|
2000
|
|
|
Beste ertzan, ordea, Plentziako abanikoa edo Isuskiza izenez ezagunak diren meandroa eta ibai lurmena zabaltzen dira, egitura geologiko hauen sorrera eta bilakaera ulertu eta aztertzeko gaur egun aurki dezakezuen adibiderik argienetakoa izanik. Inguru
|
honek
ere, azken urte hauetan urbanizazio itzela ezagutu duen arren, uretatik hurbilen dauden aldeetan egitura naturala eta berezko landarediaren ordezkaritza oparoa azaltzen duten padura eremu zabalak mantendu dira. Bestaldetik, aipagarria da, inguru honetan aintzinako untziraleku bitxi bat ongi kontserbaturik dagoela.
|
|
|
Pedrok abokatua ezagutzean honen antza izugarria zuen aspaldiko maitale baten irudia datorkio gogora. Emakume gazte
|
honek
ere, aspaldiko bere maitaleak bezala, Axun du izena. Honela, bi emakume hauek senideak direla ohartuko da, eta Axun iraganeko maitearen lekua betetzen joango da.
|
|
|
Pertsonaiaren gatazken berri emateko, egile
|
honek
ere bakarrizketa baten modura egituratu du kontakizuna. Narratzailea, hortaz, lehenengo pertsonan mintzatzen da eta istorian parte hartzen duen pertsonaia nagusia da:
|
|
|
Ondorioz, uharte
|
honek
ere leit-motiv modura funtzionatuko du. Izan ere, itsasoa zenbaitetan heriotzarekin hertsiki loturik dagoenez (ibaien heriotza baitakar), uharteak heriotzaren ezinbestea irudika lezake.
|
|
|
Kasu honetan ere, narratzaile estradiegetiko batek kontatzen digu intrigazko istorioa, honela narratzaile guztiahalduna pertsonaia guztiengana hurbil baitaiteke. Egile
|
honek
ere kanpo fokalizazioa darabil gertaeren berri emateko. Izan ere, mota honetako eleberrietan batik bat kontatzen den istorioa da garrantzia duena, ekintzak ez pertsonaien barne egoera.
|
|
|
Narratzaile intradiegetikoak, oso noizbehinka agertzen dira-eta. Bestalde, narratzaile orojakile
|
honek
ere bere iritziak emateko joera du, beraz, narratzaile ere izanik.
|
|
|
Beste iruzkingile
|
honek
ere estilo aldaketari erreferentzia egiten dio: " estiloarekin hautsi du."" Estilo soilagora joan omen da." (Iban, Amagoia:
|
|
|
Salamancan ikastaroak egina zen eta bere bizitzan zehar hil arteraino Lapurdiko Saran parroko izana. Bere Gero (1643) liburuan agertzen denez,
|
honek
ere bazuen zerbait Aita Vitoriaren irakaskuntzetatik. Hara hemen esaldietariko bat:
|
|
|
192 Apezpiku
|
honek
ere agindu hau eman zuen 1698an: –Que quando se explica la
|
|
|
Kontzeju bakoitzak bere erregidorea izendatzen zuen eta bando bakoitzak bere alkatea. Erregidore eta alkateen gainetik sindikoa zegoen,
|
honek
ere gobernuan eta administrazioan parte hartuz. Batzarrak Soscañoko elizaren atarian edo aldameneko arte zaharraren inguruan egiten ziren, euskaldunen tradizioak jarraituz, eta lege idatzirik ezean, erabakiak usadio eta ohituretan oinarrituta hartzen ziren.
|
|
|
1852an zertxobait aldatu bazen ere (irakaskuntzaren ardura. Gracia y Justicia, ren esku zegoen garaian), berriro 1855ean lehen bezala geratu zen. Adibide
|
honek
ere. Fomento, k izandako garrantziaren berri ematen ditu.
|
|
|
nor ote jakintsuagoak, indiar ustez inorant haiek, skribatzen eta irakurtzen ere ez zekitenak eta bizitzeko deus guti behar zutenak, edo harat joan ziren konkistatzaileak, skribatzen eta irakurtzen jakin zezaketenak, baina deusekin asetzen ez zirenak? Nihil necesse sapienti est, erraiten zuen Senekak, eta baldin egia bada ezen jakintsuak ez duela deus ere behar, orduan, jakintsuagoak ziren indiar haiek konkistatzaileak baino, eta jakintsuagoa zen, halaber, don Fran tzisko bertze anitz jende baino, zeren eta
|
honek
ere deus guti behar baitzuen bizitzeko. Eta, baldin egia bada ezen jakintsuak bere burua ezjakintzat duela, nola erraiten baitzuen Publilio Siriarrak —Non pote non sapere qui se stultum intelligit—, jakintsua zen orduan don Frantzisko, zeren ikasleak baino gutiago dakiela aitortzen duen irakaslea, nola aitortu baitzuen berak, kontatuko dizut noiz, ez baitzitekeen bertzerik izan.
