|
2002
|
|
|
Zahartzaroari aurre egiteko baita ere, erizaindegiak diren etxeak sortzen ari dira. Jesuitek adibidez, Loiolan dute zerbitzu
|
hori
EAE eta Nafarroa guztirako. Eta dagoeneko ia ez du lekurik.
|
|
2003
|
|
|
Ondoren aipatuko ditugun datuak EAEko hizkuntz gaitasuna eta asmoak izeneko azterketatik hartu ditugu (www 1. euskadi. ne t/ es tu di ossociol ogico s/ es tu di os temase. ap l). Azterketa
|
hori
EAEko esparrura mugatzen den arren, ezin
|
|
2006
|
|
|
Baina zer litzateke duina erabaki subjektuari dagokionez? Ikuspegi abertzaletik Euskal Herriaren erabaki ahalmena, nahiz berau hiru zatitan banatu, gaur egun denek onartzen baitute erabaki gaitasun hori indarrean jartzekotan
|
hori
EAE, Nafarroa eta Iparraldea aintzat hartuta egin litzatekeela. Kontua da zabaldu den prozesuan hori guardasol berean nola sartzen den eta horretarako zein formula juridiko erabiltzen den.
|
|
|
Proba
|
hori
EAEko DBHko 4 mailako (16 urte) 1.191 ikasleri pasatu zaie. Ahozko eta idatzizko probak izan dira erabili direnak.
|
|
2007
|
|
|
Zenbaki horri, 0,01232 eransten bazaio, 0,06875(% 6,875) ematen du, hain zuzen, EAEri dagokion kanpo BEZaren portzentaia. Bestalde, pentsatu behar da, EAEren ekonomia maila eta kontsumo maila, estatuarekiko,% 6,24 baino handiago izan behar duela, eta hortik kopuru gehigarri
|
hori
EAErena dela kontsideratzea. Azken finean, kontsumitzaileek ordaintzen dute BEZa eta EAEko kontsumoa% 6,875 hori da.
|
|
|
Lanbide heziketan egindako gastuen% 10a ken daiteke kuota osotik eta kopuru horri beste% 15 erantsi ahal izango zaio, portzentaia hau azken bi urteetan egindako batezbestekoaren gainetik dagoen diferentziari aplikatzen zaiolarik. Estatuaren legedian portzentaia
|
hori
EAEkoaren erdia da.
|
|
2008
|
|
|
Irailean, ikasturte politikoa hastearekin batera, PSEk eta Espainiako Gobernuko ministro batek deklarazioak egin dituzte proiektu
|
hori
EAEtik lekutzeaz mehatxatuz. Hala nola, Rodolfo Ares PSEko eledunak aditzera eman zuenez," ez da komenigarria EAJk gobernuari instalakuntza zientifiko honen aldeko esfortzu diplomatikoa eskatzea Madrilen, eta bitartean EAJkoa den lehendakariak Espainiaren aurkako gurutzada bultzatzea Europan".
|
|
2009
|
|
|
Horretarako, Braille sistema ezagutu behar dute. Lehenbiziko aldia izango da sistema
|
hori
EAEko hauteskunde autonomikoetan erabiltzen dena.
|
|
|
Ondorioz, zaparrada eta ekaitz gogorrak izan daitezkeelakoan, Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak asteartean Euskal Autonomia Erkidegoan ezarritako alerta bere horretan utzi du. Europatik etorritako goi geruzetako depresio isolatua delako fenomenoa da alertaren eragile (behinola tanta hotza deiturikoa, izendapen hau meteorologoen artean orain erabiltzen ez den arren). Aire masa hotz
|
hori
EAE gainetik igaro da asteazkenean, baina eguerditik aurrera egoera apur bat lasaitzea espero da. Dena dela, eta ostegun eguerditik aurrera, bueltako bidea egin dezake, berriz zaparradak eta ekaitzak gurera ekarrita.
|
|
|
EBren aburuz, txirotasuna eta ahulezia dira hirugarren adinaren ezaugarri nagusiak. Gizarte sektore
|
hori
EAEko populazioaren %18, 7 da, alegia, 403.000 lagun. Egoera hori emakume alargunen kasuan larriagoa dela dio Madrazok.
|
|
|
Ongi erabiliko ote dute tresna
|
hori
EAEko alderdi espainiarrek. Hala bada, oraindik diruz lagunduak ote izanen dira gure ikastolak, laborantza, kultura... heldu diren lau urteetan?
