|
2023
|
|
|
Alde batetik, antzerki konpainia profesionalak daude, gehienak egoiliarrak edo ibiltariak direnak. Bestalde,
|
herri
antzerki taldeak ditugu, iragan handikoak: garai batean antzerki talde bat zen herri guztietan, ez ziren profesionalak, herritar xumeak baizik, eta urtero obra bat prestatzen zuten.
|
|
|
Zoritxarrez, zailtasunak dira Iparraldeko herri bakoitzean antzerki talde bat sortzeko, baina hori ez da beti hala izan: gure belaunaldiak, eta baita aitzinekoak ere, kultur elkarteetan lan asko egin du musu truk
|
herri
antzerkia garatu dadin, baina esperientzia horren transmisioa egiteko momentuan kudeaketa konplikatu egin da. Bestalde, gure zailtasunen arrazoietako bat instituzioen laguntza falta da.
|
|
|
Baita beste lan batzuetarako ere. Adibidez, urte batzuk geroago, 2009an, Hernaniko Txanobarragorro
|
herri
antzerkian jokatzen nituen hiru juje maskaratuak antzezteko. Topengak badu zerbait ganberroa, jostalaria, alaia, freskoa, bufoiaren izaerari hurbiltzen dena, oso erakargarria dena antzerkirako:
|
|
|
Horrela ba, Antzerkiola Imaginarioa,
|
herri
antzerkian eta antzerki antropologiaren bidean sakontzeko asmoz, Ritos izeneko ekintzan murgildu zen. Urte bakoitzean aukeratutako herri edo auzoan sartu eta bertako egunerokotasunean antzerkiaren beharra eta balioa biziarazten zituen.
|
|
|
Ez lauburuz ez piper gorriz ez ikurrinez jositako Iparraldea, nire munduarekin harreman zuzena zuena baizik. Maskarada, pastoral, libertimendu, tobera eta
|
herri
antzerkiaren Iparraldea. Baita antzerki eta dantza talde profesionalena ere:
|
|
|
Guztien artean kultura pizten dute. Guztien artean
|
herri
antzerkia ere piztu dezakete.
|
|
|
Gora
|
herri
antzerkia!
|
|
|
2017ko udazkenetik aurrera Artedramak Gernikan dauka egoitza. Gernika garretan elkarteak Gernikako bonbardaketaren inguruan
|
herri
antzerki bat zuzentzeko proposamena egin zidan. Gernikak deituko zen lan berria eta herriko zenbait elkarte inplikatu ziren sorkuntza prozesuan.
|
|
|
Horrelakoetan antzerkiak beste dimentsio bat hartzen du. Ez da haur antzerkirik, ez da jubilatuen antzerkirik, ez da ezkongaiendako antzerkirik,
|
herri
antzerkia baizik. Denentzat.
|
|
|
Dudarik gabe, emankorra eta luze luzea da Ander Lipusek ibili duen bidea:
|
herri
antzerkia, William Layton, maskaradak, Paca Ojea, kathakalia, Mas Soegeng eta Baliko antzerki maskara, antzerki antropologia, saxofoia, bertsolaritza, Arratiako dantzak, Tadeusz Kantor, Meyerhold, Odin Teatret, La Zaranda, Antton Luku, eta abar luze bat. Bai, asko eta asko dira xamanaren maisu eta maistrak, eta ikasle onak gizalegez aitortzen du haiekin guztiekin duen zorra.
|
|
|
Bat batean dena bela bete haize! Gernika Garretan deitzen zen herriko elkarteko kide ziren Camino Sanz eta Doro Zobaran etorri ziren niregana, Gernikako bonbardaketaren inguruan
|
herri
antzerki bat zuzentzeko prest egongo ote nintzen galdezka. Argi ikusi nuen Gernika izango zela gure etxe berria, bertan jarriko genuela gure egoitza.
|
|
|
euskarazko teatro profesionalaren aitzindariak. Talde hauei, eta aipatu ez ditudan beste
|
herri
antzerki eta talde askori, eskertu behar diegu euskarazko teatroa egiteko izan duten gogo eta kemena. Intxixu taldean ibilitako Xabier Leteren hitzak gogora ekarriz:
|
|
|
Elgoibarko Taupada antzerki taldeko Edurne Lasa eta Jose Mari Larrañaga eta Debako Goaz antzerki taldeko Lukas Dorronsoro izan ziren nire lehen antzerki irakasleak. Hauek ere
|
herri
antzerkitik etorriak, eurek ireki zidaten teatroaren formakuntzaren mundurako atea.
|
|
|
Urte honetan, aspalditik desiratzen nituen lanak egiteko aukera izan dut. Antzerki amateurra bultzatzeko beharraz aspaldi ohartuta nengoen eta aurten Markinako herrian Abarka Antzerki Taldie sortu dugu,
|
herri
antzerkiak ere berebiziko garrantzia du kulturgintzan eta Hernaniko hainbat pertsona eta taldek parte hartzen duten Kastillako dorreak antzezlanean lan egitea aberatsa izan da erabat. Bestalde, antzerkia euskara hutsean ikertu eta adierazteko zabaldu dugun bide berriak nire behar pertsonalak erabat ase ditu.
|