|
|
|
Azken batez, Soriarekin sekulakoa izan berri zian atsoa zela kausa, eta Urtxipia estimuan zian. Lana ematen zioan, nahiz eta, iduriz, gaizki eta berandu ordaindu
|
honek
ere...
|
|
|
Hegel, eta batez ere Heidegger, izan zituzten kritika mota hauen xedetzat. Neurathek 1932an eta Carnapek,
|
honek
ere urte berean, Heideggerren lanak zentzugabekeri multzotzat jo zituzten. Heideggerren diskurtsoak —’deusak deusten du’ [Das Nichts selbst nichtet/ The nothing nothings/ La nada nadea] eta antzeko adierazpenez betea—, deskalifikazio gogorrak jaso zituen bere jite guztiz absurdua zela eta60 Carnap eta Heideggerren arteko eztabaidak, 1929ko martxoaren 6an Davosen (Suitza) lehenengo aldiz elkarrekin topo egin eta gero, denborarekin, anglosaxoniar filosofia analitiko eta zientziazalearen eta kontinenteko filosofia antizientifikoaren arteko muga ia gaindiezin bihurtu zuen.
|
|
|
Poliziak ez zuen gehiegi iraun hiltzailea harrapatzen, ezta
|
honek
ere bere errua onartzen. Aitzakiaren bat behar zuenez, Schlickek karrera zapuztu ziola esan zuen, tesia ez baitzion zuzendu.
|
|
|
" Ez da ezer onik edo txarrik, baizik eta pentsatzeak egiten du hala". Baina
|
honek
ere eraman dezake gaizki ulertura. Badirudi Hamletek dioenak ona eta txarra, guregandik kanpoko munduaren ezaugarriak ez diren arren, gure gogo egoeren ezaugarriak direla inplikatzen duela.
|
|
|
korbata luzea, foka aurpegi bat. " Hik zer egiten duk hor?", galdetu zion; saihetsean ostiko puntako bat jo, jaikiarazi zuen; Xani hankak huts egin zion, erori zen, berriz ere jaiki;"
|
honek
ere ez dik bere larrua berton utzi nahi izango", esan zuen. Bonifaziok, ikusi zuelarik:
|
|
2001
|
|
|
Barrikatik alde ezin ikusgarriago honetaz gozatzeko aukera izan badugu, zilegi da beste aldera begira gauza bera egitea,
|
honek
ere sekulako ikuskizuna suposatzen duelako. Horretarako, lehenbizi Gorlizko itsasargi modernoraino hurbilduko gara, eta itzuleran Uztrikoetxe lur mutur izugarrian barneratuko gara.
|
|
|
Noizbait lorazainak eduki zituen hiri
|
honek
ere, agian azken erregearen garai urrun haietan. Eta haiek mimatutako arbola batzuek iraun dute bizirik, lehortearen eta sektakeria guztietako gizon armatuen suaren erdian zutik.
|
|
|
Hori bai, lehenago beste mendi bat ere igotzeko asmoa dugu, Okabe alegia,
|
honek
ere sekulako paisajeak erakutsikodizkigulako, baina, batez ere, aintzinatik gordetzen jakin izan dituen harrespila magikoak ederki gordetzen dituelako, beste garai bateko gizakiaren aztarna gisa. Bitartean, nola ez, Irati handiosoa ikusgarriro agertzen joango zaigu, bertako mirariak bata bestearen atzetik erakutsiko dizkigula.
|
|
|
a) Normalizazioaren kontu hau oso argi duen sare nagusi baten barruan dagoEuskaltegia, eta sare
|
honek
ere oso argi ditu arlo hori aurrera eramatekoklabeak, behar diren bitartekoak, etab. (Lehenago aipatu ditudan AEK, IKAedo bestelako erakundeak leudeke egoera honetan).
|
|
|
Aldaieta k Ipar Pirinioetako eragin argiak erakusten ditu, eta
|
honek
ere arazointeresgarriak sortzen ditu, frankoek Pirinioen hegoaldean izan zuten eraginaazpimarratu egiten baitu. (7 irudia)
|
|
|
Maule, Ableiges, Saint Geneviere, etab). Angeluetaneginiko kateak galburu itxurako apaindura hartzen du, eta
|
honek
ere antzeko askoditu. Baita ere euskarri diskoidalak edo tabularrak enmarkatzen dituzten hagindunorlak.
|
|
|
Beste frogapen
|
honek
ere ondorio berberera darama:
|
|
|
Eta zerbitzaria topatu du barratik berari begira. Irribarre egin dio
|
honek
ere. Segundo pare batez.
|
|
|
Beste kasu
|
honek
ere poliziaren arteko giroa erakusten digu.
|
|
|
‘Ni Imanol naiz, ’ dio gizonak,
|
honek
ere nas ahoskatuz.
|
|
|
‘Zelan dakizu? ’ galdetuko dio Axelek,
|
honek
ere garrasika.
