|
2000
|
|
|
Baina, oker ez banago, jauregiari buruz egin dizudan deskripzionean, ez dizut ziega haren berri ere eman, zer zen eta nolakoa zen, ezta nondik zetorkion izen hura ere, eta
|
hori
ere ez genuke kontakizun honetan sobera, jakin dezazun zein zen ene beldurra eta ene izu ikara harat sartu aitzin.
|
|
|
—Bai,
|
hori
ere ez dago gaizki pentsatua. Izan ere, Santo Tomásetik hiruzpalau egunetarat, iparrerako eta setentrionerako bidean beti ere, inguru haietako etxaldeak dauden tokian doi, badugu bertze misione bat, eta han ere aurki dezakezue nahi duzuena.
|
|
|
—Zeren, ihes eginen banu, neure buruari eginen bainioke ihes, eta
|
hori
ere ez nikek nahi... —eta, sutan erretzen ari ziren skribuei beha, erantsi zuen—:
|
|
|
Osabaren hitzak oroitzen nituen, ordea: " Zeren, ihes eginen banu, neure buruari eginen bainioke ihes, eta
|
hori
ere ez nikek nahi..." Baina orain ez zegoen bakarrik, Maddalenekin baizik, eta nola amorioak mirakuluak ere egin ditzakeen, bizi berri bati ekin ziezaioketen, han Lapurdin, Nafarroa Beherean, Zuberoan... edo haratago, Frantzian, Urbiaingo desterrutik ihesi...
|
|
|
—Joanes, guztiok behar diagu kontzientzian ausiki egiten ahal digun har bat, zeren, bertzenaz, bakoitzak nahiko lukeena eginen bailuke, eta
|
hori
ere ez duk kontua. Baina mundu honetan harrak eta harrak zeudek, eta hireak ez hau gaitzaz libratuko, zeren eta harra bera baituk gaitza.
|
|
|
Orain ez nekien zinez ala txantxetan ari zen, baina neure baitan eskertu nion Charlyri. Nengoen nengoenean —204 egun zertu gabe! —, erdibanakako
|
hori
ere ez zen hain moldaketa txarra niretako.
|
|
|
Gaitzitua zen, baina
|
hori
ere ez nuen gauza berria: begitartea argitu gabea zegoen, bi egun lehenago, ortzegun gauean, Unai ekartzera etorri nintzenez geroztik.
|
|
|
Nola erranen nuke nik? Serioa edo, hitz gutikoa, baina
|
hori
ere ez da kontuan hartzekoa, lanbidea ere horrelakoa baitzuen. Nik maiz erraten nion gure Agustini:
|
|
|
Ni baino hiru lau urte zaharragoa, ezkongabea edo dibortziatua, erdi mailako funtzionarioa edo bulego bateko enplegatua; horiexek nire ikuskapenaren lehen ondorioak. Errimel ez oso zuzen ezarriak eta soberako pinturak huts eginik zioten bisaia gogortua eztitzeko lanetan; gainerakoan, aurretik haren ikustea banuela iduritu zitzaidan, baina
|
hori
ere ez da bitxia 200.000 biztanle ere ez dituen herrixka honetan. Martini bat eskatu zion Musu tristeri, eta ez zitzaion jazarri hormarik gabe atera ziolarik.
|
|
2001
|
|
|
Betiko moduan zebilela uste izan zuen, zentzugabekeriak zirela. Edo
|
hori
ere ez zuen pentsatu; zeppelin itxura hartzeraino puzten ari zen bizkotxo batek kezkatzen zuen momentu hartan Maria, besterik gabe.
|
|
2002
|
|
|
Gainera, ni ez naiz hemen dagoen gaixo bakarra. Zure rezolitis
|
hori
ere ez da, bada, ahuntzaren gauerdiko eztula...
|
|
2003
|
|
|
" Orduan hasi ziren koltxoiak saltzen" esan zuen Martinak. " Gero saldu zituzten aulkiak eta alfonbra bi", baina
|
hori
ere ez zen nahikoa izan, antza, Lituaniara heltzeko eta" bainuontzia ere saldu zuten azkenean".
|
|
|
Hortik aurrera, egilea konbentzitzea geratzen zen, bere lana kaleratzera ausartu zedin. Baina
|
hori
ere ez zen erraza izan. Kontu intimo bat publiko egiteak sorrarazten dituen ahalkea eta babes eza zeuden, batetik; bestetik, kontatu nahi eta kontatu ezin bat, egileak berak modu askotan adierazten duen talka.
