|
2007
|
|
|
neurtzaile asko eta prestakuntza saio ugari Euskal Herri osoko datuak epe laburrean jasota gera daitezen. Euskararen normalizazio prozesuaren diagnostikoa egiteko horren garrantzitsua den azterketa
|
honek
ez dauzka eskura lituzkeen baliabide ekonomikoak, eta, horregatik, berezko zailtasunari gehitzen zaio pertsona askoren lan desinteresatuarekin kontatu behar izatea. Eskerrik asko, beraz, neurketa bideragarri bihurtzen duten neurtzaile guztiei.
|
|
|
Euskararen normalizazio prozesuaren diagnostikoa egiteko horren garrantzitsua den azterketa
|
honek
ez dauzka eskura lituzkeen baliabide ekonomikoak, eta, horregatik, berezko zailtasunari gehitzen zaio pertsona askoren lan desinteresatuarekin kontatu behar izatea. Eskerrik asko, beraz, neurketa bideragarri bihurtzen duten neurtzaile guztiei.
|
|
2008
|
|
|
Itzulpen orokorrena n dela kontuan izango badugu ere (está en casa/ etxean dago), itzultzaile automatikoari zehazten zaio biziduna baldin bada ondoan duen hitza –engan hautatu duela (conf� o en mi amiga/ nire lagunarengan dut esperantza), eta hizkuntza baldin bada –z duela (ha hablado en euskara/ euskaraz hitz egin du). Hala ere, bereizketa
|
honek
ez ditu arazo guztiak konpontzen eta batzuetan inguruko beste elementuei ere begiratu behar zaie: ibilgailu batekin baldin badoa, z erabiliko dugu ondoan doan hitza modifikatu gabe baldin badago (ha venido en tren/ trenez etorri da), baina modifikatzaileren bat baldin badu –n erabili dugu (ha venido en el tren de las once/ hamaiketako trenean etorri da).
|
|
|
Euren audioblogetan grabatutako mezuak zein jendaurreko azken ahozko jarduna aldez aurretik ezagutzen duten txantiloi baten bitartez neurtzen dira. Esan beharra dago lanketa
|
honek
ez duela bukaeran eduki kontzeptualen barneratzea neurtuko duen azterketa orokor bat. Horretaz luze mintza nintzateke.
|
|
|
kontuan izan behar da proiektua behar didaktiko eta teknologiko konkretu batzuei erantzuna emateko sortu dela eta ikasgelan egiten den guztiari aplikatzea ez dela zilegi. Esan behar da, gainera, proiektu
|
honek
ez dituela baztertzen gaur egun erabiltzen diren eta benetan etekina ateratzen zaien bestelako baliabideak; puntu horretan ez da ezeren beldurrik izan behar, aurrerantzean egingo dena orain artekoaren osagarri izango baita. Orain arte egindakoak bere lekua izango du gero ere, baina ziur asko, baliabide berri horiek ikasgelan egoki integratzen badira, hezkuntza mailan gaur egun ditugun ezin askori egoki eta taxuz erantzuteko moduan izango gara.❚
|
|
|
Ez dago progresibitaterik arautzen ez diren gaientzat; arautegitik kanpo gelditzen direnek ez dute progresibitaterik. Bestalde, progresibitateak kasu guztietan bere bukaera data zehaztu behar du eta dekretu
|
honek
ez du hori egiten alor, jarduera eta gune geografiko askotan.
|
|
|
Baldintza hauetan abiatu zen beraz ETB, euskara hutsez eskainiz bere eguneroko lau orduak eta batzuetan gaztelerazko azpitituluak zituelarik. Baina eredu
|
honek
ez zuen luzeegi iraun, eta handik urtebetera gaztelerazko albistegia ematen hasi zen, gainerako programazioarekin batera. Gazteleraren sarrerak, jakina, aurretik aipatu dugun eginkizun politikoarekin eta Erkidegoko egoera sozilolinguistikoarekin du zerikusia:
|
|
|
Datu honetan oinarrituta hitz egiten dugu irismen txikiaz. Azken finean, euskal hedabideek ez dute asetzen euren hizkuntza erkidegoa, eta arazo
|
honek
ez du hizkuntza erkidego txikia izatearekin zerikusirik. Arazoa funtsean hizkuntza erkidego ez normalizatua izatean datza.