|
|
|
Ama, aurreko mantal urdinez jantzita, zopa zerbitzatzen ari da, txukun txukun; aita ogi apurrak jaten; semea, leihotik begira. Jangela
|
honek
ere lau horma ditu, baina bat kendu egingo dugu antzezpena hobeto ikus dadin. Lehen horman margolan fauvista bat dago; bigarrenean, margolan naif bat; hirugarrenean, bi margolan:
|
|
|
Gainerakoen ama eta iturburu omen dira. Ez du arrazoi
|
honek
ere, ikusiko dugunez, inolako zer ikusirik darabilgun auziarekin, baina azter dezagun bidenabar, halaz guztiz ere.
|
|
|
Bilintx, izan ere, soinua lagun heldu da gureganaino eta askok eta askok entzutez ezagutzen dute irakurtzez baino areago. Jakin, badakigu
|
honek
ere idazten zuela, doinua berandu hartu dutela franko bertsok. Kantari agertzen zaigu halaz ere, musika ozen nahiz isilaren arrimuan.
|
|
|
Bestetan esan dut (Egan 1961, 157 eta ondokoak2) eta berriz ere esa  tea ez da alferrik izango bazutela elkarren antzik Unamunok eta Orixek,
|
honek
ere Contra esto y aquello izenda baitzitzakeen eskubide osoz bere lanik asko. Erro batetik jaioak ziren eta, aldiaren eta giroaren goiari amore eman beharrean, gogor egingo zioten, leher eztanda gaizto egingo bazuten ere, batak eta besteak.
|
|
|
Para dezagun Mikelestorena Mendibururen paretsuan eta ez dakit besterekin aipamenaren zorretan gelditu ote garen. Eta Mikelestorena,
|
honek
ere zerbait esan nahi liguke, Lesakakoa zen, Donostian egona eta aritua.
|
|
|
Guztiok baikara, ez Aresti eta Bilbotarrak bakarrik, erdal euskaldunak, onenean ere, euskal erdaldunak ez bagara. Bina arima ditugu gehienek, Oteitzak ederki esan zuen bezala (Quousque tandem, 123),
|
honek
ere arrazoizko gauzak esaten baititu aldizka. Eta egunen batean euskaldun huts (ez hain huts, haatik, dugun eta dukegun munduan) bihurtuko bagara ere euskotar guztiok, etorkizun lainotsuan dago bihurrera hori.
|
|
|
Baina, bestalde, Tomas Akinotar Santuaren arabera, ematean jartzen du maitatzea: "... maitatzea, lehenbizi, ematea da, ez hartzea." 14 Horrela, bere maitatze kontzeptutik kanpo lagatzen ditu
|
honek
ere ematea ez diren —askotan, behintzat— ona, egia eta ederra. Adibidez, zientzialari den Frommen maitasunaren kontzeptuan ez dira inoiz azaltzen zientzialariek egiten dituzten lanak egia bila.
|
|
|
Barrena eduki behar zinan, gero, aita akabatu ondoren alabarekin amodio jolasetan ibiltzeko. Honek ezinegon ikaragarria sorraraziko zionan gure mutilari eta, ziur asko,
|
honek
ere badu zerikusirik Pablok autopistan bere buruaz beste egiteko burutu zuen ahaleginarekin. Baina, nahiago badun, pentsa dezaken azken hau Pabloren beste antzezpen bat gehiago izan zela, eta bihotzik izan ezean ezin sentimendurik gorde bertan.
|
|
2002
|
|
|
euskaltzaleok hemen gutxi gara, eta oso zatituta gaude. Eta
|
honek
ere krisian zeresan handia dauka.
|
|
|
Hala ere, Udalbiltza
|
honek
ere izan du hainbat kultur jarduera babesteko aukera eta indarra: Iparraldeko Ikas Bi, Uda-Leku, Euskal Haziak, Garazikus, eta Euskal Irratiak, Nafarroako Euskara Kultur Elkargoa, Sortzen eta Euskalerria irratia, Euskal Soziolinguistika Elkartea, UEU...
|
|
|
Trafikoari dagokionez, Bilboko Ezkerraldea, Zabalunea eta Abando barrutia arinduko dira. Abandoibarraren berrantolaketa
|
honek
ere, garraio azpiegitura berriak dituen gunea ekarriko du.
|
|
|
Bigarren urrats
|
honek
ere ezin zezakeen, ordea, komunikazio hutsune ikaragarri hura bete, eta literatura etorri zen orduan Angelen azken une ezkutu haiek argitzera, errealitate gordinaren erreferentzia gainean fikzio sinesgarria eskainiz: «Oraindik ere bezperan pattarrari esker lorturiko lo laburra...