|
|
|
Nik ez nizun eraso, baina une batez zugandik urrun sentitu nintzen. Denok maila berean jarri gintuzun, eta
|
hori
ere ez zitzaidan ongi iruditu.
|
|
|
Eta guk zu alde batera uzteko kontu
|
hori
ere ez da dena zuk diozun bezala, Kattin. Dena ez da horrela.
|
|
|
Ez al ninduzuen, bada, denok" empollona" deitzen? Beno, gauza gehiago ere bai, baina
|
hori
ere ez dut ahaztuta.
|
|
2004
|
|
|
Baina ikusten dut burugogor jarraitzen duzula, eta ez dagoela zereginik. Zugan gustatzen ez zaidan bakarra zure makarra pinta hori da, baina
|
hori
ere ez da garrantzitsua. Eta ez dut zure itxura eta izaera aldatzen saiatzeko intentziorik ttikiena ere.
|
|
|
–Nire ustez, mutilek itxura fisikoa zaindu behar lukete konplexurik gabe, eta neskok ere politak eta apainak egoten jakin behar dugu. Noski, horrekin bakarrarekin ez goaz inora, baina
|
hori
ere ez dugu zertan ahazturik.
|
|
|
Kontua da Roman beldur zela neskatoak ezer ulertuko ote zuen, ze, berba jasoak ziren, eta normalean xingola berdedun neskato barkillojaleak ez dira ondo konpontzen berba jasoekin. Baina zeozer esan zuen, ze isiltasuna larregi ari zen luzatzen, eta esaldi potolo
|
hori
ere ez litzaioke txarto etorriko, ze orduan 7 urte arteko neskatoa interesatu egingo zen Romanekin, 15 urteko mutilarekin, esango zuen" umm, gustatzen zait: ziklista eta filosofoa, eta hain morenoa...", eta batek daki zer gerta daitekeen hain frantsesita gaztea mutil batekin interesatzen denean, gauza onen bat seguru.
|
|
|
Pelikula ona balitz, sikiera. Eta pelikula balitz ere sikiera, ze dokumental antzeko bat da,
|
hori
ere ez: Italiaren izen handia gehiago puzteko balio duen albistegi moduko bat baino ez, kiloka eta doan banatzen den propaganda.
|
|
|
–Beno,
|
hori
ere ez duk hain bekatu handia. Nik izugarri miresten diat Tirano de Bergerac...
|
|
|
Montserekin zoriontsu samar izan nintzen, hainbatetan, baita gizonik zoritxarrekoena ere, gureak porrot egin zuenean; beste emakume batzuekin ere momentu eztiak pasatu nituen,
|
hori
ere ez dut ukatuko, baina baita garratzak ere, hustasunez hustasun; Onintzarekin, berriz, ahalegindu nintzen, alferrik baina, ezintasun existentzial batek jokoz kanpo utzi ninduelako. Eta atzera begiratzen nuen harreman haiei buruzko azterketa egiteko, eta balantzea, oro har, negatiboa izan zela iruditzen zitzaidan, guztiz negatiboa egia esan, atsekabea nagusi atsegin txiki batzuen ondoan.
|
|
|
Eta, gure harremanei buruzkoan ere, ezin naiz kexatu, ez horixe! Nire etxekoek behintzat ezin hobeto erreakzionatu dute, eta
|
hori
ere ez da gutxi, orain dela urte batzuk neke eta zail izango baitzen horrelako jarrera bat, haien partetik. Arantzaz jositako bideak zaildu gaitu... baita bihotza zabaldu ere, zorionez, anai Jaxintok behin batean aditzera eman zidan bezala.
|
|
|
–Ez,
|
hori
ere ez, Eneko, baina...
|
|
2005
|
|
|
–Ez,
|
hori
ere ez. Baina ez dakit zer den okerrago.
|
|
|
orduan bai, zernahi pasa baitzitekeen, baita bere ideiei eta bere konbentzimenduei traizio egitea ere. Ideiei uko egiten bazien, ordea, bere bizitzaren oinarriak jarriko zituen hankaz gora, eta
|
hori
ere ez zuen nahi?
|
|
|
Internetek berak eman diezaioke informazioa! Han, ezabatu ezean, irekitako gune guztien helbideek agertu behar dute, eta
|
hori
ere ez litzateke informazio makala.