|
|
2009
|
|
|
Baina guztia ez da enpresa handia, eta enpresa txiki edo saltokietan Bai euskarari da formula eraginkorra, bideragarria. Eta kontuan hartzekoa da
|
honek
ez duela bestearen muga geografikorik. Egoera orokor normalago batean, hizkuntza normalizazioak ziurtagiri bakarra zukeen, maila ezberdinekin.
|
|
|
Esana dugu, gauza hauetan, bidea dela erabakigarria, ez begiz jotako helburu amesgarria. Hebreeraren salbuespena alde batera utzita, oinarrizko premisa
|
honek
ez du huts egiten: kontua ez da burujabetza politikoa lortzea, kontua da burujabetza nazionala lortzeko erabili den hizkuntza zein den.
|
|
2011
|
|
|
Agotek botere estrategia deitzen duenari zentzu peioratiboa ematen dio (hasieran aipatu dugun boterearekiko harremanei buruzko zentzu negatiboa) eta kultur estrategiari, berriz, positiboa. Analisi
|
honek
ez dio errealitateari erantzuten, zeren eta botere harremanak kasu guztietan aurki baititzazkegu—botere mota ezberdinak badira ere—; beraz, botere estrategia bi mailetan landu behar da, beti ere kontuan hartuz botere mota ezberdinei estrategia ezberdinak dagozkiela. Bestalde, eta lehen esan dugun bezala, bi estrategiak osagarriak izango dira perspektiba global baten arabera.
|
|
2012
|
|
|
ez da hirian bizi, hiria esperimentatu eta gero badoa handik. Biziera
|
honek
ez du hiriarekiko lotura handia sortzen, askoz jota hiria esperientzia pertsonal gisan hartzen da. eta axola gutxi du hiriak arazo eta istilu kolektiboak dituen ala ez, beti baitago beste inora joatea. errez uztartuko ditugu azken bizipen hau eta hipermodernitatea. hiri hipermodernoan, hala nola gizarte hipermodernoan, pasabideak eta kontsumoedo zerbitzu hornitegiak dira nagusi. eremu pribatuak, ... Lanaz landa, kanpoan egin behar den guztia zerbitzuguneetara laster eta seguru joatea baino ez da.
|
|
|
Honaino helduta, hemendik aurrera zer? Galdera
|
honek
ez dauka erantzun errazik. Batzuetan, erantzun globalak dira, baina beste hainbatetan esparru edota gune txikiagoetan eragin da.
|
|
|
Horrek esan nahi du interakzioak gehiengoaren hizkuntzan (A hizkuntzan) jazo behar duela nahitaez, agente elebakar bat eta agente elebidun bat elkartzen direnean. Kontuan izan behar da ustekizun
|
honek
ez duela zertan egia izan, Europako eskualde batzuetan adibidez; esaterako, Galizian: han, A (gaztelania) hitz egiten duen agente batek eta B (galegoa) hitz egiten duen batek elkarrekin hitz egin dezakete, A eta B hizkuntzen artean ez dagoelako distantzia handirik; izan ere, hizkuntza erromanikoak dira biak [ikusi Mira eta Paredes (2005), hizkuntzen antzekotasunak A eta B hizkuntza bien epe luzeko iraupenean duen eraginari buruzko atala].
|
|
|
euskarak azken bi edo hiru hamarkadetan egin duen bideaz eta etorkizunean izan dezakeen bilakaeraz ari gara. José Ignacio Esnaolak, esaterako, argi dauka orain dela hogei urte euskarazko publizitatea egitearen inguruko jarrera eszeptikoa zegoela, orduan agian bazegoela arriskua, baina gaur egun bezeroen euskararekiko aktitudea gero eta positiboagoa dela eta" gainera, ausartuko nintzateke esatera bide
|
honek
ez duela amaierarik, hau da, joera hori indartu egingo dela aurrerantzean". Adibide moduan, orain arte sekula publizitatea euskaraz egin ez duten eta orain egiten hasi diren bere bi bezero aipatzen dizkigu:
|
|
|
Argi eta garbi esan daiteke hori. Ikerketa
|
honek
ez du balio izan, ordea, batean edo bestean gehiago, bereziki edo modu esanguratsuan eragiten ote duen aztertzeko.
|
|
2014
|
|
|
Lehen harreman
|
honek
ez du esan nahi ezagutza garatzen dela, lehendabiziko esperimentazio praktikoan bilakatzen da, gerturapen moduko bat beren hizkerara. Eta hizkeraren jolas honek beren ezberdintasunak ezereztatu eta berdintzen laguntzen du.
