2000
|
|
—Gauza bat ez dut ulertzen, aita Bartolome: zergatik egin duzun mezako sermoian bi hitz euskaraz, eta bertze guztia gaztelaniaz, urbiaindar gehienek gaztelaniaz
|
hitzik
ere ez dakitenean...
|
|
—Arestiko gorabehera zoritxarrekoaz
|
hitzik
ere ez, ezta? —ahapetik.
|
2003
|
|
Inauteriak. Herriaz edo isiltzeaz
|
hitzik
ere ez. Beharbada gauean zerbait xuxurlatuko dio belarrian, lo zakuan sartzen direnean.
|
2004
|
|
Une batez Mitxelena aiduru egon zen, bere hitzek nolako eragina ote zuten nigan. Nik, ordea,
|
hitzik
ere ez nuen atera. Neure baitan poz basa bat nabaritzen nuen.
|
|
Eta orduan, ez dakit zergatik ez nola, mutilaren eskua hartzeko gogoa sentitu nuen –arestian nirea hain bero estutu zuèn esku hura bera– baina ez nintzen ausartu... Haatik, eskuz ez bazen ere, hitzez irits nintekeen mutil harengana... baina
|
hitzik
ere ez nuen aurkitzen, hitzik gabe geratu bainintzen. Handik aurrera, begiz hitz egitea geratzen zitzaidan soilik, eta begietara zuzen egin nion so, sorgindurik bezala.
|
|
Hil ez direnean, maiz gertatu dena, behin betiko markaturik gertatu dira, gizagabeturik maizenik. Frai Salimbene Adamokoaren kronikan irakur daiteke, esaterako, nola Siziliako errege eta enperadore erromatar germaniar Federiko Il.ak(), jakin nahirik haurrek zein hizkuntza hitz egingo luketen handitu ahala, inorekin hitz egin gabe haziz gero," agindu zien neskameei eta inudeei esnea eta ditia emateko haurrei, berauek garbitzeko eta bainatzeko, baina laztanik ez xerarik ez egiteko, ezta
|
hitzik
ere ez egiteko; jakin nahi baitzuen haurrek, handitu ahala, hebraieraz hitz egingo ote luketen (hura izan baitzen lehen hizkuntza), ala grekoz, ala latinez, ala arabieraz, ala beren gurasoen hizkuntzaz. Baina alferrik ahalegintzen zen, zeren haur guztiak hiltzen baitziren". 26
|
2005
|
|
" Narrazio guztiak errealitatetik aterata daude, munduan barrena egindako bidaietan izan ditudan bizipenetatik. Urteetan zehar makina bat egoera bitxi, hunkigarri, arriskutsu, pozgarri nahiz tristetatik pasatu naiz eta, halaber, hamaika pertsona ezagutu ditut zerbait kontatzeko beharra zutenak, edo zerbait erakusteko gogoa, edo, nahiz eta nirekin
|
hitzik
ere ez trukatu, zerbait berezia adierazten zutenak euren begirada hutsaz. Pertsona eta egoera horiek ezagutu ditut eta liburu honetan egoera horiek berreskuratu egin ditut eta liburu honetan sartu.
|
2006
|
|
1989an Kataluniako Legebiltzarrak autodeterminazio eskubidea ez baztertzearen alde bozkatu zuenean, CiUko zuzendaritza oso haserre agertu zen. Eta uste dut EAJk ere horrelako garaiak izan dituela, non euren ekitaldietan autodeterminazioaren antzeko
|
hitzik
ere ez zuten esaten. Nazionalismo moderatuak bandera moduan erabiltzen du, hau da, komeni zaionean.
|
2008
|
|
etxean bazkaldu eta mendira joango nauk. Eta hik
|
hitzik
ere ez etxean, begia aterako diat-eta? –Beñardok.
|
|
(18:53:00) Hirugarren urtera arte, Qian eta Peng batera ibiltzen ziren jolasean. Orain
|
hitzik
ere ez diote egiten elkarri.
|
|
etxean bazkaldu eta mendira joango nauk. Eta hik
|
hitzik
ere ez etxean, begia aterako diat-eta... –Beñardok.
|
|
Minduta nago, min egin didazu. Proposamen bat egin nizun, nire borondate hoberenarekin, guztiz biluztu nituen nire pentsamenduak hitzetan, eta
|
hitzik
ere ez dut jaso ordainetan. Isil isilik, pasibotasun handienarekin, gehien izorratzen duen jarreraraz, horrelaxe jokatu duzu.