|
|
2006
|
|
|
Baina
|
hori
ere ez da. Alegia, ez da historia pertsonal edo familiarren kontua.
|
|
|
Hortik aurrerako gutunak ez ditut halako xehetasunez oroitzen; ez dizut esango denak elkarren berdinak zirenik,
|
hori
ere ez litzateke egia, denetan baitzegoen nabarmentzeko moduko konturik: gogoeta fin bat batean, konparazio ederra bestean, pasadizo barregarria hurrengoan; hala ere, zure gutunak ziren denak ere, nik jaramonik ez egitea erabakia nuen sorta hori gizentzera zetozenak.
|
|
|
Gainera, ezin ahaztu Klemente aita santuak ez zuela izen egokia hartu, bihozbera izan ordez zorrotz eta gogorra izateko asmoa baitzuen, eta ez zeukan salbuespenik egiteko inolako gogorik, ezta Beatrice Cenci bezalako neska eder eta estimatu batengatik ere. Horrez gain, Cencitarren ondasunen administrazioa Klemente aita santuaren iloba maitearen eskuetan geratuko zen familiakoak deserriratu, zigortu edo hilez gero, eta
|
hori
ere ez zitzaion batere gaizki etorriko Klementeri, bide emango baitzion Erroma edertzearren eta Elizari behar adinako lustrea ematearren egin berri zituen lanen gastuak kitatzeko... Kontzientziaren aldetik, berriz... euskal jendeok aspalditik jakin izan dugu kontzientzia berdea zela eta astoak jan zuela kardulatza zelakoan...
|
|
|
Ez zen lekua, ezta tenorea ere. Zertarako tenorea ote zen, haatik,
|
hori
ere ez nekien. Eskuak min ematen zidan, hain finki ari bainintzen pistolaren ipurdia estutzen.
|
|
|
Ganberako ate ondotik, Enekot Ezpondak ilun begiratzen zidan. Eta
|
hori
ere ez zen eldarnioa.
|
|
|
–Ezkutuan? Belarrak ere ekartzen zizkidak, eta
|
hori
ere ez duk batzuen gustukoa –zalantza egin zuen, luma altxatuta– Apaiz bat ere bidali zian infernura, eta hori bekatu larria duk.
|
|
2007
|
|
|
Zurrunbilo batean aditu nituen haien protesta hotsak, airean nindoala, eta segundo erdi bat geroago
|
hori
ere ez. Dzanga ozen batekin sartu nintzen uretan, eta hotsa handia izan bazen ostiakoa ez zen txikiagoa izan, ur gainaren kontra hartu nuena lehenik, eta putzuko zoruarekin hartutakoa ondotik.
|
|
|
Ez, horrela ez. Horrela ez dugu sekula bukatuko, eta
|
hori
ere ez da ona. Aurrera egin behar dut, ez zait bidean gelditzea komeni.
|
|
|
Hegel-en historiaren espekulazio filosofikoei (bere Volksgeistarekin) funtsean historiagintza alemaneko erraldoi guztiek muzin egin diote, irri egin ez diotenean (Ranke, Burckhardt, Droysen) 969 Zuzenbidearen Eskola Historikoaren Volksgeist positiboa, ez omen duelako aski esplikatzen Hegelek eta hegeldarrek filosofiatik kritikatu dutena, ezer ez duelako esplikatzen, kritikatu du beste hainbat eta hainbatek espezialitate juridikoaren barruan970 Orokorki, ja W. ...P. Harum entzat (1863 halaber) Volksgeistaren esplikazioak, natur zientzietako aspaldi gaindituriko estadio hura gogoratzen du, non ere oraindik izpirituekin operatzen baitzen, eta bizitzaren izpirituek, argiaren izpirituek, suaren izpirituek eta antzekoek, beren rola jokatzen baitzuten? 971 Nietzsche-k izpiritu eta herri filosofia hauek guztiak globalki Ilustrazioaren aurkaritzat jo ditu (baina?
|
hori
ere ez bailitzateke isildu behar?, beraiek ekarri dutela, gehitu du, beste Ilustrazio berri bat bipilagoa!); puntuzkoena ez da hori, haatik, baizik berak daborduko iraganeko bezala aipatzen duela pentsamendu hori (1881) 972.