|
|
|
Gazte askok gustora jakingo luke hitanoa, baina transmisioa izan ez duenez eta hezkuntzan jaramonik egin ez zaionez, ez du biderik ikusten berau lantzeko. (Hala ere,
|
honek
ez du esan nahi ikastaro partikularrak egongo balira berau ikasteko eskaera handiegirik egongo litzatekeenik).
|
|
|
Baina askotan praktika bestelakoa da, sekularizatua dagoen belaunaldi berri honentzat etorkizun laburra izan dezake bide honek, nahiz eta eragina izan oraindik. Eta hitanoaren kasuan aldiz, ikuspuntu
|
honek
ez duela balio dirudi: " hitanoa egin behar degu euskararen parte delako eta bestela galdu egingo delako".
|
|
|
Hala, eredu horretan aurreikusten genuen jada aldagai linguistiko kulturalak edo psiko sozialak erabilera edo praktika horiek azaltzen lagunduko zuten alderdiak izango zirela. Korrelazioen bidez, ikusi dugu bereizki alderdi linguistiko kulturalen garrantzia, baina
|
honek
ez du esan nahi beste aldagaiek ere euskararen erabileran edo euskal kulturaren praktikan eragiten ez dutenik, aurreko analisietan aditzera eman den moduan.
|
|
|
1963tik 1980era arteko etapa oso emankorra izan zen, zenbait proiektu jarri baitziren martxan (Gau Eskola, Bertsolaritza, Aubixa Aterpetxea, etab.). Baina emankortasun
|
honek
ez zuen 80ko hamarkadan iraun eta elkartea pixkanaka ahulduz joan zen. Nahiz eta 1990ean desagertzekotan egon, hiru bazkidek Elgoibarko Izarrari eustea erabaki zuten.
|
|
2015
|
|
|
Datu
|
honek
ez luke garrantzi berezirik izango ez bageneki egungo gizarte baldintzetan euskalduntzen ari diren gazte gehienek ez dutela lortzen" oso ongi" hitz egitea euskaraz, eta, hortaz, kopuru handiak ditugula" nahiko ongi" mailan edo beheragoko mailetan. Horiek hala, euskaldunen kopuruak gora egin arren, euskaldungo horren kalitateak, hizkuntza gaitasunari dagokionez, ez du berez ziurtatzen gazte askok eta askok joera izango dutenik euskaraz aritzeko, ez orain, lagun eta kideen artean, ez gero, egun batean guraso bihurtzerakoan.
|
|
|
Lehenik, ikasleen sexuari dagokionez, inkestari erantzun dioten unibertsitarioen ia %62 emakumezkoak dira, eta %38 pasatxo gizonezkoak. Unibertsitario emakumezko gehiago dago gaur egun mendebaldeko herrialdeetan, ikasketa teknikoetan salbu; beraz, kontuan izanik gero ikusiko dugun bezala gure ikasle gehienak letretakoak direla, datu
|
honek
ez du joera orokorrarekiko ezberdintasunik adierazten.
|
|
|
Nahiz eta eskala
|
honek
ez duen Australiatik haragoko ibilbiderik egin, gaur egun ezezaguna baita ikerlarien artean, aurrerapauso handi bat da faktore batzuen neurketa modu sistematikoan egiteko proposatutako irizpideak. Halaber, ekarpen garrantzitsua egin diote hizkuntza gutxituen esparruari 10 faktorea eta eskalak pasatzeko jarraibideak gehituz.
|
|
|
Halaber, beste hiru faktore ebaluatzeko zailak dira. Lehenik eta behin, eskala
|
honek
ez du erabilera eremu horien aldaketa behatzeko jarraibiderik ematen. Hau Maffiren (UNESCO, 2011) kritikarekin bat dator, egile honek eskala hau pasatzeko laguntza eskatzen baitu.
|
|
2016
|
|
|
• Ondoren, behe klase gehiena, hezkuntzaren bidez, euskarara ailegatu da. Azpisektore
|
honek
ez du gizarte botererik eta ez dira erreferentzialak, baina kopuruaren ikuspegitik euskararentzako ezinbestekoak dira, hiztun hazkundea besteak beste hortik etorriko da eta. Euskara behar dute ezinbestez, berari esker goranzko mugikortasuna bermatu dezakete eta.