|
|
|
Agirre zaharraren kartzelaldi berriak (Elkarlanean, 1999) eleberriaren argitalpenak oihartzun garrantzizkoa izan zuen euskal prentsan. Euskalgintza Elkarlanean Fundazioak ematen duen I. Joseba Jakaren Bekari esker idatzitako eleberri
|
honek
ere Metxa zaharra du protagonista, eta kontatzen du nola sartzen den espetxean bere kabuz. Berriro ere, errealismoa eta fantasia dira Izagirreren azken liburuaren ezaugarriak, autoreak berak fartsa sasiburleskotzat jotako liburu honen ezaugarriak.
|
|
|
L. White, A. Arkotxa, L. Otaegi, A. Toledo, E. Martin, C. Larrañaga, A. Iturbide, I. Etxebarria eta M. J. Olaziregi. Dela gizonezkoen lanetan emakumezkoen irudia aztertuz, dela emakumezkoek idatzitako lanak komentatuz, gurean gehiegitan ahazten diren idazleez, emakumezkoez, dihardu argitalpen
|
honek
ere. Euskal kritika feministari dagokion atal honetan bereziki nabarmendu nahiko genituzke Nevadako Unibertsitateko ira34 Bibliografia zehaztuagoa nahi izanez gero, lehenago aipatu dudan" Euskal Kritikari buruzko I. Jardunaldiak" direlakoetan esandakoak kontsulta daitezke. kasle den Joseba Gabilondok argitara emandako lan interesgarriak.
|
|
|
bertan biltzen dira asmakizuna, autobiografia eta foiletoi eta abentura nobelen ekarpen aberatsa". Jaioterri maiteak Ameriketako emigrazioaz dihardu, era oso idealizatu batean bada ere, eta amaiera zoriontsua du
|
honek
ere. Bi eleberriek badituzte zenbait ezaugarri formal komun, hala nola ekintzen errepika eta nobelen interes puntuak txandakatzea, eta antzekotasun estilistikoak ere badituzte, esaterako pertsonaien elkarrizketen tipismoa, neologismoen eskasia eta esaldi laburrak erabiltzea (ik.
|
|
|
Hariak Elsaren ibilbide sentimentala kontatzen digu; emakume gazte hori, Luc bere mutil lagunak baztertu ondoren, bere bakardade izugarria gainditzen saiatzen da Pierre Maunier apaizarekin harremanetan hasiz. Bruselan kokatua den eleberri
|
honek
ere aurreko eleberrien oinarri modernoa dauka, eta idatzia izan zen garaiaren isla da: marxismo leninismoaren inguruko eztabaida politikoez hitz egiten da (137), Vietnameko gerraren aipamenak egiten dira, M. Luther Kingenak (192)... eta, batez ere, eztabaida erlijiosoez eta sekularizazioaz hitz egiten zaigu (sekularizazioaren arazoa Maunierrek Elsa ezagutu ondoren izandako duda erlijiosoetan islatzen da).
|
|
|
Hiru emakumeetako bakoitzak denbora labur batez erabili ohi zuen begi hori, eta, ondoren, begia bere begi zulotik atera eta ahizpetako beste bati eman ohi zion,
|
honek
ere bere begi zuloan jarri eta beste denbora apur batez erabil zezan.
|
|
|
Lizarraldeak Lizarra (12.607 biztanlerekin) du eskualde buru. Aipagarria daeskualde
|
honek
ere biztanle kopuruaren beherakada bizia izan duela XX. mendeosoan barna. Jarduera ekonomikoei dagokienez, Lizarran bertan industria eta zerbitzuak gailentzen dira, inguruko herrixketan industriak eta, batez ere, nekazaritzakdutelarik garrantzirik handiena.
|
|
|
alde batetik, azken urteotan euskalunibertsitateen ekarria zein izan den ikertzea, eta, bestetik, gugandikurrun dauden hainbat gatazkatan beste unibertsitate batzuek beteduten funtzioa arakatzea. Ekarpen
|
honek
ere ondoko galdera hauei ereerantzuna eman nahi die: Zer egin dugu unibertsitariook gatazka politikoaren konponbideak bilatze aldera?
|
|
|
alde batetik, azken urteotan euskalunibertsitateen ekarria zein izan den ikertzea, eta, bestetik, gugandikurrun dauden hainbat gatazkatan beste unibertsitate batzuek beteduten funtzioa arakatzea. Ekarpen
|
honek
ere ondoko galdera hauei ereerantzuna eman nahi die: Zer egin dugu unibertsitariook gatazka politikoaren konponbideak bilatze aldera?
|
|
|
asko kostatzen zaie aldatzea planifikatutakoa. Hala ere,
|
honek
ere bere tokia badu: zuen aurrean kontatzen ari naizen hau duela denboradezente hasi nintzen prestatzen, nire ordez momentu honetan ari den lankidearinire orduak betetzeko eskatu nionean, eman beharreko arrazoiak eta berak zereskatuko zidan aurretik pentsatu nuen, lagun bati berri on edo txar bat eman nahidiodanean nola egingo dudan prestatzen dut...
