|
2000
|
|
|
Oro har, pertsonaia ezberdinen berri eman ahal izateko narratzaile orojakilea aurki badezakegu ere, batzuetan, bere iraganeko pasarte batzuen berri ematerakoan, Pedro pertsonaiak hartuko du
|
hitza
lehen pertsonan. Honela, bi maila narratibo bereiz daitezke:
|
|
|
K. L. idazle gazteari ematen diote
|
hitza
lehenik. Aukera primerakoa duela eta, sekulako hitzaldia prestatu du liburu berria aurkezteko.
|
|
2008
|
|
|
Mahaiko zaharrena naizenez geroz orain hemen nik hartuko dut
|
hitza
lehenik, nahiz ez dudan gai horretaz gauza handirik erraiteko, Euskaltzaindian baditugularik hiztegilariak, ni ez bainaiz ofiziokoa.
|
|
|
Inato Irazoki, Ibardingo Merkatari Elkarteko presidenteak hartu du
|
hitza
lehenik, bertaratutakoei eskerrak eman eta egindako lanak azpimarratuz.
|
|
|
âEsan nizun moduan, Londresko kontu hori, momentuz behintzat, ez dago nire esku. Beraiek dute
|
hitza
lehenik, eta orain  dik gauza asko daude lotzeko. Badirudi aukera asko daudela hango lanpostua niri eskaintzeko, baina ez da erabakiko egun batetik bestera.
|
|
2009
|
|
|
hura zen, baina, aurrez aurre serio hitz egiten zutèn lehen aldia; Txarok, zaharragoa zelako, beharbada, eta esperientzia handiagokoa? hartu zuen
|
hitza
lehenik, eztarria leunduta gero, Adak eskuak igurzten zituen bitartean, mugimendu ezin urduriago batean:
|
|
|
ez baitzekien jada nola hasi nahi zuen, jakin ongi zekien arren zer esan behar zuen funtsean; huraxe zuen, ordea, auzia, funtsezkoa esateko funtsezko hitzak behar zituela: hitzik egokienak, alegia, bakoitza bere tokian, lehenengo
|
hitza
lehen eta atzetik besteak, hurrenez hurren; berehala etorri zitzaizkion bi lehenak, halako eran, non, mintzoaren aurreko arnasa hartzen zuela, esan baitzuen:
|
|
|
" Oso leku egokia da, gustatuko zaizu", plazako kafetegian adostu zuten hitzordua–, bere zain aurkitu zuen Adak laguna, zigarreta hatz artean, zer moduz eta zer moduz; gero, eseri ziren –Txarok kafe bat eskatu zion zerbitzariari, eta Adak txokolatea– eta hitz egin beharrekoaz hizketan hasi ziren; hura ez zen, jakina, hitz egiten zutèn lehen aldia, saioetan lehenagotik ere hitz eginak zirenez gero: hura zen, baina, aurrez aurre serio hitz egiten zutèn lehen aldia; Txarok –zaharragoa zelako, beharbada, eta esperientzia handiagokoa– hartu zuen
|
hitza
lehenik, eztarria leunduta gero, Adak eskuak igurzten zituen bitartean, mugimendu ezin urduriago batean:
|
|
|
Eta isildu egin zen... ez baitzekien jada nola hasi nahi zuen, jakin ongi zekien arren zer esan behar zuen funtsean; huraxe zuen, ordea, auzia, funtsezkoa esateko funtsezko hitzak behar zituela: hitzik egokienak, alegia, bakoitza bere tokian, lehenengo
|
hitza
lehen eta atzetik besteak, hurrenez hurren; berehala etorri zitzaizkion bi lehenak, halako eran, non, mintzoaren aurreko arnasa hartzen zuela, esan baitzuen:
|
|
2010
|
|
|
Nahi bai, egin ez. Laguna horregatik egongo zen nirekin harrituta,
|
hitza
lehen aldiz entzuten ari zelako Jean Pierre-ren taberna berriztuan.
