bat ikusten ari gara, non botere ez estatalak boterea bereganatzen ari diren. Botere berri sorta
|
hori
erlijio taldeek, tribuek, gizarte zibileko hainbat sektorek eta boterea lortu nahi duten bestelako elkarteek osatzen dute.
|
2020
|
|
Errepublikanoak antiklerikalak omen ziren, Eliza katolikoaren arerioak eta, beraz, Espainiaren oinarri katolikoaren arerioak ere. Espainiaren identitate historikoa katolizismoarekin hertsiki lotuz," anti Espainia"
|
hori
erlijioaren etsai identifikatzea lortu zuten propagandista matxinatuek. Hala ere, alde errepublikanoan ezin zen erabat aurkeztu erlijioaren kontrako jarrera monolitikorik.
|
2021
|
|
Gogo hori irudi askotan nabari daiteke. Eta ez al da
|
hori
erlijioaren funtzio analgesikoa: bizitzaren zama leuntzeko kontsolamendua izatea?
|
2022
|
|
Gizadiaren jatorrizko okerra emakumearen kontra doa. Eta oker
|
hori
erlijioari atxikirik dago. Emakumeen menpekotasunaren historia erlijioarekin hasi eta garatzen da.
|
|
Hori da erlijioaren beste aurpegia. Inarrosten gaituen komunitate mitiko
|
hori
erlijioari atxikirik dago. Erlijiorik gabe ez dago komunitaterik.
|
|
Badakit, bestalde, Jainkoa" zeruko aita" moduan irudikatzeak lagundu izan diola askori, baina etxeko aita (eta/ edo ama) maitatzea lan aski zaila izanik boladatan, ez dakit horrek askorik errazten dion beste askori zeruko aita
|
hori
erlijioak eskatu bezala maitatzea.
|
2023
|
|
Benetan fedea eduki behar dela paper soil bati balioa emateko! Eta fede
|
hori
erlijio monoteistak oinarritu, landu eta zabaldu egin zuela...
|
|
ANDEREÑOAK: Jakina, orain ez duzu esaten
|
hori
erlijioa dela...
|
|
Eta partikulek beren baitan unibertso bat baleramate, bere Big Bang, Jainko hirukoitz eta guzti? Hirukoiztasun
|
hori
erlijio nagusiek aldarrikatu dute, hala Egipton, nola Indian, nola Israelen... Baina, fisikan ere ba omen da halakorik:
|