|
|
|
hara, ninfek liliak dakartzate zuretzat otarre beteka; naiade zuriak bioleta zurpailak eta lo belar garaiak biltzen ditu, lilipa eta usain oneko miluaren lorea zuretzat gehitzen ditu; orduan, izpiliku eta beste belar gozo batzuekin ehunez, aingeru lore oriaz nabarmentzen ditu basaran biguinak. Nik neuk bilduko ditut bizar leuneko irasagar zuristak, eta gaztainak, nire Amaryllisek maite zituenak; gehi ditzadan argizarizko aranak (fruta
|
honek
ere izango du ohorea), eta zuek ere bai, erramuak, eta horien laguna zarena, mirtoa, zu ere har zaitzadan; honela jarrita usain gozoak nahasten dituzue-eta.
|
|
|
Eneas, hondamendi berarengatik aberritik ihesean baina patuak eginbehar handiagoen ekitera zeramala, Mazedoniara heldu zen lehenbizi; gero, lur bila, Siziliara eraman zuten; Siziliatik, Laurentoko lurretara jo zuen bere ontziteriarekin. Troia du izena leku
|
honek
ere. Troiarrak han lehorreratu ondoren, haratonaldi ia amaigabearengatik arma eta ontziekin besterik gabe geratu zirenez lur haietan lapurretan aritu zirelarik, Latino erregea eta orduan lurralde haien jabe ziren aborigenak hiritik eta baserrietatik joan zitzaizkien kanpotarren indarkeria geldiarazteko armaturik.
|
|
|
Hurrena saiatu zena Marina Aspirina botikaria izan zen. Herritar guztioi zorriaurkako txanpu bat eman zigun, baina
|
honek
ere ez zuen zorriak uxatzerik lortu.
|
|
|
Eta alde horretatik oso pozik geunden. Baina denak izaten du bere alde txarra eta
|
honek
ere bazeukan berea: futbol edo pelota partidurik ez zegoela, edo kotxea ezin zela erabili, adibidez.
|
|
|
Beste erran zahar
|
honek
ere uste bera azaltzen du: " Horrek ere izango du atzean zuloa".
|
|
|
Kontua da, ordea, Euskaltzaindiak hori inoiz ere esan ez bazuen ere, argitaletxeek, itzultzaileek, idazleek (idazle batzuek bederen) eta irakasleek nahi zutela jakin paperean zer jarri, alde batera begiratu eta" ohizko"," kanta" edo" diska" aurkitzen baitzuten, baina bestera begiratu eta" ohiko"," kantu" eta" disko" agertzen baitzitzaizkien. Eta ez zitzaien batere eroso egoera hori, EGA ateratzera joan eta batek" disko" jarri eta zuzentzaileak hutsa apuntatzen zuen, eta ondokoan" diska" jarri, eskarmentuaren ondorio, eta orduan beste zuzentzaile bat izaki,
|
honek
ere hutsa jartzen zien, ez dakit zuk ere izan duzun esperientzia hau. Hola ez dago, zinez, azterketa patxadaz gainditzeko modurik.
|
|
|
Hola ez dago, zinez, azterketa patxadaz gainditzeko modurik. Besterik ezean, dozena erdi horiek ematen zituzten arauak, baina
|
honek
ere ez zuen arazoa konpontzen, nork berea baitzuen gustukoen: honek" disko" eta besteak" diska", edo aski zen honek" disko" zela zuzena esatea besteak" diska" jartzeko.
|
|
|
Erakunde erantsien printzipioarekin, presoa kartzelatik ateratzerakoan kontrolpean jarraitzeko modua bilatzen da eta
|
honek
ere garapen handia jaso duela esan dezakegu. Erakunde erantsi hauek batzuetan administrazioak berak eskaintzen dituen etxeak dira, baldintzapeko askatasunak irauten duen garairako egokituak direnak (parole edo probation houses), nahiz eta beste hainbatetan presoekin lanean diharduten gobernuz kanpoko erakundeek kudeatzen dituzten, kasu hauetan, erakunde hauek kontrolerako mekanismo baino presoaren integrazio sozialerako bitarteko diren arren.
|
|
2003
|
|
|
Eta ez da bera Kwanen pista barruko nahiz pistaz kanpoko elegantziak konkistatu duen zale bakarra. Baina Sasha Cohen gaztea ere indartsu datorrela diote, eta
|
honek
ere AEBetakoa izaki, etxean jokatuko du. Araba Klubean, aldiz, Maria Butyrskaya errusiar beteranoa aipatu digute, dagoeneko dominen leiha urrun samar badu ere, bere patinatzeko era ederrak jarraitzaile asko ekarri baitio.
|
|
|
Ez dut uste alde horretatik ildo politikoarekiko desberdintasun handirik egongo denik. Josep Lluis, zuk hitz egiten duzu galegoa, beraz, akaso ni baino hobeto arituko zara berarekin (Ironiaz begiratzen dio ERCko lehendakariari, eta
|
honek
ere ironia erabiltzen du erantzutean).
|
|
|
Ikus entzule eta diru faltak eraginda, kolokan egon zen arren, egun tinko dirau. Film onenek bezala, historia
|
honek
ere badu hamaika istorio.