|
|
|
bere buruaren kontzientziara bidea, hori da gizakiaren historia, historia unibertsala. Ez da gizakiak bere askatasuna deskubritzea, edo bere kontzientzia deskubritzea, betidanik ukan izango lukeena askatasun edo kontzientzia metafisiko baten antzera, baizik eta bere askatasuna egin egitea, ez zeukana, eta bere kontzientzia egitea,
|
hori
ere ez zeukana, berak bere izpiritua egitea. Izpiritua, kontzientzia?
|
|
|
Komuneko tazan eserita irakurtzen pasa nuen aste osoa, eta
|
hori
ere ez da gauza bera. Ez da berdin irakurtzen ohean, dutxan, mahai gainean edo komuneko tazan eserita.
|
|
|
Pär ere biluztu egin da, ez bereziki poliki, eta Malinen ondora sartu da. Ondoren, larrua jo dute,
|
hori
ere ez bereziki poliki, amodiozko hitzak baino hasperen gehiagorekin.
|
|
2008
|
|
|
–Ez,
|
hori
ere ez. Baina problema hor dagoela bai, gero bakoitzak bere erara konpontzen badu ere:
|
|
|
Edo nahiago al zenukete santuaren irudia hemen egotea eta santua infernuan, ezin konta ahala deabru legioen artean? Horrekin ez dut esan nahi, noski, irudia falta izatea berdin zaidala,
|
hori
ere ez, baina bai iruditzen zaidala lezio bikaina ikas dezakegula gertatutakotik, eta horretan ahaleginduko naiz, zuek ere halako erabakia hartu baitzenuten, bizitza osoan komentuko harrien artean ixtekoa, Jainkoari zeuen bizia eskaintzeko asmotan; esan nahi dudana da zuek modu sakonean bizitzeko aukeraren alde egin zenutela noizbait, eta sakonean bizitzea badakizue zer den:
|
|
|
Edo nahiago al zenukete santuaren irudia hemen egotea eta santua infernuan, ezin konta ahala deabru legioen artean? Horrekin ez dut esan nahi, noski, irudia falta izatea berdin zaidala,
|
hori
ere ez, baina bai iruditzen zaidala lezio bikaina ikas dezakegula gertatutakotik, eta horretan ahaleginduko naiz... zuek ere halako erabakia hartu baitzenuten, bizitza osoan komentuko harrien artean ixtekoa, Jainkoari zeuen bizia eskaintzeko asmotan; esan nahi dudana da zuek modu sakonean bizitzeko aukeraren alde egin zenutela noizbait, eta sakonean bizitzea badakizue zer den:... funtsari azalari baino lotuago egotea, betiere.
|
|
|
–Ez,
|
hori
ere ez. Baina problema hor dagoela bai, gero bakoitzak bere erara konpontzen badu ere:
|
|
2009
|
|
|
Eta garrantzizkoa da, bizi zarpilaren irudia elorria bezala,, bizitze indarrarena?, nola Naturako hala erlijiosoarena, Eguberriko sua baita. Eta garrantzizkoa da, berriro, erreparatzea, Eguberriko
|
hori
ere ez dela Kristo/ Eguzki garaile baroko bat. Bachen Gabon Oratorioan tarteka abesten den modukoa, adibidez: jaun handi, subirano, errege indartsu, Dabiden leinuko heroi, zeruen nagusi?, Jainko baxua baizik, pobreen esperantza argia.
|
|
|
Batak hogeita hamar urte inguru izango ditu, besteak berrogei baino gehiago ez. Ahizpak izan daitezke(
|
hori
ere ez, fisikoki guztiz antagonikoak direlako, loditxo beltzarana bata, anorexiko ilehoria bestea) baina inolaz ere ez ama alabak, Anaren ahizpak esan zuen moduan. Berandu da ordea plana aldatzeko.
|
|
|
Mielek zekien neurrian, ez zen euskal kostalde osoko hondarretan sekula horrelako txanponik aurkitu. Baina
|
hori
ere ez zen harritzekoa. Gure itsasoa ez zen anforaz jositako Mediterraneoa.
|
|
|
–Ez, beno,
|
hori
ere ez da baina... –non arraio sartu nuen txiskeroa?
|
|
|
–Hara:
|
hori
ere ez legoke gaizki, seme. Reginak?. Tronpeta, izan ere, txistua bezala, haize instrumentu bat da, baina, txistuak ez bezala, ez lizuke orkestra on batean jotzeko aukerarik eragotziko?
