|
2005
|
|
|
Errimen lanketak bertsotarako ondorio eta etekin berehalakoa du, eta lau puntuko bertsoetan ez, baina zazpi zortzi puntukoetan igarri egiten da. Neurri luze horietan oin egokiak ez badatoz, puntu bortxatuak datoz, zertara datozen ez dakizun puntuak, eta
|
hori
bertso txarra da. Puntu aldrebesa berdin baita aldrebesa lau puntuko edo zortzi puntuko bertsoan, eta puntu aldrebesa duen bertsoa ez da ona, hortz bat trabes duen aurpegia itsusia den bezala.
|
|
2007
|
|
|
Hasiera batean, aurreko bertsoan ikusten den bezala, oso iritzi ezkorra dute Argiñarenatarrek emigratzeko erabakiaz. Uste dute errakuntza izan dela, Amerika ez dela pentsatutako modukoa, eta
|
hori
bertsotan honela adieraziko dute: " lana fuerte egin biarra/ orko pobriaren gisan".
|
|
2009
|
|
|
Idazterakoan oso jende gutxiri pasatzen zaiola iruditzen zait, baina bertsotan, gai bat jartzen didate eta hitz jakin batetik abiatzen dut bertsoa. Agur bat pentsatzen dudanean, eta ez duenean ezerekin loturarik, eta edozer esan dezakedanean, autoan noala hitz batekin obsesionatzen banaiz, hitz
|
hori
bertsoan sartu arteko onik ez dut izaten.
|
|
|
Bakarkako gaiekin zereko zera bat dut, orokorrean gai onak (biba gai jartzaileak!) iruditu arren: Bidezkoa ote da gai mota
|
hori
bertso narratiboak egiten trebea ez den bertsolariarentzat, hau da, bertsoa batez ere arrazoira bideratzen duen bertsolariarentzat?
|
|
|
" Beharrezkoa eta egokia denean", esaten zidan," musikari bati agintzen diot melodia bat asmatzeko lana. Melodia
|
hori
bertso egitura jakin bati lotua egon daiteke, edo espazio huts gisa erabil dezaket, hitz batzuen egokitze lirikoarekin jolasteko" [72].
|
|
2010
|
|
|
Ametsen balantza hura mikroaren aitzinean, bekain eta kokotz tinkatze, salatzen dute oroitearen harkaitza bere hobitik mugiarazten duela. Bertsoa hasi aitzineko irudi proustiar
|
hori
bertsoa da jada, iragan denboretako maisu handienetarik. Egia.
|
|
2012
|
|
|
Odei Barroso: Ni nire buruarekin aski borrokan nabil, erran nahi dudan
|
hori
bertsotara eramateko. Zuretik egitea eta zure bertsoa izatea bilatzen dut, ez besteen kopia izatea.
|
|
2014
|
|
|
bertsolaritza jausten da enpersonne oholtzara. Ez gara hor ariko
|
hori
bertso ona edo txarra denez, bertsoa da. Betidaniko transmisio batek guregana ekarri duen tradizio batetik, bertsoak entzuten dituzularik jakiten baituzu hau ez dela sasi bertsolari baina bertsolari.
|
|
|
Eta behartua da erratera ez dela xauxuna, hitz bat ikasi dut hor, uste dut hau justifikapena zela argazkitik beretik ageri da zer zapargarria zen. Galde egin nuen Ezterenzubin bat batean ari zenez
|
hori
bertsotan. Eta irri karkailan erantzun zidan gizonak, denek baxenabarren badugu bietarik zirtzil eta bolant dosaja bat, hau zirtzil %99koan:
|
|
2015
|
|
|
27). Azken
|
hori
bertso jartzaile gisa definitzen da. Nolanahi deituta ere, tradizio honen transmisioak bi ardatz ditu:
|
|
2016
|
|
|
Bertso trama antolatu dute azaroaren 11rako. Josu Goikoetxeak idatzitako trama irakurriko du egileak berak, eta narrazio
|
hori
bertsoarekin uztartuz joango dira. Horretarako, lau bertsolarik hartuko dute parte ekitaldian:
|
|
2017
|
|
|
Alegia, bere ausentziak, bere elipsiak, bere hutsuneak, bere etenak, bertsolariak ematen ditu imajina bat bestearen ondoren, bestearen ondoren, inolako lotura gramatikal, lotura retorikorik gabe. Eliminatzen duanarekin sortzen du infinitua eta ez duana jartzen da ematen diona indar
|
hori
bertsoari, neretzako.. Ez dauka musikarik, bere ahotsa besterik, ez dauka inolako gauza espektakularrik, ez dauka inolako tramoiarik, da bere gorputz biluzia, bere aho biluziarekin, eta biluztasun horrek ematen dio, ez edukitze horrek ematen dio iñolako poderioa niretzako bertsolariari.
|
|
|
Gu fluxu baten parte gara, eta hori da gure tradizio sena, edo jarraidura sena, hau da, guk ez genuen eskatu sortzea, jaiotzea, guk ez genuen eskatu euskaldun izatea, gu fluxu baten parte sentitzen gara, eta badugu fluxu horri, jarraidura horri bidea emateko eta hurrengoei pasatzeko sen bat. Eta
|
hori
bertsoaren osagai funtsezkoa da, edo bertsolaritza mugimenduaren osagai funtsezkoa da. Beste gauza bat da konturatzea hori egiteko modu bizigarri bakarra, hori egiteko merezi digun modu bakarra sortzea dela.
|
|
|
Bertsolariak ematen ditu imagina bat bestearen ondoren, bestearen ondoren, inolako lotura gramatikal, lotura retorikorik gabe. Eliminatzen duenarekin sortzen du infinitoa eta ez duena jartzen da ematen dio indar
|
hori
bertsoari neretzako.