|
|
|
nutrizio alorretik, barrako ogiak bezalako balioa du
|
honek
ere, baina dentsitate handiagoa, ur gutxiago baitauka.
|
|
|
Haren ondotik, beste kardinale bat, Giulio Mazzarini, aita sainduaren nuntzio bezala etorria Parisera, Frantziako erregearen kontseiluburu bilakatu zen 1642tik aitzina, eta
|
honek
ere bide bera erakutsi zion Luis XIV.a errege gazteari. Ez du geroztik nehork ahantzi Borbondarrak erran zuela:
|
|
|
Essai sur la noblesse des basques, pour servir d, introduction à l. Histoire générale de ces Peuples (1785ean argitaratua). Lan
|
honek
ere Iparraldeko nobleen estatusa euskal mitoen bidez defendatzen zuen, baina bide batez, tituluan esaten zen bezala, euskaldunen historia orokor baten sarrera izan nahi zuen (mugaren bi aldeak hartuz). Lan honek eta gisa honetako beste batzuk (Polvarel enak) euskal nobleziaren prerrogatibak defendatu nahi zituzten erregearen aurrean eta gora igotze bidean zegoen Hirugarren Estaturen aurrean.48 Historia hauek guztiak frantsesez idatzi ziren.
|
|
|
Ekonomia terminoa bera ere grezierazko oikos hitzetik (habitat a, etxea, bataren zeinbestearen gobernua) ei dator. Izena eta izana batera doazela erakusten digu adibide
|
honek
ere, ezenterminoa bestelakotzearekin batera, errealitatea bera ere antzaldatu egin baita: norberaren inguruarenpremiak aztertu eta horien araberako erantzunak ematea baztertuta (jatorrizko oikos hura ahazturik, beraz) mundu osoko arpilaketa, diru bilaketa itsua da egunotan ekonomiaren funtsa.
|
|
|
Zarautzen trebatu ziren, beraz, ia ehun urtean zehar lau probintzietako herri gehienetan euskaraz predikatzen aritu ziren misiolariak. Oro har, kristau herrietako misioen fenomenoa oso gutxi ikertua izan da, bai Euskal Herrian, bai Espainian eta Europako gainerako herrialdeetan, eta Zarauzko Ikastetxe
|
honek
ere ez du izan, aita Villasante kenduta, aztertzailerik2 Liburu honen oinarrian dagoen ikerketak, besteak beste, hutsune hori zertxobait betetzen lagundu nahi du. Izan ere, Zarauzkoa oso gune interesgarria izan zen, eta garaiko apaiz edo fraide euskaltzale guzti guztiek izan zuten nola edo hala harremana Ikastetxe honekin edo bere misiolariekin.
|
|
|
Bidaia
|
honek
ere (gertakizuna Euskaldunak argitanQueb ecendeitua izan zen) frogatu zigun euskal kulturaren, ekonomia ren eta gastronomiaren arteko lotura hertsia, bai eta ere lotura honek Euskal Herriak kanpoan duen itxurari ekar diezaiokeen garapena.
|
|
|
Udan, bestela ezin izaten ditugun irakurketak egiteko aro horretan, Lamartine irakurri dizut. Hara non topatzen dudan, ustekabean, poeta Ischiara heldu eta(" Salutal’ile d’Ischia"), bere bertsoak entzuten dizkiola
|
honek
ere neska bati kantatzen(" une voix inconnue/ Qui recite au poete un refrain de ses vers"). Zer, XIX. mendeko poeta zoro frantses hauek, mundu guztiko neskek kantatuak izan nahi al dute?
|
|
|
Nolanahi ere, Kulturaren Euskal Plana aurkezterakoan Ibarretxek berak eta Azkarate andreak esandakoak kontuan hartuz, adi jarraitu zaie planaren gorabeherei, plan erraldoi guztiek duten arrisku berbera baitu
|
honek
ere: alegia, gero praktikara ezin eramana, edo praktikara eramateko zailtasunak izatea.
|
|
|
Medikuak zomorroa hartu eta bere lagun bati eraman zion, Bory de San Vicent entomologo ospetsuari, hain zuzen ere. Baina
|
honek
ere ezin izan zuen zomorroa ezagutu eta klasifikatu. Horregatik erabili zituen bere indar eta lagun guztiak, kartzelan zegoen abade eta zoologo haren aldeko askatasun agiria etor zedin.
|
|
2004
|
|
|
Itxura berezia du soro muxarrak ere, belarri handi, buztan luze eta antifaz beltzaz hornitua. Eskalatzaile bikain
|
honek
ere martxoan hasten du ugalketa garaia. Ez dakigu ordea eskalatzen bezain abila den sexu jokoan.