|
|
|
–Eta gu, egun osoan lanez gainezka! Eta
|
hori
ere ez zaiguk komeni, Txomin, zahartzen ari gaituk eta, erantzun zion Andonik, zeina, Txomini txanda errespetatu gabe, halaxe mintzatu baitzen, Chaplini begira?: Gogo gogoan diat atzo esandakoa, eta hara:
|
|
|
Pentsatu zuen alferreko lana egiten ari zela, errazagoa zela ospitalera joan eta galderak bertan egitea. Baina
|
hori
ere ez zuen nahi; miss Albret etxean harrapatu nahi zuen.
|
|
|
Beste batzuek esaten dute ikazkinek aurkitu zituztela Errun txostenak Londreseko grabazioak entzun eta gero. Baina badirudi
|
hori
ere ez dela egia.
|
|
|
adierazi du Moratinosek. Europar Batasunak eta zehazki Espainiak sionisten indarkeria kondenatu egiten dute (Frantziak
|
hori
ere ez) eta aldi berean, egitez, palestinarren genozidioari laguntzen diote. Izugarri erraza baita biolentzia mintzoz gaitzestea.
|
|
|
–Eta gu, egun osoan lanez gainezka! Eta
|
hori
ere ez zaiguk komeni, Txomin, zahartzen ari gaituk eta –erantzun zion Andonik, zeina, Txomini txanda errespetatu gabe, halaxe mintzatu baitzen, Chaplini begira–: Gogo gogoan diat atzo esandakoa, eta hara:
|
|
|
–Hara:
|
hori
ere ez legoke gaizki, seme –Reginak– Tronpeta, izan ere, txistua bezala, haize instrumentu bat da, baina, txistuak ez bezala, ez lizuke orkestra on batean jotzeko aukerarik eragotziko...
|
|
2010
|
|
|
eta kartzeletan nekez aurkitzen dira izaki ederrak, armiarmak eta arratoiak baizik. Bai, badakit badagoela borrokatzeko era burutsuago bat, ezkutukoa eta isilpekoa, baina klandestinitatea ere ez da niretzako modukoa, kezkarekin ez bainuke lorik egingo eta lo egiten ez duen gizonak burua galdu edo betiko loa aurki bailezake berandu gabe, eta
|
hori
ere ez nuke nahi. Bitartean, ahalik eta normalen bizitzen saiatzen naiz, neure mugen barruan, jakina,, normal?
|
|
|
Nik zugana jo ezean, zuk zeuk jo zenezakeen nigana, baina
|
hori
ere ez da gertatu, eta pentsatzen dut zu ni bezala zeundela eta ni bezala zaudela, ausaz?
|
|
|
ateak eta leihoak ireki eta umoreari ere bere tokia egin? horrela iritsi baitzen Joan XXIII.ak deitu zuèn kontzilio berria. Joan XXIII.aren bizitza pasarte umoretsuz josia dago, eta
|
hori
ere ez da, beharbada, kasualitatea?, berebiziko garrantzia izan zuena, airean usaintzen zèn aldaketa giroa katalizatzeko eta azkartzeko.
|
|
|
–Ez zigortu zeure burua,
|
hori
ere ez da soluzioa.
|
|
|
Arestian aipatutako heroiaren paperean jarriko banintz, esate baterako, Francoren aurkako politikan, kartzela nuke ordaina... eta kartzeletan nekez aurkitzen dira izaki ederrak, armiarmak eta arratoiak baizik. Bai, badakit badagoela borrokatzeko era burutsuago bat, ezkutukoa eta isilpekoa, baina klandestinitatea ere ez da niretzako modukoa, kezkarekin ez bainuke lorik egingo eta lo egiten ez duen gizonak burua galdu edo betiko loa aurki bailezake berandu gabe, eta
|
hori
ere ez nuke nahi. Bitartean, ahalik eta normalen bizitzen saiatzen naiz, neure mugen barruan, jakina," normal" bizitzea ere ez baita erraza...
|
|
|
Nik zugana jo ezean, zuk zeuk jo zenezakeen nigana, baina
|
hori
ere ez da gertatu, eta pentsatzen dut zu ni bezala zeundela eta ni bezala zaudela, ausaz...
