|
2008
|
|
|
Käsmu Estoniako herri txiki bat da, han Baltikoaren ertzean. Europako zazpi
|
hizkuntzatako
idazleak bildu ginen bertan.
|
|
2010
|
|
|
1993an international pen Club erakundeko itzulpen eta hizkuntzaeskubideen batzordeak Mallorcan egindako ez-ohiko bileran hasiera eman zitzaion deklarazioa prestatzeko prozesuari: Munduko edozein
|
hizkuntzatako
idazleak eta hiztunak babesteko beharrari erantzungo zion mundu mailako deklarazioa. herrialde katalanetako CieMen (Centre internacional escarrá per a les Minor� es etinques i les nacions) erakundearekin batera ekin zitzaion prestakuntzari. bi urteko eztabaida prozesu luze eta dinamikoaren ondorioz, 1996ko ekainaren 6an hizkuntza eskubideen Mundu mailako konferentzian 90 estatutako 220 lagu... uneSCok gomendioa egin ziezaiola nazio batuen erakundeko asanblada orokorrari hizkuntza eskubideen nazioarteko ituna bere egiteko edota giza eskubideen deklarazio unibertsalaren osagarri gisa onartzeko. lehen bi urteetan aurrerapauso interesgarriak izan ziren. horrela, hizkuntzen barrutia sortu zen, edota Mayor zaragozaren agintearen azken urtean hizkuntza aniztasunaren komite batzorde kontsultiboa eratu zen. hizkuntza eskubideen deklarazio unibertsalaren Jarraipen batzordea haiekin bildu eta deklarazioaren azterketa eta hizkuntza eskubideei buruzko testu berri baten prestakuntza helburutzat hartu zuen batzordeak. hala ere, koichiro Maatsura jaunak Mayor zaragozaren ardura hartu zuenean, gauzak zeharo aldatu ziren. batetik, hizkuntzen barrutia desagertu zen ustezko arrazoi ekonomikoengatik eta interlokuziorik ez da izan ordutik uneSCorekin. berriki, euskal herriko, kurdistango eta herrialde katalanetako ordezkariek hala eskaturik, international pen Club erakundeak hizkuntza eskubideen deklarazio unibertsalak bere bidea egin dezan estrategia berraztertzeari ekin dio. horren ondorioz, 2007ko maiatzean deklarazio unibertsaleko jarraipen batzordeko bi kide nazio batuetako giza eskubideen batzordeko presidentearekin bildu ziren, deklarazioa erakunde horretako eztabaidagai nola izan daitekeen hausnartzeko. hala ere, bidea luzea izango dela jakin dakigu. deklarazioaren edukiari dagokionez, eta akaso hor jarri genuke indarra, hainbat berrikuntza ekarri zuen; ordura arte ezelango itunetan jasotzen ez zirenak hain zuzen ere. lehenik eta behin, deklarazioak jaso zuen berdintasun printzipioa aipatu genuke; beste sailkapen batzuk alde batera utziz deklarazioak hizkuntza guztien berdintasunaren aldarrikapena egiten duelako. bigarrenik, azpimarragarria da deklarazioak eskubideen babeserako definitzen duen subjektua, izan ere, ordura arte erabili ez zen subjektu mota berri bat jaso zuen:
|
|
2019
|
|
|
askotan gertatu ohi den legez, liburuok kaleratu berritan irakurleek preziatu ez. Bi obrak xx. mendean hasi ziren ospea hartzen, bai ingelesez idazten zutenen artean (Faulknerrek aitortzen zuen Moby Dick berak ez idatzi izana zuela amorrazio), baita beste hainbat
|
hizkuntzatako
idazleen artean ere, bereziki Borgesen eskutik: Bartleby narrazioa gaztelaniara itzultzeaz gainera, Borgesek hiru hitzaurre idatzi zizkion kontakizunari, bat ingelesez eta beste biak gaztelaniaz, eginbehar ñimiñoenaren aurrean ere" aukeran, nahiago ez!" erantzuten zuen eskribatzaile estoikoari buruz:
|
|
|
Ispiluen joko literarioan, itzulpen onen existentzia bultzada estimagarria da idazkuntzaren bidea menturez betea eta ezagutzez asea izan dadin. Edozein
|
hizkuntzatako
idazle belaunaldi bat, baita hizkuntzarik hegemonikoenean ere, ezin da erregistro, gai eta giro guztietara heldu. Are gutxiago euskaraz.
|
|
2022
|
|
|
Perurenaren hitzetan, euskal idazleari moderatuki apolitikoa izatea dagokio kultura orokorraren eremuan onartua izateko. Ez euskaldun idazleari soilik, noski; edozein
|
hizkuntzatako
idazleari ere bai: " Edozein hizkuntzatan imajina dezaket nire poz eta min bertsuak bizi dituena".
|