|
2009
|
|
Miossensek maite ohi zuen urruneraino ailegaraztea bere boz ozena. Egun hartan apal mintzo zen, hain apal, Pessac ondo ondoan baikenuen,
|
hitzik
ere ez galdu nahiz, eta horrek nire ezongia areagotzen.
|
|
–Kontratua bazuen ekainaren 30a bitarte, baina gauzak horrela dira?, erran zuen Galarragak atzo. Villaldeak, berriz,
|
hitzik
ere ez atezainari buruz.
|
2010
|
|
Giro politikoa elkarri
|
hitzik
ere ez egiteko egokiagoa zenean hasi ziren hizketan, erabateko sekretupean, Arnaldo Otegi eta Jesus Egiguren. 2001 urtea zen.
|
|
Ez da egunero gertatzen den zerbait: urtean behin, unetxo bat baino ez, eta
|
hitzik
ere ez! Ez da sinestekoa!.
|
|
" Honetaz
|
hitzik
ere ez amari. Hau gure sekretu handia izango da" esan zion aitak etxera itzuli eta motorra itzali zuenean.
|
2011
|
|
–erantzun nion nik, mojarekin batera neraman gorua lurrean utziz. Mojak
|
hitzik
ere ez zuen egin. Trasteak lurrean utzita buruarekin keinu bat egin, gelari azken begiratua eman eta bakarrik utzi gintuen biok?.
|
|
–Arrazoi duzu. Gainera,
|
hitzik
ere ez dakit alemanez.
|
2012
|
|
Azkenetan zela Benitoren musika jarrita genuen soinu ekipoan. Hilzorian zegoen, dagoeneko
|
hitzik
ere ez zuen egiten. Ekarri zenion kantu berri hori hasi denean ileak tente jarri zaizkio.
|
|
Oso txarrak dira arrazoiketan, eta sutsuak kontra egiten, zuzen daudenean izan ezik, gutxitan gertatzen den gauza. Irudimena, fantasia eta asmamena guztiz ezezagunak zaizkie, beren hizkuntzan
|
hitzik
ere ez dute ideia horiek adierazteko; haien adimen eta gogoeta guztiak aipaturiko bi zientzia horietara mugatzen dira.
|
|
Arraren kasuan indarra baloratzen da batez ere, eta xarma emearentzat, eta ez maitasuna hartzen delako kontuan, baizik eta arraza honda ez dadin; eta gertatzen bada emea bereziki indartsua izatea, xarma hartzen da kontuan senarra aukeratzeko. Gorteiatzea, amodioa, opariak, alarguntasunak eta ezkonsariak ez dira haien buruetan sartzen, eta beren hizkuntzan
|
hitzik
ere ez dute horiek adierazteko. Gurasoek eta lagunek horrela erabaki dutelako bakarrik elkar ezagutu eta batzen dira bikote gazteak; egunero ikusten dute horixe egiten eta izaki arrazional batek egin beharrezkotzat jotzen dute.
|
|
Ta beste gauza bat! Maleni
|
hitzik
ere ez honi buruz!!
|
|
(Zutituz) Aitona! Honi buruz
|
hitzik
ere ez inori, mesedez?
|
2013
|
|
Zauri askok sendatu gabe jarraitzen dute. Gerediaga elkarteak azaldu duenez," lekukoen azken belaunaldiak desagertzen ari dira eta oraindik sarraskia agindu eta burutu zutenek
|
hitzik
ere ez dute esan. Bere garaian asko mintzatu ziren gezurra munduko lau bazterretara zabaltzeko asmoarekin.
|
2015
|
|
Droga lapurretarena ez zela egunkarietan agertu azaldu zion Nagorek Iboni. Egunero begiratzen zituen denak, eta
|
hitzik
ere ez. Ertzaintzaren eta polizia nazionalaren web orrietan ere ibili zen arakatzen.
|
|
Francoren aldeko ala besteetakoa??. Erraza izango zitzaidan orain erantzun bipil bat asmatzea, baina ez dakit zer esan nuen,
|
hitzik
ere ez beharbada, izutu egin baininduen galderak, heldu bati politikaz galdezka sekula aditu gabe eta. Kaxkajo hura Vaquerizaren morroi modukoren bat izango zela pentsatu nuen lehen momentuan, Frankenstein doktoreak eta filmetan izaten dutenaren gisako bat, baina ez:
|
|
Nire nirea. Ez dago argazkirik, ez helduen kontakizunik,
|
hitzik
ere ez baitut sekula egin honetaz inorekin. Nire sukaldeko leihoa dago soil soilik, eta haren aurrean ni, leihotik begira.