|
|
|
Eta, hala ere, neure mea culpa aitortu beharrean nagokizu; izan ere, gogoan dut neure haurtzaroa, baita zer nolako marrazkitxoak egiten nituen ere; haietatik, komiki bandak azpimarratuko nituzke, bere grazia zutenak, zuek —anai arrebok— barre ederrak egiten zenituzten behintzat...; bere burbuilan pozik bizi den mutila: ...ala, ezkutuko giro bat eraikiz joan ginen apurka apurka, berrikuntzarako dei bat ere bazena... fedea berritu behar baitzen, baita jakituriaren ikasgelak egurastu ere, hain zeuden hautsez eta amaraunez josiak... ateak eta leihoak ireki eta umoreari ere bere tokia egin... horrela iritsi baitzen Joan XXIII.ak deitu zuèn kontzilio berria —Joan XXIII.aren bizitza pasarte umoretsuz josia dago, eta
|
hori
ere ez da, beharbada, kasualitatea—, berebiziko garrantzia izan zuena, airean usaintzen zèn aldaketa giroa katalizatzeko eta azkartzeko.
|
|
2011
|
|
|
Ohatzeko maindireartea epeltzeko ezer asmatu ote duen. Nadaren gisa berean, baina, mutil
|
hori
ere ez da bilkurara azaldu, ez oraindik behintzat, eta nekez galdetuko diogu ezer, baina idazleak esan du entzuna duela berdintsu jarraitzen duela, aukera hobeak dituela sarean orain garai hartan baino, birusen batzuk gorabehera konexioak dezente hobetu direla, bideoak ere nonahi daudela eskura; baina bere hartan jarraitzen duela, maitatzeko norbaiten eta maitatuko duen inoren esperoan....
|
|
|
Horrexekin pozik etxeratuko nindunan, onartzeak berak ere lotsa apur bat sentiarazten badit ere. Baina
|
hori
ere ez zunan gertatzen maiz, ez nik nahi bezala behintzat. Konpartitu pozak konpartitzen omen ditun, nahigabean lagun izatea ez dun horren erraza, bazekinat, eta agian horrexetan egongo zunan nahi ezin horien arrazoia.
|
|
|
Kontakizun honen lehen lerroan erran dut ez naizela lurtarra sentitzen, baina
|
hori
ere ez da egia osoa.
|
|
|
Eta sarritan
|
hori
ere ez. Jadanik ez naiz ohetik jagiteko gauza, gaixorik nago, eta minez ikusten ditut egunak eta gauak albotik pasatzen.
|
|
|
Proiektu guztiak aipatzen dira, baina
|
hori
ere ez da existitzen. Kataluniako estatutu berriarekin ikusi dugu.
|
|
2012
|
|
|
Nirekin ez ezkontzea zenuen, neskazahartu eta etxean geratu. Baina
|
hori
ere ez zenuen nahi. Dena nahi duzue, eta gero beti kexan.
|
|
|
Hamabost urteko neskatilen pare zuen bere burua. Sikiera haiek badakite takoien gainean ibiltzen, zuk
|
hori
ere ez pentsatu zuen bere baitan. Xabierrek iratzarri zuen bere pentsamenduetatik.
|
|
|
–Gabrielek giza fobia omen du, baina
|
hori
ere ez dakigu ziur, komentatu zuen ahoa beterik.
|
|
|
Zerbait berria egiten hastekotan, aukera bakarra isiltasuna litzateke. Baina
|
hori
ere ez da erabat horrela.
|
|
|
Normal normal, itxura batean. Baina ez zuen ezertxo ere esan nire liburuaz, eta
|
hori
ere ez zen ohikoa: horrezkero iruzkin txikiren bat eginda izango zukeen, arinki gaitzesteko besterik ez bazen ere. Agus sekula ez zen guztiz krudela izaten nire liburuekin?.
|
|
|
Fosilean agertzen den oilategi sare
|
hori
ere ez dakite oso ondo zer izan daitekeen: bizidunaren gordeleku edo ezkuta zuloa, bakterioak gorde, babestu eta zaintzeko haztegia, harrapakinentzat artea?
|
|
|
Hasieran bere buruarekin hitz egiten zuen, baina, une batetik aurrera,
|
hori
ere ez. Ez zuen buruan pentsamendurik aurkitzen, irudien zapping bat besterik ez, irudi bat bestearen atzean, inolako zentzurik gabe.
|
|
|
Amatxori
|
hori
ere ez zaio batere gustatzen?
|
|
|
Eta
|
hori
ere ez zaio ba amatxori gustatzen...