|
|
2011
|
|
|
Eskizofrenia
|
hitza
lehen aldiz 1911 urtean Eugen Bleuler psikiatra suitzarrak erabili zuen. Eskizofrenia hitzak adimen gaitasunen bereizketa edo banantzea du esanahia, eta greziarra den skhizein(, bereizi?,, banandu?)?
|
|
2012
|
|
|
Euskara esparru guztietan erabiltzeko pausoa ematen laguntzen du Solaskide programak.Aurten Euskararen Maratoia tarteko apur bat atzeratu du elkarteak kanpaina hasiera" nahiz eta solaskide taldeak dagoeneko lanean diren" arduradunek azaldu moduan. Erronka herriko elkartearentzat euskaldun berriak euren mintzapraktikan lagunduko dituzten bidelagunak topatzea da.Boris Nogales udaleko euskara batzordeburuak hartu zuen
|
hitza
lehenik. Honen esanetan 15 urte dira Ttakun elkartearekin eta herriko euskaltegiekin martxan jarri zela kanpaina hau euskaltegiko formakuntza osatzeko helburuarekin baina lortutakoa" askoz gehiago da, bidelariek harreman berriak sortzen dituzte, lagunak egiten dituzte eta esparru honetan euskaraz mintzatzen dira" eta udaletik prozesu honi garrantzia handia ematen zaio.
|
|
|
Kasu honetan, ordena
|
hitza
lehen abizena da; hortaz, ordenatzeko, izenak beste modu batean idazten dira (adibidez, Martin Aizpuru Larrañaga honela jarriko da: Aizpuru Larrañaga, Martin).
|
|
2013
|
|
|
10:01 Maneirok (UPyD) hartu du
|
hitza
lehenik, lehendakariaren ostean, eta EAJren Jaurlaritza bakarrik dagoela, eta Aurrekontuetan babes bat bera ere ez duela lortu salatu du.
|
|
|
Non entzun zenuen ‘telebista’
|
hitza
lehen aldiz?
|
|
2014
|
|
|
Eskizofrenia
|
hitza
lehen aldiz 1911 urtean erabili zuen Eugen Bleuler psikiatra suitzarrak, eta haren esanahia adimen gaitasunen bereizketa edo banantzea da: skhizein (bereizi, banandu)?
|
|
|
Hizkuntza zapalkuntzaren memoria’ liburuaren aurkezpenarekin eman zaie hasiera Euskal Memoriak antolatutako jardunaldiei. Atzoko saioan, sarrera gisa Kontseiluko idazkari nagusia den Paul Bilbaok hartu zuen
|
hitza
lehenik eta liburuaren egileak Dabid Anautek ondoren.
|
|
2015
|
|
|
zuten bertatik. Radio izenetik abiatuta, erradioaktibitate
|
hitza
lehen aldiz
|
|
2016
|
|
|
Richarden bigarren irakaskuntzak berriro zalantza bizian sartuko zituen, batez ere mesolitiko
|
hitza
lehen aldikoz erabili zuenean. Batere ez zekiten hura zer zen, eta zehazki adierazi egin behar izan zien.
|
|
|
Pecblenda urteetan lantzen jarraitu zuten, eta azkenik, radio elementua isolatu zuten bertatik. Radio izenetik abiatuta, erradioaktibitate
|
hitza
lehen aldiz erabili zuten, uranioa bezalako substantzien portaera deskribatzeko.
|
|
|
Katar
|
hitza
lehen aldikoz Alemanian agertzen da 12 mende erdian eta gatua erran nahi omen du germaniarrez, baita latinez. Ahalegin bat da sinesle horiek katu malefikoarekin uztartzeko.
|
|
2020
|
|
|
Egitasmoaren aurkezpenean Asensiok hartu du
|
hitza
lehenik, eta hark azaldu duenez," beharrezkoa" da energiaren inguruko" gizarte ikuspegia" izatea klima aldaketa, energia pobrezia zein energia zaurgarritasuna murrizteko. Diputatuak adierazi du Urola Erdiaz gain, Gipuzkoako beste zazpi eskualde ere ari direla parte hartzen programan:
|
|
|
Eitzagan egin dute bat hiru zutabeek. Eta auzokideei eman diete
|
hitza
lehenik. Autopistako zubi, zabortegi...