|
|
Gauez! Mutillak bakarrik, e, neskai
|
hitzik
ere ez. Eta obe hola:
|
|
Gehienek dakiten arren(...) euskararen katea ordea eteten ari dela gero eta garbiago azaltzen da. (...) Maulen haur bat euskaraz entzutea mirakulu bat dela aparte utzirik ere, beste herrietan ere gero eta ugariagoak dira
|
hitzik
ere ez dakitenak.?
|
|
...zidana zen, nik haren borondatearen aurka zerbait egin banu bezala (Jaunak nahi izango zuen minik gehien egiten zidan aldetik nigana nekeak etortzea); eta, horrela, jazarpenak jazarpenen gainean zirenean, harengandik kontsolazioa etorriko zitzaidala uste nuenean, idatzi zidan, konturatuko nintzela gertatu zen hartan guztia ametsa besterik ez zela izan, ez saiatzeko gehiago hura lortzen eta hartaz
|
hitzik
ere ez egiteko, gertatu zen eskandalua eta beste gauza batzuk, guztiak tamalgarriak, bistakoak baitziren. Gainerako guztiek batera baino nahigabe handiagoa eman zidan honek.
|
|
Nik bere amari dei egitera bidali nuen. Bere onetik irtenda bezala etorri zen; baina esan zuen, konturatzen zela Jainkoak bere alabari egiten zion mesedeaz; eta, nekez bada ere, onartu zuen; ez beste batzuk bezala,
|
hitzik
ere ez egiteraino iritsiz; alderantziz: etengabe egiten zizkigun limosna handiak.
|
|
Horregatik esaten da pentsatzea harritzeko gaitasuna dela. Aurreneko aldiz desertura eraman nindutenean,
|
hitzik
ere ez neukan. Asteasun esaten den moduan:
|
|
| L hauspotzea izanj go zatekeen paiute batekin ezkontzea, baina hori baino askoz handiagoa zen ’’ beldurra, Bobbyren segurtasunari buruzko beldurra. Emakume indiarrekin ezkondutako zuriak ugariak ziren eta onargarriak —esan beharko—, baina
|
hitzik
ere ez zegoen emakume zuri batekin zebilen gizon indiarra izendatzeko.
|
|
56.000 haur hil dira delako aste hartan! Eta
|
hitzik
ere ez horretaz gure kaseta, irrati eta telebistetan! Izigarri urrikaltsuak omen gira!
|
2016
|
|
Dantzarako musika elektronikoa maite du, bere mutil ohiak ez bezala, hori nik pentsatu izan dut beti. Dramarik kontatzen ez duen musika da,
|
hitzik
ere ez dute erabiltzen. Inoiz entzun dezadan entzungailuak belarrietan jarri dizkidanean, ingeniariek egindako musika dela esan izan diot.
|
|
... haren stalinismoak baizik; ez baitu eskas stalinismoaren aldeko joera. Alde batetik, harrigarria da Errusiako herri zanpatuaz (eta Txekoslobakiakoaz, eta abarrez). Izarreko, k
|
hitzik
ere ez esatea. Nola ote liteke 40 miliun bitima eginak dituen erregimen horrek sustatzen duen marxismoari buruz kezkarik batere ez sortzea?
|
2017
|
|
Ez, bada;
|
hitzik
ere ez. Kontatuko dizuedan bakarra da dukeak
|
|
Gau hartan, paratu ginen mutilak aitzinean eta neskok gibelean. Guk,
|
hitzik
ere ez elkarri. Aurrean, Oierrek baizik ez baitzuen hitz egin.
|
|
Bideoaren 1.10ean, Manikkalingamek orria mahai gainean paratu du; idatzia emandako etakideak ETAren firma jarri du erakundearen zigiluarekin; Manikkalingamek boligrafoa atera, eta sinatu egin du; NEBekoak hartu du orria; egiaztatzaileek buruarekin agur keinu bat bezala egin diete etakideei, eta bukatu da bideoa. Bostekorik ez bideo osoan,
|
hitzik
ere ez bi parteen artean.
|
|
Zer, nola, noiz. Baina
|
hitzik
ere ez esan beharreko hitzez.