|
|
|
Eta goiburu horixe dauka jarrita bere bulegoko horman zintzilik, eta amatxori
|
hori
ere ez zaio batere gustatzen?
|
|
|
–Ez, ez,
|
hori
ere ez. Lehen bai, lehen hau, hori eta bestea egiten nituen, baina orain osasuna maskalduta daukat.
|
|
2013
|
|
|
esan zenidan. Erantzun
|
hori
ere ez nuen espero, nahiz eta banekien nire pentsamendu eta amets erromantiko idealizatuetan eraiki nituen esaldiak pedanteegiak zirela zu bezalako batentzat, are gehiago zure lagun batzuen aurrean esateko. Pentsatzen nuen neurriz gaineko berotasunik ez zenidala azalduko, baina une hura itxaroten egondako denbora guztiaren ondoren, desengainu handia izan zen erreakzio hura jasotzea.
|
|
|
Lehen esan dizudan bezala, telefono deien eta eskutitzen bidez iraun zuen anaiaren eta nire arteko erlazioak ia hogei urtean. Gero, urtebetetze eta eguberrietan izaten genituen deiak bakarrik; eta azkeneko hamar urtean edo,
|
hori
ere ez. Noizbehinkako deiak bakarrik izaten ditugu.
|
|
|
Musika egitea topatzea. Baina
|
hori
ere ez da guztiz honela, momentu batean entzuten ari garenak gu geu egiten gaituela sentitzen baitugu, eta orduan topatu egiten dugu. Koadro bati begiratzea, inoiz edo behin, koadro hori margotzea den bezala.
|
|
|
Euskal Herrian ere bazaudek seinale batzuk: musika modernoa eta diskotekak, bere denbora behar dutenak jendearen ohiturak eta aldarazteko; hippyen filosofia, alde batetik batere interesatzen ez zaidana, baina bestetik bai, askatasun sexuala aldarrikatzen duen neurrian; seminarioak ere hustu dituk, eta
|
hori
ere ez duk seinale txarra. Etorriko zaiok, bai, Euskal Herriari ere bere garaia?
|
|
|
Ondo gomuta zezakeen, alde horretatik, aitarekin izan zuèn eztabaida: . Eskopetak animaliak hiltzeko egin zituan, baina fusilak eta metrailetak gizonak hiltzeko, eta
|
hori
ere ez zaidak gustatzen?, esan zion aitak, egun batean. –Ez inozoa izan, aita.
|
|
|
–Bolboraren errota dago Magdalenako zubiaren ondoan. Zaindua dago, baina
|
hori
ere ez litzateke traba izanen, bihotzez eta adimenez jokatuz gero.
|
|
|
Heriotza mila aldiz ekartzen ahal diona. Agerre hain dago unatua, hain dago pot egina,
|
hori
ere ez baitzaio axola. Buruari baiezkoan eragin dio, datorrena datorrela.
|
|
|
–Baina
|
hori
ere ez da aski. Gogoan izatea eta maitatzea ez da gauza bera, Ander.
|
|
|
Geroan jakin nuen hori; beltzune handia dut horretan. Baina errefuxiatuen egoera oso prekarioa zen, batzuetan hamabost egunerako agiriak zituzten, eta askok
|
hori
ere ez. Gabe bizi ziren.
|
|
|
Euskal Herrian ere bazaudek seinale batzuk: musika modernoa eta diskotekak, bere denbora behar dutenak jendearen ohiturak eta aldarazteko; hippyen filosofia, alde batetik batere interesatzen ez zaidana, baina bestetik bai, askatasun sexuala aldarrikatzen duen neurrian; seminarioak ere hustu dituk, eta
|
hori
ere ez duk seinale txarra. Etorriko zaiok, bai, Euskal Herriari ere bere garaia... alor horretan, gaur egun, Andaluziaren atzetik baikaude eta, gauzak dauden lez, errazagoa baita –oraindik ere! – Gernikako arbolak munduan fruitua zabaltzea –ikurrina eta ETAkoen borroka modan zaudek, badakik– emakume batek bere hankak baino.
|
|
|
Ondo gomuta zezakeen, alde horretatik, aitarekin izan zuèn eztabaida: " Eskopetak animaliak hiltzeko egin zituan, baina fusilak eta metrailetak gizonak hiltzeko, eta
|
hori
ere ez zaidak gustatzen", esan zion aitak, egun batean. " Ez inozoa izan, aita.