|
|
|
Bakoitzak izango ditu bere bizipenen arabera sailkatutako garaiak. Nire akordutik goian aipatu dudan urte tarte
|
hori
bertsotarako zaila izan zen, baita umorerako ere. Plazan ere ez ziren,, urterik jendetsuenak.
|
|
2018
|
|
|
" Liburuxka banatzen hasi garenetik, jendeak ikusten du eta: ' A, to,
|
hori
bertsotan ari baita. Joan behar dugu ikustera!'.
|
|
2020
|
|
|
Bertsolari asko dira hizketan egokiak eta zorrotzak, baina Iñakiren parekorik ez dut ezagutu. Egokitasun
|
hori
bertsotan islatzea lortzen duenetan distira berezia du. Behin, Donamariara eraman gintuzten, bertso afari batera.
|
|
2021
|
|
|
Eizmendi, Iñaki Basarri). Eragile eta parte hartzaile gisa ari da, ordea, nolabait Basarri, berria da
|
hori
bertso munduan (azken zikloan ohiko bihurtuko den arren), eta posizio hori desenkusatu beharra ere ageri zaio jarraian: " ¡ Ai zer mutill arroputza orixe!
|
|
|
Baina guztiek ematen dute bertsolaritzaren historian sakontzeko baliagarria izan daitekeen daturen bat, eta aintzat hartzea erabaki da. Baita bat bateko saioaren erreferentziarik egin gabe euskarazko poesia lehiaketari buruz ari direnak ere, poesia
|
hori
bertso jarriak direla ulertzen baita. Bertso saioaren kronika zabalak izango dira interesgarrienak, noski, eta horrelako kopuru handi samarra bildu ahal izan da baita ere.
|
|
|
Testu batak nahiz besteak berresten dute alderdi hori. Eta Larrinagak irakurle mota berriei buruz esandakoei ere egin zaie tarte bat puntu horretan; bi testuetan ikus daiteke Bigarren Pizkundeak ekarritako mundu ikuskera berrien betaurrekoak jantzitako irakurleria berri zabal
|
hori
bertso saioetara ere sartua zela 1980ko hamarraldi hasieran.
|
|
|
Eta konsekuenteak! Baina ekimen politikoan, egunkarietako zutabe eta iritzietan eta horrelakoetan gehiago azaltzen dute alde
|
hori
bertsotan baino. Bertsotan beti joera erdigunera egitekoa dela esango nuke.
|
|
|
bertsoa telebistara eroatea, txapelketetan ahalik eta hedabide gehienen atentzioa erakarri nahia, zezen plazak eta erakustazokak betetzeko apustuak eta abar. Ekintzarik masiboenak ere zein testuinguru hauskorrean egiten diren kontuan harturik, etorkizunean ere uko egin ezin dion esparrua du
|
hori
bertso mugimenduak, ezagutzaz eta irizpidez; esan gabe doa, bestelako bideak, jasoago edo ertzekoagoak[...] integratzeko sentsibilitatea eta gaitasuna izan behar dituela proiektu orokorrak[...]. Masa kulturarekin eta kultur industriaren norabide nagusiekin guztiz bat ez datozen ezaugarriak bide ditu bertsolaritzak.
|
|
|
[...] Beste umore sinpleago bat neukan nire buruan, egunerokoago bat. Eta deskubritu nuenean umore
|
hori
bertsotan erabili nezakeela, niretzako izan zen deskubrimendu handi bat, liberazio handi bat. Eta uste dut, gainera, bertsotan jarraitu banuen horregatik izan zela, niretzako oso inportantea zen nire zati hori aplikatu edo erakustea posible zela ikusi nuelako.
|
|
|
Emakumearen aluari buruz edo klitoriari buruz hitz egiteko ez daude. Nik ez dut inoiz esan hitz
|
hori
bertsotan igual hogeita bost urtean! Eta metafora bezala ere...
|
|
2022
|
|
|
Aktore batek esaten omen zuen: “Hollywooden balio duzu zure azken pelikulak balio duena”, eta momentu batean
|
hori
bertsotan ere pasa liteke. Txapelketa batek gora zein behera eraman zaitzake, eta nik nahi dut hortik ahalik eta gehien urrundu, ez baitut uste horrek definitzen gaituenik, nahiz eta gero plazarakoan alde nabarmena egon zure Hollywoodeko azken pelikula horren arabera.
|
|
2023
|
|
|
Ikasleak, beraz, hizkuntza egokitzen du nahi duen
|
hori
bertsotan adierazteko. Hori da, justuki, Bertsolaritzak Hezkuntza Arautuan eskaini dezakeen berezitasunetako bat; ikasleek bertsotan jardun ahal izateko lantzen dute hizkuntza.
|
|
|
«Horrelako ekimen batek behartzen gaitu gelditu, hausnartu eta egiten ari garen horren gaineko begirada bat izatera». Alde horretatik, eskertu egin du begirada
|
hori
bertso eskolei eskaintzea. «Espero dut liburu hau ikerketa berrien abiapuntu izatea».
|
|
|
Berak drama teatroaren probintzia txiki bat bezala ikusten zuen. Eta poesiari dagokionez, arte guztia poesia zela esaten zuen, termino partikularretan begiratuz gero, poesia artearen lengoaiari dagokiola, eta lengoaia
|
hori
bertsoan edo prosan emana izan daitekeela. Poesia, beste diskurtso filosofikoekin zein zientifikoekin alderatuz, errepresentazio sentsibleen diskurtso bat da, imajinarioa dena.
|