|
|
2021
|
|
|
Txurrukak hartu du
|
hitza
lehenik, eta azaldu du azpiegitura berriak" berebiziko garrantzia" izango duela bere ustez" Errotaberrik martxa hartzen duenean". Bi noranzoetan dago zabalduta bide berria eta, hirigunearen barruan kokatzen denez, 30 kilometro orduko zirkulazio muga ezarri dute.
|
|
|
Halakoetan lehen hitza defentsako abokatuek hartu ohi badute ere, kasu honetan fiskaltzak hartu zuen
|
hitza
lehenik, baina ez zituen akusazio guztiak irakurri; aldiz, laburpen bat egitera mugatu zen. «Hori ere prozedurak urratzea izan da, baina epaileari ez dio axola izan.
|
|
|
2018 amaieratik itxita egon da Errotaberri eta Aritzbatalde auzoa lotzen dituen bidea obretan aritu direlako, eta gaur goizean inauguratu dute pasabide berritua. Prentsaurrekoa eskaini dute Frantseskua zubian bertan azpiegituraren berri emateko Xabier Txurruka Zarauzko alkateak, Javier Zarraonaindia Eusko Jaurlaritzako Industria sailburuordeak eta Aintzane Oiarbide Gipuzkoako Foru Aldundiko Bide Azpiegituretako diputatuak. Txurrukak hartu du
|
hitza
lehenik, eta azaldu du azpiegitura berriak «berebiziko garrantzia» izango duela bere ustez «Errotaberrik martxa hartzen duenean». Bi noranzoetan dago zabalduta bide berria eta, hirigunearen barruan kokatzen denez, 30 kilometro orduko zirkulazio muga ezarri dute.
|
|
2022
|
|
|
" Nik diot egun dala Aratixte". Haragi
|
hitza
lehenean izan duen erabileraren arrasto gardena. Aratoste eta basa (ra) toste esaten da sartaldeko hainbat lekutan:
|
|
|
Justiziaren adarra ukitu zuten ondoren hiru emakumeek; printzipio horretan sakondu zuten gehien. Zabalak hartu zuen
|
hitza
lehenik: " Guk justizia penala izan dugu, baina hori justizia iraunkor bihurtu da; izan ere, inpunitatearen jarraipena da zigortuei emandako tratua".
|
|
|
Eugenia, esaten du orduan kaskagorriak eta zaharra
|
hitza
lehen aldiz entzun izan balu bezala gelditzen zaio begira. Ordurako semea aitaren aldamenean jarri da eta esku bat hartu nahi dio, baina zaharrak eskaintzari uko egin eta emakumearen eskua bilatzen du, baita topatu ere.
|
|
2023
|
|
|
Hasteko, Mikel Azurmendiren teoria banalizatu egin da, hitza asmakuntza dela esaten da, baina hori ez da egia,
|
hitza
lehen ere existitzen zelako, kontzeptua dokumentatuta dago, bai euskaraz aker larre bezala, bai okzitanieraz, bai katalanez... Pirinio osoan agertzen da; sorginen batzarren lekuarekin lotutako toponimoa.
|
|
|
Hain zuzen, euskoaren 10 urtemugaren omenezko hitzaldia egin zuten. Jean Rene Etxegarai Euskal Hirigune Elkargoko lehendakariak hartu zuen
|
hitza
lehenik. Gaiari buruz «luzaz» hitz egiten litzatekeela erran zuen, eta proiektua «gizarte zibilari» esker garatu zela ukan zuen gogoan, «aberastasuna sortzeko eta, beraz, independentzia hartzeko».
|
|
|
Inguruak eta etxeak berebiziko garrantzia dute euskararen osasunean. Haurrak euskara hutsezko eredu batera eraman ditzakezu, baina gelatik kanpo erdara besterik entzuten ez badute, haien artean erdara nagusitzen bada… Getxoko lagun batek azaldu zidan zer min hartu zuen semearen ahotik mamá
|
hitza
lehen aldiz entzun zuenean. Noiz eta umea ikastolatik etxera joan zenean.
|