|
|
2014
|
|
|
Ni ere kokoteraino nengoen, nahiz eta zergatik ez jakin. Ez neukan arrazoirik, ez nintzen gutxiengo kaltetu baten kide, eta ez nintzen ezertan berezi, ez nuen nire bizitzaren errua nori bota,
|
hori
ere ez nuen.
|
|
|
Galdetuko balidate, erantzungo nieke noizean behin, komunerako bidean, kuleroak aldatzeko altxatzen naizela: baina
|
hori
ere ez. Orain ere garbi batzuk jantzi nituzkeela pentsatu dut; eta horretarako, nire burmuinetik beso, gerri zein hanketara mezua bidaltzen saiatu naiz, altxa daitezen; baina ez da ezer gertatu.
|
|
|
bonbatxoak eta alkandora higatu bat zeramatzan? Eta, hala ere, garbi joan zitekeen, baina
|
hori
ere ez: haren zoko usaina?!
|
|
|
–Ongi dago luxurik gabe bizi nahi izatea, Beñat, baina zure ganbara hau zerritoki bat da, eta
|
hori
ere ez! Okerrena robota matxura batekin dudala?
|
|
2015
|
|
|
Zer egiten zuen usain hark han, baso eta mendi artean? Isatsa mugitu zitzaion,
|
hori
ere ez baitzuen ulertu! –Aztertu beharra daukat hori, nire jende hau usain goxo horretatik desbideratu ez dadin!?
|
|
|
Ez, ez zara Rambo bat izan,
|
hori
ere ez,
|
|
|
Baina
|
hori
ere ez zen kontua. Geldi geratu nintzen une batez, arnasa estututa, atseden hartzeko, pentsatzeko.
|
|
|
bada beste idazlan bat izenburuagatik beragatik gure interesa erakartzen duena eta argitaratu zenean egundoko harrabotsa sortu zuena, Martin Luteroren kontra idatzitako De libero arbitrio [Hautespen eskukoaz] (1524), baina traktatu teologiko hutsa da, interes historiko doktrinal handia izan behar duzu horretan murgiltzeko, nahiko laburra den arren. Beraz, azken
|
hori
ere ez, hori ere ez da guretzako modukoa.
|
|
|
bada beste idazlan bat izenburuagatik beragatik gure interesa erakartzen duena eta argitaratu zenean egundoko harrabotsa sortu zuena, Martin Luteroren kontra idatzitako De libero arbitrio [Hautespen eskukoaz] (1524), baina traktatu teologiko hutsa da, interes historiko doktrinal handia izan behar duzu horretan murgiltzeko, nahiko laburra den arren. Beraz, azken hori ere ez,
|
hori
ere ez da guretzako modukoa.
|
|
|
gustu
|
hori
ere ez dizuet eman nahi,
|
|
|
Lasalleko nire ikaskide gehienak bezala Beasaingo Institutura joanda ere, berdintsu gertatuko zen, lehenxeago edo geroxeago. Bestalde, askotan hitz egin izan ziguten batxilergoa ikastea guztiz bestelakoa zela, gogorragoa, eta gure jarrera ere aldatu egin genuela desafio berriari aurre egingo bagenion; gero ikusiko genuen zailtasun
|
hori
ere ez zela hartarainokoa, baina egun haietan desafio berri hura gaindi tzeko irrikan nengoen, ez hainbeste jakintza gosez edo ikasketetan nabarmentzeko gogoz, ezpada hura dena haurtzarotik helduarora igarotzeko ezinbesteko pasabidea iruditzen zitzaidalako; ez nuen helduarora iristeko berealdiko presarik, baina bai haurtzaroa atzean uztekoa, lehenbailehen gainera, baita horretarako gogor famako i...
|
|
|
Garai bateko kontu zaharrak azaltzen dizkigu Ibai-Ertzek gehienbat, eta horretan ez du alderik bere sasoiko beste idazle askorekin. Itsasondo da bere idazkietako gai eta protagonista, baina
|
hori
ere ez da aparteko ezaugarria, herri txiki guztiak baitira azken batean elkarren antzeko: umetako jolasak, herriko xelebreak, garai bateko festak, apustuak, arrantzale eta ehiztariak, herriz herri ibili ohi ziren titiriteroak, Errepublika garaiko mikeleteak edo hauteskundeak, trenbideko makinistak, eskola kontuak (gutxi), elizkizunak (behin eta berriz ageri direnak, bere forma eta aldaera guztietan:
|