|
|
2010
|
|
|
Nola erakutsi gaztelania, nola euskara eta nola, une batetik aurrera, atzerri hizkuntza: erronka handia da
|
hori
EAEko milaka irakaslerentzat. Nola irakatsi eta, batez ere, irakasbide hori nola sekuentziatu.
|
|
|
Ez da alde batera uzteko kontua, oso gogoan izatekoa baizik. Demolinguistikazko zenbait iturrik besterik iradokitzen badu ere, EEN legea onartu zenetik hona zabaldu da, batez ere, berrikuntza
|
hori
EAEko gazteen (gazte multzo mugatu baina ohargarri baten) artean. Gazte horiek osatzen dute, nolabait esan, parez pareko elebidun trebearen desideratum betera, %100era, gehien hurbiltzen den hiztun multzoa.
|
|
|
IRALE (bertako R600 ikastaroa) eta Mondragon unibertsitateak abiatu berria duen ikastaroa dira gaurkoz, oker ez banago, gai horiek osoen eta sistematikoen lantzen dituzten guneak. Ezagutza
|
hori
EAEko irakasmundura zabaltzen ari da apurka apurka, IRALEren bidez, bereziki. Garrantzitsua izanik ere aski mugatua eta fragmentarioa da ordea, irakas sistema osoari begira, mende laurden honetan gai horretaz egin dena:
|
|
2011
|
|
|
Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuak 42 milioi euroko laguntza lerro bat onartu du, langabeak kontratatzea sustatzeko. Neurri
|
hori
EAEko ia 4.000 herritarrentzat izango da lagungarria. Horren berri eman du gaur goizean Gemma Zabaleta Lanbideko presidenteak.
|
|
2012
|
|
|
1978an bi aldeen arteko ituna izan zen, eta itun hori batek baino ez du puskatu. Ituna izan bazen, nik ez dut apurtu nahi, itun
|
hori
EAEko gizarteak aintzat hartu zuelako. Ordea, ituna gaurko errealitatera egokitu eta areago garatu nahi dut.
|
|
2013
|
|
|
Datu jasotze
|
hori
EAEko ikastetxe guztietan egin izanak ate berriak zabaldu dizkio ikerlanari: neurri aldetik erabat ohiz kanpoko zabalera eta sendotasun handia duen datu multzoa lortzea ahalbidetu du, aipatutako bi ikasmailetako ia ikasle guztien datuak jaso baitira bide horretatik.
|
|
2014
|
|
|
Eta fiskalak ikerketan lagundu behar luke». Familiari iruditzen zaio fiskaltza ez dela ari ardurak kitatzeari begira, eta argi helarazi dio
|
hori
EAEko fiskalburuari: «Errudunek ordaindu egin behar dute nire semea hil izana, eta horretarako erraztasunak eman behar dira».
|
|
2016
|
|
|
Bizkaian eta Araban ere (Nafarroako moduan) euskal eremua, bietarikoa eta erdalduna bereziko bagenitu, edo antzeko zerbait, emaitza" logikoagoak" eskuratu ahal izango genituzke seguruenik. Egin gabe dago ordea zatiketa hirukoitz (edo n koitz)
|
hori
EAEko Lurralde Historikoetan. Zehaztapen intraterritorial horren faltak interpretazio xinpleegietara eramaten gaitu inoiz.
|
|
2018
|
|
|
Ildo hori bazterrean gelditu da lehentasuna erreferenduma antolatzeari eman zaionetik. Errealismoaren izenean edo, gero eta onartuagotzat jotzen da erreferendum
|
hori
EAEn bakarrik antolatzea, hots, euskaldunek sekula onartu ez duten zatiketa administratibotik abiatuz. Eduardo Apodakak dio batasunaren ideiarekin ez genukeela" tematu". 427" Batasun oro hartzailearen ordez, hamaika iraganaldi eta hamaika predeterminatu bil ditzakeen topaguneak" proposatu ditu.