|
2018
|
|
Hotzikaraz, dardaraz, zirraraz hondatuhondaturik iragan zuen gaueko denbora guztia. Ia ia
|
hitzik
ere ez zioten elkarri egin, arnasbeharrean zeuden uneren batean, kasik ulertu ezineko hitz lizunkoi solteren bat belarrira murmurikatzeko ez baldin bazen.
|
|
Enperadoreari
|
hitzik
ere ez. Zuk Aiphatu tenienteordea bizirik balego bezala jokatu.
|
|
Zain dago neba nagusia, neba gaztea noiz ausartuko hitzen bat esatera, hitz bakar bat, prest dauzka ukabilak, itxita eta mahai gainean jarriak, hari muturra hausteko. Neba gazteak
|
hitzik
ere ez. Zurbil zurbil dago.
|
|
Ohitu egin da Cholengo maitalea neskato zuriaren nerabetasunera, bertan galtzeraino. Arratsaldero harengandik jasotzen duen plazerak mendean hartu du bere denbora, bere bizia, ia
|
hitzik
ere ez dio egiten dagoeneko. Agian uste du neskatoak ez liokeela ulertuko berari buruz esango liokeena, artean inoiz ezagutu ez zuen eta inolaz ere azaltzen ez zekien amodio hartaz esango liokeena.
|
|
Hauek
|
hitzik
ere ez. Normala, tio.
|
2019
|
|
Tom, zin egin dezagun ez dugula hitzik ere esango... Hori egingo dugu,
|
hitzik
ere ez dugula esango zin egin!
|
|
Horrela ba, adi, eta
|
hitzik
ere ez inori.
|
|
deitzen zietela. . Gure artean dena euskaraz egiten genuen, ez genuen erdaraz hitzik ere egiten... eta hara non, Tolosara etorri eta hauek
|
hitzik
ere ez euskaraz?, dio Peñak,, ya vienen los caseros, esaten omen zieten.
|
|
Nik ere berdin egingo nuke. Oso normala ere ez da zure alabak esatea, goizeko zortziak eta pikotan, eskola oporretako bigarren egunean, airean eramateko nobio ohiaren etxera; eta, gainera, zer gertatzen ari den ez kontatzea,
|
hitzik
ere ez.
|
2021
|
|
–Ez esan ezer,
|
hitzik
ere ez. Davidek, serio serio?. Ezta okurritu ere.
|
2022
|
|
–Lima, helduon eskuetan utzi behar duzu. Hitz egingo dugu guk Maiarekin –esan dio amak autotik irten aurretik– Zuk
|
hitzik
ere ez honetaz Maiari, entzun?
|
|
...aldetu izan banie, zertan nengoen ni haien ohean biak biluzik eta bata besteari begira zeudenean, zertan egon behar nuen nik atearen bestaldean haien xuxurla aditzen, ongi gaude biok bakarrik, munduan biok bakarrik, bata besteari xuxurlaka eta niri aditzera emanez nik entzutea nahi zutela ulertu gabe ere, horra zergatik esnatzen naizen gauez ahots baten soinuarekin, han ez nagoenean esaten dutenaz
|
hitzik
ere ez galtzeko, ni beste nonbait nagoela uste dutenean bizirik zerk mantentzen dituen behingoz jakiteko.
|
|
Ez,
|
hitzik
ere ez.
|
2023
|
|
Beste aldi batzuetan, ihiziak huts egin izan ditugu, haurrek ez zutelako beren lana behar bezala egin. Beraz,
|
hitzik
ere ez, eta gure beha egon. Zuen zatarrak helmenean atxiki behar dituzue, erabiltzeko prest.
|
|
–Ergela zara gero, neska horri
|
hitzik
ere ez. Zuk aginduei itxaron eta bitartean ixo –erantzun dio beste ahots batek, zakar, nagusitasunez.
|
|
Baina zergatik berari? Logelan emakume asko dago, orain arte
|
hitzik
ere ez diote esan elkarri. Alde handia tipulen eta sagarren artean, baina jan bitartean mihira lerratzen zaio zukua, eta gogora etorri zaiz  kio, haur denboran, noizbehinka auzokoaren bara  tzean lapurtzen zituzten sagar garratzak; amak horren berri izanez gero, epelak ematen zizkien; baina hemen giltzaperatu dutenetik ez du fruta ale bakar bat ere dastatu.
|