|
|
2017
|
|
|
Hizkuntzari lotutako gai guztiak gobernuen eta adituen esku egon behar direla defendatzen du, hizkuntzen inguruko erabakiak irizpide" objektiboetan" oinarritzeko. Eredu
|
honek
ez dio begiratzen horren guztiaren ostean dauden alderdi sozial, historiko, politiko eta ideologikoei. Goitik beherako ikuspegia da eta ez du herritarren parte hartzea kontuan hartzen.
|
|
|
LANAREN MUGAK ETA AURRERA BEGIRAKOAK azken gogoeta gisa, ikerlan honen mugak eta aurrera begirakoak aipatu nahi nituzke, aurreko ataletan aipatu bezala, lan
|
honek
ez baitu zerbaiten amaiera izan nahi, baizik eta ikuspegi berri baten hasiera. eta hasiera
|
|
2018
|
|
|
Seguruenik paradigma aldaketa bat ere abian jarri beharrekoa izango da. Eta hitz handi horiek guztiak mahai gainean izanik, bistakoa da lan ildo
|
honek
ez dituela aje denak konponduko.
|
|
|
Ebaluazioa plangintza aldiaren erdian egin da eta Planaren bigarren erdirako neurri zuzentzaileak zehazteko erabiliko da. Artikulu
|
honek
ez du kontuan hartu zerbitzu sanitarioen hornidura pribatua, ez Osasun Sailak kontratatutakoa ezta herritarrek aseguru pribatuen bidez edota zuzenean haien poltsikoko dirutik ordaindutakoa. Euskara Planaren ebaluazioaren landa lana egiteko aholkularitza enpresa baten laguntza izan du Osakidetzak; txostena erredaktatzeko.
|
|
|
14 Hemendik eskerrik zintzoenak eman nahi dizkiet Nahia eta Aitorri, elkarrizketetarako izan duten prestutasunagatik, alde batetik, eta lan honen argitalpenerako eman didaten konfiantzagatik, bestetik. Hori gabe ikerketa
|
honek
ez luke argitaratzerik izango, ez eta
|
|
|
Erraz aurki daitezke komunikatu elebakarrak gaztelaniaz, beste batzuk, eta beste batzuk euskara hutsean.6 Eskaintzaren aldetik, lehentasuna Oiartzungo biztanleek dute lanpostuak betetzeko garaian, eta ondoren bailarakoek. Jatorriaren araberako euskara gaitasuna da langileengandik espero dena (giza baliabideen arduradunek adierazi dute), eta
|
honek
ez du langileek euskara jakitea bermatzen.
|
|
2019
|
|
|
...wikipedia toki egokia da digitalki aktiboak diren hiztunak biltzeko, baina ahalegin horretan sortzen den ohiko emaitza ondare motakoa izan ohi da. wikipedian lankidetzaz aritzen diren editorez osatutako komunitate bat beharrezkoa da hizkuntza eta kultura web sarera ekartzeko, baina ez da nahikoa hizkuntzaren benetako iraupenerako; testuinguru digital aberatsa behar du igoera digitalak, definizioz.
|
honek
ez du ukatzen ondarearen preserbazioaren balioa, baina aro digitalean, hizkuntzaren biziraupena hizkuntzaren estandarrarekin dago lotuta, ospea eta funtzio nagusiak biltzen dituen aldaerarekin, hain zuzen. aurrekoaren adibide tipikoa piamontera hizkuntza da; 2 milioi hiztun ditu torino inguruan, eta, bertako administrazioaren aldetik badu halako estatus ofizial bat ere; baina ez du presentzia dig... 50 mila hiztun ditu eta kalitate handiko wikipedia ere garatu dute.
|
|
|
Ikaste prozesua baino, euskarara hurbiltzeko proiektua da, non hitz batzuk ikasten diren: aurkezpenak, koloreak, zenbakiak, egunak... euskaltegietako irakasle ikasle eskemetatik haratago, herritarrak biltzeko tokia, harremanak egosten diren eltzekaria.