|
|
|
Erakunde hark, ordea, eta zoritxarrez, ez zuen aurrerapausorik egin. Bigarren ahalegin bat egin zen, 1987an, baina
|
honek
ere huts egin zuen. Orain dela gutxi, esan bezala, eratu da Euskal PEN Kluba, apirilean, eta duela hilabete onartua izan da mundu guztian, Basque PEN Center izenaz, Norvegian ospatu den munduko batzar nagusian.
|
|
|
Sektore horrek urtean seiehun milioi euro mugiarazten ditu bere bi adarretan: kirurgia estetikoan (ebakuntza baten bitartez, itxura fisikoa aldatzea helburu duena) eta medikuntza estetikoan(
|
honek
ere hobekuntza estetikoa du helburua, baina ebakuntza kirurgikorik egiteke, bisturia erabiltzea agintzen ez duten tratamenduak aplikatuz).
|
|
|
Badira horrelako beste hainbat proiektu, hala nola Presencia Activa (www.abierta. org/ donar. htm):
|
honek
ere ordenagailuak jaso eta irabazteko asmorik gabeko gobernuz kanpoko erakundeei ematen dizkie, erakunde horiek bere aldetik garapenean doazen herrialdeetara edo antzeko helburuetara bidera ditzaten, hala nola (www.ntafrica.org) edota Telecomunicaciones Solidarias (www.renuevate. com/ teso/).
|
|
|
Arrazoitzeko modu
|
honek
ere badu alderdi onik.
|
|
|
Hirurok irten genuen gelatik. Yitzhadek neskatoa etxera eramango zuela esan zuen,
|
honek
ere deskantsu apur bat zuelako. Suhak ez zuen protestatu.
|
|
|
Horiek guztiek zerikusirik ez daukate Sabinoren arrazari buruzko ikuspe giarekin, eta, agian, bai gehiago hispanofobiarekin. Eta negatibotzat jo daite keen sabindar erreakzio
|
honek
ere badu bere nondikoa hau ere arrazonatua, jakina, funtsik gabeko konplexuengatik edo, azaltzen ez dena.
|
|
|
Lehen nazionalismoaz hitz egitean, euskara atzerritarrengandik defenda tzeko ere erabiltzen zuela esanak baikara,
|
honek
ere, hein batean bakarrik ez baina, bere neologismorako joera ere esplika lezake.
|
|
|
Baina arazoa are larriagoa agertzen da, or duan baino datu historiko gehiago eskura izanda, Aranaren aktak ez ezagutzea edota aintzakotzat ez hartzea eta, ondorioz, antzeko aurreiritziekin segitzea. Horrelako zerbait gertatzen zaiolakoan gaude Xabier Kintanari,
|
honek
ere
|
|
|
1985ean aranazaleen setakeriari botatzen baitio errua (109). Berrikitan, Hen daia eta Hondarribiako Batzarren berri eman izan denean, J. Javier Granja Pas cual en lanean bezala,
|
honek
ere, ia hitzez hitz, Viiiasante eta Kintanaren ber tsio bera ematen du (110). Azken honengan, gainera, geroago ikusi dugun bezala, Sabino Aranaren jarrera intelektuala politikeriaren aitzakiaz satanitze ko joera nabarmentzen da, haren hizkuntzari buruzko ikuspegi estu eta politi zatuari Azkue edota Kanpionen jarrera zabal eta zientifikoa kontrajarriz.
|
|
|
Euskarazko eskolak 1930ean hasi zituzten (190), 270 ikaslerekin, eta ba dirudi, Jadarkak dakarrenez, euskal eskola hauetako ikasleen kopurua handi tzen joan zela (191). Euskarazko antzerki talde bat ere bazuen, Oldargi izene koa, eta
|
honek
ere bere agerraldi sonatuak egin zituen, horietako bat Bilbaoko
|
|
|
Sinatzaileak Eleizalde' tar K., zadorlaria (ote dakite askok nor zen Elei zalde bergararra eta jeltzalea?) eta R.M. Azkue, euskaltzainburua. Alfabeto ho nen oinarri osoa Sabino Aranarena, egia esan,
|
honek
ere k eta beste letra ba tzuk Aizkibel azkoitiarrengandik hartu zituen.
|
|
|
topiko historiografikoa bihurtu da euskal mendialde eta lautada artean erromatarrek saltus/ ager bereizketa egiten zutela. Egitarau ofizial
|
honek
ere jasotzen du puntu hori. Baina azken ikerketen argitan ezin esan daiteke halakorik:
|
|
|
Laburpen bat egincz, Filosofia Politikoa, dituen ezaugarriak kontuan izanik, honeladefini dezakegu: (a) diskurtso politikoarcn osagaiak, kontzeptuak, metodologia cta horienzilegitasuna ikertzen dituen zientzia, Filosofia Poiitikoa da; (b) horretarako prozedura analitikoak crabili behar ditu, gainerako ezagutza esparruetan lorturiko datuak kontuan izanikCta inguruan dircn harrcman sozial, ekonomiko eta kulturalen aurrean begiak zorroztuz; etaazkenik, (c) ezagutza
|
honek
ere sintesiaren bidez poiitikarako behar beharrezkoak izangodiren osagai unibertsalak eta argiak asmatzen ditu.
