|
2005
|
|
|
Lurreko
|
hizkuntzen
estudioa, beraz, gizadiaren pentsamenduen eta sentsazioen historia unibertsala da. Berak gizakia eremu guztietan eta bere kulturaren maila guztietan deskribatzen du.
|
|
|
hizkuntza bakoitza, historia eta kultura jakin bat duen giza-talde batekin eta batean erreala den unetik, eta hau honela da beti, ezinezkoa da pentsatzea hizkuntza ezberdinen artean erabateko esanahikidetasuna egon daitekeenik ere. Hizkuntzak ez dira informazio objektibo hutsen transmisiorako bitartekari neutralak eta, zentzu honetan," lurreko
|
hizkuntzen
estudioak", era batera edo bestera," gizadiaren pentsamenduen eta sentsazioen historia unibertsala" islatzen duela esan dezakegu165 Horrela, bada, bestelako hizkuntzak ikasterakoan ez ditugu tresna erabilgarriak bakarrik eskuratzen, baizik eta baita ere errealitatea bera aztertzeko eta ulertzeko beste hainbeste era: " Hizkuntzen aniztasunari esker, berehala eta guretzat, handitu egiten da munduaren aberastasuna eta bertan ezagutzen dugunaren aniztasuna" 166 Aniztasun linguistikoaren ikerketa sinkronikoa eta diakronikoa, modu honetan, gizakiaren ezagutzarako eta baita beronen formaziorako ere ezinbestekoa den bitarteko bihurtzen da.
|
|
|
Landu berri dugun" Fragmente der Monographie uber die Basken"() testuak, azken finean," giza hizkuntzaren estudio entziklopediko" baten beharra aldarrikatzen du, zeinek aldi berean hizkuntzaren dimentsio historikoa eta gizatiarra kontuan hartuko dituen. Honen lehen ondorioa, ikusi bezala, hizkuntzaren estudioa"
|
hizkuntzen
estudio" bezala kontsideratzearen eskutik datorkigu eta, zehazki," metodologia konparatiboa" erabiltzen duen estudiotik. Hizkuntzen ikerketa sakon eta zabal honen" helburu nagusia", jarraian azaldu bezala, hizkuntzaren beraren dimentsio antropologikoan oinarritzen da, eta, egiaz, hemendik abiatuz iristen da Humboldt modu honetako ikerketen" interes orokorraz" hitz egitera.
|
|
|
Hizkuntzen ikerketa sakon eta zabal honen" helburu nagusia", jarraian azaldu bezala, hizkuntzaren beraren dimentsio antropologikoan oinarritzen da, eta, egiaz, hemendik abiatuz iristen da Humboldt modu honetako ikerketen" interes orokorraz" hitz egitera. Honetaz aparte esan beharra dago, bukaeran adierazi bezala,
|
hizkuntzen
estudio entziklopedikoak baduela ere" bigarren mailako helburu" praktiko bat, honek hizkuntza ezberdinen ikas irakaskuntzari oinarri eta erreferentzi puntu bat eskaintzen dion heinean. Orokorrean esan dezakegu, beraz, autore honek interes handia duela hizkuntzaren estudioa beronen aniztasunetik bideratzeko, ze, bere ustetan, hau ezinbestekoa da gizakia bere izate pertsonalean gehiago ezagutzeko eta bere garapen prozesuan hobeto ulertzeko.
|
|
|
1800 urte inguruko Humboldten biraketa linguistikoan geratuko gara jarraian eta, zenbait iruzkigileren laguntzarekin, bere" antropologia konparatua""
|
hizkuntzen
estudio konparatu" batean nola konkretatzen den azaltzen saiatuko gara. Gogora ekartzekoa da, berriz ere, haren euskal bidaiek eta ikerketek paper garrantzitsua jokatzen dutela hizkuntzaren" aurkikuntza" honetan.
|
|
2007
|
|
|
«Hitzak beti kontzeptuen buruz buru daudenez gero, deritzo?, naturala da, kontzeptu kideak hots kideekin zeinuztatzea»534 Hotsak eta kontzeptuak lotzeko hiru fundamentuak aipatu eta, horiekin «askogatik ere» ez direla posibilitateak agortu, sentsazioa gelditzen bide zaio535? Agian ulergarria da, bere koordenatuak ezaguturik; ezin baitugu ahaztu, interes antropologikoetatik datorrela, eta «gizajendearen mintzo ahalmenaren neurria hartzea» duela
|
hizkuntzen
estudioaren azken xedea536 Jakin badaki, beraz, alde batetik, gauzek sentsuetan eragiten dituzten inpresioak eta izpirituaren barneko higidurak, hotsetan espresatzea, «operazio bat esplikaezina dela neurri handi batean ipi apa guztietan. Ziurra dirudi, bozaren eta haren esanahiaren artean erlazioa dagoela; erlazio horren nolakoa, aldiz, gutxitan ahal izaten da erakutsi osoki, askotan susmatu bakarrik, eta askoz gehiagotan ezta antzik eman ere»537 Alabaina Humboldt-ek interesik nekagaitzena dizu, hotsa kontzeptuaren irudikatzaile gisa
|
|
|
Ez. Hori ez da nahitaez negatiboa, diferentea baizik, eta bera ere gizadiaren izpirituaren manifestazio bat, beste edozein hizkuntza bezala eta adina603 Hizkuntza bakoitzean gizon emakumea, eta gizadia, bere oso osoan dago604 Eta Humboldt-entzat
|
hizkuntzen
estudioaren azken zertarakoa ez da gizadiaren izpirituaren ezagutza baino, bere noiz eta nonahi agertzeko era guztietan605.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntzen aniztasunari esker handitu egiten da munduaren aberastasuna eta bertan ezagutzen dugunaren aniztasuna[...] Hizkuntzek eskaintzen digutena giza natura osoa, garbia eta hutsa da[...] Lurreko
|
hizkuntzen
estudioa gizadiaren pentsamenduen eta sentsazioen historia unibertsala da145.
|
|
2020
|
|
|
Euskal Herri autentiko horretan aurkitu du Humboldtek bere proiektu guztientzako norabide berria izango dena:
|
hizkuntzen
estudioa hasiko du (Azurmendi 2007c: 28).
|
|
|
28). Eta
|
hizkuntzen
estudiorako, karaktere nazionalaz ikertzeko asmoa hartuko du (ibid.). Herderren hizkuntzaren jatorriari buruzko planteamendu iraultzailea berretsirik (ibid.:
|