|
honek
ez du esan nahi euskaltegien konpetentzia direnik, baizik eta elkar osagarri izan daitezke. euskaltegietan ikasi daiteke, Auzokon harremanak garatu euskararen baitan, modu ludiko eta jostagarrian. ez da ekimenik ahaltsuena euskara ikasteko, ikuspegi kuantitatibo batetik ez ditu sekulako zifrak izango. Baina prisma kualitatibo batetik, potentzial handiko ekimena da, jatorri desberdinetako herritarrak harremanetan jartzen dituelako, ikusezin diren herritar askori bizipen, emozio eta istorioak jartzeko toki delako, herritartasuna sentitzeko espazioa, eta honekin batera, mugimendu ugari sortzen dituena, aurrerago ikusiko dugun moduan. eta hau dena, euskararen bitartez gertatzen da. euskarara gerturatzea da, belarriprest izateko ibilbidea eta giltza sekretua aurkitzeko modua.
|
|
|
Giltza sekretuaren dohainak sentitu egin behar dira, eta horrek eragin, euskara beste modu batean sentitzea. ...erritmoarekin, bizi baldintzen presioarekin, gertukoen sarea ez izatearekin, ez da erraza halako ekimen batera hurbiltzea etorri berria dena, ez soilik hizkuntza bat ikastea soilik eskainita, askotan gainera, bi edo hiru hizkuntzatik gora jada badituztenean. hizkuntza gure herriko identitatearen parte garrantzitsu da, sinbolikoki garrantzia ematen diogu, duen historia eta berezitasunagatik, baina
|
honek
ez du esan nahi hona bizitzera etorri berri den batek, hori sentitu behar duenik. " euskaldunon problema da, beti pentsatu izan diagu kanpotik etorri eta munduko gauzarik normalena dela euskara ikastea... eta guk alfabetatzea egin dugu?
|
|
|
Hizkuntza gure herriko identitatearen parte garrantzitsu da, sinbolikoki garrantzia ematen diogu, baina
|
honek
ez du esan nahi hona bizitzera etorri berri den batek, hori sentitu behar duenik.
|
|
2020
|
|
|
"... Sindi_ 3 k eduki lezake Euskara Zerbitzuarekin eta Funtzio Publikoarekin komunikazio propioa,
|
honek
ez du esan nahi ezin denik antolatu sindikatuen batzorde edo ordezkaritza bat alde sindikalaren posizioa jasotzeko eta Euskara Zerbitzuarekin eta Funtzioa Publikoarekin harremanak izan. Paraleloak izan daitezke bi komunikazio kanal horiek..."
|
|
2022
|
|
|
Hala ere, jakitun gara lan hau abiapuntua besterik ez dela, eta etorkizunean hainbat lan ildo jarraitu liratekeela lan hau osatzeko. Lehenik, bilketa
|
honek
ez du jasotzen soziolinguistika eta hizkuntza ekologia lantzeko dagoen material guztia, eta, beraz, bilketa horrekin jarraitzea litzateke. Bigarrenik, etengabe material berria sortzen dela ikusteko aukera izan dugu; horregatik, horrelako bilketa bat euskarri kolaboratibo batean eskegitzea aproposa izango litzateke, material, baliabide, formazio, etab. sortzen duten pertsona edo erakundeek osatzen joan daitezen.
|
|
|
Enpresen Erantzukizun Soziala (RSERSC), irabazi asmorik gabeko erakundeak (RSO), administrazio publikoak (RSA) eta unibertsitateak (RSU). Edonola ere, izendapen aldaketa
|
honek
ez dakar inolako bereizketa kontzeptual edo metodologikorik.
|
|
2023
|
|
|
Adierazpen
|
honek
ez ditu propio hizkuntza eskubideak bakarrik lantzen, baina esan daiteke aurrerapauso handia izan zela, hizkuntza gutxiagotuetako komunitateak ere gutxiengoen moduan identifikatzera pasa baitziren. Aldaketa horrek Espainiako hizkuntza komunitate gutxiagotuei erreferentzia markoa ireki zien komunitate moduan identifikatzeko arlo juridikoan.
|
|
|
Hizkuntza gutxituez ari garenean, ordea, ez da nahikoa gutxiengoa" gehiengoa osatzen ez duen taldea" (Euskaltzaindiaren Hiztegia 2021) dela esatea. Adibide gisa India jarrita, 12 hizkuntza nagusietatik bakarra ere ez da herritarren erdia baino gehiagoren ama hizkuntza (Haberland 1991, 182), baina
|
honek
ez du esan nahi horietako guztiak hizkuntza gutxituak direnik. Skutnabb Kangas eta Phillipsonen definizioak (Skutnabb Kangas eta Phillipson 1989, 470) ematen digu gakoa," boterea" ere aipatzen baitute:
|