|
|
|
Hezkuntza Sailak zehaztu du, nolanahi ere, zerbitzu honen asmoa ez dela akademia tradizionalak ordezkatzea, ezta eskola partikularrak ematea ere, “une jakin batean sortzen den eta aurrera egitea eragozten duen arazo zehatz bat konpontzea baino ez da”. Hizkuntzak Hezkuntza atari
|
honek
ere hizkuntza ikastaroak eskainiko ditu, baina ordaindu egin dira. Oraindik ez da zehaztu zein izango den prezioa, baina Hezkuntzak oso txikia izango dela dio.
|
|
|
bitartean, aita heldu zen. Amak gertatutako guztia azaldu eta
|
honek
ere zaplazteko bat eman zion. Bukatu zutenean, Aritzek korrika alde egin zuen bere logelara.
|
|
|
Amaren aldetik zetorkion ziurtasun hura:
|
honek
ere zerbaiten bilduma egin behar eta bere senide eta ahaideen urteak biltzen ez zituen, bada, guztiak ere urtetsuak baino urtetsuagoak, salbuespenak salbuespen...! Montseren ama ere ederki ezagutzeko aukera izan nuen, eta badakit, bai, zertaz ari naizen.
|
|
|
Bada ordua. Azalpenik gabeko zigorra dirudi
|
honek
ere. Injustiziaren lotsa.
|
|
|
Hizpide izan dugun Tractatus ak bezala, idazlan
|
honek
ere bi parte nagusi ditu: orain arte izkiriatu duguna eta isildu duguna.
|
|
|
—Gizon
|
honek
ere bizi du bada —esan nion nik bukatu zuenean, bizikletako gizonari begira.
|
|
|
zuregarren poema
|
honek
ere ez luke existitu behar.
|
|
2005
|
|
|
Kale
|
honek
ere Zinkoenea errotondara garamatza, eta hemen San Agustin Komentuaren eskuineko bidea hartuko dugu.
|
|
|
Ilegalizazioa tartean, gobernu akordioei begira EHAK-k ordezkatuko du Batasuna, baina sakoneko negoziazio politikoan bera izango da giltzarri. Ikusi behar, dena den, elkarrizketa prozesu batean ilegalizazioaren ondorioek zer dakarten,
|
honek
ere bere eragina izango du eta.
|
|
|
Filmografiak halako astakeri historikoak sarri hartu ditu langai »maccarthysmoaz, adibidez, Frank Darabont en The Majestic filma dugu». Gure demokrazia ahul
|
honek
ere, giza eskubideen urraketaren bidetik jarraituz gero, zeluloideko izenburuen zerrendari aukera franko eskainiko dio «genero» horren segida ederki luzatzeko. Nola amaitu dinamika beldurgarri horrekin?
|
|
|
Hura fantasia zela uste dut, ezta? Eta
|
honek
ere geroago eta handiagoa du fantasiaren antza.
|
|
|
Eztabaidazale ageri zaigu bere lanetan; saio idatziotan argudioak garantzen ditu, pentsamendua landu eztabaidaren bidez. Bestalde, euskaraz asko erabili gabeko gaiak landu zituenez (medikuntza, zientzia, finantzak), hizkuntza horretara egokitzen ahalegin paregabea egin zuen. Hizkuntza garbi, zehatz, trinko eta aberatsa du; hizkeraren aldetik behe nafarrera lapurterarekin osatzen du
|
honek
ere.
|
|
|
Ezin erran Jainkoa baitan sinestea gauza zaharkitutzat daukanik edo denen aitzinean bere fedearen aitortzeko ahalge denik. Solasen araberako obrak
|
honek
ere: Madrilgo ospitaleetan dauden haurren ikustera joaten da, Carlos, munduko gizon ospetsuenetarik den hori.
|
|
|
Kirol
|
honek
ere izugarri egin du aurrera, teknologia alorrean batik bat: bertan baliatzen diren abangoardiako materialek, ohola eta bela kirolariari zehazki egokitzea ahalbidetzen dute.
|
|
|
Gehiegizko eskakizunekin eta ikaskuntza era ez eraginkorrekin du azken egoera
|
honek
ere harremana.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan, kontsumitzaile eta erabiltzaile gisa ditugun oinarrizko eskubideak Eusko Legebiltzarrean onartutako abenduaren 22ko 6/ 2003 Legean jaso dira; hau da, Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen estatutuan (EHAA). Estatu espainiarreko beste Estatutuek bezala,
|
honek
ere kontsumitzaileen eskubideen babeserako, defentsarako eta sustapenerako oinarria izan nahi du (Ikus eranskina).
|
|
|
–Hala ere, ez desesperatu, esan zion Emilik,
|
honek
ere zerbait esan behar eta?, ezer ez izatetik izan baikaitezke zerbait, ez ahaztu.
|