|
|
2019
|
|
|
Erosketak egiteko aurrekontua 2015 urtetik izoztuta eduki ondoren, datorren urtean 3 milioi euro izango ditu Bilboko Guggenheim museok artelanen bilduma aberasteko. Berri ona da azken urteetan museo publikoek jasan dituzten murrizketak gainditzen ari direla jakitea, kulturak krisian eraginik izan gabe krisia gehien jasan duen gizarte arloa izan baita.Hala ere, pena da itxuraz bukatzera doan murrizketa garai
|
hori
EAEko museo publikoetako erosketa politika antolatzeko ez erabiltzea. Beste behin ere idatzi izan dut hiru edo lau museo handien arteko konpetentziaz arte garaikidea erosteko orduan.
|
|
|
25 urte geroago, berriz, 2016an, %55 da euskaraz hitz egiteko gai (zailtasun gehiago edo gutxiagorekin). Une honetan, Euskal Herriko gazte gehienak euskaldunak dira, proportzio
|
hori
EAEn %71ra igotzen delarik. Gehiengoa, beraz, hitz egiteko gai da eta gainera, lehenengo aldiz gure historian, euskara dakiten guztiak alfabetatuta daude.
|
|
|
Izan genituen hesteetan dantzari publikotasuna, aniztasuna eta aukera berdintasuna bezalako gai mamitsuak. Baina errealitateak erakusten digu une honetan eskola “publiko”
|
hori
EAEn (bakarrik) dagoela kokatuta, Madrilera begira bizi den hezkuntza sail baten baitan. Eta horrek, gure semeen zenbait eskubide eta gaitasun garrantzitsu urratuko lituzkela ulertu genuen.
|
|
2021
|
|
|
Proposatu dute, gainera, «eskubide subjektiboa» izatea; hori horrela, «osasuna eta hezkuntza bezala, Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuetan eragina izan dezakeen edozein zirkunstantziaren aurrean gailenduko litzateke». Diru sarrera
|
hori
EAEko pobrezia mailaren araberakoa litzateke; inoiz ez muga hori baino txikiagoa. Horrez gain, Kontsumo Prezio Indizearen arabera eguneratuko litzateke urtero betiere, KPIa zero baino handiagoa bada.
|
|
2022
|
|
|
Ezinbestean, trans ume eta nerabeei, migratzaileei, eta bitarrak ez diren pertsonei eskubideak eman eta aitortu behar dizkiegu». Uste dute genero autodeterminazioaren eskubidea «inolako mugarik gabe» onartzea bermatu behar dela, eta gogora ekarri dute eskubide
|
hori
EAEko eta Nafarroako legeetan jasota dagoela. «Posible izan bazen Iruñeko eta Gasteizko legebiltzarraren gehiengo politikoak eskubide hori onartzea, zergatik orain ez da horrela?», galdetu dute.
|
|
2023
|
|
|
Publizitate eta komunikazio instituzionalari buruzko 6/ 2010 Legeak arautzen du gai
|
hori
EAEn. Nola betetzen dute lege hori?
|
|
|
Esaterako, hor dago Abidjango printzipioek esaten dutena; hots, hezkuntza erakunde pribatuen finantzaketa publikoak behin behineko neurria izan behar duela, eskola publikoak bete behar dituen funtzioak bete bitartean. Ez da
|
hori
EAEren kasua. Ikasleen ia %50 titularitate pribatuko eskoletan dago matrikulatuta, eta hamarkadetan betikotzen eta naturalizatzen joan den anomalia dugu.
|
|
|
bitartekoak jar ditzatela 1080 euroko pentsiora heltzen ez diren gutxieneko pentsioak osatu ahal izateko, hamalau ordainsaritan. Erabaki
|
hori
EAE eta Nafarroako gobernuen eta legebiltzarren borondate politikoaren menpe dagoela adierazi dute, eta" ez dagoela hori eragozten duen arrazoi politiko edo ekonomikorik". Halaber, nahi dute Espainiako Gorteetan ordezkaritza duten alderdiek pentsioen azken erreformaren lege proiektuaren eztabaida baliatzea erretiro adina berriro 65 urtean jartzeko, eta pentsioa osorik jasotzeko kotizatu... Izabn ere, Madrilek onartutako pentsio erreformak ez ditu asebete.
|
|
|
" Babes bat ezartzen da autonomia erkidegoaren eskumenei dagokienez, eta lurralde historikoek eskumenak zabaltzeko bidea irekitzen da, nahiz eta
|
hori
EAEn, LHLn eta eskumenak aldatzen dituzten beste lege batzuetan jasotako zehaztapenen arabera egin behar den" 606.
|