|
2001
|
|
|
Ideiak, ordea, kategoriak baino askoz urrunago daude errealitate objektibotik; izan ere, ezin da haiek ‘in concreto’ errepresentaraziko lituzkeen ezein agerpen aurkitu. Osotasun jakin bat barnebiltzen dute eta bertara ez da ezein ezagutza enpiriko ahalgarririk iristen, eta arrazoimenak hor batasun sistematiko bat soilik du buruan, eta enpirikoki ahalgarria den batasun
|
hau
berari hurbiltzen saiatzen da, inoiz osorik lortu gabe (A567/ B595 (E449)).
|
|
|
Lehen galderak arrazoimenaren interes espekulatiboa jasotzen du (Metafisika), bigarrenak interes praktikoa (Morala) eta hirugarrenak, benetan eremu berririk irekitzen ez badu ere, aurreko bi interesak biltzen ditu (Erlijioa, edo Historia). Kritika n ez bezala, ideia
|
hau
bera errepikatzen duen beste bi unetan laugarren galdera bat gehitzen du: Zer da gizakia?
|
|
|
Lehen urratsa ezagutza hutsaren eta enpirikoaren artean bereiztea da. Ezagutza oro esperientziatik abiatzen da; baina ezagutza oro esperientziatik abiatzen bada ere, ez dator ezagutza oro esperientziatik, ez da
|
hau
bere jatorri bakarra. Esperientziak ezagutza berriak eskaintzen dizkigu, eta gauzak nola diren esaten digu, ez, ordea, gauzak horrela izan behar dutenik.
|
|
|
Zerbait existitzen bada, edozer izanda ere, orduan zerbait halabeharrez existitzen dela onartu behar da. Izan ere, beharbadakoa dena zerbaiten baldintzaren menpean soilik existitzen da,
|
hau
bere kausa den aldetik, eta honetaz ere balio du inferentziak, harik eta beharbadakoa ez den, eta horregatik, baldintzarik gabe halabeharrez den kausara iritsi arte (A584/ B612 (E458)).
|
|
2003
|
|
|
Sokrates tartean dela beste inork ezin du ederrengan parterik izan. Eta orain ere zein erraz aurkitu duen arrazonamendu konbentzigarria gainera
|
hau
bere ondoan etzateko.
|
|
|
Kuhnen saio
|
hau
bere oinarrizko ideien sarrera sintetiko ezin hobea da, Kuhnek harrezkero testuaren argitalpen gehiago onartu ez zuen arren.5 Kuhnen ikusmoldea ezagutzen ez duenarentzat, orduan, hemen haren funtsezko osagaiak aurkitu ahal izango ditu, batez ere honako bi hauek:
|
|
2004
|
|
|
Izan ere, bere zeregina ezagutza teoriko hutsera mugatuko du, eta ukitu barik, zalantzaren galbahetik pasarazi barik, utziko ditu ekintzarekin, bizitza praktikoarekin, zerikusia duten arazo etikoen mamia. Eta
|
hau
berak eztikeria handi barik onartuko duen kontua izango da, bai egia errebelatuei dagokienean batetik:
|
|
2005
|
|
|
Hemendik aurrera irakurleak badaki euskal hizkuntzari buruz, berau hitz egiten duen herria ezaugarritzeko erabil daitekeen guztia. Unea da orain
|
hau
bera hizkuntza bezala deskribatzeko eta, honetarako xehetasunez arduratzen den diskurtso lehor bat ezinbestekoa denez, zilegi bekit hizkuntz ikerketa hutsetan interesik ez dutenei agur esatea. Helburua ez da hemen Euskal Hizkuntza bera irakastea, baizik eta bakarrik adieraztea, nola berau beste hizkuntzetatik, zahar zein berri, nabarmentzen den.
|
|
|
Giza espeziea, orduan, landare izugarri bat bezala behatu dugu, alegia, norabide aldakorretan eta parasitoki ugalduz lurzorutik gora luzatzen den landare bat bezala, zeini lurrak eta zeruak irribarre egiten dioten, zein alaitsu gora ateratzen edo bestela sakonean sartzen den, zeinen sustraiak egiaz lurrarekin trebatuta dauden baina, aldi berean, berau beste mundu garaiago baten ihintzak freskatzen eta eguzkiak berotzen duen. Eta era honetan, azkenik, giza espezie hori zuzenean naturarekin eta
|
hau
bera ideiekin lotu da, alegia, aurreko bien bizitza organikoa oinarritzen deneko ideien domeinuarekin. Honi esker, halabeharrez, eraginkor, emankor eta bizirik dirau —bular bakoitzean— pentsamendu batek, alegia, orain bizi denaren gurasoei buruzko eta beronek utziko dituen haur eta bilobei buruzko pentsamenduak.
|
|
|
Hizkuntzak egiaz onuragarriak dira baldin eta bakarrik espirituari bidea erraztuz eta adorea emanez bere joera guztietan laguntzen badiote eta, azken finean, espiritu
|
hau
berari dagokion erdigunera eramaten badute, nondik bere aktibitate guztiak era orekatuan garatuko dituen.129
|
|
|
Hizkuntza bakoitzaren berezko berezitasunak, azken finean, ezinezkoa egiten du hizkuntzen arteko itzulpenen perfekzioa, baina
|
hau
bera aukera bat bihurtzen da edonorentzat ze, bestelako hizkuntzak ikasiz, batek bere gizaformazioan aurrera egin baitezake.
|